Τα data centers (κέντρα δεδομένων), αναπόσπαστο κομμάτι των ψηφιακών λειτουργιών του σύγχρονου τρόπου ζωής και πυρήνας του διαδικτύου, είναι γνωστά για τη σημαντική κατανάλωση ενέργειας και νερού που απαιτούν. Αν και ο κλάδος προσπαθεί να υιοθετήσει πιο βιώσιμες πρακτικές, μια νέα προσέγγιση προσφέρει ακόμη μεγαλύτερα περιβαλλοντικά οφέλη: τα data centers να μετακομίσουν στο διάστημα. Μια πρόσφατη ευρωπαϊκή μελέτη δείχνει ότι η ιδέα αυτή είναι όχι μόνο τεχνικά εφικτή αλλά και δυνητικά προσοδοφόρα.
Με την άνοδο της Τεχνητής Νοημοσύνης, η ζήτηση για μεγάλα κέντρα δεδομένων αυξάνεται κατακόρυφα, ασκώντας τεράστια πίεση στους ενεργειακούς πόρους του πλανήτη μας. Για να το μετριάσουν αυτό, τα data centers υιοθετούν νέες τεχνολογίες για τη μείωση της χρήσης ενέργειας για την τροφοδοσία και την ψύξη των διακομιστών (servers) τους. Ωστόσο, μια καινοτόμος ιδέα προτείνει τη μετεγκατάστασή τους στο διάστημα.
Η Thales Alenia Space, μια συνεργασία μεταξύ της γαλλικής Thales και της ιταλικής Leonardo, παρουσίασε τη μελέτη ASCEND (Advanced Space Cloud for European Net zero emission and Data sovereignty). Η μελέτη αυτή διερευνά τη σκοπιμότητα των διαστημικών κέντρων δεδομένων, υπογραμμίζοντας ένα βασικό πλεονέκτημα: την εξάλειψη των απαιτήσεων ψύξης με νερό.
Ο Damien Dumestier, υπεύθυνος του έργου, εξηγεί: «Η ιδέα είναι να ανακουφιστεί η ενεργειακή ζήτηση στη Γη με την αξιοποίηση της άπειρης ηλιακής ενέργειας που είναι διαθέσιμη στο διάστημα».
Η μελέτη αξιολογεί τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις των data centers στο διάστημα σε σχέση αυτά που βρίσκονται στη Γη και εξετάζει την τεχνολογική βιωσιμότητα της λειτουργίας τους αν βρίσκονται σε τροχιά.
Ένας κρίσιμος παράγοντας του πρότζεκτ είναι η ανάπτυξη ενός launcher που εκπέμπει δέκα φορές λιγότερο διοξείδιο του άνθρακα κατά τη διάρκεια του κύκλου ζωής του, κάτι που θεωρείται εφικτό σύμφωνα με τη μελέτη. Η ArianeGroup, μεταξύ των 12 εταιρειών που συμμετέχουν, εργάζεται πάνω σε αυτό, με τον πρώτο οικολογικό launcher να αναμένεται μέχρι το 2035.
Ρομποτικές τεχνολογίες από το πρόγραμμα EROSS IOD (European Robotic Orbital Support Services in Orbit Demonstrator) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με επικεφαλής την Thales Alenia Space, θα συναρμολογούν αρθρωτές διαστημικές υποδομές σε τροχιά. Η πρώτη αποστολή έχει προγραμματιστεί για το 2026, με τις εγκαταστάσεις αυτές να βρίσκονται σε τροχιά περίπου 870 μίλια πάνω από τη Γη, τρεις φορές υψηλότερα από τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS).
Στόχος του ASCEND είναι η ανάπτυξη 13 διαστημικών μονάδων data center, η καθεμία με χωρητικότητα 10 megawatt, έως το 2036. Κάθε μονάδα θα εκτοξευθεί μέσα σε ένα μόνο διαστημικό όχημα. Μέχρι το 2050, ο στόχος είναι να αναπτυχθούν 1.300 μονάδες για να επιτευχθεί συνολική χωρητικότητα 1 gigawatt.
Η μελέτη καταλήγει επίσης στο συμπέρασμα ότι τα διαστημικά κέντρα δεδομένων είναι οικονομικά βιώσιμα, προβλέποντας απόδοση της επένδυσης αρκετών δισεκατομμυρίων ευρώ έως το 2050.
Αυτή η καινοτόμος προσέγγιση έχει συγκεντρώσει το ενδιαφέρον και άλλων σημαντικών φορέων. Η Microsoft, σε συνεργασία με την Loft Orbital και άλλες εταιρείες, διερευνά λύσεις διαχείρισης δεδομένων με βάση το διάστημα για να ανοίξει το δρόμο για μελλοντικές εξελίξεις, σύμφωνα με εκπρόσωπο της Microsoft.
Με πληροφορίες από: Tech Spot, Wall Street Journal
