Την πρώτη χρονιά που η χώρα γιόρτασε την εργατική Πρωτομαγιά με την παρούσα φιλελεύθερη κυβέρνηση, μια αρχισυνταξία (όχι του παρόντος μέσου προφανώς) κάλεσε τη στήλη και της ανέθεσε ένα ρεπορτάζ «πολύ σημαντικό για τη διοίκηση», όπως διατυπώθηκε αυτολεξεί: μια έρευνα για τα αγριολούλουδα της Ελλάδας. Διότι τον Μάιο μπαίνει η άνοιξη και ο ουρανός είχε ήδη γίνει πιο γαλανός. Το άρθρο γράφτηκε και η κοινωνία έγινε σοφότερη για την χλωρίδα της χώρας. Βασική αρχή: Μην ξεριζώνετε τα αγριολούλουδα, μην τα κόβετε, μόνο φωτογραφείστε τα για το Instagram, καθώς μειώνεται επικίνδυνα η βιοποικιλότητά τους.
Από την πολυπληθέστερη συγκέντρωση διαμαρτυρίας με εργασιακά αιτήματα στην Αθήνα, την Θεσσαλονίκη και άλλες πόλεις, πιθανώς από τον καιρό των πρώτων μνημονίων, η οποία έγινε στις 9 Νοεμβρίου, απείχαν οι φωτορεπόρτερζ με απόφαση των συνδικαλιστικών τους οργάνων που επέλεξαν την απεργία άνευ εξαιρέσεων. Ή μάλλον πιο σωστά, τελικά δεν απείχαν. Δεν είχαν το δικαίωμα να δημοσιεύσουν το υλικό τους. Αυτό συνέβη για πρώτη φορά. «Η πάγια θέση μας τότε που εγώ ήμουν συνδικαλιστής ήταν ότι όλοι οι συνάδελφοι φωτογραφίζαμε μόνον τις απεργιακές κινητοποιήσεις και ό,τι αφορά τις διαμαρτυρίες και προωθούσαμε το υλικό στα πρακτορεία και τα μέσα που εργαζόμαστε. Οι φωτογραφίες εάν διοχετευτούν την επόμενη ημέρα, πέφτουν μέσα στο σωρό της επικαιρότητας που τρέχει. Και μην ξεχνάμε την πάγια τακτική κάποιων μέσων να γράφουν τις ειδήσεις που χάθηκαν, λόγω της απεργίας, την επόμενη ημέρα. Άρα μιλάμε για έναν όγκο πληροφοριών και εικόνων αχταρμά, μέσα στον οποίο θα χαθεί το πολιτικό και κοινωνικό μήνυμα μιας πολύ μεγάλης συγκέντρωσης σαν αυτή που έγινε», λέει στη στήλη ο Μάριος Λώλος.
Όμως, η ηγεσία της Ένωσης Φωτορεπόρτερ Ελλάδας, που για πρώτη φορά πέρασε στη συνδικαλιστική παράταξη που πρόσκειται στο ΚΚΕ, αποφάσισε ότι τα μέλη της δε θα καλύψουν τις πορείες και τις συγκεντρώσεις, ότι μόνον πέντε φωτορεπόρτερζ θα τραβήξουν στην Αθήνα, θα δώσουν το υλικό τους στην Ένωση, η Ένωση θα κάνει κάποια επιλογή και θα ρίξει τις επιλεγμένες φωτογραφίες σε μια κοινή δεξαμενή προς όλα τα μέσα ενημέρωσης την επόμενη ημέρα. «Κατ’ αρχάς δε λειτούργησε, διότι φυσικά βγήκαν όλοι οι συνάδελφοι και τράβηξαν φωτογραφίες. Τα πέντε άτομα είναι ελάχιστα. Χρειάζεται το ακριβώς αντίθετο. Πολλοί φωτογράφοι σε τέτοιου είδους γεγονότα και ο καθένας να τραβάει με τη ματιά του. Είναι και θέμα προστασίας της κοινωνίας. Αν κάποιος αστυνομικός είχε τραβήξει όπλο; Όπως έχει συμβεί. Στην Marfin οι φωτορεπόρτερζ τραβούσαν για να καταγράψουν το γεγονός», εξηγεί ο Μάριος Λώλος.
