Τον περασμένο μήνα ο Will Douglas Heaven, ανώτερος συντάκτης του MIT Technology Review παρουσίασε στο SXSW London μια ομιλία με τίτλο «Πέντε πράγματα που πρέπει να ξέρει κανείς για την AI». Απευθυνόταν σε ευρύ κοινό και επιχειρούσε μια γρήγορη, ουσιαστική επισκόπηση της κατάστασης της τεχνητής νοημοσύνης το 2025. Παρακάτω, συνοψίζονται τα πέντε βασικά του σημεία:

1. Η ΑΙ είναι πλέον τόσο, καλή που τρομάζει.

Μπορεί αυτό να ακούγεται αυτονόητο, αλλά ακόμα κι όσοι παρακολουθούν στενά την εξέλιξη της τεχνολογίας διαπιστώνουν διαρκώς ότι υποτιμούν τον ρυθμό προόδου της. Από τη μουσική έως τη συγγραφή κώδικα, από τη ρομποτική έως τη σύνθεση πρωτεϊνών και τη δημιουργία βίντεο ελάχιστοι μπορούν να κατανοήσουν στο αποτέλεσμα που η τεχνητή νοημοσύνη έχει κάνει το “θαύμα” της. Εργαλεία όπως το νέο Veo 3 της Google DeepMind δείχνουν τι είναι πλέον εφικτή η δημιουργία κινούμενων εικόνων με απλές περιγραφές και αυτή η τεχνολογία ενσωματώνεται παντού. 

Το βασικό συμπέρασμα; Είτε κάποιος βλέπει την AI ως ευλογία είτε ως απειλή, δεν πρέπει να την υποτιμά. Είναι ήδη καλή και γίνεται καλύτερη.

2. Η “παραίσθηση” είναι χαρακτηριστικό, όχι σφάλμα.

Δεν πρέπει να αγνοεί κανείς τις αποτυχίες της AI. Όταν ένα σύστημα «εφευρίσκει» γεγονότα που δεν ισχύουν, αυτό ονομάζεται «hallucination» (παραίσθηση). Παραδείγματα; Chatbots που προσφέρουν ανύπαρκτες επιστροφές χρημάτων, νομικά έγγραφα γεμάτα ψεύτικες υποθέσεις ή κρατικά έγγραφα με αναφορές σε ανύπαρκτες μελέτες. Συχνά ακούγεται πως πρόκειται για πρόβλημα που πρέπει να «διορθωθεί». Όμως, η σωστότερη θεώρηση είναι ότι αυτή είναι η φυσική λειτουργία της AI: να κατασκευάζει νέο περιεχόμενο. Τα μοντέλα εκπαιδεύονται ακριβώς γι’ αυτό. 

Το εντυπωσιακό δεν είναι ότι παράγουν ανοησίες, αλλά ότι τόσο συχνά πετυχαίνουν κάτι που μοιάζει με την πραγματικότητα. Αυτό έχει σημασία: Πρέπει κανείς να γνωρίζει τι μπορεί και τι δεν μπορεί να κάνει η τεχνολογία. Και κυρίως: να μην περιμένει ένα μελλοντικό μοντέλο που δεν θα έχει καθόλου το στοιχείο αυτής της “παραίσθησης”. 

3. Η ΑΙ είναι ενεργοβόρα και γίνεται πιο ενεργοβόρα.

Η ενεργειακή πείνα της AI είναι γνωστή. Όμως παλιότερα αφορούσε κυρίως τη φάση της εκπαίδευσης των μεγάλων μοντέλων, κάτι που συμβαίνει σπάνια. Αυτό που αλλάζει είναι η καθημερινή χρήση τους. Σήμερα εκατοντάδες εκατομμύρια χρήστες χρησιμοποιούν τέτοια συστήματα κάθε μέρα. Παρότι η λειτουργία ενός μοντέλου κοστίζει λιγότερη ενέργεια από την εκπαίδευσή του, όταν χρησιμοποιείται τόσο μαζικά, η συνολική κατανάλωση εκτοξεύεται. 

