Τύψεις, ενοχές και καταπίεση. Να τι εισπράττουμε από τον περίγυρό μας. Όχι, δεν είναι ο δικός μου περίγυρος τοξικός, οι περισσότεροι είναι. Υπάρχει μία συγκεκριμένη προβληματική νοοτροπία, μία παθογένεια που μεταφέρεται σαν εξαιρετικά μολυσματικός ιός και τον κολλάνε οι περισσότεροι. Ποιος είναι αυτός; Να μην χαίρεσαι με την χαρά του άλλου. Ο άλλος δεν είναι ο ξέμπαρκος από τα social media, είναι στο κοντινό σας περιβάλλον και θέλετε το “καλό” του.

Ας μιλήσουμε πιο συγκεκριμένα, για το κεφάλαιο: ταξίδι. Το να μοιραστείτε με κάποιον ότι θα πάτε ένα ταξίδι μπορεί να είναι μία προσωπική χαρά, αλλά δεν πρέπει να περιμένετε από τους υπόλοιπους να βιώσουν το ίδιο συναίσθημα. Στην καλύτερη περίπτωση θα σας πουν ένα συγκαταβατικό «άντε ρε, μπράβο». Την ώρα που θα το εκστομίσουν δεν θα υπάρχει καμία διακύμανση και χρωματισμός στη φωνή και αυτά θα είναι τα σημάδια που θα πρέπει να εντοπίσετε για να καταλάβετε ότι σας κρίνουν, σίγουρα στις σκέψεις τους.

Αυτή είναι η καλή έκβαση, για την οποία θα πρέπει να νιώσουμε ευγνωμοσύνη, αφού οι περισσότεροι δεν διαθέτουν αυτό το -έστω υποκριτικό- τακτ. Οι πιο συχνές ατάκες που έρχονται ως απάντηση στην ανακοίνωση ότι θα πάμε ένα ταξίδι, συνήθως έχουν πιο έντονο χαρακτήρα.

Ας πιάσουμε τη δική μου περίπτωση. Την άλλη εβδομάδα θα πάω ταξίδι στο εξωτερικό και το ξέρουν ελάχιστα άτομα και τώρα φαντάζομαι ότι το μαθαίνουν περισσότερα. «Τι μας νοιάζει», μπορεί να σκεφτήκατε αυθόρμητα. Ναι, μπορεί να μην σας νοιάζει η ίδια η πληροφορία, αλλά οι ατάκες που εισέπραξα, που βέβαια ήταν πιο αναμενόμενες και από την ανατολή του ηλίου, ίσως να σας ενδιαφέρουν γιατί ίσως τις έχετε ακούσει κι εσείς. Τις παραθέτω:

– «Μα καλά πόσα λεφτά νομίζεις ότι βγάζεις;»

– «Τη ζωή σου να έκανα»

– «Τι λες ότι κουράζεσαι; Όλο ταξίδια είσαι!»

– «Έχεις βρει κάποιο πηγάδι με χρήματα να πάμε και εμείς;»

– «Ναι, πήγαινε και μετά δεν θα έχεις να φας»

Υπάρχουν κι άλλες, αλλά αυτές είναι οι ενδεικτικές που σίγουρα θα έχετε ακούσει έστω μία φορά στη ζωή σας. Δεν υπάρχει συγκεκριμένο πρόσωπο, από το οποίο θα τις ακούσετε. Μπορεί να είναι οι γονείς, οι φίλοι σας ή οι συναδελφοί σας. Προσωπικά, μου έχουν τύχει και τα τρία και αυτός είναι ο λόγος που έχω σταματήσει να μοιράζομαι τέτοιες πληροφορίες.

Σε καμία περίπτωση δεν νιώθω τύψεις, όμως υπάρχουν άνθρωποι που νιώθουν. Αν είστε ένας από αυτούς, πρέπει να ξέρετε ότι υπάρχει συγκεκριμένος όρος γι’ αυτό, το “Vacation Shaming“. Πρόκειται για το φαινόμενο κατά το οποίο συνάδελφοι, εργοδοτές, φίλοι και οικογένεια επιλέγουν να κρίνουν ή να αποθαρρύνουν την επιλογή σας να ταξιδεύετε. Αν ήδη είχατε δεύτερες σκέψεις για την απόφασή σας όσον αφορά τα χρήματα που θα ξοδέψετε, ίσως ένα σχόλιο τέτοιου είδους, μπορεί εύκολα να σας δημιουργήσει τύψεις.

