Αγαπητή Σώτη,
Δεν έχεις ιδέα πόσο θέλω να έρθω στο Παρίσι, να μιλήσουμε μαζί γαλλικά, να ακκίζομαι στις μεγάλες λεωφόρους με έναν καφέ στο χέρι και γυαλιά ηλίου περπατώντας ανέμελα μαζί σου.
Και να σου κάνω εκεί μια συνέντευξη για τα βιβλία σου, για την γραφή σου, για αυτό το θαύμα-αυτά με ενδιαφέρουν να μάθω από σένα, τα άλλα μάς τα λες συνεχώς. Αλλά «Σάββατο βράδυ στην Άκρη της πόλης» δεν πρόκειται να ξαναβγεί, ούτε από σένα, ούτε από άλλον…
Είσαι πρότυπο γυναίκας-καταρχάς, φαίνεται πως έχεις χορτάσει νυχτερινή ζωή, έρωτα και τα τοιαύτα, απείρως σημαντικά κεφάλαια δηλαδή. για την ευτυχία και την επιτυχία όπως τις προσεγγίζω ως έννοιες.
Ίσως δεν έχω την ηθική να θαυμάζω εκείνες κι εκείνους που ηρωοποιούνται ανά περιστάσεις κι εποχές, που είναι κατά βάση βαρετοί, γιατί δεν κομίζουν τίποτε πρωτότυπο ή καινούργιο με την τέχνη και τον λόγο τους. Δηλαδή, για να σου φέρω ένα παράδειγμα, ενώ είναι προφανές πως είναι σκουπίδι όποιος ή όποια λέει κάτι κακό για κάποιον που έχει άλλο χρώμα δέρματος, με αναγουλιάζει να χρίζουμε αυτόν με το άλλο χρώμα δέρματος σταρ των ημερών, σε έναν αντίποδα δήθεν Επαναστατημένης Καλότητας, με ανάσυρση φωτογραφικών μνημών και τρυφερών φράσεων στα σόσιαλ. Πόσο τον υποτιμούμε, όταν σπανίως ποστάραμε κάτι για την τέχνη αυτού του ανθρώπου, η οποία, κατά βάση είναι αδιάφορη; Όχι, δεν αναφέρομαι στο Νέγρο του Μοριά.
Σώτη, θύμωσα μαζί σου όταν μερικές μέρες μετά το δυστύχημα στα Τέμπη έγραψες ένα άρθρο για τα σιδηροδρομικά δυστυχήματα επί σοσιαλισμού στη Ρωσία. Το βρήκα απεχθές και ανήθικο, ποιότητες που δεν σου ταιριάζουν. Η αλήθεια είναι Ύψιστο ζήτημα, αλλά έχει και αυτή το momentum της. Δεν αναγγέλλεις στην χήρα τα κερατιάτικα του μακαρίτη όταν τον πάνε οι τέσσερις, για να μιλήσω σε μια γλώσσα που εικάζω ότι θα εκτιμήσεις.
Και με άλλα που έχεις πει θυμώνω, ιδίως με το ύφος. Βέβαια, είναι δικαίωμά σου να «μοιράζεις παντεσπάνι», από το μετερίζι σου, είναι δικαίωμά σου να γίνεσαι αντιπαθής σε μεγάλη μερίδα ανθρώπων που θεωρώ ότι δεν έχουν δώσει και ευρώ για να διαβάσουν βιβλίο σου. Αλλά, παραξενεύτηκα που έδωσες συνέντευξη στον κύριο Δανίκα, ο οποίος περισσότερο μνημείο σού έστησε, παρά σε πίεσε ή διαφώνησε μαζί σου για να βγει ζουμί. Δηλαδή εσύ το ενέκρινες, ας πούμε, αυτό το πράγμα;
Τρε μπανάλ η συνέντευξη, με εύκολες (για σένα) ερωτήσεις και έντονο άρωμα (τσίκνας) 90s. Κι αν, ας πούμε, λες πως εσύ μπορείς να γράφεις και να μελετάς μέχρι τα 110 σου-απόλυτο δίκιο, στην δουλειά μας, ο νους πρυτανεύει, όχι οι σωματικές αντοχές-δεν γίνεται να αφήνεις έξω από την εξίσωση τον σκουπιδιάρη, την καθαρίστρια και τον ιδιωτικό υπάλληλο που δε γουστάρουν να ξεσκατίζουν για να βγάζουν το ψωμί τους μέχρι τα 80 τους.
