Τις προάλλες έγραψα στην καθιερωμένη -και original- εβδομαδιαία μας στήλη «Like / Dislike» το εξής: Νομίζω ότι το ίντερνετ είναι νεκρό, τουλάχιστον εκείνη η πύλη προς την πληροφορία όπως την αγαπήσαμε και έγινε αναπόσπαστο μέρος της ζωής μας. Χρειαζόμαστε κάτι καινούργιο, ριζοσπαστικό, μια νέα συνθήκη και ένα διαφορετικό πλαίσιο επικοινωνίας και μετάδοσης, ή την επιστροφή σε έναν πιο γειωμένο τρόπο αλληλεπίδρασης και ενημέρωσης.
Πώς προέκυψε όμως αυτή η σκέψη; Γιατί θεωρώ ότι το «ίντερνετ είναι νεκρό»; Βασικά, εσύ γιατί δε θεωρείς πως έχει πεθάνει ήδη ό,τι έχεις διαβάσει -εχθές, προχθές, τον προηγούμενο μήνα- αλλά και αυτό που θα διαβάσεις ή θα δεις αύριο στο κινητό σου σε κάποια πλατφόρμα; Δε ζεις και εσύ ένα αέναο deja vu; Δεν είναι πλέον όλα ίδια; Πότε ήταν η τελευταία φορά που πραγματικά κάτι σε εξέπληξε από το περιεχόμενο που κατανάλωσες, κάτι που δεν είχες συναντήσεις πουθενά αλλού και δεν έμοιαζε με κάτι άλλο;
Το ίντερνετ με το οποίο μεγαλώσαμε και κάποιοι οραματίστηκαν, το ίντερνετ με το οποίο εθιστήκαμε και το εδραιώσαμε ως τη μέγιστη ανθρώπινη ανακάλυψη, το ίντερνετ όπως το γνωρίζαμε έχει πεθάνει -και δε βλέπω τρόπο ή πλάνο για να αναστηθεί. Το ίντερνετ ήταν, είναι και θα παραμείνει ένα αγαθό που θα πρέπει να είναι προσβάσιμο σε όλους, όπως το ρεύμα και το νερό. Αυτό δεν αλλάζει, είναι πλέον μια παγκόσμια σταθερά. Ωστόσο, αυτό που έχει αλλάξει, και έχει κάνει όλο το ίντερνετ να παίζει τα ίδια πράγματα σε μια ασταμάτητη λούπα, είναι η επιβολή της λογικής του περιεχομένου (content). Κάτι που αναδύθηκε σταδιακά -και μελετημένα- μετά τον θάνατο του τυπικού τρόπου λειτουργίας της αγοράς. Με την εμφάνιση του ίντερνετ και την καθιέρωσή του, πολλά πράγματα πέθαναν και χρειάστηκε, όπως ήταν επόμενο, να περάσουμε σε ένα νέο κεφάλαιο. Το μάρκετινγκ είδε ότι μπορεί να επιβιώσει μόνο αν επενδύσει στο ίντερνετ, και οι εταιρείες συνειδητοποίησαν ότι χωρίς παρουσία στο ίντερνετ -και αργότερα στις πλατφόρμες των social media- θα φυτοζωούν καταγράφοντας μόνο ζημίες. Εκεί λοιπόν ήρθε η έννοια του περιεχομένου, δηλαδή η διαφήμιση, άρα το κυνήγι του κέρδους.
Ενδεχομένως να σκεφτείς «Και γιατί τώρα μας αφορά αυτό;» ή «OK, ναι, αλλά πώς μας επηρεάζει;», αλλά αυτό το κείμενο δε γράφτηκε για να δώσει απαντήσεις -περισσότερο εκφράζει έναν προβληματισμό, δημιουργεί δεύτερες σκέψεις και αποσκοπεί στο να ταρακουνήσει λίγο τα αντανακλαστικά μας που βρίσκονται σε στάδιο καταστολής από την ατελειώτη κατανάλωση περιεχομένου.