Μία ατάκα που ενέχει κριτική μπορεί να ταρακουνήσει την εσωτερική φωνή μέσα σας, που μπορεί να είναι και ανασφαλής ή ενοχική, με αποτέλεσμα να μην θέλετε να μοιραστείτε ξανά μία τέτοια πληροφορία. Επίσης μπορεί πολύ απλά να μη θέλετε ο εαυτός σας δέχεται -άνευ λόγου- κακοπροαίρετα σχόλια, που μπορεί να σας χαλάσουν τη διάθεση. Αν δεν χαρούν με τη χαρά σας δεν χρειάζεται να το μοιραστείτε, εκτός αν πρέπει (π.χ. στην εργασία σας, επειδή πρέπει να ζητήσετε άδεια ώστε να μπορέσετε να ταξιδέψετε).

Το δικό μου επικείμενο ταξίδι ακόμα δεν το ξέρει η μητέρα μου. Δύο ερωτήσεις από διαφορετικά στρατόπεδα μπορεί να γεννηθούν «γιατί;» ή «χρειάζεται;». Ας απαντήσουμε στο όχι και τόσο απλό «γιατί;». Κάθε φορά που κανονίζω ένα ταξίδι πάντα έχω τη μητέρα μου απέναντί μου ως τον κριτή που δεν αιτήθηκα σε καμία αίτηση του ΚΕΠ. Η πιο συχνή της φράση είναι «μα καλά δεν τα λυπάσαι τα λεφτά;», «ΌΧΙ!», ήταν πάντα η απάντησή μου. Όσο κλισέ κι αν ακουστεί πιστεύω ότι τα λεφτά θα γυρίσουν πίσω με κάποιον τρόπο, οι εμπειρίες που χάνουμε δεν θα έρθουν ποτέ μόνες τους.

Η απάντηση στο δεύτερο επίσης μονολεκτικό ερώτημα, είναι ότι δεν είμαι τόσο κάφρος ώστε να εξαφανιστώ μία εβδομάδα χωρίς να ξέρει που είμαι. Έστω ότι παθαίνω κάτι, να μην ξέρει που είμαι; Που να με αναζητήσει; Μπήκε η φωνή της μάνας μου στην σκέψη μου! Ή μήπως γίνομαι η μάνα μου; Τέλος πάντων, αυτό είναι μάλλον μία άλλη συζήτηση…

Ναι, το να πάει κάποιος ένα ταξίδι που είναι στην bucket list σας και εσείς δεν έχετε την οικονομική δυνατότητα να το πραγματοποίησετε, ίσως σας προκαλέσει το αίσθημα της ζήλειας ή να ερεθιστούν τα νεύρα σας. Μία άλλη περίπτωση είναι να μην έχετε χρήματα και δεν μπορέσατε να πάτε κανένα ταξίδι ή αυτό που πήγατε τελικά να μην ήταν αρκετό. Όπως και να έχει, όταν ένας κοντινός σας άνθρωπος πάει ταξίδι, για το οποίο δεν σας ζήτησε δανεικά, θα μπορούσατε να χαρείτε, αν όντως θέλετε το “καλό” του.

Πόσες φορές ακούμε «εγώ θέλω να είναι ευτυχισμένος» και όταν έρχεται αυτή η στιγμή, κάποιοι δεν μπορούν να τη διαχειριστούν. Ή μάλλον καλύτερα, θέλουν να είναι ευτυχισμένος αρκεί να είναι και αυτοί το ίδιο ή περισσότερο ευτυχισμένοι. Σε διαφορετική περίπτωση το λογισμικό του εγκεφάλου μάλλον βγάζει “error 404” και μπαίνει σε αυτόματη λειτουργία κριτικής.

Ακόμα και να μην χαρείτε -που σε αυτή την περίπτωση πρέπει να αναθεωρήσετε για τη σχέση που έχετε μαζί του- τουλάχιστον μπορείτε να πείτε αυτό το άτονο «άντε ρε, μπράβο», αντί να ξεστομίσετε τόσο αυθόρμητα μία από προαναφερθείσες -μίζερες κατ’ εμέ- ατάκες. Κανείς δεν ζήτησε την άποψη σας. Δεν χρειάζεται να λέτε πάντα τη γνώμη σας, μερικές φορές μπορείτε να την κρατήσετε για τον εαυτό σας. Πιστέψτε με, δεν θα πάθετε τίποτα.