Ο Μάιος καλπάζει ήδη προς καλοκαίρι και η χειμερινή σεζόν έχει για τα καλά σφραγιστεί. Τα δρώμενα της άνοιξης και του καλοκαιριού έρχονται να διαδεχθούν εκείνα που ομόρφυναν τα βράδια του φθινοπώρου και του χειμώνα που πέρασε.

Ανάμεσα σε διάφορα όμορφα και σημαντικά που συνέβησαν, καταγράφω είκοσι που ξεχώρισα προσωπικά για διαφορετικούς λόγους. Η πρωτοτυπία τους, η αναμονή που είχα για την έλευσή τους, η σημασία του περιεχομένου τους έπαιξαν σημαντικό ρόλο. Κάποια συνέβησαν μόλις τώρα, στα τέλη του Απρίλη ή στις αρχές του Μάη, έτσι, για να εκπνεύσει όμορφα ο «χειμώνας».

Είμαι βέβαιη ότι καθένας από εμάς θα σταχυολογούσε κάλλιστα τόσα και άλλα τόσα. Γιατί ο πολιτισμός συμβαίνει-είναι άλλη συζήτηση αν προβάλλεται όσο αξίζει ή αν βρίσκει την υποστήριξη που χρειάζεται από το κράτος.

1.Αποδόθηκε έπειτα από 60 χρόνια η Επισκοπή στη Σίκινο, ένα απαιτητικό και σύνθετο έργο αποκατάστασης, σε ένα σπουδαίο μνημείο που βρίσκεται σε νησί της άγονης γραμμής.

2. Ανήμερα του Αγίου Δημητρίου, τον Οκτώβρη του 2022, κυκλοφόρησε το ανέκδοτο μυθιστόρημα του Νίκου Καζαντζάκη «Ο ανήφορος» (1946), λίγους μήνες μετά την αγορά των πνευματικών δικαιωμάτων του διεθνούς Ελληνα συγγραφέα από τον εκδοτικό οίκο Διόπτρα. Το σύνολο του έργου του επανεκδόθηκε από τον συγκεκριμένο εκδοτικό οίκο μέχρι το Πάσχα της φετινής χρονιάς.

3.Ο Βασίλης Μπισμπίκης ανέβασε στην Στέγη μια υπερ-παραγωγή, βασισμένη (καλύτερα: εμπνευσμένη από) στο «Έγκλημα και Τιμωρία» του Ντοστογιέφσκι. Μια παράσταση που συζητήθηκε (και συνεχίζει), ενόχλησε, έδιωξε κόσμο από την πλατεία, σήκωσε διθυράμβους και εμπαθείς κριτικές. Αυτό είναι το νόημα της τέχνης και του πολιτισμού: να μας αφορούν.

 

Έγκλημα και Τιμωρία Στέγη
Οι παραστάσεις είναι για να ανοίγουν διάλογο, όχι να μας ευχαριστούν κατ’ ανάγκη

4.Ο Μάριος Φραγκούλης συνάντησε τον Γιώργο Περρή στο Radio City στα τέλη του Δεκεμβρίου. Μια συγκλονιστική, ατμοσφαιρική βραδιά που κέντρισε τις ψυχές των ακροατών. Δυο μεγάλες φωνές, η μία με ιστορία, η άλλη με πολλές «υποσχέσεις» για λαμπρό μέλλον.

5.Η βραβευμένη με Booker συγγραφέας Bernandine Evaristo ήρθε στην Ελλάδα, στην Στέγη, για μια συζήτηση με την Ελληνίδα συγγραφέα Αλεξάνδρα Κ.

6. Οι καταλήψεις του Εθνικού και του Ρεξ ως φάροι ελπίδας για κάποια ανατροπή σε σχέση με τις διεκδικήσεις των καλλιτεχνών και των σπουδαστών καλλιτεχνών από το Κράτος. Κι ας έληξαν μετά από 50 μέρες, ουσιαστικά μην έχοντας κατορθώσει να κερδίσουν όσα σκόπευαν, το σημαντικό είναι ότι συνέβησαν, ανοίγοντας δρόμους για μελλοντικούς πιθανούς αγώνες.