Αρχικά, η αφορμή για να ξεπηδήσουν όλες αυτές οι σκέψεις ήταν το virality που απέκτησε το μπαρ Scorpios –«παμ!». Μόλις οι αλγόριθμοι το επέλεξαν και μας το πλάσαραν στα social media, κυρίως στο TikTok, ένα πράγμα ήταν σίγουρο: στο ελληνικό ίντερνετ τις επόμενες μέρες θα ακολουθούσαν σειρές κειμένων με απόψεις, ρεπορτάζ και αναλύσεις. Μερικά απ’ αυτά που δημοσιεύθηκαν είχαν όντως ενδιαφέρον και ήταν καλογραμμένα, όπως της Σίντυς Χατζή στο ΒΗΜΑ και της Βάνας Κράβαρη στη LIFO, αλλά η άρνηση μέσα μου να ασχοληθώ περισσότερο -απ’ ό,τι του αρμόζει- με το viral βίντεο ενός μπαρ, δε με άφησε να συγχρονιστώ με την ανάγκη σχολιασμού που κάποιοι ένιωσαν και να ταυτιστώ με τη δημοσιογραφική επιθυμία συναδέλφων να “τσιμπήσουν” ένα θέμα που είχε ήδη δημιουργήσει τη δική του δυναμική ελέω virality. Μπορεί στο Olafaq να μην αρπάξαμε μερίδιο από την διαδικτυακή πίτα των click που μοίρασε απλόχερα ο Scorpios, αλλά -αν με ρωτάς- νιώθω καλά με αυτό.
Αφήνοντας οριστικά πίσω μου αυτό το θέμα, «παμ!», προχώρησα τις επόμενες μέρες σε μια πιο προσεκτική παρατήρηση του τι συμβαίνει γύρω μου, στην ψηφιακή μου ζωή. Ξεκίνησα να παρατηρώ και όχι να βλέπω, δηλαδή συγκρατούσα στο μυαλό μου ό,τι μπορούσα από κάθε scroll και swipe που έκανα. Πού κατέληξα; Σε αυτό που διαβάσατε παραπάνω. Ουσιαστικά, επιβεβαιώσα μέσα μου ότι το ίντερνετ έχει πεθάνει και ότι είμαστε πρωταγωνιστές στην “Ημέρα της Μαρμότας”. Δεν το πήγα παραπέρα, όπως ο Sin Boy για παράδειγμα, ότι ζούμε μέσα στο “Matrix”, αλλά είμαι σίγουρος πως έχουμε μπει όλοι στα παπούτσια του Bill Murray. Ας το κάνω όμως λίγο πιο συγκεκριμένο.
Εχθές το βράδυ, ο αλγόριθμός του TikTok μου εμφάνισε ένα σύντομο βίντεο από έναν content creator, και για να βεβαιωθώ πώς αυτό το κόνσεπτ το έχω ξαναδεί από κάποιον άλλον μπήκα στο κανάλι του στο YouTube. Προφανώς, και χωρίς καμία έκπληξη, βρέθηκα να παρακολουθώ μια πιστή, κακή αντιγραφή μιας εκπομπής απ’ το εξωτερικό.
