Το 2003, στο ντοκιμαντέρ με τίτλο Palestine is still the issue ο σπουδαίος δημοσιογράφος Τζον Πίλτζερ (John Pilger) υπενθύμιζε πως το Παλαστινιακό ζήτημα, δηλαδή η υπόθεση του εκδιωγμού ενός λαού από την προγονική γη του και της στρατιωτικής κατοχής των εδαφών του, παραμένει χαίνουσα πληγή για τον 21ο αιώνα που τότε ανέτειλε.

22 χρόνια μετά, η Λωρίδα της Γάζας βιώνει μια κατάσταση όπου η εναλλαγή απανωτών βομβαρδισμών και λιμοκτονίας μαρτυρά την εφαρμογή ενός σχεδίου που σκοπό έχει την καταστροφή ενός ολόκληρου έθνους. Ενός σχεδίου που ναι μεν έχει θέσει σε εφαρμογή η κυβέρνηση του Μπέντζαμιν Νετανιάχου, με τους ακροδεξιούς συμμάχους της, έχει ωστόσο τις ρίζες του αφενός σε μια ακραία εκδοχή του ισραηλινού εθνικισμού και αφετέρου στον κυνισμό των γεωπολιτικών συμφερόντων.

Το OLAFAQ απευθύνθηκε σε ανθρώπους του ευρύτερου δημιουργικού χώρου και ζήτησε τη γνώμη τους για τα τεκταινόμενα στην Λωρίδα της Γάζας και την Παλαιστίνη ευρύτερα, τον θυμό και την αγανάκτηση που γεννά η ασφυκτική κατάσταση στον παλαιστινιακό θύλακα και το καθήκον μας ως πολίτες και άνθρωποι εν μέσω ενός περιβάλλοντος ζόφου που απλώνεται.

Ναταλία Σουίφτ, Ηθοποιός

Εδώ και μήνες βλέπουμε άγριες εικόνες αμάχων να λιμοκτονούν και να σφαγιάζονται. Γινόμαστε μάρτυρες μίας απροκάλυπτης γενοκτονίας. Είναι αδύνατον μέσα σε αυτό η ζωή μας να συνεχίζεται κανονικά. Εάν θέλουμε να συνεχίσουμε να λεγόμαστε άνθρωποι, οφείλουμε να ενώσουμε τις φωνές μας με όσους παλεύουν.

Η υποστήριξη στον Παλαιστινιακό λαό είναι μονόδρομος για όσους πιστεύουν σε έναν δίκαιο κόσμο. Δεν πρόκειται πλέον για μια γεωπολιτική διαμάχη. Πρόκειται για ανθρώπους: παιδιά, αμάχους, γυναίκες και άνδρες που ζουν καθημερινά με τον φόβο του αν και πώς θα ξημερώσει η επόμενη μέρα.

Οφείλουμε να συνεχίσουμε να υψώνουμε τις φωνές μας έως την άρση του αποκλεισμού της Γάζας και την αναγνώριση του δικαιώματος των Παλαιστινίων να ζουν ελεύθερα στη γη τους. Λευτεριά στην Παλαιστίνη.

Νεφέλη Φασούλη, Tραγουδίστρια

Κάθε μέρα που ξυπνάω, ανοίγω ρομποτικά το κινητό να δω τι έγκλημα διέπραξε το Ισραήλ στη Γάζα. Το τελευταίο, να δολοφονεί ανθρώπους στην ουρά για ανθρωπιστική βοήθεια, την οποία μοιράζει με το σταγονόμετρο το τελευταίο τρίμηνο.

Ό,τι νόμιζα ποτέ για τη λέξη εφιάλτης, κόλαση, μοιάζουν αστεία μπροστά στη φρίκη που ζει ο Παλαιστινιακός λαός. Για μένα το πιο σημαντικό, «αν θες να λέγεσαι άνθρωπος», είναι να μιλάμε συνεχώς για τη Γάζα, να βγούμε στο δρόμο, να πούμε «No thanks» στα προϊόντα και να πάψει η εμπλοκή και το χάιδεμα από το ελληνικό κράτος.

