Σε αντίθεση με τις δυτικές αγορές, όπου η Google, η Apple και η Meta διατηρούν ξεχωριστά οικοσυστήματα εφαρμογών με αυστηρούς περιορισμούς στην ενσωμάτωση, σε χώρες όπως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και η Σαουδική Αραβία, οι τεχνολογικοί κολοσσοί ακολουθούν το παράδειγμα του κινεζικού WeChat. 

Η Careem με έδρα το Ντουμπάι που ξεκίνησε ως εφαρμογή διαμοιρασμού διαδρομών, έχει εξελιχθεί σε μια ολοκληρωμένη πλατφόρμα που καλύπτει μεταφορές, παραγγελίες φαγητού, αγορές ειδών παντοπωλείου, πληρωμές και καθαρισμό κατοικιών. Η τοπική εφαρμογή Talabat έχει επίσης επεκταθεί πέρα από την παράδοση φαγητού, προσφέροντας υπηρεσίες σούπερμαρκετ, είδη υγείας και ομορφιάς, καθώς και εκπτώσεις για φαγητό σε εστιατόρια. Παράλληλα η εφαρμογή ανταλλαγής μηνυμάτων Botim προσφέρει πλέον τη δυνατότητα διεθνών εμβασμάτων και πληρωμές λογαριασμών, εκτός από τις επικοινωνιακές της δυνατότητες. 

Η έκρηξη των υπερ-εφαρμογών στην περιοχή αντανακλά και τις αυξανόμενες φιλοδοξίες της στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης. Η πρόσφατη επίσκεψη του Αμερικανού Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ έδωσε ώθηση στις προσπάθειες αυτές, μέσω σημαντικών συμφωνιών για data centers και πρόσβαση σε προηγμένα μικροτσίπ. Με την ευρεία υιοθέτηση των smartphones, η Μέση Ανατολή προσφέρει ένα ιδανικό πεδίο δοκιμών για τεχνολογικές πλατφόρμες που επιθυμούν να επεκταθούν πέρα από τις εγχώριες αγορές τους. 

«Οι καταναλωτές δίνουν πλέον προτεραιότητα στην ευκολία, την απρόσκοπτη ενσωμάτωση και την εξοικονόμηση χρόνου έναντι των απομονωμένων, μονολειτουργικών λύσεων», δήλωσε ο Rishabh Singh, αντιπρόεδρος προϊόντων της Astra Tech, μητρικής εταιρείας της Botim. «Αυτό δίνει πίσω στους ανθρώπους αυτό που μετράει περισσότερο — τον χρόνο — και τους επιτρέπει να επικεντρωθούν σε ό,τι έχει πραγματική αξία στην προσωπική και επαγγελματική τους ζωή». 

Περισσότεροι από το 60% των κατοίκων των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων επιδιώκουν να βελτιστοποιήσουν τον αποθηκευτικό χώρο των smartphones τους συγκεντρώνοντας πολλές λειτουργίες σε μία και μόνο «υπερ-εφαρμογή», σύμφωνα με την εταιρεία ερευνών αγοράς Sapience, με έδρα το Ντουμπάι. 

Η Careem εντόπισε αυτή την τάση ήδη από το 2017 και άρχισε να εργάζεται προς αυτή την κατεύθυνση, σύμφωνα με τον Chief Operating Officer της εταιρείας, Adeeb Warsi. 

«Ήδη από το 2017, αρχές του 2018 ήταν ξεκάθαρο για εμάς ότι έπρεπε να επεκταθούμε σε γειτονικές αγορές», δήλωσε ο Warsi. «Εκείνη την περίοδο, οι βασικές μας συζητήσεις επικεντρώνονταν στο πως θα μοιάζουν αυτές οι αγορές και πόσο βαθιά θα επενδύσουμε σε αυτές». 

Η Careem εξαγοράστηκε από την Uber τον Ιανουάριο του 2020. 