Το παρόν κείμενο δεν είναι ρεπορτάζ, ούτε ισχυρίστηκε η στήλη ποτέ ότι τα κείμενα αυτά θα είναι ρεπορτάζ, ακόμα κι αν περιέχουν μαρτυρίες. Είναι άποψη. Σε μια περίοδο που η καταστολή αποδεικνύεται από τους αριθμούς, χωρίς καν να χρειάζεται η αναφορά σε περιστατικά, αφού το μόνο πράγμα που υπάρχει σε αφθονία στο ελληνικό κράτος είναι οι αστυνομικοί, το να παροπλίζεις το μόνο εργαλείο απόδειξης της βίας και της αυθαιρεσίας θυμίζει το ανέκδοτο με το φεγγάρι και το δάχτυλο, στην αθωότερη των περιπτώσεων. Ποια είναι η λύση; Τα λέει χρόνια ο Μάριος αλλά ποιος τον ακούει; «Να διοχετεύουμε το υλικό μας σε απεργιακή εφημερίδα που θα μπορούσε να είχε φτιαχτεί από τις ενώσεις του Τύπου, όπως έγινε όταν έπεσε το μαύρο στην ΕΡΤ. Να μοιραστεί με ό,τι μέσα διαθέτουμε. Χρήματα για να τυπωθεί τα μεγάλα σωματεία έχουν. Αλλά, έστω ότι αυτό κοστίζει, απεργιακό δελτίο και απεργιακές εκπομπές στην κρατική τηλεόραση και το ραδιόφωνο, απεργιακή ενημέρωση στο ΑΠΕ-ΜΠΕ μέσω της ιστοσελίδας. Όλα αυτά τα μέσα να πάρουν το υλικό μας, να μας χρησιμοποιήσουν για να δώσουν βήμα σε όλους τους κλάδους, στους εργαζόμενους και τους πολίτες που έχουν χτυπηθεί από την κρίση και δεν βρίσκουν χώρο στο δημόσιο λόγο ποτέ».
Θα πει κάποιος «μαντάμ στήλη, και οι δημοσιογράφοι απεργήσατε, γιατί λες για τους άλλους μόνον». Κατ΄ αρχάς, θα αναρωτηθεί η στήλη «λείψαμε πραγματικά σε κανέναν;», πλην της κυβέρνησης. Γιατί οι φωτορεπόρτερζ έλειψαν ξεκάθαρα. Δηλαδή, είχε διαπιστώσει κανείς ότι η συντριπτική πλειοψηφία των δημοσιογράφων είναι διατεθειμένη να καλύψει τα αιτήματα του λαού, ή να μειδιάσει στο άκουσμα της λέξης λαός; Τρανή απόδειξη η ελληνική τηλεόραση. Άγριες Μέλισσες, Ήμερες Μέλισσες, Σασμός, Γη της Ελιάς, Κώτσος Βασιλιάς, Παρέα της Φεγγαρόπορτας (;), Χαιρέτα μου τον Πλάτανο. Πόσα λεφτά θες να ρίξω πατριώτη σε σήριαλ, μη τυχόν και υπάρξει τηλεοπτικός χρόνος για ένα πολιτικό τοκ σόου, Θου Κύριε φυλακήν τω στόματί μου. Όλα τα μεγάλα ονόματα της μαρκίζας συνεντευξιάζουν όποιο νεκραναστημένο σελέμπριτι της δεκαετίας του 70 υπάρχει, μερικούς τωρινούς, κανέναν συγγενή/φίλο/κουμπάρο της κυβερνήσεως και έξω από την πόρτα. Δεν έχουν αυτοί