Σήμερα, ώρα 12 το μεσημέρι, ημέρα Παρασκευή, ήδη σε οκτώ χωριά της Καρδίτσας δεν έχουν καταφέρει καν να πλησιάσουν να δουν τι συμβαίνει.

Στην Πηνειάδα, το νερό που προέκυψε από την «φυσική καταστροφή» έχει καταπιεί τα πάντα και υπάρχουν φόβοι για το πόσοι νεκροί – κυρίως ηλικιωμένοι – υπάρχουν κάτω από το νερό.

Αλλά και όσοι ζωντανοί υπάρχουν και περιμένουν τα σωστικά συνεργεία, είμαστε σίγουροι ότι θα προλάβουν να σώσουν την ζωή τους και δεν θα πεθάνουν από κάποια μολυσματική ασθένεια που ελλοχεύει πάντα σε περιπτώσεις πλημμυρών;

Εγκαταστάσεις, σπίτια, υποδομές, οδικό δίκτυο, γεφύρια καθώς και όλη η κτηνοτροφική και γεωργική παραγωγή του Θεσσαλικού κάμπου, όλα αυτά έχουν καταστραφεί.

Επίσης, υπάρχουν δημόσιες καταγγελίες από ντόπιους και κατοίκους του νομού Καρδίτσας ότι, προκειμένου να σωθεί η πόλη της Καρδίτσας, κάποιοι έκαναν…. σαμποτάζ και πλημμύρισαν τον υπόλοιπο κάμπο – αν κάτι τέτοιο ευσταθεί, μιλάμε για ένα κράτος που είναι χειρότερος εγκληματίας απο έναν κατά συρροή παιδόφιλο δολοφόνο.

Αυτό όμως είναι κάτι που μάλλον δεν θα το μάθουμε ποτέ (όπως και τόσα άλλα που «θάβονται» σε αυτή την χώρα).

Και μέσα σε όλα αυτά, ο (προερχόμενος εκ του κυβερνώντος κόμματος και προσωπικός φίλος του Αδωνη Γεωργιάδη) περιφερειάρχης Θεσσαλίας Κώστας Αγοραστός ζήτησε την αναβολή των επικείμενων αυτοδιοικητικών εκλογών.

Προφανώς, περιμένει από τους επικοινωνιολόγους του να του πούνε για ποιους λόγους πρέπει να συμβεί αυτό: για λόγους «εθνικού πένθους», για λόγους πρακτικούς (υπό ποιες συνθήκες και που ακριβώς να πάνε να ψηφίσουν οι χιλιάδες κάτοικοι της Θεσσαλίας;) ή για λόγους «αντίστροφα ψηφοθηρικούς» (γιατί αν κάνουν σε αυτή την χρονική συγκυρία δημοτικές εκλογές, ενδεχομένως να φάνε τόση «ντομάτα» που θα τους φτάνει για την παρασκευή τριών τόνων passata);

Εντωμεταξύ, η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ ανέλαβε τα αντιπλημμυρικά έργα στην Καρδίτσα ύψους 143.000.000 ευρώ τον Αύγουστο του 2021 μετά τον καταστροφικό «Ιανό» του 2020. Στη σύμβαση του έργου, προβλεπόταν η ολοκλήρωσή του σε χρόνο μεταξύ 24 και 36 μηνών, ανάλογα με την πορεία των εργασιών. 24 έως 36 μήνες μετά, κανέναα αντιπλημμυρικό έργο δεν έγινε.

Η περιοχή – αν είναι δυνατόν – είναι σε χειρότερη κατάσταση σε σχέση με πριν τρία χρόνια.

«Ο Γεραπετρίτης είναι η προσωποποίηση της διαπλοκής. Είναι παντρεμένος με την κόρη του δεύτερου βασικού μετόχου της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ. Είναι πρόκληση που τον έβαλε ο Μητσοτάκης υπουργό Μεταφορών», έλεγε προ μηνών ο (εσωκομματικά αντιπολιτευόμενος δεξιός) Γιώργος Κύρτσος.

«Το προλαμβάνειν καλύτερο του θεραπεύειν» είχε πει ο «πατέρας» της Ιατρικής, ο Ιπποκράτης και πιστεύω ότι συμφωνούμε όλοι μας ότι σε ένα ευνομούμενο κράτος που υποχρεώνει τους πολίτες του σε σταθερά υψηλή και υψηλώς σταθερή φορολογία, το λιγότερο που περιμένει ο πολίτης είναι η πρόληψη και όχι μόνο και αποκλειστικά η θεραπεία αλγεινών καταστάσεων.

