Σε έναν χρόνο πολλά µπορεί να συµβούν. Και αυτούς τους 12 µήνες συνέβησαν πραγµατικά πολλά, πάρα πολλά, σε όλα τα επίπεδα. Είδαµε την χώρα να συνέρχεται κάπως από τα του Covid, απολαύσαµε πολιτισµό και νέα πρόσωπα, χάσαµε σηµαντικούς καλλιτέχνες, ενηµερωθήκαµε για αποτρόπαια εγκλήµατα, πολιτικές πράξεις και παραλείψεις που διαµορφώνουν το παρόν και το µέλλον µας.
Είκοσι επιδραστικά πρόσωπα της πόλης παραδέχτηκαν στο Olafaq τα δικά τους συν και πλην για φέτος. Τι κρατούν και τι πετούν. Τι τους έκανε να χαµογελάσουν και τι να συνοφρυωθούν.
Τελικά, είναι σαφές: το προσωπικό ενώνεται µε το συλλογικό και τούµπαλιν. Μέσα από τις προσωπικές µας ιστορίες, χαράζουµε την Κοινή µας µοίρα ως ανθρώπινου γένους. Οι απαντήσεις των ανθρώπων που µας µίλησαν το επιβεβαιώνουν.
Πάολα Ρεβενιώτη, ακτιβίστρια
Τι να πετάξεις τώρα και τι να κρατήσεις από µια τέτοια χρονιά. Αυτά που είναι να τα πετάξω τα έχω ξεχάσει, τα αρνητικά πάντα προσπαθώ να τα ξεχνάω. Αυτό που κρατάω είναι την αγάπη που ένιωσα από πολύ κόσµο και κυρίως από νέα παιδιά από την τελευταία µου δουλειά, µε το ντοκιµαντέρ, τις «Πικροδάφνες» και µερικούς αξιόλογους ανθρώπους που γνώρισα µέσα από τις ραδιοφωνικές εκποµπές. Η αλήθεια είναι ότι µου λείπει ο γιος µου, αλλά έτσι είναι, τα παιδιά πρέπει να φεύγουν και όχι να ζητάµε ευγνωµοσύνη. Αν θέλουµε ευγνωµοσύνη, ας πάρουµε σκυλάκι, όπως έλεγε και µία άλλη κυρία…
Ευδόκιµος Τσολακίδης, σκηνοθέτης, ιδρυτής «Θεάτρου Αλλαγών»
Θα τα κρατήσω όλα, δεν θα πετάξω τίποτα. Μια χρονιά µε µεγάλες χαρές και ακόµα µεγαλύτερες λύπες, µε µεγάλες επιτυχίες και ακόµη µεγαλύτερες αποτυχίες, µε τεράστια συν και γιγαντιαία πλην. Όλα θα τα κρατήσω και θα είµαι ευγνώµων που απολαµβάνω τη ζωή στα 60 µου φέτος µε τα θετικά και τα αρνητικά της γιατί µου είναι αδύνατο να εκτιµήσω τα θετικά αν δεν γνωρίσω και τα αρνητικά. Με την σοφία των 60 µου χρόνων και χωρίς καµία απολύτως µαζοχιστική διάθεση, µπορώ να δηλώσω ευθαρσώς ότι ο πόνος και η λύπη είναι η απόδειξη ότι είµαι ακόµα ζωντανός και µπορώ να απολαµβάνω τις χαρές και τις ηδονές της ζωής!
Χρύσανθος Ξάνθης, εκδότης free press Η ΠΟΛΗ ΖΕΙ
Τη χρονιά αυτή µου άρεσε που όλο και περισσότερος κόσµος, αν και λίγος ακόµα, τολµά να πει τη γνώµη του χωρίς να φοβάται το κάνσελ και την κριτική. ∆εν µου άρεσε, και δεν µου αρέσει, η προσποιητή οργή ορισµένων τηλεπαρουσιαστών-τριών -που όψιµα ανακαλύπτουν διάφορους -ισµούς.
Γρηγόρης Βαλλιανάτος, ακτιβιστής
Κρατώ τον φόβο του εγκλεισµού και την απελπισµένη προσπάθεια να τον εξορκίσουµε σαν να µην συνέβη. Κρατώ την άρνησή µας να κατανοήσουµε τι σηµαίνει διακοπή της εφοδιαστικής αλυσίδας και επανεκκίνησή της. Κρατώ τη δίψα µας να πάρουµε πίσω τη ζωή µας at all cost.
