Η Huawei, η κινεζική τεχνολογική κολοσσιαία εταιρεία που βρέθηκε στο επίκεντρο της γεωπολιτικής αντιπαράθεσης με τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη φαίνεται πως έχει βρει νέο πεδίο δράσης. Με τις αγορές της Δύσης να παραμένουν κλειστές λόγω απαγορεύσεων και καχυποψίας, η εταιρεία στρέφεται μεθοδικά στον αναπτυσσόμενο κόσμοοικοδομώντας κέντρα δεδομένων, προωθώντας τα δικά της chips τεχνητής νοημοσύνης και δημιουργώντας μια νέα ζώνη επιρροής που αμφισβητεί την αμερικανική πρωτοκαθεδρία στο πεδίο της AI. 

Η στρατηγική αυτή δεν είναι καινούρια. Από τη δεκαετία του ’90 η Huawei κατέστησε τον εαυτό της αξιόπιστο συνεργάτη για χώρες της Αφρικής, της Ασίας και της Λατινικής Αμερικής που αναζητούσαν οικονομικό τηλεπικοινωνιακό εξοπλισμό. Σήμερα όμως η φιλοδοξία της έχει μεγαλώσει: δεν πουλά μόνο κεραίες και smartphones, αλλά ολοκληρωμένα οικοσυστήματα τεχνητής νοημοσύνης, από τα δικά της chips και μεγάλα γλωσσικά μοντέλα έως υποδομές για data centers. Πρόκειται για μια ολοκληρωμένη προσφορά που οι αναλυτές χαρακτηρίζουν “ελκυστική”, καθώς συνδυάζει χαμηλότερο κόστος και πλήρη γκάμα προϊόντων, κάτι που πολλές αναδυόμενες χώρες δύσκολα μπορούν να αγνοήσουν. 

Το διακύβευμα είναι τεράστιο. Η παγκόσμια αγορά υποδομών AI αναμένεται να φτάσει τα 200 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως το 2028. Σε αυτή την αρένα συγκρούονται οι αμερικανικοί γίγαντες Nvidia, AMD, Amazon, Google με τους Κινέζους ανταγωνιστές Huawei, Alibaba και Tencent. Όμως η Huawei έχει κάτι που τη διαφοροποιεί: πολυετή εμπειρία σε αγορές που η Δύση συχνά παραβλέπει. Από την Αλγερία μέχρι τη Νιγηρία, από την Αίγυπτο μέχρι τις Φιλιππίνες η κινεζική εταιρεία χτίζει συμμαχίες και εγκαθιδρύει παρουσία σε συνεργασία συχνά με τις κυβερνήσεις μέσω του κινεζικού σχεδίου Belt and Road. 

Τα παραδείγματα είναι χαρακτηριστικά. Στην Αλγερία η Huawei βοήθησε να δημιουργηθεί κέντρο δεδομένων για την κυβέρνηση. Στις Φιλιππίνες και την Αίγυπτο διεύρυνε την κάλυψη cloud υπηρεσιών, ενώ στη Νιγηρία συνέβαλε στην ανάπτυξη τοπικών ψηφιακών υποδομών. Στην Πακιστάν μαζί με την Indus Cloud ξεκίνησε τη δημιουργία data center για την υιοθέτηση τεχνολογιών big data και AI. Στη Νικαράγουα σχεδίασε πανεπιστημιακό κέντρο δεδομένων, ενώ στο Νεπάλ κατέθεσε πρόταση για εγκατάσταση σε συνεργασία με τον τοπικό πάροχο τηλεπικοινωνιών. Πρόκειται για ένα δίκτυο που εξαπλώνεται σιωπηλά, αλλά σταθερά. 

Η στροφή αυτή ωστόσο, δεν γίνεται χωρίς αντιδράσεις. Οι Ηνωμένες Πολιτείες βλέπουν την Huawei όχι απλώς ως επιχειρηματικό αντίπαλο, αλλά ως γεωπολιτικό εργαλείο της Κίνας. Από το 2018 η Ουάσινγκτον και ευρωπαϊκές πρωτεύουσες απαγόρευσαν τον τηλεπικοινωνιακό εξοπλισμό της, επικαλούμενες ζητήματα ασφαλείας. Το 2019 οι ΗΠΑ απαγόρευσαν την πρόσβαση της Huawei σε αμερικανικές τεχνολογίες, κατηγορώντας την για κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας. Σήμερα η κυβέρνηση Τραμπ σε συνέχεια των περιορισμών Μπάιντεν επιχειρεί να περιορίσει την κινεζική διείσδυση στην αγορά της AI μέσω εμπορικών φραγμών και διπλωματικών πιέσεων. Η πρόσφατη οδηγία του αμερικανικού Υπουργείου Εμπορίου προειδοποίησε ότι εταιρείες που χρησιμοποιούν τους επεξεργαστές Ascend της Huawei κινδυνεύουν με κυρώσεις. 