Εύη Καλογηροπούλου, Σκηνοθέτης & visual artist

Ντροπή και θυμός είναι λίγο να πούμε για αυτό που αισθανόμαστε οι περισσότεροι για την γενοκτονία του λαού της Παλαιστίνης, για όλες τις κυβερνήσεις που συνηγορούν σε αυτό το έγκλημα πολέμου διάρκειας ανάμεσα τους και αυτή της Ελλάδας. Και είμαστε υπόλογοι όλοι μας αν δεν αντιδράσουμε στις αποφάσεις της ελληνικής κυβέρνησης εναντίον του παλαιστινιακού λαού  και δεν δείξουμε την εναντίωση μας .

Η ντροπή είναι πολύ λίγη σαν λέξη να χρησιμοποιηθεί και αυτό γιατί οι εικόνες που βλέπουμε καθημερινά από την Παλαιστίνη με παιδιά με κομμένα άκρα να λοιμοκτονούν είναι μόνο εικόνα για εμάς. Φαντάσου ότι για αυτούς δεν είναι εικόνα είναι πραγματικότητα οπότε τα συναισθήματα τα δικά μας δεν μπορούν να περιγράψουν αυτή την φρίκη γιατί εμείς δεν τα ζούμε και είμαστε λίγοι όταν προσπαθούμε να μιλήσουμε για αυτά.

Μετά από τόσα μαθήματα ιστορίας θα έπρεπε σαν ανθρωπότητα να έχουμε αντιδράσει και να μην περιμένουμε μετά από χρόνια να πούμε σαν ανθρωπότητα «α, συγνώμη, λάθος», όπως πολλές φορές έχουμε κάνει και στο παρελθόν με την αποικιοκρατία, με το εμπόριο δούλων από την Αφρική, με τα κομμένα χέρια Κονγκολέζων δουλών για δήλωση υποταγής στους αποικιοκράτες. Ντροπή το 2025 και για αυτό το έγκλημα πολέμου να λέμε πάλι «α, συγνώμη, λάθος».

Νίκος Χατζόπουλος, Ηθοποιός & σκηνοθέτης

Αυτό που γίνεται στην Παλαιστίνη συμπίπτει με μια κρίσιμη καμπή στην ιστορία της ανθρωπότητας: είμαστε στην εποχή όπου διεθνείς θεσμοί (π.χ. ΟΗΕ) απαξιώνονται και περιφρονούνται· όπου κυβερνήσεις καταπατούν νόμους, συντάγματα, συμφωνίες, δημοκρατικά κεκτημένα, κυνικά και χωρίς κανένα πρόσχημα, επειδή έτσι τους συμφέρει· όπου οποιαδήποτε βεβαιότητα έκτισαν οι δυτικές κοινωνίες μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο κατεδαφίζεται στο όνομα της παγκόσμιας κερδοφορίας· όπου ακόμα και το ύστατο καταφύγιο των «ελεύθερων φωνών», το διαδίκτυο, γίνεται όργανο χειραγώγησης και εξαπάτησης· και όπου κανένας πλέον δεν μπορεί να εμπιστευθεί ντοκουμέντα και πληροφορίες, αφού όλα μπορούν κάλλιστα να είναι κατευθυνόμενα, ψευδή, παραποιημένα και κατασκευασμένα.

