Οι πρόγονοί μας της Λίθινης Εποχής δεν μοιράζονταν απλώς ιστορίες δίπλα στη φωτιά, αλλά μπορεί και να τις έβλεπαν. Οι πρώτοι άνθρωποι που ζούσαν στη σημερινή Γαλλία χάραζαν σχέδια σε βραχώδεις πλάκες και τις τοποθετούσαν δίπλα στο τρεμάμενο φως της φωτιάς για να δώσουν την ψευδαίσθηση της κίνησης – μια πρώιμη μορφή κινούμενης εικόνας, σύμφωνα με νέα έρευνα, όπως αναφέρει δημοσίευμα του CNN.
Ερευνητές στο Πανεπιστήμιο του Γιορκ και το Πανεπιστήμιο του Ντάραμ στο Ηνωμένο Βασίλειο μελέτησαν 50 πέτρινες πλάκες που φυλάσσονται στο Βρετανικό Μουσείο και οι οποίες χαράχτηκαν από κυνηγούς-συλλέκτες πριν από περίπου 15.000 χρόνια.
Οι πλάκες ήταν κατασκευασμένες από ασβεστόλιθο και είχαν ανασκαφεί από ένα βραχώδες καταφύγιο στο Montastruc της Γαλλίας, τον 19ο αιώνα και στις αρχές του 20ού αιώνα. Απεικονίζουν διάφορα ζώα όπως άλογα, ελάφια, βίσονες και αγριοκάτσικα. Οι ερευνητές εντόπισαν επίσης ροζ μοτίβα στην άκρη ορισμένων πετρών, γεγονός που μπορεί να υποδηλώνει ότι είχαν τοποθετηθεί σε κοντινή απόσταση από την φωτιά.
Οι επιστήμονες διεξήγαγαν πειράματα σε έναν αυτοσχέδιο προϊστορικό καταυλισμό και χρησιμοποίησαν λογισμικό εικονικής πραγματικότητας. Αναδημιούργησαν τις χαραγμένες πλάκες όπως θα έμοιαζαν αρχικά – με σαφείς λευκές γραμμές – και τις τοποθέτησαν γύρω από μια φωτιά.
Διαπίστωσαν ότι τα μοτίβα της θερμικής φθοράς υποδηλώνουν ότι τοποθετήθηκαν κοντά σε εστίες για να φαίνεται ότι κινούνται και τρεμοπαίζουν στο φως της φωτιάς. Η αλληλεπίδραση μεταξύ της χαραγμένης πέτρας και του περιπλανώμενου φωτός της φωτιάς έκανε τις μορφές να φαίνονται δυναμικές και ζωντανές, αναφέρει η μελέτη.
«Πραγματοποιήσαμε αυτό το πείραμα και τη νύχτα. Έτσι είχαμε το πλήρες αποτέλεσμα. Ήταν συναρπαστικό να βλέπουμε αυτές τις χαραγμένες μορφές να ζωντανεύουν μπροστά στα μάτια μας», δήλωσε στο CNN η Ίζι Γουίσερ, διδακτορική φοιτήτρια στο τμήμα αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου του Ντάραμ και συν-συγγραφέας της μελέτης που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό «PLOS ONE».
«Επίσης παρατηρήσαμε ότι τα μοτίβα αυτά που δημιουργήθηκαν από αυτή τη δραστηριότητα ταιριάζουν περισσότερο με αυτά του Montastruc», πρόσθεσε.
Οι χαραγμένες πλάκες μπορεί όμως και να σηματοδοτούσαν το περίγραμμα της εστίας. Ωστόσο, η μελέτη έδειξε ότι δεν ήταν αποκλειστικά λειτουργικές και ότι κάτι τέτοιο θα μπορούσε να κάνει κι ένας ασβεστόλιθος που δεν ήταν χαραγμένος.
Η μελέτη ανέφερε ότι η ανθρώπινη νευρολογία είναι ιδιαίτερα προσαρμοσμένη στο να ερμηνεύει την αλλαγή του φωτός και της σκιάς ως κίνηση και να αναγνωρίζει οπτικά οικείες μορφές σε τέτοιες μεταβαλλόμενες συνθήκες φωτισμού.
«Πρόκειται για κοινωνίες που ήταν πραγματικά επικεντρωμένες στα ζώα. Περνούσαν ολόκληρη τη ζωή τους εντοπίζοντας και κυνηγώντας ζώα. Έτσι, μάλλον δεν είναι υπερβολικό να πούμε ότι οι ιστορίες τους θα περιλάμβαναν και τα ζώα», εξήγησε η Γουίσερ.
«Είναι συναρπαστικό αν σκεφτούμε ότι αυτή η τέχνη αποτελεί μέρος των ιστοριών που αφηγούνταν γύρω από την φωτιά για συγκεκριμένα ζώα, τα οποία ‘ζωντάνευαν’ μπροστά στη φωτιά».