7. Τον Σεπτέμβριο ο Φοίβος Δεληβοριάς έδωσε μια συναυλία στην Τεχνόπολη στο Γκάζι, για να παρουσιάσει τον τελευταίο του δίσκο ANIME-έναν δίσκο για τον οποίο γράφτηκαν τόσα και τόσα στον Τύπο και το Internet. Ο Δεληβοριάς προέλκυσε χιλιάδες νέους ακροατές με αυτήν του την δουλειά. Στο stage της Τεχνόπολης μάς σύστησε μερικούς από τους βασικούς συντελεστές της τηλεοπτικής σειράς ΤΑ ΝΟΥΜΕΡΑ (ΕΡΤ)

8. Τον Δεκέμβριο αποκαταστάθηκε το σπίτι της Κάλλας. Στην οδό Πατησίων 61, στην πολυκατοικία Παπαλεονάρδου, η Μαρία Κάλλας έζησε από το 1937 ώς το 1945. Το κτίριο, εκλεκτικιστικής μορφολογίας στον απόηχο του Jugendstil, είναι έργο του Κώστα Κιτσίκη και χτίστηκε στα μέσα της δεκαετίας του ’20. Η αποκατάστασή του ανακοινώθηκε από τον Δήμο Αθηναίων και την «Ανάπλαση Α.Ε.». Θα στεγάσει την Ακαδημία Λυρικής Τέχνης Maria Callas.

9. Το Maestro, σε σενάριο και σκηνοθεσία του Χριστόφρορου Παπακαλιάτη, είναι η πρώτη ελληνική σειρά που προβάλλεται στο Netflix. Την συζητάμε, την αποθεώνουμε, την γειώνουμε, ασχολούμαστε. Οι Παξοί κάνουν τον γύρο του κόσμου και το ελληνικό Internet παίρνει φωτιά.

10. Ο δικός μας, Θανάσης Λάλας, ξεκίνησε μια σειρά από Podcasts, όπου μεταφέρει το παρασκήνιο (και όχι μόνο) πίσω από τις σπουδαίες συναντήσεις και συνεντεύξεις του με προσωπικότητες από όλον τον κόσμο. Μπορείτε να ακούσετε εδώ.

11.O διάσημος παγκοσμίως κωμικός Τζιμ Τζέφερις ήρθε στην Ελλάδα και, συγκεκριμένα, στο Παλλάς. Μπορεί να μην έγινε ντόρος με την συγκεκριμένη είδηση, αλλά το Παλλάς κατακλύστηκε. Ο Τζέφερις έχει το κοινό του εδώ και είναι φανατικό.

12. Προβλήθηκε και συνεχίζει το ταξίδι του στις αίθουσες ένα ντοκιμαντέρ για το μπουζούκι με τίτλο «Σπασμένος ήχος». Μερικοί από τους κορυφαίους δεξιοτέχνες δίνουν συνεντεύξεις και η ταινία του Φοίβου Κοντογιάννη και του Ανέστη Μπαρμπάτση εξετάζει το ερώτημα αν το μπουζούκι πέθανε ή πεθαίνει ή όχι.

13.  Ο ΛΕΞ κατάφερε, για ακόμα μία φορά, χωρίς ίχνος διαφήμισης ή προβολής να συγκεντρώσει 20.000 άτομα στο Γεωπονικό, σε μια εκρηκτική συναυλία στήριξης τεσσάρων αναρχικών κρατουμένων. Για να είμαστε δίκαιοι, στην συναυλία συμμετείχαν και οι: Χαρά, Ζήνων, Sci-Fi River, Answer & Eversor, Tiny Jackal and the Yellow Mary, Φιάσκο, ΝΙΟ.ΣΤΕ, APO, Mc Yinka.

14. Ανοίγει στην οδό Σολωμού στα Εξάρχεια, μια ανάσα από την Πατησίων, το Pharaoh, ένα πρότζεκτ που συνδυάζει γαστρονομία και τέχνη. Ελληνική κουζίνα χωρίς περιττές επιστρώσεις γαστρονομικότητας και dj sets με μουσικάρες από γνωστούς καλλιτέχνες (μουσικούς και όχι μόνο), οι οποίοι παίζουν με δίσκους βινυλίου. Ο Μανώλης Παπουτσάκης μαζί με τους Φώτη Βαλλάτο, Perry Παναγιωτακόπουλο και Δημήτρη Πλατανιά, κατάφεραν να φτιάξουν ένα μαγαζί για το οποίο μιλά όλη η Αθήνα και να το βλέπουν να γεμίζει από ένα ετερόκλητο, ενδιαφέρον κοινό που δεν έχει όρεξη να ακκιστεί, αλλά να απολαύσει.

15.Η Κατερίνα Μπουζάνη παρουσιάζει με την ομάδα της «ΚΛΕΨύΔΡΑ» (αποτελούμενη από ερασιτέχνες ηθοποιούς) δύο έργα στο θέατρο Αλκμήνη, τα οποία χρειάζονται σκηνοθετική τόλμη και διάθεση για σκληρή δουλειά, ώστε να μην αποδοθούν με τρόπο προφανή και μη ουσιαστικό. Τα κατάφερε. Ο λόγος για το LEOPOLD του Θανάση Τριαρίδη, στις αρχές της χειμερινής σεζόν 2022-2023 και για το Σιγήν Ιχθύος της Αφροδίτης Φλώρου. Δουλειές με χαρακτήρα και άποψη, που αποδεικνύουν ότι το καλό θέατρο δεν περνά κατ’ ανάγκη μέσα από επαγγελματίες ηθοποιούς, αλλά από ειλικρινές μεράκι και αναμέτρηση με την Αλήθεια.