Εδώ, η ελληνική εκδοχή της:
Εδώ, η original:
Αλλά δεν είναι μόνο η περίπτωση του Sarkazos που βγάζει μάτι, αφού εξόφθαλμα όλο το ελληνικό YouTube και σχεδόν όλοι οι έλληνες content creators σε κάθε πλατφόρμα αντιγράφουν από τους αντίστοιχους δημιουργούς τους εξωτερικού οτιδήποτε έχει hype, φέρνει followers, likes και engagement. Θέλεις κι άλλα παράδειγματα; Είναι αμέτρητα αυτά που μπορώ να σου παραθέσω, αλλά προκειμένου να μη γεμίσει το κείμενο με βίντεο μπορείς και εσύ να αφιερώσεις μερικά δευτερόλεπτα να σκεφτείς τι YouTube shorts, Instagram reels και TikTok videos έχεις παρακολουθήσει τις τελευταίες μέρες τα οποία είναι ακριβώς ίδια με αντίστοιχα του εξωτερικού ή και μεταξύ τους σε εγχώριο επίπεδο. Δοκιμές φαγητών με ανούσιες βαθμολογίες, challenges στον δρόμο με χρηματικά έπαθλα και συνταγές για «το καλύτερο smash burger που έχεις δοκιμάσει». Πριν λίγο καιρό, κάποιος ξεκίνησε στο εξωτερικό το «I work at… of course…» στο TikTok και κατέληξε σε trend που παρέσυρε τους πάντες στο περάσμά του απ’ τις οθόνες του κινητού μας – από το «Είμαστε πωλητές στο Πλαίσιο, εννοείται πως…» μέχρι το «Είμαι από τη Σύρο, εννοείται πως…» ένα copy-paste δρόμος. Αυτές τις μέρες αυτό που trendαρει είναι τα βίντεο με δύο άτομα να στέκονται αντικριστά σε θέση μάχης, τύπου Mortal Kombat, που κινούνται ρυθμικά στο “Blue Monday” των New Order -σίγουρα δεν είναι ελληνικό δημιούργημα καθώς νωρίτερα κάπου το είχα δει στο YouTube-, ενώ επίσης της μοδός είναι και οι χορογραφίες – κάθε σχολή ανεβάζει τη δική της για κάποιο τραγούδι που είναι στα trends και έτσι επίσης δημιουργούνται τα επόμενα ραδιοφωνικά hits της εποχής που θα καταλήξουν να είναι προτεινόμενα για βραβείο στα MAD. Παρένθεση: μέχρι πριν λίγο διάστημα πίστευα πως ο μοναδικός έλληνας YouTuber που είχε δημιουργήσει ένα αποκλειστικά δικό του περιεχόμενο -με απόλυτη επιτυχία, δυστυχώς- είναι ο Hayate, που αν δεν το γνωρίζετε έχει φυλακιστεί για όσα έχει ανεβάσει στις πλατφόρμες, αλλά ο Booyah τα ανέλυσε εξαιρετικά στο σχετικό του βίντεο και προτείνω να το παρακολουθήσετε.
Εμείς, λοιπόν, τελείως αποβλακωμένοι παρακολουθούμε σαν χάνοι ό,τι μας σερβίρουν. Όπως πολύ σωστά είχε σχολιάσει πρόσφατα ο Γιώργος Τσαγκόζης στη LIFO, «Τα κόνσεπτ είναι πάνω κάτω “πήγαμε στο χειρότερα βαθμολογημένο εστιατόριο της Αθήνας”, “φάγαμε το χειρότερο σουβλάκι της Λαμίας”, “περπατήσαμε τον πιο επικίνδυνο δρόμο της πρωτεύουσας”. Όλες αυτές οι ιδέες για περιεχόμενο, έχουν κάτι κοινό, είναι αντιγραμμένες από το ξένο (κυρίως το αμερικάνικο) youtube, από τους δημοφιλέστερους παγκοσμίως youtubers, όπως ο MrBeast». Μας σερβίρουν κόνσεπτ που κοπιάρονται εύκολα και πιο γρήγορα απ’ την ταχύτερη σάρωση που κάνει ένα πολυμηχάνημα, ο ένας αντιγράφει τον άλλον γιατί «όλα έχουν ειπωθεί, αλλά όχι με τον ίδιο τρόπο», «άρα», θα σκεφτεί ο μέσος αντιγραφέας, «μπορώ να αντιγράψω ό,τι θέλω, γιατί, guess what, δεν υπάρχει παρθενογέννηση», έτσι δεν είναι; Εν τω μεταξύ κάθε φορά που ακούγεται αυτή η ατάκα, το «δεν υπάρχει παρθενογέννηση», πρέπει να τρίζουν τα κόκκαλα ανθρώπων που δεν είναι πια μαζί μας αλλά έχουν αφήσει ανεξίτηλο το στίγμα τους με τα πρωτότυπα έργα τους και να θέλουν να αυτοκτονήσουν όσοι είναι ακόμη ανάμεσά μας συνεχίζοντας να δημιουργούν από το μηδέν κάτι καινούργιο – ή, έστω, προσπαθώντας να το καταφέρουν.
