Το 2025 ήταν μια χρονιά που ο προγραμματισμός, όχι ως τεχνική αλλά ως κουλτούρα αντιλήφθηκε ότι περνάει από το στάδιο του βιομηχανικού αθλήματος στο στάδιο του αφηρημένου παιχνιδιού. Μια χρονιά όπου το “γράφω κώδικα” έγινε “περιγράφω τον κώδικα”κι αυτό φαντάζει ως επανάσταση. Το φαινόμενο έχει όνομα: vibe coding. Μια έκφραση που ξεκίνησε σαν αστείο, σαν μινιμαλιστικός ορισμός της τεμπέλικης ιδιοφυΐας και κατέληξε λέξη της χρονιάς από το Collins. Ο όρος περιγράφει την πράξη του προγραμματισμού μέσω γλώσσας και όχι μέσω εντολών. Ο προγραμματιστής δίνει κατευθύνσεις σε ένα σύστημα τεχνητής νοημοσύνης, το οποίο παράγει τον κώδικα.
Το 2025 δεν ήταν απλώς η χρονιά που η τεχνητή νοημοσύνη μπήκε στα εργαλεία των προγραμματιστών, ήταν η χρονιά που άρχισε να τα αντικαθιστά. Ο Riraam Raja, μηχανικός λογισμικού στην Decode περιγράφει με αφοπλιστική ειλικρίνεια τη στιγμή αντίληψης: καθόταν μπροστά στο ChatGPT, περιμένοντας να του γράψει τον κώδικά του. Μόνο που ξαφνικά κατάλαβε ότι θα μπορούσε να τον είχε γράψει μόνος του στον ίδιο χρόνο. “Έδινα ένα κομμάτι της αυτονομίας μου μακριά”, είπε κι εκεί αποφάσισε να αλλάξει. Δεν σταμάτησε να χρησιμοποιεί AI, σταμάτησε όμως να ξεχνάει ότι ο ρόλος του δεν είναι να περιμένει. Ένας ολόκληρος κλάδος ανάμεσα στη γοητεία της ευκολίας και στον φόβο της απώλειας.
Οι τεχνολογικοί κολοσσοί αγκάλιασαν το φαινόμενο χωρίς δεύτερη σκέψη. Ο Mark Zuckerberg προέβλεψε ότι μέσα σε έναν χρόνο η AI θα γράφει το μισό κώδικα της Meta. Στη Google και στη Microsoft ήδη παράγει περίπου το ένα τρίτο. Ο Dario Amodei της Anthropic είχε διακηρύξει ότι σε λίγους μήνες το 90% του κώδικα θα ήταν μηχανικό προϊόν. Εκείνη η πρόβλεψη δεν επιβεβαιώθηκε καθολικά, αλλά στην εταιρεία του έγινε πραγματικότητα.
Ταυτόχρονα, εργαλεία όπως το Devin διαφημίζονται ως “AI προγραμματιστές” και αποτιμώνται σε δισεκατομμύρια. Η αγορά εργασίας ζητά vibe coding ως δεξιότητα. Οι αγγελίες για παραδοσιακούς προγραμματιστές μειώνονται. Ο φόρος τιμής στο παλιό μοντέλο υπογραμμίζει τη φθορά του.
Μέσα σε όλα αυτά οι αριθμοί αποκαλύπτουν κάτι που φοβόμασταν αλλά δεν παραδεχόμασταν: οι κώδικες που παράγονται από τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να είναι εκτενέστεροι, αλλά είναι και γεμάτοι λάθη. Η Uplevel κατέγραψε αύξηση bugs κατά 41% σε όσους χρησιμοποιούν εργαλεία όπως το Copilot. Η υπόσχεση “γράφει για εσένα” μετατρέπεται στην πραγματικότητα “εσύ γράφεις ξανά και διορθώνεις”.
Από την άλλη πλευρά υπάρχει και το ψυχολογικό αποτύπωμα. Ο Raja και άλλοι προγραμματιστές παρατηρούν κάτι ανησυχητικό: η αυτοπεποίθηση αυξάνεται επειδή η AI δίνει την αίσθηση γνώσης, αλλά η περιέργεια μειώνεται επειδή δεν υπάρχει πια ανάγκη εμβάθυνσης. Όταν αυτή η απορία αντικαθίσταται από ένα κουμπί, χάνεται όχι η τεχνική δεξιότητα, αλλά η σχέση με το αντικείμενο.
Ο CEO της Silicon Society, Frank Fusco το είπε καθαρά: «Η δουλειά μου πλέον γίνεται με λόγια, όχι με κώδικα». Αυτό μπορεί να είναι πρόοδος, μπορεί και παραίτηση. Μπορεί να είναι απελευθέρωση από τον κόπο, μπορεί και απομάκρυνση από την ουσία.
Οι νέοι που σπουδάζουν πληροφορική αναρωτιούνται αξίζει τελικά; Οι έρευνες δείχνουν ότι πρόκειται για την πιο απαισιόδοξη ομάδα φοιτητών, με τον μεγαλύτερο φόβο ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα ακυρώσει τον κόπο τους. Άλλοι διατηρούν θετική στάση και βλέπουν την αλλαγή ως ευκαιρία. Η διαίρεση αυτή αποτυπώνει το μεταίχμιο.
Ο προγραμματισμός άλλαξε, αλλά δεν έγινε απλούστερος, έγινε πιο σύνθετος. Τώρα απαιτεί τεχνική γνώση και ανθρώπινη κρίση. Τώρα χρειάζεται το βλέμμα που μπορεί να ξεχωρίσει το λάθος όχι επειδή το εντοπίζει ο compiler, αλλά επειδή κάτι “δεν κάθεται”. Αυτή είναι η ανθρώπινη συμβολή. Ο ελεγκτικός ρόλος είναι το κλειδί. Το 2026 πιθανότατα θα είναι η χρονιά απομάγευσης ή η χρονιά ισορροπίας. Το hype θα υποχωρήσει, η πραγματικότητα θα σταθεροποιηθεί. Το vibe coding θα παραμείνει, αλλά ως εργαλείο, όχι ως φιλοσοφία.
Το 2025 θα μείνει στην ιστορία ως η χρονιά όπου η τεχνητή νοημοσύνη αντικατέστησε εν μέρει τους προγραμματιστές, αλλά κυρίως τους ανάγκασε να επανεξετάσουν τον εαυτό τους. Ήταν το τέλος μιας βεβαιότητας και η αρχή μιας νέας ταυτότητας. Σε έναν κόσμο όπου ο κώδικας γράφεται αυτόματα, η ερώτηση δεν είναι ποιος γράφει καλύτερα, αλλά ποιος σκέφτεται καλύτερα.
*Mε στοιχεία από το Business Insider
➪ Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, Bluesky και Instagram.
