Εδώ και δεκαπέντε χρόνια το smartphone υπήρξε ο απόλυτος άξονας της ψηφιακής μας ύπαρξης. Ένα μικρό ορθογώνιο που καθόρισε πως επικοινωνούμε, πως εργαζόμαστε, πως διασκεδάζουμε, πως θυμόμαστε, ακόμα και πως βλέπουμε τον κόσμο. Η οθόνη τσέπης έγινε εργαλείο, ταυτότητα, εξάρτηση, προέκταση του εαυτού μας. Όμως κάθε τεχνολογία έχει το ιστορικό της όριο και σήμερα για πρώτη φορά ο πλανήτης μοιάζει έτοιμος να αφήσει πίσω του το smartphone όχι επειδή το βαρέθηκε, αλλά επειδή ο ψηφιακός κόσμος δεν χωρά πια σε μια οθόνη. 

Δε θα υπάρξει μια μέρα όπου θα “πετάξουμε το κινητό”. Θα είναι μια μετάβαση υφέρπουσα, σαν αλλαγή εποχής που τη νιώθεις πρώτα στον αέρα και μετά στα τοπία της καθημερινότητας, αλλά τα σημάδια είναι ήδη εδώ, πιο καθαρά από ποτέ. 

Πρώτο σημάδι: το smartphone έχει κορεστεί ως εμπειρία. Οι συσκευές δεν αλλάζουν πια ριζικά, βελτιώνονται μόνο αριθμητικά. Οι χρήστες δεν εκπλήσσονται απλώς αναβαθμίζουν. Ο χώρος της καινοτομίας έχει μετατοπιστεί από το hardware στο περιβάλλον γύρω μας. Οι εταιρείες δεν υπόσχονται πια “το καλύτερο τηλέφωνο”, αλλά “το καλύτερο οικοσύστημα” και αυτό λέει κάτι: ο επόμενος μεγάλος υπολογιστής δεν βρίσκεται στην τσέπη, αλλά παντού γύρω μας. 

Δεύτερο σημάδι: το immersive computing. Τα πρώτα βήματα έγιναν με AR και VR, αλλά αυτά ήταν μόνο πρόλογος. Η πραγματική αλλαγή έρχεται από την ενοποίηση φυσικού και ψηφιακού χώρου. Γυαλιά που διαβάζουν το περιβάλλον και προβάλλουν πληροφορίες μπροστά στα μάτια, φακοί που λειτουργούν σαν αισθητήρες, ακουστικές διεπαφές με υποβοήθηση AI που απαντούν κι εκτελούν εντολές. Η οθόνη ως επιφάνεια ελέγχου αρχίζει να εξαφανίζεται και μαζί της η παλιά μας συνήθεια: η ανάγκη να πατάμε, να σκρολάρουμε, να ανοίγουμε εφαρμογές. 

Τρίτο σημάδι: η Τεχνητή Νοημοσύνη. Αν το smartphone ήταν μια πύλη, η AI είναι ο ξεναγός. Με την άνοδο των autonomous agents, δηλαδή συστημάτων που λαμβάνουν αποφάσεις, ενεργούν και μαθαίνουν χωρίς συνεχή ανθρώπινη επίβλεψη, ο ρόλος των συσκευών αλλάζει ριζικά. Δε χρειάζεται πια να “ψάξουμε”, να “θυμηθούμε”, να “οργανώσουμε”. Το σύστημα τα κάνει μόνο του. Το κινητό γινόταν εργαλείο, η AI γίνεται περιβάλλον και αυτό σημαίνει ότι το μέλλον της αλληλεπίδρασης δε θα περιορίζεται σε κουμπιά και gestures, αλλά σε σχέση, σε διάλογο, σε συνεχή συνύπαρξη. 

Τέταρτο σημάδι: η αθόρυβη μετακίνηση από προσωπικές συσκευές σε κατανεμημένη υπολογιστική. Από έξυπνα σπίτια και wearables μέχρι μικροσκοπικούς αισθητήρες σε ρούχα και αντικείμενα ο υπολογιστής παύει να είναι “ένα πράγμα”. Γίνεται ιστός, μετατρέπεται σε ολοκληρωμένο περιβάλλον που μας ακολουθεί, μας καταλαβαίνει και μας προσαρμόζεται. Σε έναν τέτοιο κόσμο, το smartphone ως μοναδικός κόμβος της ψηφιακής μας ζωής είναι πλέον ιστορικά περιορισμένο. 

Όσο περισσότερο εξαφανίζεται η συσκευή, τόσο περισσότερη δύναμη αποκτά αυτό που την ελέγχει: τα οικοσυστήματα, οι πλατφόρμες, οι εταιρείες που γράφουν τον κώδικα του κόσμου μας. Η απόσυρση της οθόνης τσέπης δε σημαίνει λιγότερο έλεγχο, σημαίνει βαθύτερο κι αυτό απαιτεί νέους κανόνες, νέα πολιτική, νέα δημοκρατία της τεχνολογίας. 

Μετά το smartphone, ο υπολογιστής παύει να είναι αντικείμενο και γίνεται πεδίο ζωής και σε έναν τέτοιο κόσμο, η τεχνολογία δε θα χρειάζεται να μας αποσπά την προσοχή, θα χρειάζεται απλώς να υπάρχει. Η ιστορία θα θυμάται το smartphone ως τη συσκευή που μας έμαθε να ζούμε ψηφιακά, αλλά το μέλλον δε θα χωρέσει πια σε μια οθόνη τσέπης. Θα βρίσκεται παντού γύρω μας και το στοίχημα είναι πως θα ζήσουμε μαζί του χωρίς να χαθούμε μέσα του. 

 

 

➪ Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, Bluesky και Instagram.