Έίναι όλα πλέον τόσο προβλέψιμα, τόσο βαρετά. Βλέπεις παντού τα ίδια, σε κάθε γωνιά του ελληνικού ίντερνετ, σερβιρισμένα απλώς με διαφορετικό τρόπο. Φυσικά και επιβραβεύουμε τον τρόπο όταν αυτός είναι άξιος αναφοράς για διάφορους λόγους, αλλά έτσι υποβιβάζουμε την αξία -όχι χρηματική- που πρέπει να έχει η ουσία του μηνύματος. Και ποιο είναι πλέον το μήνυμα; Κάνε οτιδήποτε χρειάζεται για να αποκτήσεις κοινό, χρήματα και αναγνωρισιμότητα. Γίνε κάτι -κι ας μην είσαι εσύ-, αρκεί αυτό να φέρει διαφημίσεις. Επιπλέον, προσπάθησε αυτές οι διαφημίσεις να ενσωματωθούν έξυπνα στο περιεχόμενο που παράγεις, έτσι ώστε το κοινό σου -έστω σε πρώτη φάση- να μην μπορεί να διακρινεί αν αυτό είναι χορηγούμενο. Ποιος θα σου πει τι, αν το content που έχει ήδη καταναλώσει ο άλλος είναι το αναμενόμενο αλλά προς το τέλος εσύ του εμφανίσεις ένα αντιηλιακό ή μια σειρά από νέα τηγάνια, που πάντα ως δια μαγείας ταιριάζουν απόλυτα στο κόνσεπτ του βίντεο και χωρίς αυτά ίσως δεν υπήρχε λόγος να το δημιουργήσεις.
Έχει πεθάνει λοιπόν το ίντερνετ; Τι λες; Όλα δυστυχώς έχουν ημερομηνία λήξης, ανέκαθεν ίσχυε αυτό, αλλά πλέον το διάστημα από την παραγωγή στην εκτιμώμενη κατανάλωση έχει συρρικνωθεί επικίνδυνα. Δεν μπορεί αυτό που σήμερα είναι πρώτο αύριο να έχει εξαφανιστεί, αυτό που σήμερα μας ενδιαφέρει αύριο να το έχουμε αφήσει πίσω μας, τόσο γρήγορα, τόσο ασυναίσθητα. Αλλά συμβαίνει. Και ο λόγος είναι πως αυτή τη στιγμή ό,τι ανεβαίνει σε οποιαδήποτε πλατφόρμα δεν αφορά τον άνθρωπο, εμένα και εσένα, αλλά τον αλγόριθμό. Αυτός θα αποφασίσει για σένα, αυτός θα κρίνει τι θες να δεις, να ακούσεις και να διαβάσεις. Αυτό το κείμενο που μόλις διάβασες δεν πρόκειται να το πιάσει ο αλγόριθμός της Google και να στο μοιράσει μέσω του Discover στον Chrome -δεν πληρεί τις προϋποθέσεις του SEO-, αλλά δεν το έγραψα για αυτόν. Είναι μία ανθρώπινη δημιουργία που απευθύνεται σε ανθρώπους – μια απέθαντη συνθήκη.
«Παλιά, οι YouTubers έφτιαχναν βίντεο ό,τι ένιωθαν – ένιωθαν κάτι; έφτιαχναν βίντεο. Δηλαδή δημιουργούσαν τέχνη για να πατούν οι άνθρωποι, για να πατούν οι άνθρωποι να βλέπουν. Ήταν άνθρωποι που έφτιαχναν content για άλλους ανθρώπους. Τώρα, οι YouTubers -οι πιο πολλοί- φτιάχνουν content για τον αλγόριθμο. Δεν σκέφτονται άλλους ανθρώπους την ώρα που δημιουργούν. Σκέφτονται τι θα πιάσει ο αλγόριθμός για να σας ταΐσει.» – 2J
@thodor80_retro_gaming Ο 2j Μιλάει για τoυς YouTuber που φτιάχνουν βίντεο για τον αλγόριθμο δείτε και ακούστε αυτά που έχει να πει είναι σωστα ωραία αυτά που λέει!!! #2j #2jlivestream #foryou #youtube #youtubers #youtubegreece ♬ πρωτότυπος ήχος – Thodor80_Retro_Gaming
Τις προάλλες έγραψα στην καθιερωμένη -και original- εβδομαδιαία μας στήλη «Like / Dislike» το εξής: Νομίζω ότι το ίντερνετ είναι νεκρό, τουλάχιστον εκείνη η πύλη προς την πληροφορία όπως την αγαπήσαμε και έγινε αναπόσπαστο μέρος της ζωής μας. Χρειαζόμαστε κάτι καινούργιο, ριζοσπαστικό, μια νέα συνθήκη και ένα διαφορετικό πλαίσιο επικοινωνίας και μετάδοσης, ή την επιστροφή σε έναν πιο γειωμένο τρόπο αλληλεπίδρασης και ενημέρωσης.
