Μπορεί να φαίνεται περίεργο, αλλά το να θάψουμε 100% βαμβακερά εσώρουχα και να τα ξεθάψουμε 60 ημέρες αργότερα, μπορεί να μας βοηθήσει να προσδιορίσουμε το πόσο υγιές είναι το έδαφος της γης. Αν βρούμε το εσώρουχο σε κουρέλια, άρα έχει αποσυντεθεί, πιθανόν σημαίνει ότι το έδαφος είναι υγιές. Το βαμβάκι είναι ένα οργανικό υλικό, που αποσυντίθεται κάτω από τις κατάλληλες συνθήκες, όπως όταν υπάρχουν πολλά μικρόβια στο έδαφος. Αν το εσώρουχο είναι άθικτο, αυτό μπορεί να σημαίνει ότι το έδαφος έχει έλλειψη μικροβίων.
Το υγιές έδαφος συνδέεται με αποδοτικές καλλιέργειες, καθαρότερο αέρα και καλύτερη ποιότητα νερού. Συμβάλλει στη μείωση της διάβρωσης, των πλημμυρών και της απορροής των όμβριων υδάτων. Το υγιές έδαφος μπορεί επίσης να συμβάλει στη δέσμευση άνθρακα απ’ την ατμόσφαιρα.
Πώς όμως μπορούμε να θεραπεύσουμε το ανθυγιεινό έδαφος; Πολλοί έχουν στραφεί στην αναγεννητική γεωργία.
Η αναγεννητική γεωργία είναι ένα σύνολο γεωργικών πρακτικών που μπορούν να βοηθήσουν στην αποκατάσταση της βιοποικιλότητας, στην καταπολέμηση της κλιματικής κρίσης και στην πυροδότηση της οικονομικής ανάπτυξης.
Ορισμένες από αυτές τις πρακτικές περιλαμβάνουν:
- Τη φύτευση χωρίς άροση (συμβάλλει στη μη διατάραξη του εδάφους)
- Την καλλιέργεια κάλυψης (η φύτευση προσωρινών καλλιεργειών που δεν προορίζονται για συγκομιδή, βοηθά στη διατήρηση της γονιμότητας του εδάφους)
- Την ενσωμάτωση των ζώων (μετακίνηση βοοειδών για τεχνικές βόσκησης ή χρήση της κοπριάς τους για τη λίπανση του εδάφους)
- Την αμειψισπορά ποικιλίας (αποφεύγονται οι μονοκαλλιέργειες και περιορίζεται η χρήση φυτοφαρμάκων)
Για αγρότες όπως ο Jim Harbach στα Schrack Farms στην Πενσυλβάνια, η αναγεννητική γεωργία μπορεί να βοηθήσει το έδαφος να φτάσει στην καλύτερη δυνατή κατάστασή του. Η οικογένεια του Harbach καλλιεργεί «καλλιέργειες κάλυψης» εδώ και σχεδόν 20 χρόνια. Σύμφωνα με τον Harbach, οι αποδόσεις του έχουν αυξηθεί και η φάρμα δεν χρειάστηκε να χρησιμοποιήσει εντομοκτόνα τις τελευταίες δύο δεκαετίες.
Από τότε που είδε τα οφέλη, ο Harbach προσπάθησε να βοηθήσει άλλους αγρότες να δουν τη σχέση μεταξύ των βιώσιμων πρακτικών και του πλανήτη.
«Συνήθως η μεγαλύτερη πρόκληση είναι η αλλαγή νοοτροπίας», δήλωσε ο Harbach στο NowThisNews. «Πολλοί αγρότες καλλιεργούν με τον ίδιο τρόπο εδώ και πολλά χρόνια, όπως έκανε ο πατέρας μου, ο παππούς μου. Και δεν είναι πραγματικά πρόθυμοι να αλλάξουν, αλλά μόλις αρχίσουν να βλέπουν τα οφέλη από αυτό [την αναγεννητική γεωργία], δεν μπορούν να τα αγνοήσουν. Δεν έχω συναντήσει έναν αγρότη που να μην θέλει να είναι περιβαλλοντικά υπεύθυνος».
Στην Βρετανία, ο Iain Green απ΄το αγρόκτημα Corskie Farm, έθαψε εσώρουχα σε διάφορα σημεία του αγροκτήματός του έκτασης 2.800 στρεμάτων. Οι δοκιμές του Green, πραγματοποιήθηκαν σε συνεργασία με την Quality Meat Scotland (QMS) και το Agriculture and Horticulture Development Board (AHDB).
