Υπάρχουν ιστορίες που δεν αντέχουν να μείνουν θαμμένες μέσα στα δελτία ειδήσεων, να χαθούν στον καταιγισμό της καθημερινής ενημέρωσης, να γίνουν ένα ακόμα σύντομο βίντεο που σκρολάρουμε και ξεχνάμε. Μία από αυτές είναι η ιστορία της Χιντ Ρατζάμπ, του εξάχρονου κοριτσιού που εγκλωβίστηκε σε ένα αυτοκίνητο στη Γάζα ύστερα από επίθεση του ισραηλινού στρατού και βρέθηκε νεκρή μέρες αργότερα. Μια παιδική φωνή που καλούσε σε βοήθεια και έμεινε αναπάντητη. 

Η σκηνοθέτης, Καουτέρ Μπεν Χάνια αποφάσισε να δώσει σε αυτή τη φωνή το βήμα που της στέρησε η ζωή. Έγραψε και σκηνοθέτησε την ταινία Η Φωνή της Χιντ Ρατζάμπ”, αντλώντας υλικό από τα ηχητικά ντοκουμέντα της συνομιλίας της μικρής με τους εθελοντές της Ερυθράς Ημισελήνου. Εκείνοι προσπαθούσαν να την κρατήσουν στη γραμμή, να της δώσουν ελπίδα μέχρι να φτάσει το ασθενοφόρο που δεν έφτασε ποτέ. Ο κινηματογράφος γίνεται έτσι το μέσο όχι μόνο της αφήγησης, αλλά και της μνήμης. 

Η ταινία θα κάνει παγκόσμια πρεμιέρα στη Βενετία στις 3 Σεπτεμβρίου και ήδη συγκεντρώνει διεθνές ενδιαφέρον. Ο λόγος δεν είναι μόνο το συγκλονιστικό της θέμα, αλλά και η ομάδα που στάθηκε στο πλευρό της δημιουργού: ο Μπραντ Πιτ και ο Χοακίν Φίνιξ αναλαμβάνουν ρόλο εκτελεστικών παραγωγών, μαζί με τον Αλφόνσο Κουαρόν, τη Ρούνι Μάρα και τον Τζόναθαν Γκλέιζερ. Στο εγχείρημα συμμετέχουν και οι παραγωγοί της Plan B, Ντέντε Γκάρντνερ και Τζέρεμι Κλάινερ γνωστοί από τις πολυάριθμες βραβευμένες συνεργασίες τους. 

Η παρουσία αυτών των ονομάτων δεν αλλάζει το περιεχόμενο της ταινίας. Φουντώνει όμως τη διεθνή απήχησή της. Όταν μεγάλα πρόσωπα του Χόλιγουντ “δανείζουν” το κύρος τους σε ένα έργο, εκείνο αποκτά άλλη βαρύτητα, προσελκύει περισσότερα βλέμματα, σπάει το φράγμα της αδιαφορίας. Σε έναν κόσμο όπου η πληροφορία ταξιδεύει με ταχύτητα φωτός αλλά η μνήμη μας σβήνει με την ίδια ταχύτητα, αυτό είναι ίσως το πιο κρίσιμο. 

“Δεν μπορώ να αποδεχθώ έναν κόσμο που ένα παιδί καλεί σε βοήθεια και κανείς δεν έρχεται” … 

Με αυτά τα λόγια περιέγραψε η Μπεν Χάνια την αφετηρία της ταινίας. Πρόκειται για μια διαπίστωση τόσο απλή, σχεδόν αυτονόητη, αλλά και τόσο ανυπόφορη. Ο κόσμος μας απέτυχε να απαντήσει στην κλήση της Χιντ. Ο κινηματογράφος όμως μπορεί να απαντήσει με τον δικό του τρόπο: διατηρώντας τη μνήμη ζωντανή. 