Δε γίνεται γιατί είσαι ο άνθρωπος που έχει κάνει την γη δέκα τούμπες για να βρει την αλήθεια και την αλήθεια του και δεν μπορεί να εξαιρείς από την αλήθεια σου, εν μέσω μιας συζήτησης κοινωνικοπολιτικής, την αλήθεια των Άλλων. Δεν ρωτήθηκες ποιο είναι το αγαπημένο σου φαγητό, να μας πεις τα σαλιγκάρια. Άλλο πράγμα ρωτήθηκες.
Συμφωνώ που τους τα χώνεις, που δεν τους αφήνεις να βολεύονται. Η ελληνική αριστερά, στους κόλπους της οποίας πηγαινοέρχομαι από τα φοιτητικά μου χρόνια, ζέχνει κι αραχνιάζει. Είναι βαθιά συντηρητικοί οι περισσότεροι εκπρόσωποί της, βαθιά σκοταδιστές και ημιμαθείς, δυστυχώς. Και μου αρέσει που επισημαίνεις-με μια εμμονή ίσως- ότι είναι μαλακία να ενοχοποιούμε συνεχώς το καπιταλιστικό κέρδος για όλες μας τις συμφορές.
Φυσικά και είμαστε μεμψίμοιροι ως λαός, φυσικά και αφήνουμε να μας εξουσιάζει αυτό το δίπολο Αριστερά-Δεξιά, φυσικά και γουστάρουμε ακόμα να δροσιζόμαστε από την σκιά του εμφυλίου, κουκούλι κι αυτός σε άλλες παθογένειες και εθνικά μας τραύματα. Τάσσομαι υπέρ αυτού που λες, από ίδια γνώση: «Οι Αριστεροί μπορούν να είναι εξίσου οπισθοδρομικοί και βίαιοι με τους Δεξιούς.»
Κι άλλα εύστοχα έχεις πει. Ναι, φυσικά και ο νεο-φεμινισμός είναι γεμάτος παρωπίδες και προβληματικές, τείνοντας να θυματοποιήσει a priori την Γυναίκα. Και το άλλο, και το άλλο: «ο αντισυστημισμός είναι το καινούργιο κατεστημένο».
Λες πράγματα, Σώτη, μεταξύ μας, που λέγονται σε τραπέζια, σε σπίτια, σε πλατείες. Δεν λες και κάτι συγκλονιστικά τρελό ή πρωτάκουστο, πια. Βέβαια, στην εποχή μας, κάτι αυτονόητο, φαντάζει εξωγήινο. Κι ό, τι δεν μας βρίσκει σύμφωνους, βαφτίζεται φασιστικό.
Δεν μπαίνεις σε καλούπι, δεν σε καταλαβαίνουν καλά καλά: είσαι εχθρός του συντηρητισμού, αλλά και των ψευτο-επαναστατών.
Είμαι υπέρ του γκρεμίσματος των ειδώλων, αλλά δεν μπορώ να μην επηρεάζομαι από τη γνώμη κάποιων ανθρώπων με χιλιόμετρα, όπως εσύ. Άλλη στην θέση σου θα φερόταν πιο έξυπνα, θα το βούλωνε, θα έκανε την χάρη στα media να λέει μόνο καλά για τα λογής λογής θύματα, μιας που το κυρίαρχο άγχος είναι «μη μας πουν ανάλγητους» και όχι «τι μπορούμε στ’ αλήθεια να αλλάξουμε, με βάση αυτά που γνωρίζουμε και αυτά που είμαστε πρόθυμοι να μάθουμε».
Οι απόψεις σου κατά της Εκκλησίας, κατά της ελληνικής Αριστεράς, ακόμα και κατά της τεκνοποίησης δημιουργούν εντάσεις με εκείνους που δεν ξέρουν να διαφωνούν με χάρη και επιχειρήματα. Γι’ αυτό σου λέω, κάτσε να έρθω στο Παρίσι να σου πω δυο λογάκια για την ιερότητα και την σημασία της τεκνοποίησης. Βρίσκω αντιδεοντολογικό ως στάση να διαβάζω κάτι που έχει γράψει κάποιος και να μπαίνω να βρίζω, να αντιδρώ, να καφρίζω.
Δεν θεωρώ όμως και να σου ζητείται να βγάζεις φιδάκια από τρύπες, λέγοντας κάποια απολύτως λογικά πράγματα. Φέρνεις και κλικ, η αλήθεια να λέγεται. Έχω την άποψη το χάνεις με το στιλάκι σου, το τόσο μπλαζέ-αυτό είναι λίγο old, λίγο ναφθαλινάτο.