Πώς προέκυψε όμως αυτή η σκέψη; Γιατί θεωρώ ότι το «ίντερνετ είναι νεκρό»; Βασικά, εσύ γιατί δε θεωρείς πως έχει πεθάνει ήδη ό,τι έχεις διαβάσει -εχθές, προχθές, τον προηγούμενο μήνα- αλλά και αυτό που θα διαβάσεις ή θα δεις αύριο στο κινητό σου σε κάποια πλατφόρμα; Δε ζεις και εσύ ένα αέναο deja vu; Δεν είναι πλέον όλα ίδια; Πότε ήταν η τελευταία φορά που πραγματικά κάτι σε εξέπληξε από το περιεχόμενο που κατανάλωσες, κάτι που δεν είχες συναντήσεις πουθενά αλλού και δεν έμοιαζε με κάτι άλλο;
Το ίντερνετ με το οποίο μεγαλώσαμε και κάποιοι οραματίστηκαν, το ίντερνετ με το οποίο εθιστήκαμε και το εδραιώσαμε ως τη μέγιστη ανθρώπινη ανακάλυψη, το ίντερνετ όπως το γνωρίζαμε έχει πεθάνει -και δε βλέπω τρόπο ή πλάνο για να αναστηθεί. Το ίντερνετ ήταν, είναι και θα παραμείνει ένα αγαθό που θα πρέπει να είναι προσβάσιμο σε όλους, όπως το ρεύμα και το νερό. Αυτό δεν αλλάζει, είναι πλέον μια παγκόσμια σταθερά. Ωστόσο, αυτό που έχει αλλάξει, και έχει κάνει όλο το ίντερνετ να παίζει τα ίδια πράγματα σε μια ασταμάτητη λούπα, είναι η επιβολή της λογικής του περιεχομένου (content). Κάτι που αναδύθηκε σταδιακά -και μελετημένα- μετά τον θάνατο του τυπικού τρόπου λειτουργίας της αγοράς. Με την εμφάνιση του ίντερνετ και την καθιέρωσή του, πολλά πράγματα πέθαναν και χρειάστηκε, όπως ήταν επόμενο, να περάσουμε σε ένα νέο κεφάλαιο. Το μάρκετινγκ είδε ότι μπορεί να επιβιώσει μόνο αν επενδύσει στο ίντερνετ, και οι εταιρείες συνειδητοποίησαν ότι χωρίς παρουσία στο ίντερνετ -και αργότερα στις πλατφόρμες των social media- θα φυτοζωούν καταγράφοντας μόνο ζημίες. Εκεί λοιπόν ήρθε η έννοια του περιεχομένου, δηλαδή η διαφήμιση, άρα το κυνήγι του κέρδους.
Ενδεχομένως να σκεφτείς «Και γιατί τώρα μας αφορά αυτό;» ή «OK, ναι, αλλά πώς μας επηρεάζει;», αλλά αυτό το κείμενο δε γράφτηκε για να δώσει απαντήσεις -περισσότερο εκφράζει έναν προβληματισμό, δημιουργεί δεύτερες σκέψεις και αποσκοπεί στο να ταρακουνήσει λίγο τα αντανακλαστικά μας που βρίσκονται σε στάδιο καταστολής από την ατελειώτη κατανάλωση περιεχομένου.