Η πανδημία της Covid-19 επιτάχυνε σημαντικά την αλλαγή στη Μέση Ανατολή, καθώς τα lockdowns τέθηκαν σε ισχύ, η δραστηριότητα διαμοιρασμού διαδρομών κατέρρευσε, ωθώντας τις εταιρείες να στραφούν επιθετικά σε νέες υπηρεσίες. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, η Careem άδραξε την ευκαιρία να ενισχύσει τη δραστηριότητά της στις παραδόσεις φαγητού, επιταχύνοντας τη μετάβαση προς μια ολοκληρωμένη πλατφόρμα, όπως τη γνωρίζουν σήμερα οι χρήστες. Μέχρι τα μέσα του 2020, είχε ενοποιήσει όλες τις υπηρεσίες της σε μία εφαρμογή προσφέροντας μια ενιαία ψηφιακή εμπειρία. 

Η Careem δηλώνει ότι εξυπηρετεί 50 εκατομμύρια πελάτες μέσω των διάφορων υπηρεσιών της — από ενοικιάσεις αυτοκινήτων μέχρι υπηρεσίες logistics φορτίων. 

Η Botim σύμφωνα με τον Rishabh Singh, έχει καταγράψει πενταπλασιασμό στις διασυνοριακές μεταφορές χρημάτων και τετραπλασιασμό στη χρήση πολυνομισματικών καρτών τον τελευταίο χρόνο. Πάνω από το 60% των χρηστών της Botim χρησιμοποιούν περισσότερες από τρεις υπηρεσίες κάθε μήνα. 

Η Le Concierge, μια πολυτελής υπερ-εφαρμογή με έδρα τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα που λανσαρίστηκε το 2022, έχει αναδειχθεί σε σημαντικό παίκτη στον χώρο, στοχεύοντας σε καταναλωτές υψηλού εισοδήματος. Οι υπηρεσίες της περιλαμβάνουν πολυτελή οχήματα με οδηγό, προσωπικά ψώνια κατ’ απαίτηση και πολλά άλλα. 

«Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα αποτελούν εφαλτήριο καινοτομίας, χάρη στην υψηλή ψηφιακή διείσδυση, τις τεχνολογικές πρωτοβουλίες που ηγείται το κράτος και την κουλτούρα της καθημερινής ζωής που βασίζεται στην ευκολία και την ποιότητα», δήλωσε ο Khalfan Aldhaheri, ιδρυτής και CEO της Le Concierge. «Ο ρυθμός της ζωής στο Ντουμπάι —με επίκεντρο τις επιχειρήσεις, την πολυτέλεια και τη φιλοξενία— μας ενέπνευσε να δημιουργήσουμε μια λύση αντάξια του περιβάλλοντος αυτού». 

Το Tawakkalna 2.0, η υπερ-εφαρμογή που παρουσιάστηκε από την Αρχή Δεδομένων και Τεχνητής Νοημοσύνης της Σαουδικής Αραβίας, μετρά πλέον περισσότερους από 32 εκατομμύρια χρήστες, ενώ η αιγυπτιακή super-app Yalla έχει ξεπεράσει τα 2,7 εκατομμύρια. Σε πλήρη αντίθεση με το κατακερματισμένο ψηφιακό τοπίο της Καλιφόρνια, οι κάτοικοι του Ντουμπάι συνηθίζουν να διαχειρίζονται την καθημερινότητά τους με μόλις δύο ή τρεις υπερ-εφαρμογές. 

«Παλιά έπρεπε να χρησιμοποιώ μια εφαρμογή για φαγητό, μια άλλη για μετακινήσεις και μια τρίτη για πληρωμές λογαριασμών ή για να στείλω χρήματα στην πατρίδα», δήλωσε η Anitha Suresh, επαγγελματίας στον τομέα της πληροφορικής με βάση το Ντουμπάι. «Τώρα χρησιμοποιώ μόνο μία εφαρμογή — είναι τόσο πιο απλό». 

