Δέκα χρόνια. Τόσο χρειάστηκε ο Τζόναθαν Γκλέιζερ για να περάσει από τη σιωπηλό, Under the Skin (2013) στο οσκαρικό The Zone of Interest (2023). Και πριν; Τέσσερα ακόμα από το Birth (2004), δεκατρία από το ντεμπούτο του Sexy Beast. Μοιάζει λες και ο Βρετανός auteur ζει σε δικό του αστρικό ρολόι: μια ταινία ανά δεκαετία, σαν να χρειάζεται πλήρη ηλιακή έκλειψη για να ξαναγράψει ιστορία. 

Αυτήν τη φορά, όμως, ο ίδιος σηκώνει το χέρι και λέει: «Τέρμα οι μεγάλες παύσεις». Σε συνέντευξη που παραχώρησε σε ανεξάρτητη εκδήλωση κινηματογραφικού ρεπεράζ, ο Γκλέιζερ διαβεβαίωσε ότι δεν θα “περιμένουμε άλλη μια δεκαετία” και ότι ήδη γράφει το επόμενο σχέδιό του. Λεπτομέρειες για την πλοκή; Μόνο μια υπόσχεση: «Υπάρχει κάτι στο μυαλό μου που σύντομα θα μεταφραστεί σε ταινία». 

Η είδηση επιβεβαιώθηκε αμέσως και από βρετανικά κινηματογραφικά sites, τα οποία θυμίζουν ότι ο σκηνοθέτης έχει παραδώσει μόλις τέσσερις ταινίες σε 25 χρόνια καριέρας  κι όμως κάθε του βολή μοιάζει με πολιτισμικό σεισμό. Το Zone χρειάστηκε μια δεκαετία εμμονικής έρευνας γύρω από τον ήχο, το κάδρο, το εντός/εκτός πεδίου, όπως παραδέχτηκε ο ίδιος στους Los Angeles Times: «Δεν θα ξαναπεράσω τέτοιο μαραθώνιο». 

Πριν από κάμποσους μήνες, ο Γκλέιζερ είχε πετάξει ένα ακόμη πετραδάκι: το επόμενο φιλμ, είπε, «θα μιλά για τρυφερότητα».  Το internet αναστέναξε: ο άνθρωπος που κινηματογράφησε το κακό κατοικημένο δίπλα στον φράχτη του Άουσβιτς, ετοιμάζεται για κάτι ζεστό; Μάλλον όχι ακριβώς. Στο σύμπαν Γκλέιζερ ακόμη και η τρυφερότητα περνά από σκοτεινό θάλαμο. 

Οι φήμες που ακούγονται μιλούν για: 

• Μικρότερη κλίμακα, μεγαλύτερη οικειότητα: τετράγωνα δωμάτια, ανθρώπινο βλέμμα, λιγότερο ιστορικό βάρος. 

• Σκηνοθεσία σε βρετανικό έδαφος μετά από γύρισμα στην Πολωνία και στον εφιαλτικό κήπο του Άουσβιτς. 

• Συνεργασία με νέους ηθοποιούς, κόντρα στην επιλογή των καταξιωμένων Σάντρα Χίλερ και Κρίστιαν Φρίντελ. 

Σίγουρο δεν είναι τίποτα  κι αυτό, ακριβώς, είναι το παιχνίδι που ξέρει να παίζει ο Γκλέιζερ: να κρατά κλειστά τα χαρτιά ώσπου να μυρίσει η αίθουσα σκοτάδι. 

Από την ψυχεδελική διαφήμιση της Guinness ως το body-horror υπαρξιακό δράμα, Under the Skin κι από τον μαφιόζικο Sexy Beast μέχρι τη γεωμετρία τρόμου του Zone, ο Γκλέιζερ αλλάζει δέρμα αλλά όχι πυρήνα: ταινίες-εργαστήρια για το “τι ακούει το μάτι” και “τι βλέπει το αυτί”. Γι’ αυτό και κάθε του project μοιάζει με πύραυλο εκτόξευσης: καθυστερεί, φορτώνει καύσιμα, και ξαφνικά διάτρητο φως. 

Ένας δημιουργός που είχε γίνει σχεδόν ανέκδοτο για την αργοπορία του, ξαφνικά σηκώνει τα μανίκια. Στην εποχή των streaming “fast food”, ένας σκηνοθέτης «χειροποίητος» υπόσχεται ότι θα σερβίρει καινούργιο πιάτο πιο γρήγορα, αλλά χωρίς να ρίξει τη φωτιά και μόνο αυτή η υπόσχεση όμως είναι αρκετή για να κάνουμε refresh στα κινηματογραφικά tabs μας. 

Μέχρι τότε, κρατήστε τη φράση του στο μυαλό: «Έχω κάτι εδώ μέσα…» (δείχνει το κεφάλι του). Όταν ο Γκλέιζερ το κατεβάσει στο story-board, ετοιμαστείτε για ακόμη ένα καθηλωτικό ταξίδι στα όρια του ήχου, της εικόνας και της ανθρώπινης αντοχής, γιατί όπως δήλωσε, «δεν θα περιμένετε άλλη δεκαετία». Και σ’ αυτόν τον σκηνοθέτη, κάθε δεκαετία αξίζει σαν αιώνας κινηματογραφικού χρόνου. 

*Με στοιχεία από το WorldOfReel.

 

 

➪ Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, Bluesky και Instagram.