Το ChatGPT, για παράδειγμα, έχει πάνω από 400 εκατομμύρια χρήστες κάθε εβδομάδα. Είναι το πέμπτο πιο επισκέψιμο site στον κόσμο. Και άλλα chatbots ακολουθούν γρήγορα. Γι’ αυτό και οι μεγάλες εταιρείες σπεύδουν να χτίσουν νέα data centers σε ερήμους και να επενδύσουν σε αναβάθμιση ηλεκτρικών δικτύων. 

Το πραγματικό πρόβλημα είναι πως μέχρι πρόσφατα κανείς δεν ήξερε πόση ενέργεια καταναλώνεται. Οι εταιρείες δεν δημοσίευαν δεδομένα. Όμως αυτό αλλάζει: Ερευνητές, σε συνεργασία με δημοσιογράφους, έχουν αρχίσει να αναλύουν τις πραγματικές ενεργειακές απαιτήσεις ανοιχτών μοντέλων και να αποκαλύπτουν τα πρώτα αξιόπιστα νούμερα.

4. Κανείς δε ξέρει πραγματικά πως λειτουργούν τα μεγάλα γλωσσικά μοντέλα.

Η κατασκευή και βελτιστοποίηση των μεγάλων μοντέλων είναι γνωστή διαδικασία. Όμως το πώς ακριβώς πετυχαίνουν αυτά που πετυχαίνουν, παραμένει άγνωστο. 

Οι ερευνητές μοιάζουν με επιστήμονες που εξετάζουν ένα αντικείμενο από το διάστημα, προσπαθώντας να καταλάβουν τη φύση του από έξω προς τα μέσα. Το παράδοξο είναι εντυπωσιακό: ποτέ στην ιστορία μια τεχνολογία τόσο ευρείας χρήσης δεν ήταν τόσο λίγο κατανοητή. Μέχρι να υπάρξει βαθύτερη κατανόηση, θα υπάρχει αβεβαιότητα για τις δυνατότητες, τα όρια και τους κινδύνους των μοντέλων.

5. Ο όρος ΑGI  έχει χάσει το νόημά του.

Κάποτε η “τεχνητή γενική νοημοσύνη” (AGI) ήταν ιδέα περιθωριακή. Τώρα, πολλές εταιρείες λένε ότι βρίσκονται πολύ κοντά στην επίτευξή της. Αλλά τι σημαίνει AGI; 

Θεωρητικά, πρόκειται για μια AI που μπορεί να εκτελεί γνωστικές εργασίες εξίσου καλά με έναν άνθρωπο. Αλλά… ποιον άνθρωπο; Ποιες εργασίες; Και πώς μετριέται αυτό; 

Η έννοια είναι ασαφής, κυκλική και έχει μετατραπεί σε συνώνυμο του “AI αλλά πολύ καλύτερη”. Υπάρχει μια σχεδόν θρησκευτική πίστη ότι “αφού η AI βελτιώθηκε τόσο, θα συνεχίσει να βελτιώνεται”. Όμως δεν υπάρχει καμία απόδειξη για το πού τελειώνει αυτή η πρόοδος. 

Η ανθρωπότητα έχει κατασκευάσει μηχανές που μιμούνται ανθρώπινη συμπεριφορά. Όμως δεν έχει απαλλαγεί από την ψευδαίσθηση ότι αυτές οι μηχανές έχουν ανθρώπινη σκέψη. Αυτό οδηγεί σε υπερβολές, παρανοήσεις και τεχνολογικές φαντασιώσεις. Η τεχνητή νοημοσύνη είναι πράγματι εντυπωσιακή. Αλλά και γεμάτη αβεβαιότητες. Βρισκόμαστε ακόμη στην αρχή. Και όλα είναι ανοιχτά. 

 

 

➪ Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, Bluesky και Instagram.