Στο εγγύς μέλλον, η NASA και άλλοι διαστημικοί οργανισμοί θα στείλουν αστροναύτες πέρα από τη χαμηλή γήινη τροχιά (LEO) για πρώτη φορά μετά από πάνω από πενήντα χρόνια. Κατά τη διάρκεια αυτών των αποστολών, οι αστροναύτες θα περνούν παρατεταμένες περιόδους στη Σελήνη και θα ταξιδεύουν από και προς τον Άρη. Για αυτόν τον λόγο, θα πρέπει να υπάρχει ο κατάλληλος ιατρικός εξοπλισμός για επείγοντα περιστατικά, καθώς η επιστροφή στη Γη μπορεί να διαρκέσει από μέρες έως και μήνες.

Για την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος, ο καθηγητής Σέιν Φάριτορ και οι συνάδελφοί του στο Nebraska Innovation Campus του Πανεπιστημίου της Νεμπράσκα, ανέπτυξαν το Miniaturized In-vivo Robotic Assistant (MIRA). Αυτή η φορητή μικροσκοπική πλατφόρμα ρομποτικής υποβοηθούμενης χειρουργικής θα σταλεί στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό το 2024 για μια δοκιμαστική αποστολή, προκειμένου να αξιολογηθεί η ικανότητά της να εκτελεί ιατρικές επεμβάσεις στο διάστημα.

Ο Φάριτορ είναι καθηγητής μηχανικής στο Πανεπιστήμιο της Νεμπράσκα και σπούδασε ρομποτική στο ΜΙΤ. Στο πλαίσιο των σπουδών του, συνεργάστηκε με το Διαστημικό Κέντρο Kennedy της NASA, το Κέντρο Διαστημικών Πτήσεων Goddard και το Εργαστήριο Αεριοπροώθησης (Jet Propulsion Laboratory) για την υποστήριξη του προγράμματος Mars Exploration Rover της NASA. Ο Φάριτορ και οι συνάδελφοί του αναπτύσσουν το MIRA εδώ και 20 χρόνια και έχουν προσελκύσει επενδύσεις ύψους άνω των 100 εκατομμύριων δολαρίων.

Το MIRA προσφέρει δύο πλεονεκτήματα σε σχέση με τις συμβατικές ρομποτικές χειρουργικές πλατφόρμες. Πρώτον, τα όργανά του μπορούν να εισαχθούν στο σώμα του ασθενούς μέσω μικρών τομών, επιτρέποντας στους γιατρούς να εκτελούν ελάχιστα επεμβατικές χειρουργικές επεμβάσεις.

Δεύτερον, η τεχνολογία αυτή υποστηρίζει την τηλεϊατρική, όπου οι χειρουργοί μπορούν να εκτελούν επεμβάσεις εξ αποστάσεως και να παρέχουν υπηρεσίες σε τοποθεσίες που βρίσκονται μακριά από μια ιατρική εγκατάσταση.

Επιπλέον, το MIRA μπορεί να πραγματοποιεί επεμβάσεις αυτόνομα, πράγμα που σημαίνει ότι οι αστροναύτες που βρίσκονται στη Σελήνη και τον Άρη, θα μπορούσαν να λαμβάνουν ιατρική περίθαλψη χωρίς την ανάγκη ελέγχου από χειρούργο.

Τον Αύγουστο του 2021, το MIRA πραγματοποίησε με επιτυχία την πρώτη χειρουργική επέμβαση εξ αποστάσεως, όπου αφαίρεσε τμήμα εντέρου ενός ασθενούς με μια μόνο τομή.

Κατά τη διάρκεια της επερχόμενης δοκιμής του στον ISS, το MIRA θα λειτουργήσει αυτόνομα χωρίς τη βοήθεια ελεγκτή. Για τις ανάγκες αυτής της δοκιμής, το ρομπότ θα κόψει τεντωμένα λάστιχα προσομοιάζοντας το δέρμα και θα εισάγει μεταλλικά δαχτυλίδια κατά μήκος ενός σύρματος, προσομοιάζοντας λεπτές χειρουργικές επεμβάσεις.

Ωστόσο, ο στόχος αυτής της αποστολής δεν είναι να επιδείξει την αυτονομία του ρομπότ (η οποία εξακολουθεί να είναι περιορισμένη), αλλά να τελειοποιήσει τη λειτουργία του σε συνθήκες μηδενικής βαρύτητας. Αυτά τα πειράματα θα βοηθήσουν στην επικύρωση της τεχνολογίας για μελλοντικές αποστολές μακράς διάρκειας.

«Η NASA έχει φιλόδοξα σχέδια για διαστημικά ταξίδια μεγάλης διάρκειας και είναι σημαντικό να δοκιμάσουμε τις δυνατότητες της τεχνολογίας που μπορεί να είναι σημαντική κατά τη διάρκεια αποστολών που διαρκούν μήνες ή και χρόνια», δήλωσε ο Φάριτορ.

Πηγή: Science Alert, Απόδοση: ΕΡΤ/Εύη Τσιριγωτάκη