Τι έχει κάνει λοιπόν η κυβέρνηση ως «πρόληψη» και όχι ως «θεραπεία»;

Αφενός δίνει ρουσφέτι στην ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ να κατασκευάσει έργα που δεν υλοποιούνται ποτέ και αφετέρου, αφού ενσκήψει η όποια «φυσική καταστροφή», το ρίχνει στην «τρελίτσα».

Σε πομπώδεις επιθετικούς προσδιορισμούς και σε άγνωστες λέξεις, σε επιστημονικούς όρους και σε άσκοπους και άστοχους βερμπαλισμούς, προκειμένου ο απλός κόσμος (τη νοημοσύνη του οποίου προσβάλλει καθημερινά) να «φάει το σανό» και να το βουλώσει.

Ετσι, εδώ και λίγα χρόνια ζούμε το εξής: μετά τη φωτιά στη Κόρινθο μάς είπαν «ας είχαν ασφαλίσει τα σπίτια τους», μετά τα Τέμπη «αν λέγαμε για τα στραβά, δεν θα έμπαιναν στα τρένα», μετά την χιονόπτωση στην Αττική Οδό, «το χιόνι έπεσε μέρα μεσημέρι, ενώ συνήθως πέφτει βράδυ», μετά την χιονόπτωση στην Εθνική Οδό, «μιλάμε για μια πρωτοφανή χιονόπτωση», στη Ρόδο ήταν μια «πρωτοφανής φωτιά», στον Έβρος το «πυρονέφος της νύχτας», στην Πάρνηθα ήταν «οπισθοδρομούσα πυρκαγιά», για το ακριβό λάδι ευθύνονται «οι εξαγωγές», για την ακριβή βενζίνη ευθύνονται «οι εισαγωγές», ενώ για το ακριβό ρεύμα ευθύνεται «πρωτοφανής ενεργειακή κρίση».

Όλα ανάγονται σε φυσικές καταστροφές, για όλα φταίνε «εξωγενείς παράγοντες», όπως η κλιματική αλλαγή, η κλιματική κρίση, το φαινόμενο του θερμοκηπίου, το αριστερό πόδι του Ντέιβιντ Μπέκαμ ή το δεξί πόδι του Γιώργου Καραγκούνη.

Και το ίδιο το κράτος; Μόνιμα απόν. Ανεύθυνο, λόγω και έργω.

H πολιτική εργαλειοποίηση του όρου «φυσική καταστροφή»

Βλέπετε ένα κοινό μοτίβο σε όλα τα παραπάνω;

Παρατηρείτε ένα ίδιο και απαράλλαχτο αφήγημα που διαπερνάει την ραχοκοκαλιά όλων των τελευταίων δυσάρεστων γεγονότων που έχουν συμβεί στη χώρα μας;

Είναι το ίδιο ακριβώς αφήγημα που χρησιμοποιήθηκε πριν από περίπου 20 χρόνια, όταν ενέσκηψε στις ΗΠΑ ο φονικός τυφώνας Κατρίνα.

Η μεγαλύτερη καταστροφή συνέβη στην πόλη της Νέας Ορλεάνης, το 80% της οποίας πλημμύρισε όταν το σύστημα αναχωμάτων που προστάτευε την πόλη καταστράφηκε, σε κάποιες περιπτώσεις αρκετές ώρες μετά την αποχώρηση του τυφώνα.

Οι φτωχότεροι κάτοικοι της Νέας Ορλεάνης, οι οποίοι, λόγω ανέχειας, έχτισαν τα σπίτια τους σε σημεία που ήταν «ζώνες υψηλού κινδύνου» (δίπλα σε μπαζωμένα ρέματα, πάνω από ετοιμόρροπους και ασταθείς λοφίσκους), πνίγηκαν όταν υποχώρησαν τα φράγματα, τα οποία δεν είχαν συντηρηθεί.