Αρχικά, η αφορμή για να ξεπηδήσουν όλες αυτές οι σκέψεις ήταν το virality που απέκτησε το μπαρ Scorpios –«παμ!». Μόλις οι αλγόριθμοι το επέλεξαν και μας το πλάσαραν στα social media, κυρίως στο TikTok, ένα πράγμα ήταν σίγουρο: στο ελληνικό ίντερνετ τις επόμενες μέρες θα ακολουθούσαν σειρές κειμένων με απόψεις, ρεπορτάζ και αναλύσεις. Μερικά απ’ αυτά που δημοσιεύθηκαν είχαν όντως ενδιαφέρον και ήταν καλογραμμένα, όπως της Σίντυς Χατζή στο ΒΗΜΑ και της Βάνας Κράβαρη στη LIFO, αλλά η άρνηση μέσα μου να ασχοληθώ περισσότερο -απ’ ό,τι του αρμόζει- με το viral βίντεο ενός μπαρ, δε με άφησε να συγχρονιστώ με την ανάγκη σχολιασμού που κάποιοι ένιωσαν και να ταυτιστώ με τη δημοσιογραφική επιθυμία συναδέλφων να “τσιμπήσουν” ένα θέμα που είχε ήδη δημιουργήσει τη δική του δυναμική ελέω virality. Μπορεί στο Olafaq να μην αρπάξαμε μερίδιο από την διαδικτυακή πίτα των click που μοίρασε απλόχερα ο Scorpios, αλλά -αν με ρωτάς- νιώθω καλά με αυτό.
Αφήνοντας οριστικά πίσω μου αυτό το θέμα, «παμ!», προχώρησα τις επόμενες μέρες σε μια πιο προσεκτική παρατήρηση του τι συμβαίνει γύρω μου, στην ψηφιακή μου ζωή. Ξεκίνησα να παρατηρώ και όχι να βλέπω, δηλαδή συγκρατούσα στο μυαλό μου ό,τι μπορούσα από κάθε scroll και swipe που έκανα. Πού κατέληξα; Σε αυτό που διαβάσατε παραπάνω. Ουσιαστικά, επιβεβαιώσα μέσα μου ότι το ίντερνετ έχει πεθάνει και ότι είμαστε πρωταγωνιστές στην “Ημέρα της Μαρμότας”. Δεν το πήγα παραπέρα, όπως ο Sin Boy για παράδειγμα, ότι ζούμε μέσα στο “Matrix”, αλλά είμαι σίγουρος πως έχουμε μπει όλοι στα παπούτσια του Bill Murray. Ας το κάνω όμως λίγο πιο συγκεκριμένο.
Εχθές το βράδυ, ο αλγόριθμός του TikTok μου εμφάνισε ένα σύντομο βίντεο από έναν content creator, και για να βεβαιωθώ πώς αυτό το κόνσεπτ το έχω ξαναδεί από κάποιον άλλον μπήκα στο κανάλι του στο YouTube. Προφανώς, και χωρίς καμία έκπληξη, βρέθηκα να παρακολουθώ μια πιστή, κακή αντιγραφή μιας εκπομπής απ’ το εξωτερικό.