Χάρης Νικολακάκης, εκδότης οίκου Bell
Κρατάω το νέο µέλος στην οικογένειά µας, το κουτάβι µας την Παπιγιόν, που ήρθε σχεδόν ταυτόχρονα (ίσως για να απαλύνει µε τον τρόπο της τον πόνο) µε τη στιγµή που πετάω, το ξαφνικό αντίο στον πατέρα µου.
Σπύρος Μπιµπίλας, ηθοποιός, πρόεδρος ΣΕΗ
Μια χρονιά που άφησε ανεξίτηλη σφραγίδα στις ζωές και στις ψυχές µας.Το metoo και οι µεγάλες δίκες πασίγνωστων καλλιτεχνών που καταδικάστηκαν και ως την έφεσή τους αφέθηκαν ελεύθεροι βάσει του νόµου. Οι αγώνες του ΣΕΗ για την δικαίωση των καταγγελόντωνπου δεινοπάθησαν, οι αγώνες του για τις Συλλογικές Συµβάσεις και οι µεγάλες διαδηλώσεις για το απαράδεκτο κυβερνητικό Π∆ που µας απαξίωσε και στην συνέχεια για το εγκληµατικό δυστύχηµα στα Τέµπη που έδειξε την απρονοησίατων κυβερνώντων. Ο απαράδεκτος φονικός πόλεµος στην Ουκρανία και η αδρανής διεθνής κοινότητα! Ο φονικός σεισµός στην Τουρκία που έδειξε ότι ακόµα υπάρχει αλληλεγγύη. Και τέλος, επειδή φέτος έκλεισαν τα 100 χρόνια από το χειρότερο κακό της ιστορίας µας, την απώλεια της Μικρασίας. Σηµαντική εδώ η συµβολή της σπουδαίας ταινιας «Σµύρνη µου αγαπηµένη», για να µείνει χαραγµένη για πάντα στην µνήµη η Μικρασιατική καταστροφή και ο εντυπωσιακός αγώνας της Μιµής Ντενίση να προωθήσει σε όλη την γη την ταινία αυτή για το καλό της πατρίδας µας. Αυτά τα θετικά και αρνητικά κρατώ σαν τα πιο σηµαντικά του χρόνου που έφυγε.
Sam Albatros, performer, συγγραφέας
Κρατάµε: ανθρώπους που µας αγαπάνε παρά τα ελαττώµατά µας, που πιστεύουν σε εµάς & είναι δίπλα µας (ακόµα και όταν δεν είναι) επειδή αλληλοσυµπληρωνόµαστε, & που µας κάνουν κριτική σαν να είναι φύλακες άγγελοί µας, χωρίς να θέλουν να µας ελέγξουν ή να µας επιβληθούν.
Αφήνουµε: ανθρώπους που µας κάνουν να αισθανόµαστε ελαττωµατικοί, ανθρώπους που ξαναπιστεύουν σε εµάς & επανέρχονται στις ζωές µας µόνο όταν επιτυγχάνουµε, ανθρώπους που µας κάνουν κριτική συνέχεια, χωρίς να την έχουµε ζητήσει, προσπαθώντας να µας πείσουν ότι ξέρουν καλύτερα και ότι τους χρειαζόµαστε, παρά την τοξικότητά τους.
Θωµάς Κοροβίνης, φιλόλογος, συγγραφέας
Ανοίξανε κι άλλα κλουβιά και δεσµωτήρια, το σχέδιο είναι να µας σπάσουν τον τσαµπουκά που µας απόµεινε. Όσο τα πράγµατα τείνουν στον ζόφο και την υποβάθµιση της ποιοτικής ζωής, τόσο πάµε µε το κεφάλι ψηλά, µε την σηµαία της προσωπικής ελευθερίας και των κοινωνικών δικαιωµάτων στις επάλξεις.
Μυρσίνη Γκανά, ποιήτρια
Η χρονιά που πέρασε ήταν αυτή που αφήσαµε, ή θελήσαµε να αφήσουµε, πίσω µας τον εγκλεισµό της πανδηµίας, νιώσαµε λιγότερο φόβο, ξαναγυρίσαµε στις κινηµατογραφικές αίθουσες, κρατάω λοιπόν αυτή την «απελευθέρωση». Θα ήθελα όµως να διώξω όλες αυτές τις συνθήκες που, µε άλλους τρόπους, µας εµποδίζουν να ζήσουµε όπως θα θέλαµε στην πόλη µας. Σκαµµένοι δρόµοι, αστρονοµικά ενοίκια, ακραίο gentrification, όπου και να κοιτάξω, η Αθήνα µε πληγώνει.
