Αγαπημένοι διεθνώς αναγνωρισμένοι δημιουργοί φέρνουν φρέσκο αέρα στις Κάννες φέτος, μεταξύ των οποίων ο Ari Aster (με το “Eddington”, για πρώτη φορά στον διαγωνισμό των Καννών), η Kelly Reichardt (“The Mastermind”), ο Richard Linklater (“Nouvelle Vague”), ο Wes Anderson (“The Phoenician Scheme”), ο Jafar Panahi (“A Simple Accident”, γυρισμένο μυστικά από τον αντιφρονούντα Ιρανό σκηνοθέτη), η βραβευμένη με Χρυσό Φοίνικα Julia Ducournau (“Alpha”), οι αδελφοί Dardenne με δύο Χρυσούς Φοίνικες στο ενεργητικό τους (“Young Mothers”), και ο Joachim Trier (“Sentimental Value”). Όμως μερικοί που θεωρούνταν σίγουρα φαβορί δεν εμφανίστηκαν στη φετινή ανακοίνωση της 10ης Απριλίου.
Μεταξύ των έξι γυναικών σκηνοθετών που συμμετέχουν φέτος στον διαγωνισμό δεν συγκαταλέγεται –προς έκπληξη πολλών– η Lynne Ramsay με το “Die, My Love”, μια κωμωδία τρόμου που θα έφερνε τις Jennifer Lawrence και Robert Pattinson στο λαμπερό κόκκινο χαλί του Palais (με Martin Scorsese ως έναν από τους παραγωγούς). Όλες οι προηγούμενες ταινίες της Ramsay έχουν κάνει πρεμιέρα στις Κάννες, συμπεριλαμβανομένης της τελευταίας της, “You Were Never Really Here” του 2017, που απέσπασε το βραβείο Σεναρίου. Τα γυρίσματα του “Die, My Love”, τα οποία είχαν καθυστερήσει λόγω της απεργίας, ολοκληρώθηκαν στον Καναδά το φθινόπωρο του 2024, οπότε θεωρητικά θα έπρεπε να είναι έτοιμη για τις Κάννες.
Ο διευθυντής του φεστιβάλ, Thierry Frémaux, ανέδειξε την παρουσία έξι γυναικών σκηνοθετών στο διαγωνιστικό πρόγραμμα το πρωί της Πέμπτης. Η Ramsay θα μπορούσε να είναι η έβδομη και αν πράγματι είχε συμπεριληφθεί, θα περίμενε κανείς πως ο Frémaux θα ήθελε να ενισχύσει αυτό το στατιστικό στοιχείο, το οποίο συχνά δέχεται κριτική.
Κανείς δεν θα έπρεπε να είχε στοιχηματίσει χρήματα ότι ο Terrence Malick θα ολοκλήρωνε το μακροχρόνιο πρότζεκτ του, “The Way of the Wind”, ένα βιβλικό έπος για τη ζωή του Ιησού, το οποίο φημολογείται πως μοντάρει εδώ και έξι χρόνια. Το Φεστιβάλ των Καννών έχει σε μεγάλο βαθμό αγνοήσει τις ταινίες της ύστερης καριέρας του, με εξαίρεση τον Χρυσό Φοίνικα του 2011 για το “The Tree of Life” και την υποψηφιότητα του 2019 για το “A Hidden Life”.
Η νέα ταινία του Κινέζου σκηνοθέτη Bi Gan, με τίτλο “Resurrection” – ένα ακόμα πειραματικό έπος σε μορφή και αφήγηση, μετά το “Long Day’s Journey Into Night” του 2018 (Un Certain Regard) – δεν εμφανίστηκε πουθενά στο φετινό lineup.
Πού είναι η ταινία του Νοτιοκορεάτη σκηνοθέτη Park Chan-wook, “No Other Choice”, μια σκοτεινή κωμωδία και μεταφορά του μυθιστορήματος του Donald Westlake “The Ax”, με πρωταγωνιστή τον Lee Byung-hun (τον «κακό» του Squid Game); Η παραγωγή ολοκληρώθηκε μόλις τον Ιανουάριο, γεγονός που κάνει την προθεσμία του φεστιβάλ μια δύσκολη πρόκληση. Τέλος η νέα ταινία του Jim Jarmusch, “Father, Mother, Sister, Brother”, η οποία θα έφερνε τους Cate Blanchett και Adam Driver στο κόκκινο χαλί του Palais, δεν ανακοινώθηκε την Πέμπτη ως μέρος κάποιου προγράμματος. Τα γυρίσματα ολοκληρώθηκαν πάνω από έναν χρόνο πριν και η ανθολογική κωμικο-δραματική ταινία αφορά αποξενωμένα αδέλφια που ξανασμίγουν, με ιστορίες που εκτυλίσσονται στη Νέα Υόρκη, το Παρίσι και το Δουβλίνο. Ο Jarmusch είναι σταθερή αξία στο Φεστιβάλ των Καννών, με το “The Dead Don’t Die” να έχει ανοίξει το Φεστιβάλ το 2019.
