Τον έλεγαν Αντώνη Καρυώτη, ήταν 36 χρονών από το Λασίθι, ζούσε στις εργατικές κατοικίες του Αγίου Νικολάου με τα αδέλφια του και είχε χάσει πρόσφατα τη μητέρα του.

Διάβασα κάπου ότι ήταν ένας άνθρωπος που έπασχε από μια μορφή νοητικής υστέρησης. Διάβασα κάπου ότι είχε αγοράσει εισιτήριο, όχι ότι αυτό έχει κάποια σημασία καθώς την τελευταία φορά που τσέκαρα, ακόμη και αν ήταν χωρίς εισιτήριο, κάτι τέτοιο δεν αποτελεί αδίκημα που να επισύρει την θανατική ποινή που του «επιβλήθηκε» στη συνέχεια.

(Προσωπικά μιλώντας δε, παλιότερα έχω ταξιδέψει 5-6 φορές χωρίς εισιτήριο σε πλοίο της ίδιας εταιρείας και ευτυχώς κανείς δεν με έριξε στη θάλασσα ως «λαθρεπιβάτη»).

Τίποτα από τα παραπάνω δεν έχει σημασία. Το μόνο που έχει σημασία είναι ότι κάποιοι ναυτικοί του πλοίου Blue Horizon, την ώρα που το καράβι πραγματοποιούσε τον απόπλου του, τον εμπόδισαν να εισέλθει στο μοναδικό μέσο μεταφοράς που του επέτρεπε να επιστρέψει στο σπίτι και στην οικογένειά του.

Τον έσπρωξαν μια, αλλά αυτός επέμενε.

Τον έσπρωξαν δεύτερη φορά, αλλά αυτός επίσης επέμενε. Γιατί έπρεπε πάση θυσία να επιστρέψει στο σπίτι του.

Ενδεχομένως να προσπάθησε να τούς το εξηγήσει με κάποιο τρόπο, αλλά οι ναυτικοί του πλοίου να βαρέθηκαν να ασχοληθούν με έναν «καθυστέρα». Που μασάει τα λόγια του και δεν γίνεται σαφής και αντιληπτός σε αυτά που λέει.

Και ο Αντώνης επέμενε και άλλο.

Ε, το τρίτο βίαιο pushback που τού έκαναν, αποδείχθηκε το καθοριστικό: ο 36χρονος έπεσε στη θάλασσα σαν σκουπίδι, σαν περιτύλιγμα από συσκευασία σοκολάτας που το αφήνουμε να το πάρει ο αέρας όση ώρα τρώμε το γλυκό ακουμπισμένοι στην κουπαστή ενός καραβιού.

Οι μηχανές και οι προπέλες του πλοίου εκείνη την δεδομένη στιγμή βρίσκονται σε πλήρη λειτουργία και δημιουργούν συνθήκες βέβαιου πνιγμού για όποιον πέσει στο συγκεκριμένο σημείο της θάλασσας.

Και όντως, ο 36χρονος πνίγεται με την μια: το συγκλονιστικό βίντεο που θα δείτε παρακάτω, φαίνεται ολοκάθαρα το σώμα του να είναι σε κατάσταση άναρχης περιδίνησης, ανήμπορο να ανταπεξέλθει της ωστικής δύναμης των τουρμπίνων.

Κανείς από τους ναυτικούς που τον έσπρωξαν δεν κάνει κάτι προκειμένου να τον σώσει. Όχι απαραίτητα να πέσει ο ίδιος στη θάλασσα, αλλά να του πετάξει ένα σωσίβιο, έστω κάτι, να βάλει μια φωνή να σταματήσουν οι μηχανές του καραβιού, γιατί έχουμε «άνθρωπο στη θάλασσα».

Artwork: Γιάννης Καρδάσης / Olafaq

Ξέρετε τι σημαίνει «άνθρωπος στη θάλασσα»; Είναι ένας από τους αρχαιότερους ηθικούς νόμους της ανθρώπινης ιστορίας, μια κατάσταση που συνεπάγεται αυτοστιγμεί την υποχρέωση άμεσης βοήθειάς του. Σύμφωνα δε με την κείμενη ναυτική νομοθεσία, με το που θα βρεθεί «άνθρωπος στη θάλασσα», επιβάλλεται ρίψη του πλησιέστερου κυκλικού σωσιβίου, σήμα συναγερμού, ενημέρωση πλοιάρχου, ενημέρωση λιμενικών αρχών, καθαίρεση της λέμβου διάσωσης, περισυλλογή και περίθαλψη του ναυαγού. Στην συγκεκριμένη περίπτωση, τίποτα από τα παραπάνω δεν συνέβη.