Είσαι η μοναδική που γνωρίζω (είμαι βέβαιη πως θα υπάρχουν κι άλλοι/ες) η οποία επισημαίνει τον κίνδυνο της ισλαμοκρατούμενης Ευρώπης. Βλέπεις, τις νεο-φεμινίστριες δεν φαίνεται να τις νοιάζει ότι οι κόρες και οι σύντροφοι των μουσουλμάνων αδερφών μας είναι κλειδωμένες στα υπόγεια. Αυτό είναι παράδοση. Ενώ, αν μια Ελληνίδα σε χωριό δεν επεθυμεί να εργαστεί, γιατί ο άντρας τα κανονίζει, τότε αυτή έχει εσωτερικευμένη πατριαρχία και μισογυνισμό.
«Ήμουν πάντα ένας ελεύθερος άνθρωπος και σέβομαι όλες, μα όλες, τις απόψεις. Όποιος με γνωρίζει προσωπικά το γνωρίζει κι αυτό. Όσο για την ”ανελέητη κριτική”, ειλικρινά δεν δίνω δεκάρα. Ζω τη ζωή μου με απόλυτη αταραξία», έχεις πει. Και φαίνεται.
Είσαι βέβαιη, όμως, ότι είναι σεβασμός αυτό που νιώθεις απέναντι σε όλες τις απόψεις; Μήπως είναι υπεροψία ότι η δική σου είναι η σωστότερη; Μήπως είναι ένας μικρός, γκλιτερίσιος σταρχιδισμός για το τι λένε-πιστεύουν-νιώθουν οι άλλοι;
Είναι αναφαίρετο δικαίωμά σου. Μεταξύ μας, αν δεις ποιοι και ποιες θεωρούνται ευρέως συμπαθητικοί, λίγο μυαλό να έχεις, σχεδόν ποθείς να θεωρείσαι αντιπαθής.
Επειδή όμως δηλώνεις εχθρός της μετριοκρατίας, μήπως να δείξεις λίγη τρυφερότητα στην σκέψη σου; Μήπως είσαι περισσότερο άκαμπτη και σκληρή από ό, τι θα έπρεπε; Να δεχθώ ότι συντηρητικοποιείται ο άνθρωπος καθώς, όπως εσύ, μεγαλώνει (και συντηρώ σημαίνει διατηρώ, σημαίνει βαστώ), αλλά δεν μπορώ να λησμονώ ότι όσο γερνάμε, μαλακώνουμε.
Βγάλε, βρε παιδί μου, λίγο αγάπη, η αγάπη είναι η μεγαλύτερη επανάσταση από όλες, υπεράνω πολιτικών συστημάτων και ταξικών διαφορών. Δεν γουστάρω να κάνεις τη χάρη σε αδιάβαστους ανθρώπους να σε καταβαραθρώνουν χωρίς επιχειρήματα. Συγγνώμη που σου μιλώ σα να γνωριζόμαστε.
Κι εδώ είναι η ένστασή μου: πρέπει να δίνεις λίγη περισσότερη σημασία, Σώτη, αν σε ενδιαφέρει. Στους ανθρώπους. Και να μην τσουβαλιάζεις. Και να μην ξεχνάς ότι αγνοείς πλήρως πώς είναι να είσαι νέος αυτήν την εποχή, σε όποια του κόσμου περιοχή. Και πώς είναι να έχει ξεμείνει κανείς με 5 ευρώ στο τέλος του μήνα, έχοντας περγαμηνές εφάμιλλες με τις δικές σου. Αλλά με διεύθυνση κατοικίας κάπου στην Αθήνα και όχι κοντά στη Μονμάρτη.
Με αγάπη στο λέω, γιατί σε διαβάζω από παιδί,
Γεωργία Δρακάκη
ΥΓ1: Τσέκαρε λίγο το αγγλικό λήμμα για σένα στην Wikipedia. Για μια γυναίκα τρίγλωσση, το λες και αστείο να υφίστανται τέτοια λαθάκια.
ΥΓ2: Προσοχή, λίγο, με την λέξη φασισμός. Δεν μπορεί η Αριστερά να είναι φασιστική. Μπορεί, κάλλιστα, να είναι Ολοκληρωτική. Φασισμός είναι άλλο πράγμα, πολύ συγκεκριμένο κι εσύ, είμαι βέβαια, το γνωρίζεις πολύ καλύτερα από εμένα.