Το 82ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας έριξε την αυλαία του με τυα βραβεία του να δείχνουν μία αίσθηση ισορροπίας ανάμεσα στην ευαισθησία, τη σιωπηλή δύναμη της αφήγησης και τη βαθιά πολιτική τοποθέτηση. Ο μεγάλος νικητής της 82ης διοργάνωσης δεν ήταν κάποια φανταχτερή υπερπαραγωγή, αλλά ο Τζιμ Τζάρμους. Ένας σκηνοθέτης που έχει τον τρόπο να “κλέβει” λεπτομέρειες από τις ζωές μας και να τις μεταμορφώνει σε ταινία. Το έργο του “Father Mother Sister Brother” κέρδισε τον Χρυσό Λέοντα, αφήνοντας Παρκ και Λάνθιμο στα “κρύα του λουτρού”. 

Στη σκηνή της Λίντο εκεί όπου κάθε σινεφίλ χειροκρότημα μοιάζει με μυστήριο, ο Τζάρμους παρέλαβε το βραβείο για μια ταινία που κινηματογραφεί το απλό. Κατορθώματα σιγής και συγκίνησης, μικρές στιγμές που αντηχούν τις οικογενειακές σχέσεις κι απλώνονται σε όλο τον κόσμο. Η ηρεμία στη σκηνοθεσία του, το ατομικό χιούμορ, οι σιωπηλές ρωγμές στις σχέσεις, έκαναν την ταινία να ξεχωρίσει παρά το γεγονός ότι δεν ήταν το φαβορί. Δεν είναι τυχαίο πως είχε να ανταγωνιστεί κορυφαίους δημιουργούς με πιο mainstream περιεχόμενο. 

Χρυσός Λέοντας στι ψυχές όλων μας και η ταινία που έδωσε το πολιτικό βάρος στη φετινή Βενετία ήταν το “The Voice of Hind Rajab”. Ένα ντοκιμαντέρ-κραυγή απώλειας και αθωότητας, με αυθεντικά ηχητικά ντοκουμέντα από μια μικρή Παλαιστίνια που ζητούσε βοήθεια και η φωνή της ταξίδεψε μακριά από το άψυχο στόμα της και δε θα σιγήσει. Ένας χείμαρρος συναισθημάτων που έσπασε ρεκόρ χειροκροτήματος (24 λεπτά). Το έργο απέσπασε τον Αργυρό Λέοντα – Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής. Μία κίνηση που έδειξε πως η πολιτική είναι παρούσα και κάνει μία σιωπηλή δήλωση αντίστασης μέσα από τον κινηματογράφο. 

Τα υπόλοιπα μεγάλα Βραβεία: 

• Αργυρός Λέων – Καλύτερη Σκηνοθεσία: Benny Safdie για The Smashing Machine, όπου ο Dwayne «The Rock» Johnson υποδύεται έναν πρωτοπόρο του MMA. 

• Ειδικό Βραβείο Κριτικής Επιτροπής: Gianfranco Rosi για το Below the Clouds, ένα ντοκιμαντέρ σε ασπρόμαυρο φόντο, που αντλεί από την αίγλη και τη φθορά της Νάπολι. 

• Βραβείο Α’ Ανδρικού Ρόλου (Volpi Cup): Toni Servillo για την La Grazia, σε ρόλο κυνικού προέδρου. Μία σκληρή και ακριβής σάτιρα της εξουσίας του Πάολο Σορεντίνο που άονοιξε την αυλαία του Φεστιβάλ.  

• Βραβείο Α’ Γυναικείου Ρόλου (Volpi Cup): Xin Zhilei για την The Sun Rises on Us All, ένας ρόλος βαριάς εσωτερικής έντασης από την Κίνα. 

• Για το Καλύτερο Σενάριο, η ομάδα Valerie Donzelli και Gilles Marchand τιμήθηκε για το À pied d’œuvre, ένα ταξίδι στο σκοτάδι της δημιουργικής επιλογής και των προσωπικών θυσιών.  

• Νέο ταλέντο αναδείχθηκε “και αναδύθηκε” η Luna Wedler, με το Marcello Mastroianni Award για την ερμηνεία της στο Silent Friend.  

Είχαμε όμως και τις τιμητικές διακρίσεις του Φεστιβάλ. Ο Χρυσός Λέοντας για τη συνολική προσφορά απονεμήθηκε στους Werner Herzog και Kim Novak, δύο καλλιτεχνικές μορφές που έχουν ενσωματώσει την κινηματογραφική αφήγηση με τρόπο ολότελα προσωπικό.  

Η Βενετία φέτος δεν ήταν απλώς ένας διάδρομος λάμψης και κόκκινου χαλιού. Ήταν ένα πολιτικό πεδίο, μια πλατφόρμα όπου η τέχνη σκηνοθέτησε τις κραυγές πραγματικών θυμάτων και όπου ο Τζάρμους, με τη μινιμαλιστική του αφήγηση, υπενθύμισε ότι η ευγένεια της τέχνης μπορεί να έχει το αποτύπωμα της αντίστασης. Τα φιλμ που βραβεύτηκαν δεν ήταν έργα διαφυγής, αλλά καθρέφτες κοινωνικών ρωγμών, οικογενειακών θλίψεων, ανθρώπινων θεμάτων που απαιτούν παρουσία, ευθύνη, φωνή. Το δεδομένο είναι πως η κινηματογραφική “σοδειά” είναι σπουδαία και θα έχουμε μία σεζόν γεμάτη δυνατές ταινίες που σύντομα θα δούμε στις Νύχτες Πρεμιέρας, στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και φυσικά στην εβδομαδιαία διανομή στις αίθουσες. 

Η Βενετία κλείνει φέτος ένα κεφάλαιο που αποδεικνύει πως ακόμη και στο πιο λαμπερό στερέωμα, η διαφορά την κάνει ο εμβληματικός απλός λόγος, όπως εκείνος του Τζιμ Τζάρμους, αλλά και η ανάγκη να μιλήσουμε απλά και να υιοθετήσουμε ή αν θέλετε να αποδεχθούμε πως στην εποχή της ακραίας επικράτησης της τεχνολογίας, υπάρχει ακόμα συναισθηματική νοημοσύνη και μνήμη κόντρα στη λήθη των πάντων. 

 

 

➪ Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, Bluesky και Instagram.