Ποτέ μου δεν μπόρεσα να καταλάβω τους ανθρώπους που «δεν τους λέει κάτι» το φαγητό και το αντιμετωπίζουν ως μία βασική ανάγκη που πρέπει να καλυφθεί. Ένα από τα καλύτερα συναισθήματα που μπορούμε να βιώσουμε στην καθημερινότητά μας είναι αυτό της χαράς που έρχεται με την πρώτη μπουκιά ενός φαγητού που λαχταρούσαμε πολύ κατά τη διάρκεια της ημέρας. Το φαγητό είναι χαρά και δεν το λέω μόνο εγώ, αλλά και η επιστήμη.
Μια μελέτη που διεξήχθη από ερευνητές του Ινστιτούτου Max Plank στη Γερμανία αποκαλύπτει ότι την έκκριση ντοπαμίνης όταν η τροφή εισάγεται στο στόμα μας και στη συνέχεια εκκρίνεται ξανά όταν φτάσει στο στομάχι μας. Επίσης, τονίζεται η σχέση μεταξύ λαχτάρας και ντοπαμίνης, όσο μεγαλύτερη είναι η λαχτάρα, τόσο μεγαλύτερη είναι η ανταμοιβή της ντοπαμίνης. Αυτή η πρώτη μπουκιά μας κάνει χαρούμενους πριν ακόμα μπει στο στόμα μας. Μόνο η όψη της και η μυρωδιά μας προετοιμάζει για την ευχαρίστηση που θα ακολουθήσει εντός λίγων δευτερολέπτων. Βέβαια, όσο τρώμε η ευχαρίστηση μειώνεται, καθώς η επιθυμία και η λαχτάρα ικανοποιούνται.
Η λαχτάρα για ένα συγκεκριμένο φαγητό που δεν σε αφήνει να σκεφτείς κάτι άλλο, σπάνια μου συμβαίνει. Όμως όταν έρχεται, με κυριεύει και προσανατολίζει όλες μου τις σκέψεις σε αυτό. το μυαλό είναι σα να υπνωτίζεται και να με προστάζει να βρω άμεσα αυτό που ποθεί. Νιώθω σαν τον Patrick όταν ακολουθούσε την μυρωδιά για να φτάσει στο φαγητό. Δεν σκεφτόταν, τον οδηγούσε η μύτη του. Έτσι κι εμένα με οδηγεί η λαχτάρα συνήθως στο burger.
Μόλις έκανα ένα μικρό διάλειμμα για να φάω ένα σοκολατάκι με γέμιση μπισκότο και κρέμα βανίλια, το οποίο ένιωσα ότι γεμίζει την ψυχή μου, εκτός από το στόμα μου. Το μπισκότο μου χάρισε ένα κρατσανιστό θα δάγκωμα, ενώ παράλληλα η κρέμα απεγκλωβιζόταν από τα τοιχώματα της στερεοποιημένης σοκολάτας και αγκάλιαζε τους γευστικούς μου κάλυκες, δίνοντάς τους μία γλυκιά αίσθηση θαλπωρής. Είναι μαγικό πώς ένα τόσο δα μικρό κομμάτι γλυκού μπορεί να σου αλλάξει τόσο πολύ τη διάθεση, το ίδιο συμβαίνει και με το φαγητό, απλά αυτό έτυχε να φάω τώρα.
Οι εφαρμογές για online παραγγελία φαγητού μας δίνουν στο πιάτο εκατοντάδες επιλογές, ικανοποιώντας εύκολα και γρήγορα τις αισθήσεις μας καθώς και τη προαναφερθείσα λαχτάρα. Αυτή τη λαχτάρα ήθελα να καλύψω μία μέρα στο γραφείο, όταν μου γεννήθηκε η επιθυμία για ένα σχετικά δυσεύρετο φαγητό. Μπήκα σε γνωστή εφαρμογή και μετά από μία 3λεπτη αναζήτηση και 35 λεπτά αναμονή έφτασε στα χέρια μου ένα σκεύος αλουμινίου, το κλασικό, με το καπάκι το χάρτινο.