Μέσα σ’ αυτόν το ζόφο που πυκνώνει, μας μένει μόνο να συμφωνήσουμε στα ελάχιστα που διασφαλίζουν την ανθρώπινη υπόστασή μας. Έχουμε λοιπόν ένα αντικειμενικό γεγονός: μερικά εκατομμύρια άμαχου πληθυσμού εξαναγκάζονται σε λιμοκτονία. Είναι τόσο πρωτοφανής η έκταση και η σκληρότητα αυτού του εγχειρήματος, τόσο ανατριχιαστική η ρητορική που το συνοδεύει, ώστε δεν αντέχει σε οποιαδήποτε σύγκριση (π.χ. ποιος πρωτοξεκίνησε, ποιος έχει ιστορικά την ευθύνη, κλπ). Έτσι, ανεξάρτητα από ιδεολογίες, θρησκείες και φυλές, μπροστά σ’ αυτό το γεγονός δεν μπορούμε παρά να υψώνουμε κραυγή διαμαρτυρίας. Για να πάψει η αιματοχυσία (που τις τελευταίες μέρες έχει επεκταθεί επικίνδυνα). Τι μπορούμε εμείς να επιτύχουμε δεν ξέρω· ξέρω μόνο ότι οφείλουμε με κάθε τρόπο να κρατάμε δυνατή αυτή την κραυγή, και να μην αφήσουμε το θέμα να σβήσει σαν κάτι «φυσιολογικό», γιατί αυτοί που διαχειρίζονται τα συστήματα επηρεασμού έχουν όλα τα μέσα να μας κάνουν να το ξεχάσουμε.

Είναι όμως και κάτι που με εξοργίζει: η μανία μας να τραβάμε διαχωριστικές γραμμές για να στήνουμε αντίπαλα στρατόπεδα. Η ευκολία με την οποία κολλάμε ταμπέλες και «ρετσινιές», που βολικά κατατάσσουν σε ένα κουτάκι τον συνομιλητή, ώστε ν’ αποφύγουμε τον διάλογο. Αν μιλάς για τους Παλαιστίνιους, «είσαι με τη Χαμάς». Αν κατηγορείς τις τακτικές του ισραηλινού κράτους, «είσαι αντισημίτης». Αν –καινούργιο αυτό– υποστηρίζεις το δικαίωμα των Παλαιστινίων στη ζωή, «είσαι Ανθέλληνας, διότι οι Παλαιστίνιοι είναι σύμμαχοι των Τούρκων!!!». Κι ακόμα παραπέρα: «Ή για την Ουκρανία θα μιλάς ή για την Παλαιστίνη· και για τα δυο δεν γίνεται!». Λογική οπαδών ποδοσφαιρικών ομάδων! Δηλαδή, το να πιστεύεις ότι ένα κράτος (ό,τι πολίτευμα κι αν έχει, όποιος κι αν είναι ο αρχηγός του) έχει δικαίωμα να προασπίζεται τα εδάφη του από ξένον εισβολέα, είναι ασυμβίβαστο με το να πιστεύεις ότι ένας λαός έχει δικαίωμα σε αναγνωρισμένη, ελεύθερη πατρίδα, δικαίωμα να ζει ειρηνικά και όχι να εξοντώνεται συστηματικά! Είναι βολική αυτή η αντιμετώπιση «άσπρο/μαύρο», αλλά τα πράγματα είναι συνήθως πολύ πιο σύνθετα. Και όταν αναγκάζεσαι να ταχθείς με μια πλευρά, ας είναι η πλευρά των αθώων ανθρώπινων ζωών.

Δώρα Χρυσικού, Ηθοποιός

Ο λαός της Παλαιστίνης βιώνει εδώ και χρόνια την καταπίεση και την βαρβαρότητα του κράτους του Ισραήλ. Σε ένα κομμάτι γης στοιβαγμένοι άνθρωποι, που δεν μπορούν να υπάρξουν χωρίς την άδεια του « ισχυρού». Η ιστορία γνωστή εδώ και δεκαετίες όπως και η αδιαφορία και η υποκρισία της δύσης που ποτέ δεν θέλησε να υπάρξει αρωγός για μια δίκαια επίλυση του Παλαιστινιακού ζητήματος· μια δίκαιη λύση που θα αναγνώριζε στον πολύπαθο λαό της Παλαιστίνης  ανεξάρτητο κράτος και εδαφική ακεραιότητα.

Εδώ όμως και 20 μήνες ο λαός της Παλαιστίνης δέχεται την πιο άγρια, απάνθρωπη και σαδιστική επιχείρηση εθνοκάθαρσης των τελευταίων ετών.  Βλέπουμε τον αφανισμό και την γενοκτονία ενός ολόκληρου λαού , αφημένου στις ορέξεις ενός φρενοβλαβούς φασίστα που οραματίζεται resort στα εδάφη των Παλαιστινίων, και βλέπει εν δυνάμει δολοφόνους στα πρόσωπα πεντάχρονων μωρών. Η Γάζα δεν πεθαίνει μόνο από βόμβες, αλλά εδώ και δυο μήνες και από την πείνα , αφού το κατοχικό καθεστώς του Ισραήλ έχει ανακόψει κάθε είσοδο ανθρωπιστικής βοήθειας στη Λωρίδα της Γάζας.