Βασίλης Μπισµπίκης, ηθοποιός, σκηνοθέτης
Αντί απάντησης, επιλέγω αυτόν το στίχο από το «Σύννεφο µε Παντελόνια» του Μαγιακόφσκι που µου ήρθε στο µυαλό:
«Τη σκέψη σας που νείρεται
πάνω στο πλαδαρό µυαλό σας
σάµπως ξιγκόθρεφτος λακές
σ’ ένα ντιβάνι λιγδιασµένο,
εγώ θα την τσιγκλάω
επάνω στο µατόβρεχτο κοµµάτι της καρδιάς µου»
Monsieur Minimal, τραγουδοποιός
Στα αρνητικά θα συµπεριλάβω την απώλεια του αγαπηµένου συνεργάτη – φίλου, ∆άκη, τον φρικτό έγκληµα στα Τέµπη και τον πόλεµο στην Ουκρανία µε όλες τις παγκόσµιες αρνητικές επιπτώσεις. Στα θετικά θα συµπεριλάβω ότι στα 42 µου, είµαι καλά, σωµατικά και ψυχικά, ότι έκανα σύµφωνο συµβίωσης µε την σύντροφό µου και ότι πραγµατοποιήσα το πρώτο µου βίντεο κλιπ στην γενέτειρα µου, τα Γιαννιτσά, µε την συµµετοχή παιδικών µου φίλων και πολύ αγαπηµένων µου προσώπων.
Κώστας Κουτσολέλος, ηθοποιός, σκηνοθέτης
Από αυτή τη χρονιά κρατάω ως θετικό ότι δεν πέθανα και ως αρνητικό ότι δεν έζησα.
Ιάσων Κουτούφαρης-Μαλανδρίνος, υποψ.διδάκτορας Συνταγµατικού ∆ικαίου
Κρατώ τις ιδέες και τα συναισθήµατα που µε εξέπληξαν, τις εκµυστηρεύσεις που νόµιζα πως δεν θα έκανα ακόµη, τις δυσκολίες που ήλπιζα να µην αντιµετωπίσω ποτέ, την κατάντια του κόσµου µας και την πίστη ότι κάτι καλύτερο είναι πάντα εφικτό. Και δεν πετώ τίποτα: τι νόηµα θα είχε κάτι τέτοιο;
Ένκε Φεζολλάρι, σκηνοθέτης
Αυτή τη χρονιά µου έφερε η ζωή να ξαναέρθω ως σκηνοθέτης στην Αλβανία και να σκηνοθετήσω τρία εργα ,είδα πόνο και χαρά ένιωσα να επιστρέφω στον πυρήνα µου.
Ως Οδυσσέας, συνειδητοποίησα ότι τελικά οι Ιθάκες είναι πάντα το τραύµα µας και από την άλλη, µου έλειψε που έχασα τις καταλήψεις, τους αγώνες για το προεδρικό διάταγµα. Ήθελα να είµαι εκεί στον παλµό και στους αγώνες του κόσµου. Πιστεύω ότι τίποτα δεν πάει χαµένο ..κάτι θα βγει από όλο αυτό.
Μαρία Θανασούλια, ραδιοφωνική παραγωγός
Από αυτή τη χρόνια κρατάω τα σπουδαία αυθόρµητα και ακηδεµόνευτα κινήµατα που προέκυψαν. Από τους καλλιτέχνες που ύψωσαν τη φωνή τους ενάντια στο Προεδρικό ∆ιάταγµα 85/22, µέχρι τις µεγαλειώδεις συγκεντρώσεις για το έγκληµα των Τεµπών, προκειµένου να µην θρηνήσουµε άλλα αθώα θύµατα. Από τις κινητοποιήσεις των φοιτητών για ελεύθερο δηµόσιο πανεπιστήµιο χωρίς αστυνόµευση, µέχρι τους αγώνες που κάποιοι (πολλοί) σοφοί συµπολίτες µας δίνουν για τον δηµόσιο χαρακτήρα του νερού. Κρατάω επίσης τα κινήµατα και τις συνελεύσεις στις γειτονιές για τα θύµατα βιασµού και trafficking. Ελπίδα µας η συλλογικότητα και η αλληλεγγύη. Θέλω να πετάξω και να µην ξαναβρούµε µπροστά µας την αναλγησία και την αδιαφορία του κράτους απέναντι στους αδύναµους, την εγκατάλειψη της χώρας που οδηγεί στο θάνατό µας, τη ραγδαία «τουριστικοποίηση» της πόλης µας που πριν παραδοθεί σε επιχειρηµατίες προκειµένου να γίνει τουριστικό πάρκο, βυθίζεται στο σκοτάδι και την εξαφάνιση του τρόπου ζωής της πόλης και των κατοίκων της, αυτής της άτυπης, άυλης, πολιτιστικής µας κληρονοµιάς.