Η σκηνοθέτης δεν αντιμετωπίζει τη μυθοπλασία ως απόδραση από την πραγματικότητα, αλλά ως το πιο ισχυρό της όπλο. «Η μυθοπλασία, όταν στηρίζεται σε αληθινά, οδυνηρά γεγονότα, είναι πιο ισχυρή από τον θόρυβο των breaking news ή από τη λήθη του σκρολαρίσματος», σημειώνει και έχει δίκιο. Η επικαιρότητα μας βομβαρδίζει με αριθμούς, με τίτλους, με εικόνες που περνούν και χάνονται. Η τέχνη αντιθέτως μπορεί να σταματήσει τον χρόνο, να κρατήσει ανοιχτή την πληγή για να μη γίνει απλώς στατιστική. 

Η Μπεν Χάνια δεν είναι άγνωστη στον κόσμο του σινεμά. Οι προηγούμενες δουλειές της, Four Daughters και The Man Who Sold His Skin έφτασαν μέχρι τα Όσκαρ, επιβεβαιώνοντας την ικανότητά της να συνδυάζει την πολιτική ματιά με την προσωπική αφήγηση. Στην Φωνή της Χιντ Ρατζάμπ φαίνεται να κορυφώνει αυτή την πορεία, εστιάζοντας σε ένα γεγονός που ξεπερνά τα όρια μιας τοπικής τραγωδίας και αγγίζει την παγκόσμια συνείδηση. 

Το Φεστιβάλ της Βενετίας που ανοίγει τις πύλες του θα έχει τη Γάζα στο επίκεντρο. Δεν είναι μόνο η πρεμιέρα της ταινίας, αλλά και η φιλοπαλαιστινιακή διαδήλωση που έχουν οργανώσει ντόπιοι ακτιβιστές. Το κόκκινο χαλί και οι προβολείς θα μοιραστούν τον χώρο με πανό και συνθήματα. Αυτή η συνύπαρξη είναι αποκαλυπτική: ο κινηματογράφος δεν είναι απλώς τέχνη, είναι και πολιτική, είναι και πράξη αντίστασης. 

Η Χιντ Ρατζάμπ δεν είναι μόνο ένα παιδί από τη Γάζα. Είναι το σύμβολο ενός κόσμου που αποτυγχάνει να προστατεύσει τους πιο ευάλωτους. Η ιστορία της μιλά για όλους μας: για τα παιδιά που χάνονται σε βομβαρδισμούς, για τις φωνές που δεν ακούγονται, για τις εκκλήσεις που πέφτουν στο κενό. Είναι η παγκόσμια θλίψη που ενώνει τους ανθρώπους πέρα από σύνορα και ταυτότητες. 

Η συμμετοχή των σταρ του Χόλιγουντ αποκτά μεγαλύτερη σημασία. Γιατί μετατρέπει μια τοπική ιστορία σε παγκόσμιο γεγονός, φέρνει το δράμα της Γάζας στο Λίντο της Βενετίας σε ένα από τα σημαντικότερα πολιτιστικά βήματα του πλανήτη. Δεν πρόκειται για φιλανθρωπία, αλλά για έναν τρόπο να σπάσει η σιωπή. 

Η Φωνή της Χιντ Ρατζάμπ δεν είναι μια ακόμη ταινία για τον πόλεμο. Είναι μια υπενθύμιση ότι πίσω από κάθε τίτλο ειδήσεων υπάρχει μια ζωή, μια φωνή που κάποτε μίλησε και δεν εισακούστηκε. Ο κινηματογράφος επιβάλλεται να αρνηθεί τη λήθη. 

Ο Μπραντ Πιτ, ο Χοακίν Φίνιξ, ο Αλφόνσο Κουαρόν και οι υπόλοιποι δεν δίνουν απλώς την υπογραφή τους. Δανείζουν το κύρος τους για να ακουστεί αυτή η φωνή πιο δυνατά. Σε έναν κόσμο όπου το παιδί κάλεσε για βοήθεια και κανείς δεν ήρθε ίσως τώρα, έστω και αργά να βρεθούν χιλιάδες που θα την ακούσουν. 

Όσο μικρό κι αν φαίνεται μπροστά στην αδικία, είναι ένα βήμα. Ένα βήμα που το σινεμά μπορεί να κάνει καλύτερα από κάθε άλλο μέσο: να διασώσει τη μνήμη, να ανθίσει μέσα στην ερήμωση, να χαρίσει φωνή σε εκείνους που σίγησαν. 

*Mε στοιχεία από το Variety. 

 

 

 Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, Bluesky και Instagram.