«Τον άνθρωπο τον είδαν μέσα στο καράβι τον έβγαλαν έξω μάλλον επειδή δεν είχε εισιτήριο απ’ ό,τι ακούστηκε. Το θέμα είναι ότι δεν δόθηκε καμία ειδοποίηση στο Λιμεναρχείο ότι υπάρχει άνθρωπος στη θάλασσα για να ερχόταν επί τόπου να έκανε ό,τι μπορούσε να κάνει αν και δεν νομίζω να προλάβαινε γιατί στροβιλιζόταν ο άνθρωπος λοιπόν πήρε η δίνη της προπέλας και γυρνούσε γύρω γύρω», είπε πριν μερικές ώρες ένας αυτόπτης μάρτυρας μιλώντας στην ΕΡΤ.

Ο Αντώνης πέθανε μέσα στο νερό, ακόμη ένας Ελληνας που έζησε όσο έζησε (από καθαρή τύχη) και πέθανε (από καθόλου καθαρή ατυχία, αλλά από δόλο) στη χώρα του ανελέητου pushback.

Στην Ελλάδα, την χώρα που έχει κάνει τις «βίαιες απωθήσεις» πολιτών νόρμα και καθημερινότητα παντού: στις διαδηλώσεις, στα πανεπιστήμια, στα νοσοκομεία, σε όλους εκείνους τους πρόσφυγες και μετανάστες που προσπαθούν να χρησιμοποιήσουν την χώρα μας ως έναν απλό σταθμό προκειμένου να πάνε κάπου αλλού – γιατί ποιος θα ήθελε να παραμείνει μόνιμα και να διαμείνει στην χώρα με τα πιο άρρωστα, τα πιο διεστραμμένα και τα πιο εξουσιομανή μυαλά του κόσμου;

Αρχή άνδρα δείκνυσι -ειδικά στα pushback

Πολλά μπορούν να ειπωθούν για την «ανάλγητη ναυτιλιακή εταιρεία» και τον «καπιταλισμό που  μας κάνει όλους απάνθρωπους» και λοιπά καταγγελτικά, εκ των οποίων κάποια ισχύουν στο ακέραιο και κάποια άλλα φαντάζουν επικίνδυνα γραφικά. Ας μην φτάσουμε στο «ψηλά» όμως, εκεί που ενδεχομένως και να ισχύει το ρητό «το ψάρι βρωμάει από το κεφάλι». Χωρίς να γίνεται καμία απόπειρα «ξεπλύματος» των όποιων ευθυνών της ναυτιλιακής (η οποία θα λογοδοτήσει και αυτή με την σειρά της για το περιστατικό), προσωπικά εμένα μού έκανε τεράστια εντύπωση η απάνθρωπη, σχεδόν αδιανόητα αδικαιολόγητη, ψυχρότητα των ναυτικών πάνω στον καταπέλτη του καραβιού, την στιγμή του pushback του 36χρονου Αντώνη.

Αυτοί που τον έσπρωξαν στη θάλασσα, τι να σκέφτηκαν εκείνη την στιγμή καθώς και τις επόμενες που ακολούθησαν της πράξης τους; Να σκέφτηκαν ότι «κάνουν καλά την δουλειά τους»; (Σε μιαν άλλη ζωή, κάπου στο Μεσαίωνα, θα ήταν τέλειοι στο ρόλο ενός δήμιου ή ενός ιεροεξεταστή). Να σκέφτηκαν ότι υπερασπίζονται τα συμφέροντα του αφεντικού τους; (Με τι κόστος να τους βαρύνει; Την ευθύνη για την δολοφονία ενός συνανθρώπου τους;) Να σκέφτηκαν ότι «ο οποιοσδήποτε “λαθραίος” είναι ανεπιθύμητος»; (Αραγε, τι να σχολίασαν μέσα τους μετά την τραγωδία με τους 500 νεκρούς του ναυαγίου στην Πύλο; Ή να επικρότησαν, κρυφά ή φανερά, την ειδεχθή πράξη του Απόστολου Τότα, του απαγωγέα του Έβρου; )

Να τόνωσαν, άραγε, μέσα τους την δίψα για εξουσία; Την εσωτερική «καύλα» τους να φοράνε ναυτικά σιρίτια και να τα κουνάνε επιδεικτικά στη μούρη του κάθε Αντώνη; Αν το «αρχή άνδρα δείκνυσι» αποτελεί ακόμη και σήμερα έναν από τους πιο διαχρονικούς αξιωματικούς νόμους που μας μεταλαμπάδευσε η αρχαία ελληνική γραμματεία, οι άνθρωποι αυτοί δεν ειναι ένοχοι ΜΟΝΟ και ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ για την δολοφονία του 36χρονου Κρητικού, αλλά και για μια πρωτοφανή Ύβρη απέναντι στην ίδια την ανθρώπινη ζωή και ύπαρξη.