Στάθης Σταµουλακάτος, ηθοποιός
Μπορώ να πω τι θέλω για τους επόµενους δώδεκα µήνες και γενικώς; Θέλω δικαιοσύνη, όχι δικαίωση.
Θάνος Αλεξανδρής, συγγραφέας
Όλα τα καλά του θεού να έχει ο χριστιανός, που µου κάνει ποδαρικό και χρόνια να κόβει ο θεός από εχθρούς και να του τα δίνει, αφού το διάστηµα αυτό ήταν ανέλπιστα τυχερό και η γεύση του σαν της Dom Perignon: µοναδική και σπάνια. Μετά το σουξέ της σειράς, συναγωνιστές από το ΕΚΚΕ, παραβατικοί, πορτιέρηδες στα σκυλάδικα και αφεντικά της παραµεθορίου, άρχισαν ξαφνικά αθρόες αιτήσεις φιλίας στο Facebook… Ακολούθησαν συµµαθητές από γυµνάσιο, φίλες µπαρόβιες, συµφοιτητές από Νοµική και νυν τρανς, µαζί µε κολλητούς µου από το κατηχητικό, γεγονός, που µ’ έκανε να νιώσω ευτυχισµένος… Ήταν σαν να µου το χρωστούσε ο Θεός, όµως δυστυχώς την ώρα της επιτυχίας, κάποιοι φίλοι καρδιάς, κράτησαν στάση σιωπής και απόγνωσης…
Ντόρα Ρίζου, επιχειρηµατίας
Θετικό. Είχα ένα ατύχηµα, εκτοξεύθηκα στον βυθό της θάλασσας και επέζησα.
Αρνητικό. Η τοξικότητα στις σχέσεις, κυρίως στην πολιτική αντιπαράθεση και η όλο και πιο απροκάλυπτη βία κυρίως στις νεαρές ηλικίες.
Ήρα Κατσούδα, stand up comedian
Μακάρι να είχα τέτοιες υπερδυνάµεις και να µπορούσα να πετάξω όντως όλες τις κοινωνικές καφρίλες, τις γυναικοκτονίες, τους παιδοβιασµούς, τους νεκρούς και τις νεκρές που συνέβησαν φέτος. Αλλά δυστυχως δεν µπορώ. Το µόνο που κατάφερα όντως να πετάξω ήταν την τσάντα µε το µικρόφωνο µου στον κάδο και να συνεχίσω για παράσταση µε τα σκουπίδια.
Παρόλα αυτά, κρατάω σίγουρα τις καθαρές σχέσεις, τα ωραία πάρτυ, τα ταξίδια τα ωραία αστεία και όλη την αγάπη και ανταπόκριση που έδειξε το κοινό στην καινούρια µου παράσταση.
Άκης Καπράνος, κριτικός κινηµατογράφου
Σύµφωνα µε στοιχεία που αναλύθηκαν και επεξεργάστηκαν από το Παρατηρητήριο Αυτοκτονιών και το ερευνητικό δίκτυο καταγραφής του Κέντρου Ηµέρας για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας της οργάνωσης «ΚΛΙΜΑΚΑ», τα τελευταία δύο χρόνια, το ποσοστό αυτοκτονιών στην Ελλάδα αυξήθηκε κατά 25%. Ορίστε και ολογράφως: Εικοσιπέντε τοις εκατό. ∆εν ξέρω πόσο νόηµα έχει να γράψω µε τι χάρηκα και πόσο τους δώδεκα µήνες που πέρασαν µετά απ’ αυτό.
- Το κείμενο αυτό παρουσιάστηκε πρώτη φορά στην επετειακή έντυπη έκδοση του Olafaq Mag.