Το “κενό” που αφήνουν οι δυτικοί περιορισμοί γεμίζουν οι ανάγκες του αναπτυσσόμενου κόσμου. Χώρες με χαμηλότερο επίπεδο ψηφιοποίησης βρίσκουν στους Κινέζους τον πρόθυμο εταίρο που τους προσφέρει έτοιμες λύσεις. Στην Αίγυπτο, για παράδειγμα, η Huawei παρουσίασε μεγάλο γλωσσικό μοντέλο στα αραβικά και προχώρησε σε συζητήσεις με τις υγειονομικές αρχές για χρήση της AI σε ιατρικές υπηρεσίες. Στη Νότια Αφρική προωθεί την υιοθέτηση cloud υπηρεσιών με κέντρα δεδομένων βασισμένα στα δικά της chips. Στην αραβική χερσόνησο και τη Νοτιοανατολική Ασία, προσπαθεί να κερδίσει πελάτες για τον ισχυρότερο επεξεργαστή της, τον Ascend 910B. 

Η Huawei δεν περιορίζεται μόνο στο εμπόριο υποδομών. Αντιλαμβάνεται ότι η τεχνολογική κυριαρχία περνά μέσα από την εκπαίδευση. Έτσι λανσάρει προγράμματα κατάρτισης και πιστοποίησης για προγραμματιστές, αντίστοιχα με εκείνα της Nvidia. Στο Πανεπιστήμιο Μανσούρα της Αιγύπτου για παράδειγμα, προσφέρει εισαγωγικό μάθημα τεχνητής νοημοσύνης με αντικείμενο την Python, τη μηχανική μάθηση και τη βαθιά μάθηση. Φοιτητές όπως ο Hasan Abdelhady δηλώνουν ότι τέτοια μαθήματα τους δίνουν “προβάδισμα” και δημιουργούν μια θετική εικόνα για την εταιρεία, ακόμη κι αν δεν χρησιμοποιούν ακόμη τα προϊόντα της. Η εκπαίδευση με άλλα λόγια λειτουργεί σαν εργαλείο soft power, ανοίγοντας τον δρόμο για μεγαλύτερη διείσδυση στο μέλλον. 

Το πρόβλημα για τη Huawei παραμένει: οι πελάτες. Όπως παρατηρούν οι αναλυτές, αυτό που έχει περισσότερο ανάγκη είναι ένα μεγάλο πελατολόγιο που θα της δώσει ανατροφοδότηση, ώστε να βελτιώσει τα προϊόντα της. Εταιρείες όπως η Nvidia στηρίζουν την καινοτομία τους ακριβώς σε αυτή την αμφίδρομη σχέση με χιλιάδες πελάτες. Αντίθετα, η Huawei κινείται σε μια πιο περιορισμένη αγορά, κάτι που μπορεί να επιβραδύνει την εξέλιξή της. Παρ’ όλα αυτά η στρατηγική της είναι σαφής: διείσδυση σε χώρες που δεν έχουν τις “βαθιές τσέπες” των ανεπτυγμένων οικονομιών, αλλά έχουν ανάγκη να συμμετάσχουν στην ψηφιακή επανάσταση. 

Η εικόνα που διαμορφώνεται είναι αυτή ενός διχασμένου πλανήτη. Από τη μία η αμερικανική πλευρά που επιχειρεί να εξασφαλίσει την ηγεμονία της στο “AI stack”, από το hardware έως τα μοντέλα και τις εφαρμογές. Από την άλλη, η Κίνα που μέσω Huawei και άλλων εταιρειών επιδιώκει να οικοδομήσει μια παράλληλη σφαίρα επιρροής. Για τις χώρες του αναπτυσσόμενου κόσμου, το δίλημμα είναι μεγάλο: να επιλέξουν την ασφάλεια της δυτικής τεχνολογίας ή να επωφεληθούν από την πιο προσιτή και ολοκληρωμένη κινεζική πρόταση; 

Η Huawei με την ιστορία της να την ακολουθεί και τις απαγορεύσεις να τη βαραίνουν, προσπαθεί να πείσει ότι μπορεί να αποτελέσει τον αξιόπιστο σύμμαχο του “παγκόσμιου Νότου”. Η αλήθεια είναι πως σε έναν κόσμο όπου η τεχνητή νοημοσύνη εξελίσσεται σε στρατηγικό εργαλείο οικονομικής και πολιτικής ισχύος, καμία χώρα δεν θέλει να μείνει πίσω και η Huawei μεθοδική και υπομονετική δείχνει να γνωρίζει πολύ καλά αυτό το παιχνίδι. Το ερώτημα είναι αν θα καταφέρει να το κερδίσει απέναντι στους πανίσχυρους αντιπάλους της. 

*Mε στοιχεία από το Rest of World.

 

 

➪ Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, Bluesky και Instagram.