οι άνθρωποι καμία απολύτως διαπραγματευτική ισχύ ή επιλέγουν να σιωπήσουν; Μπορεί ο Γιάννης Πρετεντέρης να είναι ένα καλό παράδειγμα προς δημοσιογραφική αποφυγή, κατά την άποψη της στήλης, αλλά την περίοδο Σαμαρά δεν υπήρχε περίπτωση να μην παίξει η εκπομπή του ευλαβικά στην τηλεόραση του σαλονιού. Γιατί ενημέρωση σημαίνει να παρακολουθείς και πράγματα που είναι δυσάρεστα. Τώρα απόλυτη σιωπή. «Στα 30 χρόνια που κάνω αυτή τη δουλειά, τέτοιες συνθήκες δεν έχω ξαναζήσει. Τέτοιο ασφυκτικό έλεγχο της πληροφορίας δεν έχω ξαναδεί», λέει ο φωτορεπόρτερ Μάριος Λώλος. «Αν θέλουμε να βγούμε μπροστά, αν θέλουμε να σταματήσει ο κόσμος να φωνάζει αλήτες, ρουφιάνοι, δημοσιογράφοι, φωτορεπόρτεζ, καμεραμέν, πρέπει αυτό που ξέρουμε να κάνουμε, για μια μέρα έστω να το δίνουμε στην κοινωνία, να της δίνουμε φωνή».
Πέραν της κάλυψης ή συγκάλυψης των γεγονότων, τα ίδια τα γεγονότα με πράξεις ή παραλείψεις εξωθούν κρίσιμες μάζες της κοινωνίας σε φίμωση και αποκλεισμό. «Οι εργαζόμενοι στα μέσα μαζικής μεταφοράς, κυρίως στα μέσα σταθερής τροχιάς, είχαν εξαγγείλει στάσεις εργασίας για μια απεργία η οποία ήταν γνωστό ότι θα γίνει, καθώς είχε προγραμματιστεί εδώ και περίπου δύο μήνες. Παραμονή της απεργίας, η διοίκηση της εταιρείας αποφάσισε να ασκήσει αγωγή κατά των πρωτοβάθμιων σωματείων για να βγουν οι στάσεις εργασίας παράνομες και καταχρηστικές», σημειώνει ο εργατολόγος Διονύσης Τεμπονέρας, ο οποίος εκπροσώπησε τα σωματεία στο δικαστήριο. Γιατί συνέβη αυτό μόλις την προηγούμενη ημέρα της απεργίας, ενώ το γνώριζαν επί δύο μήνες; «Η εταιρεία προσέφυγε τόσο καθυστερημένα για να μην έχουν το χρόνο τα συνδικάτα να κάνουν απολύτως καμία ενέργεια ως προς τη στάση εργασίας. Από τη στιγμή που η απεργία είχε προκηρυχθεί από την τριτοβάθμια συνδικαλιστική οργάνωση, που είναι η ΓΣΕΕ, έτσι κι αλλιώς καλύπτονται όλοι οι εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα. Άρα ο στόχος δεν ήταν μεμονωμένα να εργαστούν οι εργαζόμενοι των συγκοινωνιών αλλά οι πολίτες να μην μπορέσουν να κατέβουν στην πορεία» εξηγεί στη στήλη και προσθέτει, «με πρόθεση βέβαια και τον κοινωνικό αυτοματισμό: φταίνε οι κακοί συνδικαλιστές».