Το θέμα όμως της Παλαιστίνης εγείρει και άλλα ζητήματα, με ιδιαίτερα αισθητό, την διαμετρικά αντίθετη στάση των λαών και των πολιτικών ηγεσιών τους . Οι λαοί του κόσμου ζητωκραυγάζουν  «Λευτεριά στην ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΗ» , δίνοντας ένα ξεκάθαρο μήνυμα αλληλεγγύης και στήριξης στον δοκιμαζόμενο Παλαιστινιακό λαό, την ώρα που οι πολιτικοί της Δύσης παρακολουθούν  σε live μετάδοση την εξάλειψη ενός ολόκληρου λαού· κι οι ιστορικοί του μέλλοντος θα καταγράψουν πως η « προηγμένη» Δύση στάθηκε ντροπιαστικό αμέτοχη μπροστά στην μεγαλύτερη θηριωδία της αρχής του 21ου αιώνα.

Η αντίσταση όμως του Παλαιστινιακού λαού στις αποικιοκρατικές πρακτικές του δολοφόνου Νετανιάχου ,εμπνέει, συνδέει , συσπειρώνει και συμπυκνώνει όλη την κραυγή της Ανθρωπότητας για Ειρήνη, Ελευθερία και Δικαιοσύνη!

Με την Παλαιστίνη μέχρι τη Λευτεριά!

Μάκης Μαλαφέκας, Συγγραφέας

Οι Παλαιστίνιοι είναι σίγουρα ο πιο γενναιόδωρος λαός στον κόσμο. Σου δίνουν τόσες ευκαιρίες να γίνεις άνθρωπος που κανένα βιβλίο, κανένας φίλος, κανένας θεός και καμιά Παναγιά, ούτε καν η ατέλειωτη μητρική αγάπη που έχεις λάβει, ποτέ δεν σου ’χουν δώσει.

Σου λένε: μίλα. Κι εσύ δεν μιλάς. Και την επόμενη μέρα, ξυπνούν μες στα χαλάσματα, με έναν γείτονα λιγότερο, με ένα σπίτι λιγότερο, με ένα παιδί λιγότερο, και σου λένε με πραγματική συγκατάβαση: σε καταλαβαίνω αδελφέ μου, όμως δεν είναι αργά, γίνεται ακόμα, μίλα.

Κι εσύ δεν μιλάς. Και την επόμενη μέρα, πάλι σε συγχωρούν, και σου λένε πάλι μόνο αυτό: γίνεται ακόμα, μίλα. Κι εσύ δεν μιλάς. Κι είναι εξακόσιες μέρες τώρα που ακόμα βρίσκουν την ίδια γενναιοδωρία να βγαίνουν όρθιοι απ’ τα χαλάσματα του κόσμου και να σου λένε: δεν είναι αργά, αδελφέ μου, μίλα.

 Φοίβος Οικονομίδης, Συγγραφέας

Παρακολουθώ την γενοκτονία σε stories, στο Instagram. Βλέπω διαμελισμένα παιδιά σε βομβαρδισμένες ταράτσες. Βλέπω σφαίρες να βρίσκουν στην πλάτη άντρες που τρέχουν κρατώντας στην αγκαλιά τους ψωμί και σούπα. Βλέπω βιντεοσκοπημένους μέσω CCTV βαλλιστικούς πυραύλους να πέφτουν δίπλα σε σκηνές παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας. Για μισό δευτερόλεπτο δεν συμβαίνει τίποτα, το έδαφος τρέμει σαν νερό και καταπίνει τον πύραυλο σαν βότσαλο. Ύστερα όλα διαλύονται, και όλοι όσους έβλεπα ζωντανούς, μέσω CCTV, στο Instagram, σε stories, είναι νεκροί.

