Στο πλαίσιο του 3ου Evia Film Project είχαμε τη χαρά να συναντήσουμε την Ελένη Ψυχούλη στην ταβέρνα-στέκι πολιτισμού του Αγιόκαμπου, “Λαγουδέρα”. Μαζί με τους ιδιοκτήτες εξήγησαν με κάθε λεπτομέρεια στους παρευρισκόμενους την αξία της επιστροφής στη φύση, στο απλό που χάσαμε ως πυξίδα μας στο πέρασμα του χρόνου. Στο οικολογικό Φεστιβάλ της Αιδηψού, της Λίμνης και της Αγίας Άννας δε μένουμε μόνο στις ταινίες και τα κινηματογραφικά δρώμενα, αλλά αγγίζουμε ευαίσθητες πτυχές που αφορούν τη βιωσιμότητα και τη γαστρονομία.

Η κα Ψυχούλη τονίζει πως «Αν κάτι, περισσότερο από οτιδήποτε, χαρακτηρίζει το ελληνικό τραπέζι, είναι η αγάπη για τη μοιρασμένη νοστιμιά και την κοινή απόλαυση. Ο μεζές μεταφράζει σε μικρά πιατάκια το αρχαιοελληνικό “ζην ηδέως”, το καλαμπούρι, την έξω καρδιά διάθεση της ζωής κάτω από τον ήλιο, τη χαρά της παρέας, της μοιρασιάς». Πάνω σε αυτό το πνεύμα όσοι βρέθηκαν σε αυτό το όμορφο τραπέζι έγιναν μία ζεστή παρέα. Το περιβάλλον ήταν ιδιαίτερα φιλικό και τα τοπικά εδέσματα πλούσια. Η εξυπηρέτηση άψογη και η ευγένεια των ανθρώπων της τοπικής κοινότητας έκανε τους πάντες να νιώσουν οικεία.

Δεν υπήρξε στιγμή που κάποιος ένιωσε μόνος. Η ελληνική φιλοξενία, οι εκλεκτές γεύσεις, η θάλασσα, ο ήλιος, τα τσίπουρα κι η δύναμη της μουσικής που παρασέρνει τις αισθήσεις με το κύμα να φτάνει λίγα βήματα μακριά από τα καθίσματα. Ήταν μία απόδραση που δίχως υπερβολή μας έκανε να σκεφτούμε κι αν όχι σοφότερους, μας έδωσε μία διέξοδο να δούμε έναν κόσμο που βρίσκεται δίπλα μας, αλλά εμείς επιμένουμε να τον αγνοούμε επιδεικτικά. Ως κάτι δευτερεύον, σαν κάτι δεδομένο που δεν έχουμε ανάγκη, έχοντας υιοθετήσει ένα σύγχρονο μοντέλο ζωής που μας δίνει την αίσθηση του απόλυτου. Είναι όμως αυτή η πραγματικότητα;

Το αγγούρι, η πιπεριά, τα ψάρια περνούν στην πρώτη γραμμή. Το τραπέζι, ο κόσμος του και στη μέση του ο μεζές. Γύρω γύρω παρέες ανθρώπων για χρόνια. Κοινωνικοποίηση, επικοινωνία, επαφή. Οι άνθρωποι δούλευαν από νωρίς το ξημέρωμα, τελείωναν και συνέχιζαν σε αυτή τη συνθήκη έμμεσης “απελευθέρωσης”. Όταν επέστρεφαν σπίτι το μυαλό τους είχε καθαρίσει. Ένας κύκλος που έδινε ζωή μακριά από τη σημερινή βοή που αποπροσανατολίζει και δημιουργεί χάσμα στις σχέσεις.

Όλα αυτά ήρθαν να μας θυμίσουν οι εκλεκτοί οικοδεσπότες σε αυτό το κάλεσμα. Ήταν μία γαστρονομική πρόσκληση με βαθύ υπαρξιακό υπόβαθρο. Την ώρα που παίρνεις τη θέση σου στο “καφενείο” ξεχνάς την ιδιότητά σου. Καταργείται κάθε ταξικό πρόσημο. Είναι το “φαίνεσθαι”, η επιφάνεια η αφετηρία για την αναζήτηση του είναι, του νοήματος της ζωής. Ένα ταξίδι στον χρόνο πάνω σε ιδέες που βασίστηκε και εξελίχθηκε η φιλοσοφία και σήμερα φτάνει σε έννοιες όπως η αυτογνωσία κι η αυτοβελτίωση. Άλλωστε από την αρχαιότητα η γαστρονομία διαδραμάτιζε κομβικό ρόλο και επισφράγιζε σπουδαίες συμφωνίες.

Στη φετινή γιορτή του πράσινου σινεμά το “στην υγεία μας” ακούστηκε δυνατά και αρκετές φορές. Ο Έλληνας, ο “ξένος”, η καρδιά και το μυαλό. Λίγη ώρα μετά βλέπουμε ένα ενιαίο μίγμα. Σε μία εποχή που οι εικόνες τρέχουν γρήγορα μπροστά μας δημιουργώντας συνθήκη θρίλερ και η μνήμη εξασθενεί, ήρθε αυτή η δράση να ενεργοποιήσει τα αντανακλαστικά μας, διότι πέρα από τα προφανή ο μεζές είναι βιωσιμότητα, εντοπιότητα, είναι from farm to table, σέβεται τα food miles και την εποχικότητα και επικροτεί το zero food waste: ανακυκλώνει και δεν πετάει τίποτα.