Εδώ, η ελληνική εκδοχή της:
Εδώ, η original:
Αλλά δεν είναι μόνο η περίπτωση του Sarkazos που βγάζει μάτι, αφού εξόφθαλμα όλο το ελληνικό YouTube και σχεδόν όλοι οι έλληνες content creators σε κάθε πλατφόρμα αντιγράφουν από τους αντίστοιχους δημιουργούς τους εξωτερικού οτιδήποτε έχει hype, φέρνει followers, likes και engagement. Θέλεις κι άλλα παράδειγματα; Είναι αμέτρητα αυτά που μπορώ να σου παραθέσω, αλλά προκειμένου να μη γεμίσει το κείμενο με βίντεο μπορείς και εσύ να αφιερώσεις μερικά δευτερόλεπτα να σκεφτείς τι YouTube shorts, Instagram reels και TikTok videos έχεις παρακολουθήσει τις τελευταίες μέρες τα οποία είναι ακριβώς ίδια με αντίστοιχα του εξωτερικού ή και μεταξύ τους σε εγχώριο επίπεδο. Δοκιμές φαγητών με ανούσιες βαθμολογίες, challenges στον δρόμο με χρηματικά έπαθλα και συνταγές για «το καλύτερο smash burger που έχεις δοκιμάσει». Πριν λίγο καιρό, κάποιος ξεκίνησε στο εξωτερικό το «I work at… of course…» στο TikTok και κατέληξε σε trend που παρέσυρε τους πάντες στο περάσμά του απ’ τις οθόνες του κινητού μας – από το «Είμαστε πωλητές στο Πλαίσιο, εννοείται πως…» μέχρι το «Είμαι από τη Σύρο, εννοείται πως…» ένα copy-paste δρόμος. Αυτές τις μέρες αυτό που trendαρει είναι τα βίντεο με δύο άτομα να στέκονται αντικριστά σε θέση μάχης, τύπου Mortal Kombat, που κινούνται ρυθμικά στο “Blue Monday” των New Order -σίγουρα δεν είναι ελληνικό δημιούργημα καθώς νωρίτερα κάπου το είχα δει στο YouTube-, ενώ επίσης της μοδός είναι και οι χορογραφίες – κάθε σχολή ανεβάζει τη δική της για κάποιο τραγούδι που είναι στα trends και έτσι επίσης δημιουργούνται τα επόμενα ραδιοφωνικά hits της εποχής που θα καταλήξουν να είναι προτεινόμενα για βραβείο στα MAD. Παρένθεση: μέχρι πριν λίγο διάστημα πίστευα πως ο μοναδικός έλληνας YouTuber που είχε δημιουργήσει ένα αποκλειστικά δικό του περιεχόμενο -με απόλυτη επιτυχία, δυστυχώς- είναι ο Hayate, που αν δεν το γνωρίζετε έχει φυλακιστεί για όσα έχει ανεβάσει στις πλατφόρμες, αλλά ο Booyah τα ανέλυσε εξαιρετικά στο σχετικό του βίντεο και προτείνω να το παρακολουθήσετε.
Εμείς, λοιπόν, τελείως αποβλακωμένοι παρακολουθούμε σαν χάνοι ό,τι μας σερβίρουν. Όπως πολύ σωστά είχε σχολιάσει πρόσφατα ο Γιώργος Τσαγκόζης στη LIFO, «Τα κόνσεπτ είναι πάνω κάτω “πήγαμε στο χειρότερα βαθμολογημένο εστιατόριο της Αθήνας”, “φάγαμε το χειρότερο σουβλάκι της Λαμίας”, “περπατήσαμε τον πιο επικίνδυνο δρόμο της πρωτεύουσας”. Όλες αυτές οι ιδέες για περιεχόμενο, έχουν κάτι κοινό, είναι αντιγραμμένες από το ξένο (κυρίως το αμερικάνικο) youtube, από τους δημοφιλέστερους παγκοσμίως youtubers, όπως ο MrBeast». Μας σερβίρουν κόνσεπτ που κοπιάρονται εύκολα και πιο γρήγορα απ’ την ταχύτερη σάρωση που κάνει ένα πολυμηχάνημα, ο ένας αντιγράφει τον άλλον γιατί «όλα έχουν ειπωθεί, αλλά όχι με τον ίδιο τρόπο», «άρα», θα σκεφτεί ο μέσος αντιγραφέας, «μπορώ να αντιγράψω ό,τι θέλω, γιατί, guess what, δεν υπάρχει παρθενογέννηση», έτσι δεν είναι; Εν τω μεταξύ κάθε φορά που ακούγεται αυτή η ατάκα, το «δεν υπάρχει παρθενογέννηση», πρέπει να τρίζουν τα κόκκαλα ανθρώπων που δεν είναι πια μαζί μας αλλά έχουν αφήσει ανεξίτηλο το στίγμα τους με τα πρωτότυπα έργα τους και να θέλουν να αυτοκτονήσουν όσοι είναι ακόμη ανάμεσά μας συνεχίζοντας να δημιουργούν από το μηδέν κάτι καινούργιο – ή, έστω, προσπαθώντας να το καταφέρουν.