Για να το πούμε πιο απλά, από τη στιγμή που είχε προκηρυχτεί νόμιμη απεργία, οι εργαζόμενοι είχαν εξασφαλίσει τη συμμετοχή τους. Αλλά είχαν την επιθυμία να διευκολύνουν το κοινό να συμμετάσχει στις διαμαρτυρίες κι έτσι επέλεξαν τις στάσεις εργασίας. Όμως, αφού δικαστικά το προηγούμενο βράδυ η διοίκηση τους εξώθησε σε απεργία, έκλεισαν οι σταθμοί του μετρό. «Αυτό μεθοδεύτηκε ξεκάθαρα από τη διοίκηση της εταιρείας, κατ’ εντολή της κυβέρνησης προκειμένου να μην υπάρχει η δυνατότητα να κατέβει ο κόσμος στο κέντρο. Ουσιαστικά, αυτοί που έβαλαν φρένο στις συγκοινωνίες δεν είναι οι εργαζόμενοι αλλά η κυβέρνηση, πατώντας πάνω σε τουλάχιστον τρεις διαφορετικές διατάξεις που ψηφίστηκαν το καλοκαίρι του 2021 με το νόμο Χατζηδάκη». Ένα από τα αιτήματα των κινητοποιήσεων της 9ης Νοεμβρίου ήταν η κατάργηση του συγκεκριμένου νόμου.
Αν πρέπει οπωσδήποτε να εξαχθεί ένα συμπέρασμα από όλα αυτά, γιατί είναι πρέπον να υπάρχει επίλογος, η στήλη θα υποστηρίξει ότι είναι χρέος του καθενός, σε συνθήκες φίμωσης, να ζει τη ζωή του ως πνεύμα αντιλογίας. Φωνάξτε, ουρλιάξτε, τραγουδήστε, μιλήστε, γαυγίστε, βρίστε, κάντε οτιδήποτε χρειάζεστε για να ακουστεί η φωνή σας, η δική σας αγωνία, το δίκιο του αγώνα σας. Γράψτε μια στήλη. Το γιατί μέχρι τώρα η κοινωνία δεν τα κάνει όλα αυτά, τουλάχιστον όχι στο βαθμό που ίσως υπάρχει η προσδοκία, θα το συζητήσουμε την επόμενη εβδομάδα. Αλλά να θυμάστε, βασική αρχή: Μην ξεριζώνετε τα αγριολούλουδα, μην τα κόβετε, μόνο φωτογραφείστε τα για το Instagram, καθώς μειώνεται επικίνδυνα η βιοποικιλότητά τους.
Την πρώτη χρονιά που η χώρα γιόρτασε την εργατική Πρωτομαγιά με την παρούσα φιλελεύθερη κυβέρνηση, μια αρχισυνταξία (όχι του παρόντος μέσου προφανώς) κάλεσε τη στήλη και της ανέθεσε ένα ρεπορτάζ «πολύ σημαντικό για τη διοίκηση», όπως διατυπώθηκε αυτολεξεί: μια έρευνα για τα αγριολούλουδα της Ελλάδας. Διότι τον Μάιο μπαίνει η άνοιξη και ο ουρανός είχε ήδη γίνει πιο γαλανός. Το άρθρο γράφτηκε και η κοινωνία έγινε σοφότερη για την χλωρίδα της χώρας. Βασική αρχή: Μην ξεριζώνετε τα αγριολούλουδα, μην τα κόβετε, μόνο φωτογραφείστε τα για το Instagram, καθώς μειώνεται επικίνδυνα η βιοποικιλότητά τους.
Από την πολυπληθέστερη συγκέντρωση διαμαρτυρίας με εργασιακά αιτήματα στην Αθήνα, την Θεσσαλονίκη και άλλες πόλεις, πιθανώς από τον καιρό των πρώτων μνημονίων, η οποία έγινε στις 9 Νοεμβρίου, απείχαν οι φωτορεπόρτερζ με απόφαση των συνδικαλιστικών τους οργάνων που επέλεξαν την απεργία άνευ εξαιρέσεων. Ή μάλλον πιο σωστά, τελικά δεν απείχαν. Δεν είχαν το δικαίωμα να δημοσιεύσουν το υλικό τους. Αυτό συνέβη για πρώτη φορά. «Η πάγια θέση μας τότε που εγώ ήμουν συνδικαλιστής ήταν ότι όλοι οι συνάδελφοι φωτογραφίζαμε μόνον τις απεργιακές κινητοποιήσεις και ό,τι αφορά τις διαμαρτυρίες και προωθούσαμε το υλικό στα πρακτορεία και τα μέσα που εργαζόμαστε. Οι φωτογραφίες εάν διοχετευτούν την επόμενη ημέρα, πέφτουν μέσα στο σωρό της επικαιρότητας που τρέχει. Και μην ξεχνάμε την πάγια τακτική κάποιων μέσων να γράφουν τις ειδήσεις που χάθηκαν, λόγω της απεργίας, την επόμενη ημέρα. Άρα μιλάμε για έναν όγκο πληροφοριών και εικόνων αχταρμά, μέσα στον οποίο θα χαθεί το πολιτικό και κοινωνικό μήνυμα μιας πολύ μεγάλης συγκέντρωσης σαν αυτή που έγινε», λέει στη στήλη ο Μάριος Λώλος.
