Χρειάζεται μόνο μια μικρή περατζάδα στα λημέρια της πλατφόρμας του TikTok για να καταλάβεις ότι η Gen Z πάσχει από το σύνδρομο του Πίτερ Παν, που σημαίνει ότι αρνείται κατηγορηματικά να μεγαλώσει και να ενηλικιωθεί.
Τάσεις όπως τα cozy coloring books, τα λούτρινα κουκλάκια από παλιούς τηλεοπτικούς χαρακτήρες, τα μπρελόκ φιγούρες, τα αυτοκόλλητα και τα mystery boxes σε κάνουν αμέσως να συνειδητοποιήσεις ότι αυτή η νέα γενιά ενηλίκων αποφεύγει να αναλάβει τις ευθύνες που της αναλογούν και προτιμά να ζει στη δική της ροζ φούσκα.
Είναι, όμως, όντως έτσι τα πράγματα;
Όπως συμβαίνει με πολλά στη ζωή, έτσι και εδώ το νόμισμα δεν έχει μόνο μία όψη. Βλέπεις, αυτή η γενιά έχει προσπαθήσει να βρει την ταυτότητά της και να «στρώσει» τη ζωή της μέσα σε μια συνεχή οικονομική κρίση, σε μια διετή πανδημία και σε έναν παγκόσμιο πόλεμο που μοιάζει να πλησιάζει. Δεν είναι και λίγα, έτσι;
Σύμφωνα με τα λεγόμενα της θεραπεύτριας Sohini Rohra: «Η αγορά παιχνιδιών από τη Gen Z αντικατοπτρίζει τη βαθιά εστίαση που δίνουν στην αυτοφροντίδα. Με λίγα λόγια, χρησιμοποιούν αυτά τα αντικείμενα για να προσπαθήσουν να θεραπεύσουν το εσωτερικό παιδί που βρίσκεται μέσα τους».
Νοσταλγία, το αγχολυτικό της Gen Z
Πίσω από όλα αυτά τα «παιδικά» χόμπι υπάρχει μια βαθύτερη ψυχολογική ερμηνεία. Το αίσθημα της νοσταλγίας έχει αποδειχθεί ότι μειώνει το στρες, αυξάνει τα συναισθήματα άνεσης και προκαλεί την αίσθηση του ανήκειν.
Για πολλούς, αυτή η πρακτική λειτουργεί ως μια ισχυρή μορφή αυτοκαταπραΰνσης και θεραπείας, προσφέροντας παρηγοριά μέσω της επανασύνδεσης με απλούστερες, χαρούμενες αναμνήσεις. Η νοσταλγία, λοιπόν, λειτουργεί ως αγχολυτικό, προκαλώντας όμορφα συναισθήματα σε δύσκολες περιόδους και υπενθυμίζοντάς μας μια εποχή που η ζωή ήταν πιο ανάλαφρη και ανέμελη.
Η τάση του «kidaulting» και η εκτόξευση της βιομηχανίας των παιχνιδιών
Σύμφωνα με έρευνες αγοράς, η δημογραφική ομάδα των “kidults” έχει γίνει σημαντικός μοχλός στη βιομηχανία παιχνιδιών, γεγονός που υποδηλώνει ότι η τάση αυτή δεν είναι πλέον μια περαστική φάση, αλλά μια σημαντική πολιτισμική αλλαγή.
Μάλιστα, σύμφωνα με έκθεση του 2024, οι ενήλικες ηλικίας 18 ετών και άνω ήταν εκείνοι που τράβηξαν περισσότερο την προσοχή της βιομηχανίας, με αύξηση 5,5% στις πωλήσεις τα τελευταία δύο χρόνια. Η τάση αυτή είναι ιδιαίτερα έντονη στην αγορά των ΗΠΑ και δεν αποκλείεται σύντομα να δούμε παρόμοια αποτελέσματα και στην Ελλάδα.
Σημαντικές μάρκες όπως η LEGO, η Mattel και η Marvel έχουν αναγνωριστεί ως εξέχοντες παίκτες στην κουλτούρα του «kidulting», με την ψυχαγωγία να αποτελεί σημαντικό παράγοντα επιρροής στην αγορά παιχνιδιών.
Σύμφωνα με την License Global, τα παιχνίδια αναμένεται να παραμείνουν βασικό μέρος των στρατηγικών των μεγάλων brands για την προσέλκυση του ενήλικου κοινού και το επόμενο έτος.