Φαίνεται ότι θα πρέπει να περιμένουμε τα φεστιβάλ της Βενετίας και του Τορόντο για τις νέες ταινίες των:
• László Nemes (“Orphan”),
• Karim Aïnouz (“Rosebush Pruning”),
• Kogonada (“A Big Bold Beautiful Journey”, που έτσι κι αλλιώς είναι προγραμματισμένο για κυκλοφορία από τη Sony τον Σεπτέμβριο),
• Nadav Lapid (“Yes!”), και
• Alice Winocour (“Couture” με την Angelina Jolie).
Εκτός προγράμματος των Καννών βρέθηκε και το σκηνοθετικό ντεμπούτο της Kristen Stewart, “The Chronology of Water”, του οποίου τα γυρίσματα ολοκληρώθηκαν στη Λετονία και τη Μάλτα το περασμένο καλοκαίρι. Η ταινία αυτή φημολογείται ότι ενδέχεται να κάνει πρεμιέρα στο Sundance 2025.
Εκτός έμειναν ή “υποβιβάστηκαν” επίσης προς ώρας …
• Καμία ένδειξη για το “An Affair” του Arnaud Desplechin, αν και είναι σχεδόν πάντα παρών στις Κάννες.
• Το μετα-ολοκαυτωματικό δράμα “The Disappearance of Josef Mengele” του Kirill Serebrennikov (Ρωσία) τοποθετήθηκε τελικά στο τμήμα Cannes Premiere εκτός διαγωνισμού — μια υποβάθμιση, αφού οι προηγούμενες του ταινίες όπως το “Petrov’s Flu” και το περσινό “Limonov” ήταν στο επίσημο διαγωνιστικό, αν και το τελευταίο είχε χλιαρή υποδοχή.
Μια απρόσμενη προσθήκη ήταν και η μουσική ταινία του Χιλιανού Sebastián Lelio, “The Wave” εμπνευσμένη από τις φεμινιστικές διαδηλώσεις του 2018 στη Χιλή, η οποία επίσης παρουσιάζεται εκτός διαγωνισμού στο Cannes Premiere.
Γεγονός η επιστροφή του Παναχί
Η νέα, γυρισμένη στα κρυφά ταινία του Jafar Panahi, με τίτλο “A Simple Accident”. Ο Thierry Fremaux αποκάλυψε για πρώτη φορά τον τίτλο, χωρίς να δώσει λεπτομέρειες – πιθανότατα για νομικούς λόγους. Ο Ιρανός σκηνοθέτης έχει ιστορικό παρουσίας στις Κάννες:
• Το 2018 ήταν υποψήφιος για Χρυσό Φοίνικα με το “3 Faces” (το οποίο κέρδισε το βραβείο Σεναρίου),
• Το “Crimson Gold” (2003) είχε συμμετοχή στο Un Certain Regard,
• Το “The White Balloon” (1995) είχε κερδίσει το Camera d’Or.
Η προσωπική του ιστορία τον φέρνει σε παραλληλισμό με τον περσινό Ιρανό σκηνοθέτη Mohammad Rasoulof και την ταινία του “The Seed of the Sacred Fig” που απέσπασε ειδικό βραβείο της κριτικής επιτροπής και αργότερα έλαβε υποψηφιότητα για Όσκαρ.
Ο Panahi έχει υποστεί διώξεις και φυλακίσεις από το καθεστώς του Ιράν και του είχε απαγορευτεί να σκηνοθετεί ή να ταξιδεύει στο εξωτερικό. Το 2022 απελευθερώθηκε μετά από απεργία πείνας και από το 2023 έχει φύγει από το Ιράν. Τα ίχνη του παραμένουν άγνωστα, αλλά ελπίζουμε να παραστεί ο ίδιος στο Φεστιβάλ.
*Mε στοιχεία από το Indie Wire.
➪ Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, Bluesky και Instagram.