*εναλλακτικός τίτλος Χωρίς πτυχίο, χωρίς αφεντικό, με ένα κινητό στο χέρι: Η Gen Z ξαναγράφει την έννοια της δουλειάς 

Μεγάλωσες σε έναν κόσμο που σου είπε ότι για να πετύχεις, πρέπει να σπουδάσεις, να πάρεις ένα πτυχίο, να φορέσεις το κοστούμι σου και να καθίσεις πίσω από ένα γραφείο, πειθαρχώντας σε ωράρια, targets και σε managers που σου μιλάνε για “team spirit” την ώρα που σου φορτώνουν έξτρα δουλειά. Αυτό ήταν το όνειρο των γονιών σου που πάλεψαν για ένα σταθερό μισθό, για μια καρέκλα που να δίνει ασφάλεια. Για τη Gen Ζ, όμως το όνειρο αυτό μοιάζει με εφιάλτη. 

Η Gen Z, δηλαδή παιδιά που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν μέσα στην κρίση που είδαν τους γονείς τους να χάνουν δουλειές, να παλεύουν με δάνεια, που άκουσαν για “ασφαλείς καριέρες” και είδαν αυτές να καταρρέουν μπροστά στα μάτια τους έχει κάνει μια άλλη επιλογή: οτιδήποτε άλλο εκτός από δουλειά γραφείου. 

Δεν είναι τυχαίο ότι χιλιάδες νέοι και νέες ψάχνουν δρόμους που ξεφεύγουν από το παραδοσιακό μονοπάτι. Άλλοι πάνε σε blue collar δουλειές (ανεμογεννήτριες και τεχνικές ειδικότητες). Άλλοι μπαίνουν με φόρα στον κόσμο των side hustles, των μικρών επιχειρήσεων, του influencing και κάποιοι όλο και περισσότεροι βλέπουν στην αγορά ακινήτων μια νέα “must” καριέρα. Όχι επειδή τους το υπαγόρευσε κάποιος καθηγητής ή ένας οδηγός επαγγελμάτων, αλλά γιατί εκεί βρίσκουν κάτι που τους λείπει: ελευθερία, αυτονομία, προοπτική. 

Πάρε για παράδειγμα τον Τζον. Μπήκε στη σχολή διεθνών σχέσεων, άντεξε τρία χρόνια πριν τα παρατήσει. Δούλεψε ως κομμωτής, αλλά αντί να την κερδίσουν τα ψαλίδια, την κέρδιζαν οι πωλήσεις προϊόντων. Κάποια στιγμή για να βοηθήσει τη σύντροφό του να αγοράσει σπίτι, έβγαλε άδεια μεσίτη και τότε ανακάλυψε το πραγματικό της πάθος. Στα 24 του έχει ήδη 40.000 ακολούθους στο TikTok, κάνει χιούμορ με τα στερεότυπα της γενιάς της και ταυτόχρονα βρίσκει πελάτες μέσα από αυτά. «Αν έχεις το μεράκι, δεν χρειάζεσαι πτυχίο επιχειρηματικότητας», λέει και το εννοεί. 

Η Gen Z δεν περιμένει κάποιον να της πει ότι “τώρα είσαι έτοιμος να ξεκινήσεις”. Ξεκινάει από μόνη της. Δε φοβάται να δοκιμάσει, να αλλάξει κατεύθυνση, να αποτύχει. Γιατί μεγάλωσε μέσα σε αβεβαιότητα κι έτσι η αποτυχία δεν τη σοκάρει. Τη θεωρεί μέρος της πορείας. Η Gen Z δεν τρέφει αυταπάτες. Ξέρει ότι οι καλές δουλειές που υπόσχονταν υψηλούς μισθούς και σιγουριά έχουν γίνει πιο εύθραυστες από ποτέ. Είδε εταιρείες τεχνολογίας να απολύουν χιλιάδες ανθρώπους εν μία νυκτί. Είδε επαγγέλματα που κάποτε έμοιαζαν “σίγουρα” να απειλούνται από την τεχνητή νοημοσύνη. Οπότε όταν βλέπεις ένα παιδί 19 χρονών να βγάζει 3.000 δολάρια σε μια μέρα από πωλήσεις ασφάλειας ή ένα άλλο να αγοράζει το πρώτο του αυτοκίνητο με τα λεφτά που έβγαλε από την πρώτη του πώληση σπιτιού, αρχίζεις να καταλαβαίνεις γιατί αυτή η γενιά κοιτάζει αλλού. 

Δεν είναι μόνο τα λεφτά. Είναι και η αίσθηση ότι ο κόπος σου ανταμείβεται άμεσα. Ότι δεν δουλεύεις για να χτίσεις την περιουσία του αφεντικού σου, αλλά για να επενδύσεις στη δική σου ζωή. Ότι δεν εξαρτάσαι από το αν θα σε κρατήσει ή θα σε πετάξει μια εταιρεία, αλλά από το αν εσύ έχεις τη δύναμη να παλέψεις και να τα καταφέρεις. 

Φυσικά δεν είναι όλα ρόδινα. Ποιος θα εμπιστευτεί έναν 18χρονο να τον καθοδηγήσει στη μεγαλύτερη οικονομική απόφαση της ζωής του; Οι περισσότεροι περιμένουν έναν μεσήλικα με εμπειρία και σοβαρό ύφος. Όμως η Gen Z το ξέρει αυτό και παίζει με τα δικά της όπλα: τη φρεσκάδα, την αμεσότητα, την ικανότητα να κατανοεί τις ανάγκες μιας νέας γενιάς αγοραστών που δεν θέλουν ξύλινο λόγο, αλλά καθαρότητα και διαφάνεια. 

Την ώρα που η αγορά αναστατώνεται από την τεχνητή νοημοσύνη, η Gen Z βρίσκει πλεονέκτημα σε επαγγέλματα που παραμένουν ανθρωποκεντρικά. Η AI μπορεί να γράψει ένα email, να φτιάξει ένα σχέδιο για staging σπιτιών, να βοηθήσει με διαδρομές. Δεν μπορεί όμως να ανοίξει την πόρτα, να ψήσει μπισκότα για ένα open house ή να καθησυχάσει έναν πελάτη που αγωνιά. Εκεί είναι που οι νέοι μεσίτες ξεχωρίζουν. Στην προσωπική σχέση, στη ζωντανή αλληλεπίδραση, στο ότι παλεύουν να δώσουν κάτι παραπάνω από μια υπογραφή σε ένα χαρτί. 

Στο τέλος της μέρας αυτό που κάνει τη Gen Z να στραφεί σε τέτοιες δουλειές είναι η ίδια η φιλοσοφία της: «Γιατί να δουλεύω σκληρά για κάποιον άλλον, όταν μπορώ να δουλεύω σκληρά για μένα;». Το γραφείο με το 9 με 5 μοιάζει με φυλακή. Η αυτονομία μοιάζει με ανάσα. Αν η εικόνα ενός πιτσιρικά ή μιας πιτσιρίκας που σου πουλάει το πρώτο σου σπίτι σου φαίνεται παράξενη, σκέψου το εξής: κάθε γενιά επαναπροσδιορίζει τι σημαίνει δουλειά, τι σημαίνει καριέρα, τι σημαίνει επιτυχία. Για τη Gen Z, η επιτυχία δεν είναι πια ένα σταθερό γραφείο, αλλά μια σταθερή πίστη στον ίδιο της τον εαυτό. 

*Mε στοιχεία από το Business Insider. 

 

 

➪ Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, Bluesky και Instagram.