Επαναπροσδιορίζοντας την έννοια του self-care
Σε αντίθεση με τη στερεοτυπική αυτοφροντίδα που περιλαμβάνει συνεδρίες σε spa και την κατανάλωση πράσινων smoothies, η self-care ρουτίνα της Gen Z περιλαμβάνει την αγορά μιας άκρως χαριτωμένης και χνουδωτής φιγούρας ή τον χρωματισμό ενός coloring book με σχεδόν «παιδικές» εικόνες. Αυτές οι συνήθειες, αν και μικρές, διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση της ψυχικής ηρεμίας.
Συμπεράσματα για το τέλος
Προσωπικά, δεν μπορώ να δω αυτή τη στροφή προς την παιδικότητα ως κάτι μονοσήμαντα αρνητικό. Ίσως είναι περισσότερο μια μορφή εσωτερικής αντίστασης απέναντι σε έναν κόσμο που ζητά ωριμότητα δίχως να προσφέρει ασφάλεια, και ενηλικίωση δίχως σκοπό. Όπως κάθε καταφυγή, έτσι κι αυτή απαιτεί μέτρο και συνείδηση, αλλά κι όχι απαραίτητα ενοχή.
Άλλωστε, η καθημερινότητα στην σύγχρονη νεωτερικότητα είναι τόσο “πλακωμένη” από κρίσεις, ακυρώσεις και ένα συνεχές αίσθημα ματαίωσης, που η ανάγκη για μικρές φυγές δεν είναι απαραίτητα αδυναμία. Μπορεί να είναι και μια μορφή ψυχικής επιβίωσης. Ένας αντιπερισπασμός όχι για να αντέξουμε.
Ίσως, τελικά, τα παιχνίδια και τα «ανώριμα» χόμπι να είναι το νέο τελετουργικό μιας άλλης ηρεμίας: μια επαφή με εκείνη την παλιά “παρηγοριά” που λένε οι μεγάλοι και που λειτουργεί σαν κάλεσμα πίσω στην αθωότητα, όχι για να μείνουμε εκεί, αλλά για να θυμηθούμε ποιοι ήμασταν, όταν όλα ακόμα μπορεί να ήταν πιθανά. Μια φωνή από το εσωτερικό παιδί, που δεν ζητά να γλιτώσει απ’ την ενηλικίωση, αλλά περισσότερο να συμφιλιωθεί μαζί της.
➪ Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, Bluesky και Instagram.
Χρειάζεται μόνο μια μικρή περατζάδα στα λημέρια της πλατφόρμας του TikTok για να καταλάβεις ότι η Gen Z πάσχει από το σύνδρομο του Πίτερ Παν, που σημαίνει ότι αρνείται κατηγορηματικά να μεγαλώσει και να ενηλικιωθεί.
Τάσεις όπως τα cozy coloring books, τα λούτρινα κουκλάκια από παλιούς τηλεοπτικούς χαρακτήρες, τα μπρελόκ φιγούρες, τα αυτοκόλλητα και τα mystery boxes σε κάνουν αμέσως να συνειδητοποιήσεις ότι αυτή η νέα γενιά ενηλίκων αποφεύγει να αναλάβει τις ευθύνες που της αναλογούν και προτιμά να ζει στη δική της ροζ φούσκα.
Είναι, όμως, όντως έτσι τα πράγματα;
Όπως συμβαίνει με πολλά στη ζωή, έτσι και εδώ το νόμισμα δεν έχει μόνο μία όψη. Βλέπεις, αυτή η γενιά έχει προσπαθήσει να βρει την ταυτότητά της και να «στρώσει» τη ζωή της μέσα σε μια συνεχή οικονομική κρίση, σε μια διετή πανδημία και σε έναν παγκόσμιο πόλεμο που μοιάζει να πλησιάζει. Δεν είναι και λίγα, έτσι;
Σύμφωνα με τα λεγόμενα της θεραπεύτριας Sohini Rohra: «Η αγορά παιχνιδιών από τη Gen Z αντικατοπτρίζει τη βαθιά εστίαση που δίνουν στην αυτοφροντίδα. Με λίγα λόγια, χρησιμοποιούν αυτά τα αντικείμενα για να προσπαθήσουν να θεραπεύσουν το εσωτερικό παιδί που βρίσκεται μέσα τους».
Νοσταλγία, το αγχολυτικό της Gen Z
Πίσω από όλα αυτά τα «παιδικά» χόμπι υπάρχει μια βαθύτερη ψυχολογική ερμηνεία. Το αίσθημα της νοσταλγίας έχει αποδειχθεί ότι μειώνει το στρες, αυξάνει τα συναισθήματα άνεσης και προκαλεί την αίσθηση του ανήκειν.