Είναι οι ίδιοι αυτοί άνθρωποι που, οκτώ χρόνια πριν, θα σταματούσαν τον απόπλου ενός καραβιού της ίδιας εταιρείας, προκειμένου να βολέψουν την Ελένη Μενεγάκη (συνοδεύοντας την οσφυοκαμπτική και άκρως δουλοπρεπή τους αυτή κίνηση, ενδεχομένως με ατάκες όπως «είδες όμως; Κορμάρα η Ελένη στα 45 της. Καλά κάναμε και περιμέναμε»). Αν δεν το έχουμε καταλάβει ήδη, ζούμε στη χώρα που μπορούμε όλοι μας, ανά πάσα στιγμή, να βρεθούμε στη «θάλασσα» (μεταφορικά ή κυριολεκτικά) ριγμένοι από τον καταπέλτη της εξουσίας. Της οιασδήποτε εξουσίας, είτε αυτής που σε ρίχνει από ένα πλοίο εν κινήσει, είτε εκείνης που σε σταματάει για έναν τυπικό έλεγχο τροχαίας και που, αν τύχει και ζητήσεις (ως έχεις το δικαίωμα) το όνομα και τον αριθμό του αστυνομικού οργάνου που σού κάνει τον έλεγχο, θα βρεθείς την αμέσως επόμενη στιγμή με ένα φανάρι σπασμένο από το γκλομπ του και ένα χρηματικό πρόστιμο που πρέπει να ξεπληρώσεις.

Τα «τσοπανόσκυλα» της εκάστοτε εξουσίας

Ας αφήσουμε όμως για λίγο στην άκρη τα πάσης φύσεως «αφεντικά» και ας στρέψουμε την προσοχή μας στα πιστά «τσοπανόσκυλά» τους, τους τύπους που παίρνουν φραγκοδίφραγκα για να έχουν λίγη παραπάνω εξουσία και μπορούν να φτάσουν μέχρι και σε μια δολοφονία προκειμένου το «αφεντικό» να είναι ευχαριστημένο (που ενδεχομένως να ΜΗΝ είναι κιόλας) και να τους πετάει ένα ξεροκόμματο για την βρώμικη δουλειά που έκαναν.

Γιατί, αν ρίξετε μια ματιά την Ιστορία και ειδικά στην γέννηση του Φασισμού, η όποια εκφασιστικοποίηση της οιασδήποτε κοινωνίας δεν ξεκίνησε από τον Αδόλφο και τον Μπενίτο και τον Αουγκούστο. Ξεκίνησε με την συνδρομή απλών πολιτών. «Λαϊκών ανθρώπων». Μεροκαματιάρηδων που πίστεψαν ότι σύντομα, αν παίξουν καλά το παιχνίδι που τους δόθηκε, θα έχουν να γευτούν στο μέλλον το κομμάτι της εξουσίας που (θεωρούν ότι) τούς αξίζει. Του κάθε Απόστολου Τότα, που βρίσκεται σε διατεταγμένη υπηρεσία από τον Κλήρο και τους πολιτευτές του Νομού Έβρου προκειμένου να κάνει «εκκαθαρίσεις μεταναστών» μέχρι τον ναυτικό που κάνει ένα δολοφονικό pushback σε έναν απλό επιβάτη πλοίου (με ή χωρίς εισιτήριο).

Η διαφορά του «με» και του «χωρίς» βίντεο

Η πλέον σοκαριστική διαπίστωση στο χθεσινό περιστατικό – και βλέποντάς το και από μια αμιγώς δημοσιογραφική σκοπιά -είναι ότι όλη την διαφορά ως προς την ανάδειξη του γεγονότος ήταν πάλι η εικόνα – και η δυναμή της.

Καθώς η δολοφονία του Αντώνη καταγράφηκε σε βίντεο από επιβάτες του πλοίου (οι οποίοι, προς τιμήν τους, φώναζαν στον καπετάνιο να σταματήσει τις μηχανές προκειμένου να μαζέψουν τον 36χρονο από την θάλασσα), αναδεικνύεται η πιο συγκλονιστική πτυχή της υπόθεσης: ότι αυτή την στιγμή δεν θα διαβάζατε αυτές τις γραμμές και δεν θα ήταν το πρώτο θέμα συζήτησης σήμερα, αν δεν υπήρχαν μια σειρά από άκρως ενοχοποιητικά για τους ναυτικούς και την ναυτιλιακή εταιρεία βίντεο.

