Περισσότερες από τις μισές από τις μεγαλύτερες φυσικές και τεχνητές λίμνες του κόσμου έχουν χάσει σημαντικές ποσότητες νερού τις τελευταίες τρεις δεκαετίες, σύμφωνα με μια νέα μελέτη, η οποία ενοχοποιεί σε μεγάλο βαθμό την κλιματική αλλαγή και την υπερβολική χρήση νερού.
Περίπου το ένα τέταρτο του παγκόσμιου πληθυσμού ζει στη λεκάνη μιας λίμνης που ξηραίνεται, σύμφωνα με τη μελέτη μιας ομάδας διεθνών επιστημόνων, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Science.
Ενώ οι λίμνες καλύπτουν μόνο το 3% περίπου του πλανήτη, συγκρατούν σχεδόν το 90% του γλυκού νερού της επιφανείας του σε υγρή μορφή και αποτελούν βασικές πηγές πόσιμου νερού, άρδευσης και ενέργειας και παρέχουν ζωτικά ενδιαιτήματα για ζώα και φυτά.
Η στάθμη των υδάτων της λίμνης κυμαίνεται ανάλογα με τις φυσικές κλιματικές διακυμάνσεις στη βροχή και τη χιονόπτωση, αλλά επηρεάζονται όλο και περισσότερο από τις ανθρώπινες ενέργειες.
Σε όλο τον κόσμο, οι πιο σημαντικές λίμνες παρουσιάζουν απότομη πτώση. Η λίμνη Mead του ποταμού Κολοράντο στις Νοτιοδυτικές ΗΠΑ έχει υποχωρήσει δραματικά εν μέσω μεγάλης ξηρασίας και υπερβολικής χρήσης δεκαετιών. Η Κασπία Θάλασσα, μεταξύ Ασίας και Ευρώπης – η μεγαλύτερη εσωτερική υδάτινη μάζα στον κόσμο – μειώνεται εδώ και πολύ καιρό λόγω της κλιματικής αλλαγής και της χρήσης του νερού.
Η συρρίκνωση πολλών λιμνών έχει τεκμηριωθεί καλά, αλλά η έκταση της αλλαγής – και οι λόγοι πίσω από αυτήν – έχουν εξεταστεί λιγότερο διεξοδικά, δήλωσε ο Fangfang Yao, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης και επισκέπτης μελετητής στο Συνεταιριστικό Ινστιτούτο Έρευνας στις Περιβαλλοντικές Επιστήμες στο το Πανεπιστήμιο του Colorado Boulder.
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν δορυφορικές μετρήσεις για σχεδόν 2.000 από τις μεγαλύτερες λίμνες και δεξαμενές του κόσμου, οι οποίες μαζί αντιπροσωπεύουν το 95% της συνολικής αποθήκευσης νερού στη Γη.
Εξετάζοντας περισσότερες από 250.000 δορυφορικές εικόνες που εκτείνονται από το 1992 έως το 2020, μαζί με κλιματικά μοντέλα, μπόρεσαν να ανασυνθέσουν την ιστορία των λιμνών που χρονολογούνται δεκαετίες πίσω.
Τα αποτελέσματα ήταν «συγκλονιστικά» για τις λίμνες και τα νερά που συγκεντρώνουν
Διαπίστωσαν ότι το 53% των λιμνών και των ταμιευτήρων είχαν χάσει σημαντικές ποσότητες νερού, με καθαρή μείωση περίπου 22 δισεκατομμυρίων μετρικών τόνων ετησίως – ποσό που οι συντάκτες της έκθεσης συγκρίνουν με τον όγκο της λίμνης Meads.
Πάνω από το ήμισυ της καθαρής απώλειας όγκου νερού στις φυσικές λίμνες μπορεί να αποδοθεί στις ανθρώπινες δραστηριότητες και στην κλιματική αλλαγή, σύμφωνα με την έκθεση.
Η έκθεση διαπίστωσε απώλειες στην αποθήκευση νερού της λίμνης παντού, συμπεριλαμβανομένων των υγρών τροπικών περιοχών και της ψυχρής Αρκτικής. Αυτό υποδηλώνει ότι «οι τάσεις ξήρανσης παγκοσμίως είναι πιο εκτεταμένες από ό,τι πιστεύαμε προηγουμένως», είπε ο Yao.
Η μη βιώσιμη κατανάλωση νερού είναι ο κύριος λόγος πίσω από τη συρρίκνωση της Θάλασσας της Αράλης στο Ουζμπεκιστάν και τη Θάλασσα Salton της Καλιφόρνια, ενώ οι αλλαγές στις βροχοπτώσεις και η απορροή έχουν οδηγήσει στην παρακμή της Μεγάλης Αλυκής, σύμφωνα με την έκθεση.
Στην Αρκτική, οι λίμνες έχουν συρρικνωθεί λόγω ενός συνδυασμού αλλαγών στη θερμοκρασία, βροχοπτώσεις, εξάτμιση και απορροή.
«Πολλά από τα αποτυπώματα της ανθρώπινης και κλιματικής αλλαγής στις απώλειες νερού στη λίμνη ήταν προηγουμένως άγνωστα», είπε ο Yao, «όπως η αποξήρανση της λίμνης Good-e-Zareh στο Αφγανιστάν και της λίμνης Mar Chiquita στην Αργεντινή».
«Αυτή η μελέτη υπογραμμίζει πραγματικά τον αντίκτυπο του κλίματος με τρόπους που το φέρνουν κοντά στο σπίτι – σε πόσο νερό έχουμε πρόσβαση και ποιες είναι οι επιλογές για την αύξηση της αποθήκευσης νερού;»
«Είναι λίγο τρομακτικό να βλέπεις πόσα συστήματα γλυκού νερού δεν μπορούν να αποθηκεύσουν τόσο νερό όσο παλιά», πρόσθεσε.
Καθώς πολλά μέρη του κόσμου γίνονται θερμότερα και ξηρότερα, το ζήτημα των λιμνών πρέπει να αντιμετωπίζεται σωστά. Διαφορετικά, η κλιματική αλλαγή και οι ανθρώπινες δραστηριότητες «μπορεί να οδηγήσουν σε ξήρανση νωρίτερα από όσο νομίζουμε», είπε ο Yao.
Πηγή: CNN