Δεν συμβαίνει τίποτα. Μοιάζει αυτή να είναι η ιστορική συγκυρία που καθορίζει την εποχή μας και δεν συμβαίνει τίποτα, και έτσι, όπως φαίνεται, την καθορίζει. Η Ελλάδα καταψηφίζει την αναθεώρηση των εμπορικών σχέσεων ΕΕ-Ισραήλ, το αεροσκάφος του πρωθυπουργού του Ισραήλ προσγειώνεται στο Ελευθέριος Βενιζέλος. Η οργή μου άλλοτε ξεθυμαίνει, άλλοτε την απωθώ και γεμίζω αποστήματα. Γράφω αυτές τις λέξεις και δεν αισθάνομαι τίποτα πέρα, ίσως, από ένα ψήγμα ντροπής. Διότι δεν είναι μόνο η υποκρισία της διεθνούς “κοινότητας”, δεν είναι μόνο η υποκρισία των ιθυνόντων, είναι και η δική μου υποκρισία. Εμένα, που βλέπω την γενοκτονία σε stories και γράφω κείμενα. Επιτέλους η θερμοκρασία έπεσε στους 30 και απολαμβάνω το πρόσκαιρο αεράκι και το ύστερο φως στις πολυκατοικίες της Κυψέλης. Οκτακόσια χιλιόμετρα μακριά συμβαίνει—όχι, δεν συμβαίνει, αποφασίζεται και εκτελείται συνειδητά η γενοκτονία.

Καμιά φορά κάνω πνευματική γυμναστική, κουράζομαι να καταφέρω να τεντώσω την ενσυναίσθησή μου, να αισθανθώ για μισό δευτερόλεπτο πώς μπορεί να μοιάζει μια ζωή, μια ολόκληρη ζωή με σάρκα, και ζωτικά όργανα, και έρωτα, και ελπίδα, και φόβο, πώς μπορεί να μοιάζει να διαλύεται, να γίνεται στατιστικό στο Reuters, μια στους 55.000, ένα τυχαίο πρωινό. Πώς μπορεί να ήταν η προηγούμενη και τελευταία της νύχτα, ανάμεσα στα ερείπια, τα ερείπια του τόπου της που διεκδικούσε με νύχια και με δόντια απ’ τη μέρα που γεννήθηκε, κι ας ήταν ο τόπος της. Αν γέλασε με κάποιο αστείο, αν κοίταξε πριν κοιμηθεί τα χέρια της, αν έξυσε το χώμα κάτω από τα νύχια. Προσπαθώ να δω την Κυψέλη ερείπιο, εμάς στην τελευταία μας νύχτα. Είναι η γενοκτονία, η ιστορική συγκυρία που καθορίζει την εποχή μας κι εγώ δεν κάνω—σε καμία περίπτωση—αρκετά. Εγώ γράφω κάνα κείμενο. Κατεβαίνω σε καμιά πορεία. Θα έπρεπε να οδεύω πεζός στη Γάζα, θα έπρεπε να έχουν λιώσει οι σόλες των παπουτσιών μου από τα βήματα. Θα έπρεπε να κάνω περισσότερα.

Εγκληματίες πολέμου και τέρατα και μέσα μου μια μικρή τερατογένεση, η επίγνωση του ότι θα μπορούσα να ξεχάσω. Θα μπορούσα να ξεχάσω την Παλαιστίνη. Κάτι πρέπει να κάνω, γιατί αλλιώς δεν θα μου το συγχωρήσω ποτέ.

Αγάπη Μιχελή, Σεφ

Ο πόλεμος με κάνει να αισθάνομαι ανίσχυρη.

Μήνες τώρα ξυπνώ και νιώθω πως, ό,τι κι αν κάνω, ίσως δεν αρκεί. Η φρίκη δεν είναι μακριά.

Την ακούμε κάθε μέρα – στη Γάζα, στην Ουκρανία, στο Σουδάν, σε τόπους που ξεχάστηκαν από την προσοχή του κόσμου.