«Εμείς ειδοποιήσαμε το Λιμεναρχείο και ήρθε. Αν δεν υπήρχε το βίντεο αυτό δεν θα γινόταν τίποτα γιατί βγήκαν και είπαν ότι ο άνθρωπος πήδηξε από μόνος του. Μάλιστα έβγαλε ανακοίνωση το βαπόρι, την ώρα που ήμασταν στη θάλασσα, ότι δόθηκε εντολή να σταματήσουμε και ότι για το συμβάν που συνέβη στο λιμάνι δεν φέρει καμία ευθύνη το πλοίο και η εταιρεία. Ο κόσμος φώναζε και μάλιστα κάποια στιγμή πήγα στον καπετάνιο και εκείνος έκλεισε την πόρτα δεν ασχολήθηκε καν. Και με εντολή του εισαγγελέα γύρισε το καράβι πίσω», είπε ένας άλλος μάρτυρας στην ΕΡΤ, ο κ. Δημήτρης.

Χωρίς τα επίμαχα βίντεο, δεν θα υπήρχε καν «ατυχές γεγονός» για αυτήν και τους εμπλεκομένους υπαλλήλους της. Αν οι ναυτικοί δεν συλλαμβάνονταν σε βίντεο…. με την κότα στην πλάτη που λέμε, δεν θα είχε ανοίξει ρουθούνι. Το τουμπανιασμένο από τον πνιγμό πτώμα του Αντώνη θα είχε βρεθεί κάπου εντός του λιμανιού του Πειραιά, όλοι θα υπέθεταν ότι γλίστρισε, τον έριξε κάποιος στη θάλασσα κατά λάθος ή ότι αυτοκτόνησε βρε αδελφε, γιατί «συμβαίνουν συνέχεια αυτά».

Αλλά όχι. Οι ναυτικοί του καραβιού και η ναυτιλιακή εταιρεία ήταν «άτυχοι» γιατί αμέσως μετά το συμβάν, επικράτησε εντός του πλοίου ένας πανικός, το περιστατικό έγινε αντιληπτό από τους επιβάτες, οι οποίοι αναρτούν δεκάδες post και δημοσιεύσεις στα social media.

Και όταν η ναυτιλιακή βλέπει ότι το πράγμα αυτό δεν «μαζεύεται» με τίποτα, το πλοίο «Blue Horizon» της εταιρίας Blue Star Ferries-Attica Group αναγκάζεται – και με τις διαταγές του Λιμενικού Σώματος – να επιστρέψει στον Πειραιά, όπως και έγινε. Αλλιώς, αν δεν υπήρχαν όλα αυτά τα βίντεο που όλοι μας είδαμε, μην τον είδατε τον Παναή: το πλοίο να έφτανε κανονικά στην Κρήτη, θα αποβίβαζε τους επιβάτες του και να ετοιμαζόταν για το επόμενο ταξίδι του. Και αυτό είναι το πιο τρομακτικό απ’ όλα: ότι πλέον οι μοναδικές ελεγκτικές δυνάμεις που έχουμε στα χέρια μας είναι τα βίντεο. Τα social media.

Στην χώρα του ανελέητου pushback δεν χωράνε ευαισθησίες και ανθρωπισμοί.

Θα μάθουμε όλοι μας να ζούμε μόνιμα με έναν γενικό δερβέναγα πάνω από το κεφάλι μας, που θεωρεί ότι η ζωή μας, οι μισθοί μας, η επιβίωσή μας είναι τσιφλίκι του.

Από τους κάθε λογής vigilante του Διαδικτύου, τους ΜΑΤάδες, τους ΔΕΛΤΑδες, τους ελεγκτές εισιτηρίων στα ΜΜΜ, που δολοφονούν εν ψυχρώ παλικάρια όπως τον 19χρονο Θανάση Καναούτη, ο οποίος το βράδυ της 13ης Αυγούστου του 2013 έχασε με τραγικό τρόπο τη ζωή του στην οδό Παναγή Τσαλδάρη στο Περιστέρι, μετά από το δολοφονικό pushback που του έκανε ο ελεγκτής, επειδή ο νεαρός δεν είχε πληρώσει το εισιτήριο των 1,20 ευρώ.

«Η ζωή ενός ανθρώπινου πλάσματος αξίζει ένα εκατομμύριο φορές περισσότερο από την περιουσία του πλουσιότερου ανθρώπου στη Γη», είχε γράψει πριν μισόν αιώνα ο Ερνέστο Τσε Γκεβάρα.

Αλλά εμείς διακόπτουμε τη ροή του προγράμματός μας γιατί σε λίγο θα βγει ο Αρης Πορτοσάλτε και θα μας πει ότι, ευτυχώς να λέμε που δολοφονήθηκε και ο Αντώνης Καρυώτης, γιατί μετά από αυτό το περιστατικό θα καλυτερεύσουν οι συνθήκες ταξιδιού με τα καράβια που ξεκινούν από τον Πειραιά…