Ξέρετε γιατί συνέβη αυτό; Επειδή τα φράγματα βρίσκονταν σε περιοχές όπου κατοικούσαν οι πιο φτωχοί, όλοι εκείνοι οι άνθρωποι που δεν ειδοποιήθηκαν (όπως αντίστοιχα και στη Μεταμόρφωση Καρδίτσας, όπου ουδέποτε έφτασε προ 48 ωρών το περιβόητο σήμα εκκένωσης του 112) και που ασφαλώς δεν πρόλαβαν να εγκαταλείψουν έγκαιρα την πόλη, ενώ όσοι είχαν την τύχη να πάρουν πρέφα τι γίνεται, το καλύτερο που μπορούσαν να κάνουν είναι να ανέβουν στις ταράτσες των σπιτιών τους και να κοιτάνε τις περιουσίες τους να χάνονται κάτω από το νερό, περιμένοντας την ίδια στιγμή εναγωνίως τα εναέρια μέσα διάσωσης (τα οποία ουδέποτε πήγαν να τους σώσουν γιατί, hello, στη Νέα Ορλεάνη διαμένουν κυρίως Αφροαμερικανοί, που κανείς δεν έδωσε μια δεκάρα τσακιστή γι’ αυτούς).

Η κατάρρευση των αναχωμάτων θεωρείται σήμερα ως η μεγαλύτερη πολιτική μηχανική καταστροφή που έχει συμβεί στις ΗΠΑ, αν και τότε η κυβέρνηση του Τζορτζ Μπους έσπευσε γρήγορα γρήγορα να μιλήσει για «μια φυσική καταστροφή τεράστιου μεγέθους».

Μια «φυσική καταστροφή» η οποία ωστόσο, συμφωνούν πλέον όλοι, ότι θα μπορούσε να έχει αποφευχθεί ΑΝ λειτουργούσε σωστά ο κρατικός μηχανισμός του «προλαμβάνειν καλύτερο του θεραπεύειν».

«Πώς οι φυσικές καταστροφές γίνονται γνωστές ως “καταστροφές” και πώς εργαλειοποιούνται με πολιτικούς σκοπούς;», αναρωτήθηκε μετά από μερικά χρόνια ο Andy Horowitz, αναπληρωτής καθηγητής ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Tulane, φιλοδοξεί να απαντήσει στο βιβλίο «Critical Disaster Studies» (University of Pennsylvania Press), το οποίο επιμελήθηκε μαζί με τον Jacob A.C. Remes, αναπληρωτή καθηγητή ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης.

Ο Horowitz είναι ειδικός στην ιστορία των καταστροφών και συγγραφέας του βιβλίου «Katrina: A History, 1915-2015», που κυκλοφόρησε το 2020 για τη 15η επέτειο του τυφώνα Κατρίνα. Εκτός από ένα μάθημα με τίτλο «Η καταστροφή της Κατρίνα», ο Horowitz διδάσκει μαθήματα όπως «Αμερικανικές καταστροφές: Πολιτικές, πολιτιστικές και περιβαλλοντικές ιστορίες», και «Αμερικανική περιβαλλοντική ιστορία».

Τα 10 κεφάλαια του άκρως διεπιστημονικού βιβλίου έχουν γραφτεί από μελετητές και από τις πέντε ηπείρους και εκπροσωπούν επτά επιστημονικούς κλάδους, όπως η ιστορία, η γεωγραφία, η ανθρωπολογία και η πολιτική επιστήμη, καλύπτοντας θέματα όπως «διαχείριση επικοινωνίας καταστροφών» και πολλά ακόμη.

«Το βιβλίο προσφέρει μια νέα προσέγγιση στην προσπάθεια να κατανοήσουμε έναν κόσμο που φαίνεται να ορίζεται όλο και περισσότερο από τις καταστροφές – πλημμύρες, πυρκαγιές, πανδημίες», δήλωσε ο Horowitz. «Δουλεύοντας σε διάφορες ηπείρους και επιστημονικούς κλάδους, ρωτάμε, πώς ορισμένα γεγονότα γίνονται αντιληπτά ως καταστροφές;»

«Στη συνέχεια, αναλύουμε το πώς η ιδέα της “καταστροφής” καθιστά ως επείγοντα και σημαντικά ορισμένα είδη καταστροφών, ενώ κανονικοποιεί άλλα. Και όλο αυτό το διάστημα, προσπαθούμε να “καταπιούμε” ως πολίτες την τεχνοκρατική “επίστρωση” που πολύ συχνά τα κάνει να εμφανίζονται ως δήθεν “τρομακτικά γεγονότα”».