16.Ο Νέγρος του Μοριά κυκλοφόρησε τον δίσκο Θράσος από την Stay Independent. H συγκεκριμλενη δουλειά που απέσπασε θετρμή ανταπόκριση αποτελείται από 13 κομμάτια συνολικά με συμμετοχές από Rack, Moose και Hatemost μεταξύ άλλων. Οι παραγωγές του άλμπουμ είναι από τον Odydoze.

17. Ο Στέλιος Δημόπουλος ανήκει, κατά την άποψή μου, στους ηθοποιούς της χρονιάς 2022-2023 αναμφίβολα. Σφράγισε με τις ερμηνείες του δύο από τις πιο πολυσυζητημένες παραστάσεις: τον Κωλόκαιρο στο Θέατρο Τζένη Καρέζη (Τσιοτσιόπουλος-Παλούμπης) και τον  Γάμο (Ποντίκας- Σκότη) στο Επί Κολωνώ. Ηθοποιός αξιώσεων και ανεξάντλητου υποκριτικού εύρους για τον οποίο είμαι απολύτως βέβαιη ότι θα μιλά όλη η χώρα κάποτε. Γίνει δεν γίνει, όμως, αυτό, ο Δημόπουλος θα συνεχίσει να καταθέτει ψυχή στο θεατρικό σανίδι και όχι μόνο.

 

Κωλόκαιρος. Ο Στέλιος Δημόπουλος κάτω δεξιά.

18. Στην έναρξη της σεζόν, σχεδόν καλοκαίρι ακόμα, ο Βασίλης Λέκκας με μια φοβερή ορχήστρα παρουσιάζει στο Ηρώδειο τους Socrates. Η φιλία ζωής του με τον Γιάννη Σπάθα των Socrates Drank The Conium, η πολυετής τους συνεργασία και η δεδομένη αξία της θρυλικής ροκ μπάντας δημιούργησαν συγκινησιακό κλίμα και βροντερό χειροκρότημα στο αρχαίο Θέατρο.

19. Ο Θωμάς Κοροβίνης παρουσίασε στο Χαμάμ στα Πετράλωνα το συναρπαστικό του μυθιστόρημα «Μπέμπης». O Δημήτρης Στεργίου, γνωστός ως Μπέμπης  υπήρξε μια ιδιότυπη πρωταγωνιστική φυσιογνωμία της ελληνικής λαϊκής μουσικής που, λόγω της ιδιοφυΐας, της μόρφωσης, της απαράμιλλης δεξιοτεχνίας του στο μπουζούκι και στην κιθάρα, της καθηλωτικής γοητείας του και της αυτοκαταστροφικής αγωνίας του, απέκτησε, τόσο εν ζωή όσο και μετά θάνατον, διαστάσεις θρύλου. Η βραδιά της παρουσίασης συγκέντρωσε σημαντικούς ανθρώπους από όλη την πόλη, ανάμεσα στους οποίους η συγγραφέας Ζυράννα Ζατέλλη και ο ιδιοκτήτης του Batman Γιώργος Νάσιος. Για το βιβλίο μίλησαν οι: Στέλιος Μάινας, Δημήτρης Μανιάτης, Αντώνης Μποσκοϊτης, Μιράντα Τερζοπούλου και Νίκος Χρυσός.

 

Λεπτομέρεια του εξωφύλλου του βιβλίου που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Άγρα

20. Ο Ηπειρώτης τραγουδοποιός Θωμάς Φώτης (με σπουδαίες συνεργασίες στο ενεργητικό του: Γιάννης Γιοκαρίνης, λάκης Παπαδόπουλος, Αντώνης Γύναρης, Αφεντούλα Ραζέλη κ.ά)  παρουσιάζει ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα δυόμιση ωρών  με την Θεοδώρα Φραγκάκη στο κανονάκι ηπειρώτικα τραγούδια εμπλουτισμένα με στίχους που δεν έχουν συμπεριληφθεί στις ηχογραφήσεις τους στη δισκογραφία, είτε επειδή άλλαξαν με την πάροδο του χρόνου είτε επειδή είθισται να συμβαίνει με τα τραγούδια του λαού που περνούν από γενιά σε γενιά, στόμα με στόμα. Η έρευνα και η μελέτη του επί σειρά ετών πάνω στην ηπειρώτικη παράδοση (ο ίδιος ανήκει στην μουσική οικογένεια Φωτίου) οδήγησε στην δημιουργία του πρότζεκτ Κανονακιθάρια και ήδη έχει κάνει το πρώτο λάιβ με μεγάλη επιτυχία.