Για πολλούς, αυτή η πρακτική λειτουργεί ως μια ισχυρή μορφή αυτοκαταπραΰνσης και θεραπείας, προσφέροντας παρηγοριά μέσω της επανασύνδεσης με απλούστερες, χαρούμενες αναμνήσεις. Η νοσταλγία, λοιπόν, λειτουργεί ως αγχολυτικό, προκαλώντας όμορφα συναισθήματα σε δύσκολες περιόδους και υπενθυμίζοντάς μας μια εποχή που η ζωή ήταν πιο ανάλαφρη και ανέμελη.
Η τάση του «kidaulting» και η εκτόξευση της βιομηχανίας των παιχνιδιών
Σύμφωνα με έρευνες αγοράς, η δημογραφική ομάδα των “kidults” έχει γίνει σημαντικός μοχλός στη βιομηχανία παιχνιδιών, γεγονός που υποδηλώνει ότι η τάση αυτή δεν είναι πλέον μια περαστική φάση, αλλά μια σημαντική πολιτισμική αλλαγή.
Μάλιστα, σύμφωνα με έκθεση του 2024, οι ενήλικες ηλικίας 18 ετών και άνω ήταν εκείνοι που τράβηξαν περισσότερο την προσοχή της βιομηχανίας, με αύξηση 5,5% στις πωλήσεις τα τελευταία δύο χρόνια. Η τάση αυτή είναι ιδιαίτερα έντονη στην αγορά των ΗΠΑ και δεν αποκλείεται σύντομα να δούμε παρόμοια αποτελέσματα και στην Ελλάδα.
Σημαντικές μάρκες όπως η LEGO, η Mattel και η Marvel έχουν αναγνωριστεί ως εξέχοντες παίκτες στην κουλτούρα του «kidulting», με την ψυχαγωγία να αποτελεί σημαντικό παράγοντα επιρροής στην αγορά παιχνιδιών.
Σύμφωνα με την License Global, τα παιχνίδια αναμένεται να παραμείνουν βασικό μέρος των στρατηγικών των μεγάλων brands για την προσέλκυση του ενήλικου κοινού και το επόμενο έτος.
Επαναπροσδιορίζοντας την έννοια του self-care
Σε αντίθεση με τη στερεοτυπική αυτοφροντίδα που περιλαμβάνει συνεδρίες σε spa και την κατανάλωση πράσινων smoothies, η self-care ρουτίνα της Gen Z περιλαμβάνει την αγορά μιας άκρως χαριτωμένης και χνουδωτής φιγούρας ή τον χρωματισμό ενός coloring book με σχεδόν «παιδικές» εικόνες. Αυτές οι συνήθειες, αν και μικρές, διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση της ψυχικής ηρεμίας.
Συμπεράσματα για το τέλος
Προσωπικά, δεν μπορώ να δω αυτή τη στροφή προς την παιδικότητα ως κάτι μονοσήμαντα αρνητικό. Ίσως είναι περισσότερο μια μορφή εσωτερικής αντίστασης απέναντι σε έναν κόσμο που ζητά ωριμότητα δίχως να προσφέρει ασφάλεια, και ενηλικίωση δίχως σκοπό. Όπως κάθε καταφυγή, έτσι κι αυτή απαιτεί μέτρο και συνείδηση, αλλά κι όχι απαραίτητα ενοχή.
Άλλωστε, η καθημερινότητα στην σύγχρονη νεωτερικότητα είναι τόσο “πλακωμένη” από κρίσεις, ακυρώσεις και ένα συνεχές αίσθημα ματαίωσης, που η ανάγκη για μικρές φυγές δεν είναι απαραίτητα αδυναμία. Μπορεί να είναι και μια μορφή ψυχικής επιβίωσης. Ένας αντιπερισπασμός όχι για να αντέξουμε.
Ίσως, τελικά, τα παιχνίδια και τα «ανώριμα» χόμπι να είναι το νέο τελετουργικό μιας άλλης ηρεμίας: μια επαφή με εκείνη την παλιά “παρηγοριά” που λένε οι μεγάλοι και που λειτουργεί σαν κάλεσμα πίσω στην αθωότητα, όχι για να μείνουμε εκεί, αλλά για να θυμηθούμε ποιοι ήμασταν, όταν όλα ακόμα μπορεί να ήταν πιθανά. Μια φωνή από το εσωτερικό παιδί, που δεν ζητά να γλιτώσει απ’ την ενηλικίωση, αλλά περισσότερο να συμφιλιωθεί μαζί της.
➪ Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, Bluesky και Instagram.
