Η ιστορία της παγκοσμιοποίησης γράφεται πια όχι με βιομηχανίες χάλυβα και πετρελαίου, αλλά με εφαρμογές κινητού. Όπως κάποτε τα πλοία κουβαλούσαν μπαχαρικά, τώρα τα smartphones κουβαλούν δεδομένα, υπηρεσίες και ένα νέο είδος οικονομικής κυριαρχίας. Η Meituan, ο κινεζικός γίγαντας των διανομών δεν είναι απλώς μια εταιρεία που φέρνει φαγητό στην πόρτα σου. Είναι ένα πολυεργαλείο της καθημερινότητας για εκατομμύρια χρήστες στην Κίνα και τώρα με την ίδια ορμή, στρέφει το βλέμμα της στη Βραζιλία. 

Η είσοδός της δεν είναι μια απλή εμπορική κίνηση. Είναι μια αναμέτρηση με έναν από τους μεγαλύτερους “παίκτες” της Λατινικής Αμερικής, την iFood που εδώ και χρόνια μονοπωλεί την αγορά με πάνω από 80% μερίδιο. Όμως η Meituan δεν είναι ένας ακόμη ανταγωνιστής. Είναι μια εταιρεία με τζίρο 12 δισεκατομμύρια δολάρια μόνο το πρώτο τρίμηνο του 2025, με ιστορικό να «σπάει» αγορές όπου μπαίνει πληρώνοντας καλύτερα τους διανομείς, ρίχνοντας τις προμήθειες για τα εστιατόρια και προσφέροντας εκρηκτικές εκπτώσεις στους πελάτες. 

Στη Βραζιλία, όπου η αγορά των διανομών αναμένεται να φτάσει τα 20,9 δισ. δολάρια μέχρι το τέλος του 2025 και να αγγίξει τα 90 εκατομμύρια χρήστες ως το 2030, η άφιξη του κινεζικού κολοσσού μοιάζει με πρόκληση που αλλάζει τα δεδομένα. Δεν είναι τυχαίο ότι η iFood έσπευσε να συμμαχήσει με την Ube σε μια απίθανη συνεργασία που δείχνει πόσο απειλητική θεωρεί την είσοδο των Κινέζων. 

Η Meituan φέρνει μαζί της την εμπειρία του Keeta, της εφαρμογής που μέσα σε λίγους μήνες έγινε η δεύτερη μεγαλύτερη στο Χονγκ Κονγκ και η τρίτη στη Σαουδική Αραβία. Το μυστικό; Ένα «ανατρεπτικό» playbook: επιδοτήσεις στους διανομείς, προκλητικά χαμηλές χρεώσεις για τα εστιατόρια και γενναίες εκπτώσεις στους καταναλωτές. Μια συνταγή που αρχικά γοητεύει τους πάντες και στη συνέχεια αλλάζει μόνιμα τους κανόνες του παιχνιδιού. 

Όμως κάθε τέτοια επανάσταση έχει και την άλλη της όψη. Οι ενώσεις των διανομέων στη Βραζιλία προειδοποιούν: στην αρχή οι Κινέζοι θα πληρώνουν καλά, αλλά μόλις εδραιωθούν στην αγορά, οι αμοιβές θα πέσουν. «Δεν θα υπάρχει διαφορά παρά μόνο στο ποιος θα μας εκμεταλλεύεται περισσότερο», είπε χαρακτηριστικά ο επικεφαλής της AMABR (αντίστοιχης οργάνωσης διανομέων). Η αγωνία τους δεν είναι αβάσιμη. Το ίδιο σενάριο έχει παιχτεί και αλλού: η εκρηκτική ανάπτυξη στηρίζεται στην ένταση, κι όταν αυτή καταλαγιάσει, το βάρος πέφτει στους εργαζόμενους. 

Για τους καταναλωτές,βέβαια το όφελος είναι άμεσο. Φτηνότερες παραγγελίες, περισσότερες επιλογές, καλύτερες υπηρεσίες. Για τα μικρά εστιατόρια που ως τώρα ασφυκτιούσαν από τις υψηλές προμήθειες της iFood, η Meituan και η 99Food υπόσχονται μια ανάσα: χαμηλότερες χρεώσεις, ακόμη και μηδενικά τέλη για δύο χρόνια. Είναι μια ευκαιρία να επιβιώσουν και να ανταγωνιστούν. 

Στην πραγματικότητα αυτό που ξεδιπλώνεται μπροστά μας δεν είναι μόνο μια μάχη για το φαγητό που φτάνει στο σπίτι μας. Είναι μια μάχη για την κυριαρχία σε έναν ολόκληρο κλάδο της ψηφιακής οικονομίας. Όπως η Amazon άλλαξε το λιανεμπόριο και η Uber την αστική μετακίνηση, έτσι και η Meituan θέλει να γίνει το “οικοσύστημα” μέσα στο οποίο θα κινούνται εκατομμύρια άνθρωποι, από την παραγγελία φαγητού μέχρι την κλήση ταξί. 

Η Βραζιλία είναι απλώς η αρχή. Η Λατινική Αμερική είναι η αγορά-στόχος με τεράστια ανάπτυξη στο delivery και με κοινωνίες που είναι εξοικειωμένες με τα κινητά τηλέφωνα ως βασικό εργαλείο της καθημερινότητας. Η άφιξη της Meituan εκεί μοιάζει με το πρώτο κεφάλαιο μιας ιστορίας που θα επαναληφθεί σε πολλές γωνιές του κόσμου. 

Το ερώτημα είναι απλό αλλά κρίσιμο: ποιος θα ωφεληθεί πραγματικά από αυτή τη νέα “|”επανάσταση”; Οι καταναλωτές που θα πληρώνουν λιγότερα; Τα μικρά εστιατόρια που θα αναπνεύσουν; Ή μήπως, στο τέλος, ο πραγματικός κερδισμένος θα είναι ο κινεζικός γίγαντας που ξέρει καλύτερα απ’ όλους πώς να μετατρέπει τις ανάγκες μας σε δεδομένα και τις καθημερινές μας συνήθειες σε χρυσάφι; 

Στη Βραζιλία η Meituan υπόσχεται 100.000 διανομείς και μια νέα εποχή στις παραγγελίες. Μαζί της όμως φέρνει και το ερώτημα που συνοδεύει κάθε ψηφιακό κολοσσό: όταν όλα γίνονται πιο εύκολα, ποιος πληρώνει το πραγματικό τίμημα; 

*Με στοιχεία από το Rest of World.

 

 

➪ Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, Bluesky και Instagram.