«Τα αποτελέσματα είχαν πολύ ενδιαφέρον. Έχουμε ένα αρκετά υγρό χωράφι εδώ και προφανώς αυτό στερείται οξυγώνου και έτσι τα εσώρουχα δεν προχώρησαν σε αποσύνθεση», δήλωσε στο BBC. «Ωστόσο, στα χωράφια έντονης καλλιέργειας, τα εσώρουχα “φαγώθηκαν”. Ήταν μια επιτυχία και ένας απλός και φτηνός τρόπος δοκιμής του εδάφους για το πόσο υγιές είναι», συμπλήρωσε.
Ένας εκπρόσωπος της QMS δήλωσε, ότι ελπίζουν η δοκιμή αυτή να υιοθετηθεί απ’ τους αγρότες σε όλη τη χώρα ως μέσο που θα τους παρέχει πληροφορίες σχετικά με την παραγωγικότητα του εδάφους τους.
Το 2020, η γεωργία αντιπροσώπευε το 11% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στις ΗΠΑ. Όμως, όσο και αν επηρεάζει το κλίμα μας, η γεωργία θα μπορούσε να αποτελέσει τη λύση στον αγώνα κατά της κλιματικής κρίσης. Και ορισμένοι υποστηρικτές του κλίματος επισημαίνουν την αναγεννητική γεωργία ειδικά ως προτεραιότητα σε αυτή τη μάχη.
Μια εκτίμηση προβλέπει ότι η επέκταση της αναγεννητικής γεωργίας θα μπορούσε να οδηγήσει σε παγκόσμια μείωση 15-23 γιγατόνων CO2 έως το 2050. Στις ΗΠΑ, προβλέπεται ότι οι αναγεννητικές πρακτικές στο 85% των καλλιεργούμενων εκτάσεων, θα μπορούσαν να δεσμεύσουν περίπου 100 εκατομμύρια τόνους διοξειδίου του άνθρακα ετησίως. Αλλά αυτές είναι απλώς προβλέψεις, που εξαρτώνται από το αν οι αγρότες θα επιλέξουν νέους τρόπους καλλιέργειας, φιλικούς προς το περιβάλλον και δεν διαταράσσουν το έδαφος με όργωμα ή δεν κόβουν δάση ή λιβάδια για να δημιουργήσουν «χώρο» για περισσότερες καλλιέργειες και βόσκηση ζώων.
Μπορεί λοιπόν η αναγεννητική γεωργία να σώσει τον πλανήτη; Από μόνη της, ως λύση, φαίνεται πολύ διαφοροποιημένη απ’ την «κλασσική» γεωργία. Αλλά όλες οι γεωργικές πρακτικές (μπορούν να) είναι βοηθητικές για το περιβάλλον. Υπάρχουν μελέτες στις οποίες κάποιες πρακτικές έχουν λειτουργήσει κατ’ αυτόν τον τρόπο.
Οι αποδόσεις των καλλιεργειών και η επισιτιστική ασφάλεια [σ.σ. όταν υπάρχουν λιγότερα ή καθόλου εμπόδια στην απόκτηση τροφίμων που είναι ασφαλή, θρεπτικά, προσιτά, βιώσιμα, διαθέσιμα] είναι επίσης ένα θέμα που απασχολεί. Ο παγκόσμιος πληθυσμός αναμένεται να φτάσει σχεδόν τα 10 δισεκατομμύρια μέχρι το 2050. Η επισιτιστική ασφάλεια θα μπορούσε να αποτελέσει ζήτημα κατά τη διαδικασία μετάβασης σε έναν νέο τρόπο παραγωγής, διαχείρισης και συγκομιδής των καλλιεργειών.
Οργανώσεις όπως το World Resources Institute έχουν επισημάνει εναλλακτικές λύσεις που πρέπει να εφαρμοστούν αν θέλουμε ένα βιώσιμο διατροφικό μέλλον, όπως η μείωση της ζήτησης για γεωργικά προϊόντα, η αύξηση της παραγωγής τροφίμων χωρίς επέκταση της γεωργικής γης και η προστασία και αποκατάσταση των φυσικών οικοσυστημάτων.
Αλλά όπως είπε ο Harbach, για τους περισσότερους από εμάς, όλα πρέπει να ξεκινήσουν με αλλαγή νοοτροπίας.