Όμως, η ηγεσία της Ένωσης Φωτορεπόρτερ Ελλάδας, που για πρώτη φορά πέρασε στη συνδικαλιστική παράταξη που πρόσκειται στο ΚΚΕ, αποφάσισε ότι τα μέλη της δε θα καλύψουν τις πορείες και τις συγκεντρώσεις, ότι μόνον πέντε φωτορεπόρτερζ θα τραβήξουν στην Αθήνα, θα δώσουν το υλικό τους στην Ένωση, η Ένωση θα κάνει κάποια επιλογή και θα ρίξει τις επιλεγμένες φωτογραφίες σε μια κοινή δεξαμενή προς όλα τα μέσα ενημέρωσης την επόμενη ημέρα. «Κατ’ αρχάς δε λειτούργησε, διότι φυσικά βγήκαν όλοι οι συνάδελφοι και τράβηξαν φωτογραφίες. Τα πέντε άτομα είναι ελάχιστα. Χρειάζεται το ακριβώς αντίθετο. Πολλοί φωτογράφοι σε τέτοιου είδους γεγονότα και ο καθένας να τραβάει με τη ματιά του. Είναι και θέμα προστασίας της κοινωνίας. Αν κάποιος αστυνομικός είχε τραβήξει όπλο; Όπως έχει συμβεί. Στην Marfin οι φωτορεπόρτερζ τραβούσαν για να καταγράψουν το γεγονός», εξηγεί ο Μάριος Λώλος.
Το παρόν κείμενο δεν είναι ρεπορτάζ, ούτε ισχυρίστηκε η στήλη ποτέ ότι τα κείμενα αυτά θα είναι ρεπορτάζ, ακόμα κι αν περιέχουν μαρτυρίες. Είναι άποψη. Σε μια περίοδο που η καταστολή αποδεικνύεται από τους αριθμούς, χωρίς καν να χρειάζεται η αναφορά σε περιστατικά, αφού το μόνο πράγμα που υπάρχει σε αφθονία στο ελληνικό κράτος είναι οι αστυνομικοί, το να παροπλίζεις το μόνο εργαλείο απόδειξης της βίας και της αυθαιρεσίας θυμίζει το ανέκδοτο με το φεγγάρι και το δάχτυλο, στην αθωότερη των περιπτώσεων. Ποια είναι η λύση; Τα λέει χρόνια ο Μάριος αλλά ποιος τον ακούει; «Να διοχετεύουμε το υλικό μας σε απεργιακή εφημερίδα που θα μπορούσε να είχε φτιαχτεί από τις ενώσεις του Τύπου, όπως έγινε όταν έπεσε το μαύρο στην ΕΡΤ. Να μοιραστεί με ό,τι μέσα διαθέτουμε. Χρήματα για να τυπωθεί τα μεγάλα σωματεία έχουν. Αλλά, έστω ότι αυτό κοστίζει, απεργιακό δελτίο και απεργιακές εκπομπές στην κρατική τηλεόραση και το ραδιόφωνο, απεργιακή ενημέρωση στο ΑΠΕ-ΜΠΕ μέσω της ιστοσελίδας. Όλα αυτά τα μέσα να πάρουν το υλικό μας, να μας χρησιμοποιήσουν για να δώσουν βήμα σε όλους τους κλάδους, στους εργαζόμενους και τους πολίτες που έχουν χτυπηθεί από την κρίση και δεν βρίσκουν χώρο στο δημόσιο λόγο ποτέ».