Παιδιά θάβονται κάτω από ερείπια. Νοσοκομεία βομβαρδίζονται. Ψυχές σβήνουν χωρίς φωνή.

Κι εμείς, μακριά από τα μέτωπα, παγώνουμε. Αισθανόμαστε ενοχή, ακινησία, φόβο. Αλλά αν μάθαμε κάτι από την ιστορία — είναι ότι οι μεγάλοι πόλεμοι δεν ξεκίνησαν μόνο από στρατηγούς. Ξεκίνησαν από μικρές πράξεις αδιαφορίας, από σιωπή μπροστά στην αδικία, από καθημερινές παραχωρήσεις στην απανθρωπιά.

Γι’ αυτό δεν είναι “λίγο” να ανάβεις ένα κερί, να προσφέρεις ένα πιάτο φαγητό, να σπέρνεις την καλοσύνη — ακόμα κι αν μοιάζει ασήμαντη.

Είναι αντίσταση. Είναι θάρρος. Είναι πολιτική πράξη. Από παιδί κουβαλώ την αίσθηση της κοινωνικής ευθύνης.

Ό,τι κάνω έχει συνέπειες. Κάπου, κάποιος επηρεάζεται. Άρα, οφείλω να ζω με πρόθεση — να αφήνω πίσω μου φως, όχι σκιά. Πιστεύω σε μια παγκόσμια αλυσίδα. Μια αόρατη σύνδεση που ενώνει κάθε άνθρωπο με κάθε άλλον. Γι’ αυτό στηρίζω εκείνους που πορεύονται προς τη δικαιοσύνη, όπως έγινε με το March to Gaza.

Πιστεύω ότι κάθε μάγειρας που έχει συνείδηση του τι κάνει, αισθάνεται βαθύ προβληματισμό και πόνο. Από τη μία φροντίζεις για την απόλαυση, από την άλλη γνωρίζεις ότι αλλού επικρατεί λιμός. Η κουζίνα μπορεί να είναι ένας τόπος αντίστασης. Κάθε πιάτο που μαγειρεύεται με προσευχή, φροντίδα και επίγνωση είναι μια μικρή νίκη απέναντι στην απανθρωπιά. Και αν μπορείς να προσφέρεις σε κάποιον που έχει ανάγκη, ακόμη και μία φορά, τότε η μαγειρική γίνεται ιερή πράξη. Η σίτιση είναι η πράξη της φροντίδας. Δεν είναι απλώς «τρέφομαι για να ζήσω», αλλά «τρέφομαι για να υπάρχω ως άνθρωπος ανάμεσα σε ανθρώπους». Στη βαθύτερή της διάσταση, η σίτιση είναι πράξη αγάπης και αναγνώρισης της κοινής μας ανθρώπινης φύσης.

Όταν ταΐζεις κάποιον, του λες: «Σε βλέπω, σε αναγνωρίζω, με νοιάζει η ύπαρξή σου». Όντως, σήμερα το φαγητό έχει μετατραπεί σε μέσο απόλαυσης, συνάντησης, ακόμη και έκφρασης ταυτότητας. Αρκεί να μη ξεχνάμε πως δεν έχουν όλοι τη δυνατότητα να γιορτάσουν.

Όταν ο άνθρωπος στερεί τροφή από άλλον άνθρωπο αυτό είναι ένα ηθικό έγκλημα. Δεν είναι μόνο κοινωνική ανισότητα — είναι άρνηση της ίδιας της ανθρώπινης φύσης. Ο άνθρωπος, όταν αρχίζει να διαχειρίζεται την τροφή ως “μέσο εξουσίας”, τότε έχει ξεχάσει την προέλευση και τον προορισμό του.

Κανείς δεν έχει το δικαίωμα να στερεί τροφή από άλλον. Και όμως, σε ένα σύστημα που παράγει περισσότερη τροφή απ’ όση χρειάζεται, εκατομμύρια πεινάνε. Όχι από έλλειψη — αλλά από σκόπιμη κατανομή της ανισότητας.

 

 

➪ Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, Bluesky και Instagram.

 

 

 

Ακολουθήστε το OLAFAQ
στο Google News