Έίναι όλα πλέον τόσο προβλέψιμα, τόσο βαρετά. Βλέπεις παντού τα ίδια, σε κάθε γωνιά του ελληνικού ίντερνετ, σερβιρισμένα απλώς με διαφορετικό τρόπο. Φυσικά και επιβραβεύουμε τον τρόπο όταν αυτός είναι άξιος αναφοράς για διάφορους λόγους, αλλά έτσι υποβιβάζουμε την αξία -όχι χρηματική- που πρέπει να έχει η ουσία του μηνύματος. Και ποιο είναι πλέον το μήνυμα; Κάνε οτιδήποτε χρειάζεται για να αποκτήσεις κοινό, χρήματα και αναγνωρισιμότητα. Γίνε κάτι -κι ας μην είσαι εσύ-, αρκεί αυτό να φέρει διαφημίσεις. Επιπλέον, προσπάθησε αυτές οι διαφημίσεις να ενσωματωθούν έξυπνα στο περιεχόμενο που παράγεις, έτσι ώστε το κοινό σου -έστω σε πρώτη φάση- να μην μπορεί να διακρινεί αν αυτό είναι χορηγούμενο. Ποιος θα σου πει τι, αν το content που έχει ήδη καταναλώσει ο άλλος είναι το αναμενόμενο αλλά προς το τέλος εσύ του εμφανίσεις ένα αντιηλιακό ή μια σειρά από νέα τηγάνια, που πάντα ως δια μαγείας ταιριάζουν απόλυτα στο κόνσεπτ του βίντεο και χωρίς αυτά ίσως δεν υπήρχε λόγος να το δημιουργήσεις.
Έχει πεθάνει λοιπόν το ίντερνετ; Τι λες; Όλα δυστυχώς έχουν ημερομηνία λήξης, ανέκαθεν ίσχυε αυτό, αλλά πλέον το διάστημα από την παραγωγή στην εκτιμώμενη κατανάλωση έχει συρρικνωθεί επικίνδυνα. Δεν μπορεί αυτό που σήμερα είναι πρώτο αύριο να έχει εξαφανιστεί, αυτό που σήμερα μας ενδιαφέρει αύριο να το έχουμε αφήσει πίσω μας, τόσο γρήγορα, τόσο ασυναίσθητα. Αλλά συμβαίνει. Και ο λόγος είναι πως αυτή τη στιγμή ό,τι ανεβαίνει σε οποιαδήποτε πλατφόρμα δεν αφορά τον άνθρωπο, εμένα και εσένα, αλλά τον αλγόριθμό. Αυτός θα αποφασίσει για σένα, αυτός θα κρίνει τι θες να δεις, να ακούσεις και να διαβάσεις. Αυτό το κείμενο που μόλις διάβασες δεν πρόκειται να το πιάσει ο αλγόριθμός της Google και να στο μοιράσει μέσω του Discover στον Chrome -δεν πληρεί τις προϋποθέσεις του SEO-, αλλά δεν το έγραψα για αυτόν. Είναι μία ανθρώπινη δημιουργία που απευθύνεται σε ανθρώπους – μια απέθαντη συνθήκη.
«Παλιά, οι YouTubers έφτιαχναν βίντεο ό,τι ένιωθαν – ένιωθαν κάτι; έφτιαχναν βίντεο. Δηλαδή δημιουργούσαν τέχνη για να πατούν οι άνθρωποι, για να πατούν οι άνθρωποι να βλέπουν. Ήταν άνθρωποι που έφτιαχναν content για άλλους ανθρώπους. Τώρα, οι YouTubers -οι πιο πολλοί- φτιάχνουν content για τον αλγόριθμο. Δεν σκέφτονται άλλους ανθρώπους την ώρα που δημιουργούν. Σκέφτονται τι θα πιάσει ο αλγόριθμός για να σας ταΐσει.» – 2J
@thodor80_retro_gaming Ο 2j Μιλάει για τoυς YouTuber που φτιάχνουν βίντεο για τον αλγόριθμο δείτε και ακούστε αυτά που έχει να πει είναι σωστα ωραία αυτά που λέει!!! #2j #2jlivestream #foryou #youtube #youtubers #youtubegreece ♬ πρωτότυπος ήχος – Thodor80_Retro_Gaming