Θα πει κάποιος «μαντάμ στήλη, και οι δημοσιογράφοι απεργήσατε, γιατί λες για τους άλλους μόνον». Κατ΄ αρχάς, θα αναρωτηθεί η στήλη «λείψαμε πραγματικά σε κανέναν;», πλην της κυβέρνησης. Γιατί οι φωτορεπόρτερζ έλειψαν ξεκάθαρα. Δηλαδή, είχε διαπιστώσει κανείς ότι η συντριπτική πλειοψηφία των δημοσιογράφων είναι διατεθειμένη να καλύψει τα αιτήματα του λαού, ή να μειδιάσει στο άκουσμα της λέξης λαός; Τρανή απόδειξη η ελληνική τηλεόραση. Άγριες Μέλισσες, Ήμερες Μέλισσες, Σασμός, Γη της Ελιάς, Κώτσος Βασιλιάς, Παρέα της Φεγγαρόπορτας (;), Χαιρέτα μου τον Πλάτανο. Πόσα λεφτά θες να ρίξω πατριώτη σε σήριαλ, μη τυχόν και υπάρξει τηλεοπτικός χρόνος για ένα πολιτικό τοκ σόου, Θου Κύριε φυλακήν τω στόματί μου. Όλα τα μεγάλα ονόματα της μαρκίζας συνεντευξιάζουν όποιο νεκραναστημένο σελέμπριτι της δεκαετίας του 70 υπάρχει, μερικούς τωρινούς, κανέναν συγγενή/φίλο/κουμπάρο της κυβερνήσεως και έξω από την πόρτα. Δεν έχουν αυτοί οι άνθρωποι καμία απολύτως διαπραγματευτική ισχύ ή επιλέγουν να σιωπήσουν; Μπορεί ο Γιάννης Πρετεντέρης να είναι ένα καλό παράδειγμα προς δημοσιογραφική αποφυγή, κατά την άποψη της στήλης, αλλά την περίοδο Σαμαρά δεν υπήρχε περίπτωση να μην παίξει η εκπομπή του ευλαβικά στην τηλεόραση του σαλονιού. Γιατί ενημέρωση σημαίνει να παρακολουθείς και πράγματα που είναι δυσάρεστα. Τώρα απόλυτη σιωπή. «Στα 30 χρόνια που κάνω αυτή τη δουλειά, τέτοιες συνθήκες δεν έχω ξαναζήσει. Τέτοιο ασφυκτικό έλεγχο της πληροφορίας δεν έχω ξαναδεί», λέει ο φωτορεπόρτερ Μάριος Λώλος. «Αν θέλουμε να βγούμε μπροστά, αν θέλουμε να σταματήσει ο κόσμος να φωνάζει αλήτες, ρουφιάνοι, δημοσιογράφοι, φωτορεπόρτεζ, καμεραμέν, πρέπει αυτό που ξέρουμε να κάνουμε, για μια μέρα έστω να το δίνουμε στην κοινωνία, να της δίνουμε φωνή».
