Σήμερα νιώθεις τον κόσμο να γκρεμίζεται κάτω από τα πόδια σου. Το climate tech μετατοπίζει το ενδιαφέρον και δηλώνει την εξέλιξη με διάφορους τρόπους. Η λέξη τεχνολογία κυριαρχεί σε κάθε επιστήμη. Όσο παράδοξο κι αν ακούγεται σε μια στιγμή όπου η πολιτική βούληση μοιάζει να υποχωρεί, οι επενδύσεις να επιβραδύνονται και οι κλιματικές επιδόσεις του πλανήτη να επιδεινώνονται, τώρα είναι η καλύτερη στιγμή για να επενδύσει κανείς στην τεχνολογία του κλίματος. 

Βρισκόμαστε σε ένα ιστορικό σημείο καμπής. Για δεκαετίες η συζήτηση γύρω από την κλιματική αλλαγή ήταν μια μίζερη αριθμητική: καμπύλες που ανέβαιναν, δεσμεύσεις που έμεναν στα χαρτιά, ένας κόσμος που έμοιαζε παγιδευμένος στη δική του αδράνεια. Το 2014 η Διεθνής Υπηρεσία Ενέργειας (IEA) προέβλεπε ότι χωρίς δραματικές αλλαγές θα φτάναμε το 2040 να εκπέμπουμε 46 δισεκατομμύρια τόνους CO₂ κάθε χρόνο. Ακόμη και στο πιο αισιόδοξο σενάριο, μιλούσαμε για 38 δισεκατομμύρια. 

Δέκα χρόνια μετά, η “χειρότερη” σημερινή πρόβλεψη είναι περίπου ίση με το “καλύτερο” σενάριο του 2014 κι αν οι χώρες τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους οι εκπομπές μπορεί να πέσουν κοντά στους 33 δισεκατομμύρια τόνους μέχρι το 2040. 

Δεν πρέπει να κοιτάμε μόνο τα δεδομένα, αλλά και την τροπή που παίρνουν οι προσδοκίες. Το climate tech σήμερα θυμίζει περισσότερο internet των αρχών του 2000 παρά την καθιερωμένη “πράσινη” βιομηχανία της δεκαετίας του 2010. Ηλιακή και αιολική ενέργεια σε τιμές-σοκ, μπαταρίες που γίνονται φθηνότερες και αποδοτικότερες, ηλεκτρικά οχήματα που ξεσπούν ακόμη κι όταν καταργούνται οι επιδοτήσεις, αναδυόμενες οικονομίες που παρακάμπτουν ολόκληρη την εποχή των ορυκτών καυσίμων και περνούν απευθείας σε καθαρές υποδομές. 

Χώρες που θεωρούνται “αμετακίνητες” στο παρελθόν κάνουν ένα βήμα μπροστά. Η Κίνα, η πιο ενεργοβόρα χώρα στον πλανήτη δεσμεύεται δημόσια ότι οι εκπομπές της θα κορυφωθούν πριν το 2030. Η Ινδία χτίζει ανανεώσιμες υποδομές με ρυθμό που δεν προλαβαίνει να καταγράψει ούτε η στατιστική. Η Αφρική μέσα από επενδύσεις μικρής κλίμακας δημιουργεί δίκτυα ενέργειας που πριν δέκα χρόνια θα ήταν αδιανόητα. Όλα αυτά συνθέτουν το μοτίβο της μετάβασης. Εδώ ακριβώς βρίσκεται κι η ευκαιρία. 

Η αγορά σήμερα είναι γεμάτη απαισιοδοξία. Οι επενδύσεις μειώνονται, οι κυβερνήσεις διστάζουν, τα μεγάλα funds παγώνουν στρατηγικές. Όμως η ιστορία μας έχει μάθει ότι οι μεγαλύτερες αποδόσεις προκύπτουν ακριβώς όταν η ψυχολογία της αγοράς είναι στο χαμηλότερο σημείο. Όταν οι δείκτες διάθεσης πέφτουν, αλλά οι βασικές τεχνολογικές καμπύλες συνεχίζουν να ανεβαίνουν. Αυτή είναι η στιγμή όπου χτίζονται οι επόμενοι κολοσσοί. 

Η “γεωθερμία” ετοιμάζεται να εκραγεί χάρη σε νέα εργαλεία διάτρησης, προσομοιώσεις και AI. Το “έξυπνο δίκτυο” ενέργειας δεν είναι πια ευχολόγιο: λογισμικό βελτιστοποίησης φορτίου, διαχείριση αιχμών, on-demand εξισορρόπηση. Εκεί όπου κάποτε χρειαζόσουν τσιμέντο και χαλύβδινα εργοστάσια, τώρα χρειάζεσαι κώδικα … Η επόμενη πραγματική επανάσταση στο climate tech θα είναι ψηφιακή. 

Είναι γεγονός πως η μεγάλη εικόνα δείχνει ότι βρισκόμαστε στην πορεία μιας τεράστιας μετάβασης, όπου οι τιμές των καθαρών τεχνολογιών πέφτουν ταχύτερα απ’ ό,τι προβλέπει οποιοδήποτε μοντέλο και όπου η κλιματική κρίση δεν αφήνει πλέον περιθώρια για καθυστέρηση. Το climate tech δεν είναι “επένδυση ESG”. Δεν είναι “ηθική επιλογή”. Είναι η επόμενη βιομηχανική επανάσταση και μάλιστα η μόνη βιομηχανική επανάσταση που έχει deadline. 

Αν η προηγούμενη δεκαετία ήταν η εποχή της αισιοδοξίας, η επόμενη θα είναι η εποχή της αναγκαιότητας κι αυτό συνεπάγεται ζήτησης, κινήτρων και κεφαλαίων που θα ξαναγυρίσουν, επειδή δεν μπορούν να αγνοήσουν την κερδοφορία. 

Οι επενδύσεις στο climate tech δεν πρέπει να αντιμετωπίζονται ως στοίχημα σε έναν αβέβαιο κόσμο. Είναι συμμετοχή στη διαμόρφωση ενός κόσμου που έχει ήδη αρχίσει να αλλάζει. Σε μια αγορά που μόλις τώρα ανοίγει. Σε ένα σύστημα που με μαθηματικούς όρους έχει αρχίσει να “καμπυλώνει”. Η καλύτερη στιγμή για να μπεις σε μια νέα εποχή είναι όταν οι περισσότεροι πιστεύουν ότι δεν έχει ακόμη έρθει και αυτή η στιγμή είναι τώρα. 

*Με στοιχεία από το Wired 

 

 

➪ Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, Bluesky και Instagram.