H 22χρονη κουρδικής καταγωγής Μαχσά Αμινί έπεσε σε κώμα λίγες ώρες μετά τη σύλληψη της από την «Αστυνομία Ηθικής» στην Τεχεράνη. Τρεις ημέρες μετά, πέθανε.  Συνελήφθη γιατί δεν φορούσε σωστά τη χιτζάμπ της, τη μαντίλα που καλύπτει το κεφάλι με τέτοιο τρόπο που καλύπτει εξ ολοκλήρου τα μαλλιά.

Στο Ιράν η χρήση χιτζάμπ είναι υποχρεωτική απ’ τον νόμο. Η «Αστυνομία Ηθικής» ελέγχει τις γυναίκες όσον αφορά τη χρήση της χιτζάμπ και φαρδύ, μακρύ ρουχισμού που κάνει αόρατη τη γυναικεία φιγούρα. Η «Αστυνομία Ηθικής» δεν ασχολείται με την ενδυμασία των αντρών. Ορισμένοι μάρτυρες καταγγέλλουν τον ξυλοδαρμό της Αμινί, η ιρανική αστυνομία αρνείται τις κατηγορίες και εκπρόσωπός της χαρακτήρισε τον θάνατό της «ατυχή».

Εδώ και έξι ημέρες το Ιράν φλέγεται. Η πληροφόρηση είναι ελλιπής όμως στο twitter ανεβαίνουν συνεχώς βίντεο που δείχνουν γυναίκες να βγάζουν τις μαντίλες τους και να τις καίνε, να κόβουν τα μαλλιά τους, να φωνάζουν συνθήματα και να κρατούν πανό υπέρ του δικαιώματός τους στην αυτοδιάθεση. Τα social media έχουν πλημμυρίσει από εικόνες γυναικών που αψηφούν τον θανάσιμο κίνδυνο και διεκδικούν τα ανθρώπινά δικαιώματά τους. Δίπλα τους, σύμμαχοι και πολλοί Ιρανοί άντρες. Εννέα άνθρωποι, ανάμεσά τους τρία μέλη των δυνάμεων ασφαλείας, έχουν σκοτωθεί στο Ιράν, σύμφωνα με τον επίσημο απολογισμό. Ωστόσο οργάνωση προάσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ανέφερε ότι οι νεκροί διαδηλωτές φτάνουν τους 10.

To 2007 μέσω της ταινίας “Persepolis”, που βασιζόταν στο ομώνυμο, αυτοβιογραφικό graphic novel της, η Μαργιάν Σατραπί μας μίλησε για την προσωπική της ιστορίας που καθρέφτιζε την ιστορία των γυναικών του Ιράν, απ’ το 1979 και μετά, όταν δηλαδή εγκαθιδρύθηκε το θεοκρατούμενο καθεστώς στη χώρα. Μια 15ετία αργότερα οι Ιρανές βγαίνουν στους δρόμους και γίνονται σύμβολα ενός απελευθερωτικού αγώνα, απ’ αυτούς που χρειάζεται όχι μόνο το Ιράν αλλά κάθε χώρα.

Από το Ιράν ως τις ΗΠΑ οι γυναίκες διεκδικούν το δικαίωμα τους στην αυτοδιάθεση του κορμιού τους, είτε αφορά αν θέλουν ή όχι να καλύπτουν τα μαλλιά τους, είτε να συνεχίσουν ή να διακόψουν μια κύηση. Είμαστε αλληλέγγυες στους αγώνες για ελευθερία και ισότητα, γιατί οι αγώνες είναι κοινοί ακόμη κι αν η αφετηρία εκκίνησης μοιάζει διαφορετική. Όχι μόνο δεν φτάνει να πούμε «Ευτυχώς εμείς δεν είμαστε έτσι» αλλά είναι έγκλημα. Είναι έγκλημα γιατί έτσι περιφρονείς όσες γυναίκες υποφέρουν ή πεθαίνουν δίπλα σου (17 γυναικοκτονίες στην Ελλάδα το 2021, 12 το πρώτο επτάμηνο του 2022), είναι έγκλημα γιατί δεν αναγνωρίζεις τον αγώνα γυναικών σε καθεστώτα όπως αυτό του Ιράν.

Και για όσους θα σπεύσουν να πουν ότι οι ΗΠΑ αλλά και άλλες δυτικές χώρες θα εκμεταλλευτούν την εξέγερση των γυναικών ή ότι πολλοί εργαλειοποιούν τον αγώνα τους για να εκφράσουν τις ισλαμοφοβικές τους πεποιθήσεις, η απάντηση είναι ότι ναι, αυτά συμβαίνουν ήδη. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να φιμωθούν για άλλη μια φορά οι γυναίκες; Δεν μπορείς και δεν πρέπει να σταματήσεις τις οργισμένες και δίκαιες διαδηλώσεις απ’ το να εκδηλώνονται και να εξαπλώνονται, όπως δεν μπορείς να σταματήσεις ένα χείμαρρο που παρασέρνει τα πάντα στο διάβα του, όπως δεν μπορείς να σταματήσεις τον άνεμο να παίζει με τα μαλλιά μας.