«Το μέγεθος μιας “φυσικής καταστροφής” εξαρτάται από τρεις παράγοντες: τις υποδομές που θα επιτρέψουν στους ανθρώπους να αντεπεξέλθουν στο φυσικό φαινόμενο, την πρόσβαση των ασθενέστερων στους μηχανισμούς διάσωσης και την ικανότητά τους να ανοικοδομήσουν τις περιοχές που επλήγησαν», σημειώνει εμφατικά ο Horowitz, ο οποίος στη συνέχεια καταλήγει σε ένα βασικό point:

Δεν υπάρχει καμία «φυσική καταστροφή». Υπάρχει μόνο «κρατική ευθύνη».

Αν η κρατική ευθύνη στεκόταν στο ύψος των περιστάσεων, η φυσική καταστροφη, ακόμη και αν είχε συμβεί, θα είχε περιοριστεί κατά ένα πολύ μεγάλο βαθμό.

Η «φυσική καταστροφή» που επικαλούνται οι κυβερνήσεις δεν είναι τίποτα άλλο από μια φθηνή δικαιολογία προκειμένου να αποφύγουν να μιλήσουν για τις δικές τους ευθύνες: γιατί αναγκάζουν ανθρώπους να χτίζουν εκεί που δεν πρέπει;

Απάντηση: γιατί τούς έχει φτωχοποιήσει σε τέτοιο βαθμό και τους έχει στερήσει από το ΒΑΣΙΚΟ δικαίωμα της στέγασης με τόσο βίαια ταξικό τρόπο, ώστε οι άνθρωποι αυτοί δέχονται και αναλαμβάνουν την ευθύνη να βάλουν ένα κεραμίδι πάνω από το κεφάλι το δικό τους κια των παιδιών τους ακόμη στις πιο επισφαλείς, περιβαλλοντικά και κατασκευαστικά, περιοχές.

Στη Νέα Ορλεάνη των αμέτρητων υδάτινων βούρκων, στη Μεταμόρφωση Καρδίτσας των κάμπων που απορροφά όλες τις υδάτινες αποκομιδές από τα γύρω ποτάμια και φράγματα.

Οχι. Δεν υπάρχει καμία «φυσική καταστροφή» – ακόμη και για έναν σεισμό της τάξεως των 9 Ρίχτερ, οι Ιάπωνες έχουν φτιάξει ανθεκτικά κτίρια και ουρανοξύστες.

Κάθε «φυσική καταστροφή» είναι ένα πολιτικό γεγονός, ένα συμβάν που δεν κρύβει από πίσω του τίποτα περισσότερο από κρατικό δόλο από πράξεις ή παραλείψεις ετών ή δεκαετιών.

Εσείς πιστεύετε ότι ο καθένας θα ήθελε να μένει μόνιμα πάνω από ένα μπαζωμένο ρέμα, με κίνδυνο της ίδιας του της ζωής; Του δίνει όμως το κράτος κάποια άλλη επιλογή; Όχι.

Κάθε «φυσική καταστροφή» μεγάλου μεγέθους έχει μια ξεκάθαρη ταξική βάση, κατά την οποία α. δεν υπάρχουν σωστές και επαρκείς υποδομές που θα επιτρέψουν στους ανθρώπους να αντεπεξέλθουν στο φυσικό φαινόμενο, β. η πρόσβαση των ασθενέστερων στους μηχανισμούς διάσωσης θα είναι τρομακτικά δύσκολη και σχεδόν αδύνατη και γ. η ανοικοδόμηση των περιοχών που επλήγησαν είναι μια εξαιρετικά μακρά διαδικασία που ενδεχομένως και να μην ολοκληρωθεί ποτέ.

Γιατί όταν μια ανθρώπινη κοινωνία αναπαράγει και ενισχύει τις κοινωνικές ανισότητες, τότε είναι σχεδόν νομοτελειακά σίγουρο ότι στο κοντινό μέλλον θα δούμε όλο και πιο συχνά τα κράτη και τις κυβερνήσεις να επικαλούνται τον όρο «φυσικές καταστροφές».

Για ένα θέμα που είναι, σχεδόν αποκλειστικά, δικής τους ευθύνης.