Πέραν της κάλυψης ή συγκάλυψης των γεγονότων, τα ίδια τα γεγονότα με πράξεις ή παραλείψεις εξωθούν κρίσιμες μάζες της κοινωνίας σε φίμωση και αποκλεισμό. «Οι εργαζόμενοι στα μέσα μαζικής μεταφοράς, κυρίως στα μέσα σταθερής τροχιάς, είχαν εξαγγείλει στάσεις εργασίας για μια απεργία η οποία ήταν γνωστό ότι θα γίνει, καθώς είχε προγραμματιστεί εδώ και περίπου δύο μήνες. Παραμονή της απεργίας, η διοίκηση της εταιρείας αποφάσισε να ασκήσει αγωγή κατά των πρωτοβάθμιων σωματείων για να βγουν οι στάσεις εργασίας παράνομες και καταχρηστικές», σημειώνει ο εργατολόγος Διονύσης Τεμπονέρας, ο οποίος εκπροσώπησε τα σωματεία στο δικαστήριο. Γιατί συνέβη αυτό μόλις την προηγούμενη ημέρα της απεργίας, ενώ το γνώριζαν επί δύο μήνες; «Η εταιρεία προσέφυγε τόσο καθυστερημένα για να μην έχουν το χρόνο τα συνδικάτα να κάνουν απολύτως καμία ενέργεια ως προς τη στάση εργασίας. Από τη στιγμή που η απεργία είχε προκηρυχθεί από την τριτοβάθμια συνδικαλιστική οργάνωση, που είναι η ΓΣΕΕ, έτσι κι αλλιώς καλύπτονται όλοι οι εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα. Άρα ο στόχος δεν ήταν μεμονωμένα να εργαστούν οι εργαζόμενοι των συγκοινωνιών αλλά οι πολίτες να μην μπορέσουν να κατέβουν στην πορεία» εξηγεί στη στήλη και προσθέτει, «με πρόθεση βέβαια και τον κοινωνικό αυτοματισμό: φταίνε οι κακοί συνδικαλιστές».
Για να το πούμε πιο απλά, από τη στιγμή που είχε προκηρυχτεί νόμιμη απεργία, οι εργαζόμενοι είχαν εξασφαλίσει τη συμμετοχή τους. Αλλά είχαν την επιθυμία να διευκολύνουν το κοινό να συμμετάσχει στις διαμαρτυρίες κι έτσι επέλεξαν τις στάσεις εργασίας. Όμως, αφού δικαστικά το προηγούμενο βράδυ η διοίκηση τους εξώθησε σε απεργία, έκλεισαν οι σταθμοί του μετρό. «Αυτό μεθοδεύτηκε ξεκάθαρα από τη διοίκηση της εταιρείας, κατ’ εντολή της κυβέρνησης προκειμένου να μην υπάρχει η δυνατότητα να κατέβει ο κόσμος στο κέντρο. Ουσιαστικά, αυτοί που έβαλαν φρένο στις συγκοινωνίες δεν είναι οι εργαζόμενοι αλλά η κυβέρνηση, πατώντας πάνω σε τουλάχιστον τρεις διαφορετικές διατάξεις που ψηφίστηκαν το καλοκαίρι του 2021 με το νόμο Χατζηδάκη». Ένα από τα αιτήματα των κινητοποιήσεων της 9ης Νοεμβρίου ήταν η κατάργηση του συγκεκριμένου νόμου.
Αν πρέπει οπωσδήποτε να εξαχθεί ένα συμπέρασμα από όλα αυτά, γιατί είναι πρέπον να υπάρχει επίλογος, η στήλη θα υποστηρίξει ότι είναι χρέος του καθενός, σε συνθήκες φίμωσης, να ζει τη ζωή του ως πνεύμα αντιλογίας. Φωνάξτε, ουρλιάξτε, τραγουδήστε, μιλήστε, γαυγίστε, βρίστε, κάντε οτιδήποτε χρειάζεστε για να ακουστεί η φωνή σας, η δική σας αγωνία, το δίκιο του αγώνα σας. Γράψτε μια στήλη. Το γιατί μέχρι τώρα η κοινωνία δεν τα κάνει όλα αυτά, τουλάχιστον όχι στο βαθμό που ίσως υπάρχει η προσδοκία, θα το συζητήσουμε την επόμενη εβδομάδα. Αλλά να θυμάστε, βασική αρχή: Μην ξεριζώνετε τα αγριολούλουδα, μην τα κόβετε, μόνο φωτογραφείστε τα για το Instagram, καθώς μειώνεται επικίνδυνα η βιοποικιλότητά τους.