Ανοίγοντάς το τα μάτια μου θόλωσαν από τη ζέστη που έβγαινε με ορμή, όμως μετά από λίγα δευτερόλεπτα έλαμψαν και πάλι αντικρίζοντας το κοκορέτσι, με τις λαδωμένες πίτες και τις -κομμένες στο χέρι- πατάτες τηγανητές. Η χαρά μου ήταν τόσο μεγάλη που αμέσως έτρεξα να προσφέρω στους συναδέλφους κάποιο κομμάτι, ήθελα να βιώσουν το ίδιο συναίσθημα με εμένα. Αυτό το μοίρασμα θα μου έδινε εξίσου μεγάλη ευχαρίστηση όσο το ίδιο το φαγητό. Ο Joey μπορεί να μην μοιράζεται το φαγητό του, αλλά εγώ το κάνω μερικές φορές. Άλλωστε, το φαγητό είναι και μία μορφή κοινωνικοποίησης.
Όλα αυτά τα εορταστικά τραπέζια έχουν στο επίκεντρο το φαγητό, αυτό οδηγεί τους καλεσμένους στο τραπέζι, γύρω από αυτό γίνονται οι περισσότερες συζητήσεις, αυτό είναι ο κεντρικός ήρωας της ημέρας. Όταν θα φύγετε, θα θυμάστε εντονότερα το φαγητό κι όχι τον οικοδεσπότη. Πείτε την αλήθεια, δεν θα σας ακούσει κανείς.
Ωστόσο, το φαγητό σχετίζεται και με τις αναμνήσεις και τους συνειρμούς μας. Το φαγητό παρηγοριάς ή αλλιώς “comfort food” μας θυμίζει συνήθως ένα αγαπημένο μας πρόσωπο που μας τάισε ή μας έφτιαξε φαγητό, μία περίοδο που δεν νιώθαμε καλά και μας έκανε να αισθανθούμε καλύτερα ή ένα σημαδιακό γεγονός το οποίο συνόδευσε. Τείνουμε να ψάχνουμε το φαγητό παρηγοριάς όταν θέλουμε να αναδημιουργήσουμε ή να ξαναζήσουμε αυτά τα συναισθήματα ή το χρησιμοποιούμε ως μέσο αναβίωσης κάποιας ανάμνησης. Δεν μπορούμε να αντισταθούμε στο “comfort food” επειδή, στην ουσία, μας θυμίζει τις στιγμές αγάπης που νοσταλγούμε.
Τα ντολμαδάκια, για παράδειγμα, είναι το φαγητό που πάντα θα μου θυμίζει τον πατέρα μου. «Έλα παιδί μου να πάρεις μία μερίδα να έχεις να φας», αυτή η μερίδα ήταν συνήθως για ένα λόχο, αλλά ήταν ένας τρόπος για να μου δείξει ότι με αγαπάει και ότι με σκεφτέται. Πώς μπορείς να πεις «όχι» σε 40 ντολμαδάκια; Ίσως πρόκειται για το απόλυτο ελληνικό finger food! Επίσης, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι είναι πιο ωραίο όταν τα τρως κατευθείαν από το ψυγείο, όποιος έχει αντίθετη άποψη ελπίζω να μην του ζεσταθούν επαρκώς τα γεμιστά την επόμενη φορά που θα τα βάλει στον φούρνο μικροκυμάτων.
Πρέπει να παραδεχτούμε ότι προσπαθούμε να διαχειριστούμε τα προβλήματά μας -λανθασμένα- μέσω του φαγητού. Σίγουρα δεν καταφέρνει να μας τα λύσει, αλλά καταφέρνουμε με έναν τρόπο να βρούμε παρηγοριά σε αυτό, εξού και η ονομασία “comfort food”.
Το φαγητό είναι αγάπη!
Από την ικανοποίηση των αισθήσεων μέχρι την παρηγοριά, το φαγητό μπορεί να δημιουργήσει αρκετές στιγμές ευτυχίας στην καθημερινότητά μας. Μερικοί επιστήμονες υποστηρίζουν ότι πολλοί από εμάς χρησιμοποιούμε το φαγητό ως υποκατάστατο της αγάπης. Προφανώς κι έχουν δίκιο! Όμως το “food is love”, δεν στηρίζεται μόνο σε αυτή την πεποίθηση. Το μοίρασμα του φαγητού, το μαγείρεμα για κάποιο αγαπημένο πρόσωπο, μία ανάμνηση που έχει σε πρώτο πλάνο κάποια ξεχωριστή γεύση, όλα οδηγούν στην αγάπη που έχει στον πυρήνα της το φαγητό. Ναι, το φαγητό είναι αγάπη, κι η αγάπη είναι το φαγητό! Ποιος μπορεί να το αρνηθεί άλλωστε;