Η έννοια της υπερ-εφαρμογής εμφανίστηκε για πρώτη φορά στην Ασία: η WeChat της Κίνας που ξεκίνησε το 2011 ως πλατφόρμα ανταλλαγής μηνυμάτων, εξελίχθηκε σε ένα ολοκληρωμένο ψηφιακό οικοσύστημα που εξυπηρετεί πάνω από ένα δισεκατομμύριο χρήστες, προσφέροντας τα πάντα — από πληρωμές έως κρατήσεις για ιατρικές υπηρεσίες. Η Grab και η Gojek στη Νοτιοανατολική Ασία ακολούθησαν παρόμοια πορεία, ενώ στη Λατινική Αμερική, η Rappi ανέπτυξε συγκρίσιμες πλατφόρμες. 

Καμία εταιρεία δεν έχει επιτύχει κυριαρχία ανάλογης της WeChat στη Μέση Ανατολή. Η Deliveroo και η Amazon ανταγωνίζονται τις τοπικές δυνάμεις, ενώ νέοι παίκτες όπως η Yango και η Bolt προσπαθούν να αποσπάσουν μερίδιο αγοράς. Η εικόνα αυτή θυμίζει τις ΗΠΑ, όπου ακόμα και καθιερωμένοι κολοσσοί όπως η Uber έχουν δυσκολευτεί να πετύχουν με τις φιλοδοξίες τους στον χώρο των υπερ-εφαρμογών. 

«Σε αντίθεση με την Ασία, όπου οι υπερ-εφαρμογές όπως η Gojek αναπτύχθηκαν σταδιακά, ξεκινώντας από μια βασική υπηρεσία, η αγορά των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων είναι έτοιμη για ένα πιο ολιστικό άλμα — μια εφαρμογή που ενσωματώνει από την αρχή πολλαπλές υπηρεσίες τρόπου ζωής», δήλωσε ο Khalfan Aldhaheri. 

Σε αντίθεση με την Κίνα, όπου ένα συγκεντρωτικό σύστημα επιτρέπει την ταχεία κλιμάκωση, η επιτυχία των ψηφιακών πρωτοπόρων της Μέσης Ανατολής εξαρτάται από την ικανότητά τους να συμμορφώνονται αποτελεσματικά με τοπικά ρυθμιστικά πρότυπα για την εισαγωγή νέων υπηρεσιών. Η συνεργασία της Careem με την Αρχή Δρόμων και Μεταφορών του Ντουμπάι για την υπηρεσία ταξί αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα του πω ς οι στρατηγικές κυβερνητικές συμπράξεις μπορούν να υποστηρίξουν την ψηφιακή επέκταση στην περιοχή. 

Η Grab και η Gojek κατάφεραν να επεκταθούν στις αγορές της Νοτιοανατολικής Ασίας προσφέροντας τοπικά προσαρμοσμένες υπηρεσίες μέσα από τις υπερ-εφαρμογές τους. Στην Ινδονησία, για παράδειγμα, η Grab προσφέρει υπηρεσίες φαγητού μέσω του Grab Food, ενώ στο Βιετνάμ προσφέρει υπηρεσίες μεταφοράς με μοτοσικλέτα. 

Παρόλο που ορισμένοι παρατηρητές στη Δύση βλέπουν την «επανάσταση» των υπερ-εφαρμογών στη Μέση Ανατολή ως μια πρόκληση αλλά και μια ευκαιρία, οι εξελίξεις σε πόλεις όπως το Ντουμπάι και το Ριάντ σηματοδοτούν μια καθοριστική στιγμή για τη διεθνή τεχνολογική σκηνή, υπογράμμισε ο Aldhaheri. «Πρόκειται για ένα υγιές και προοδευτικό κίνημα που μπορεί να επιταχύνει την παγκόσμια τεχνολογική αγορά — όχι ως πρόκληση, αλλά ως συμβολή σε ένα κοινό, πιο συμπεριληπτικό ψηφιακό μέλλον». 

*Με στοιχεία από το Rest Of World. 

 

➪ Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, Bluesky και Instagram.