Τα πανέμορφα ροζ φλαμίνγκο που κατοικούν σε μία μοναδική βιοκοινότητα της Χιλής μειώνονται, και οι ανάγκες της αγοράς για ηλεκτρικά αυτοκίνητα μπορεί να ευθύνεται εν μέρει.
Τα τελευταία χρόνια, οι πληθυσμοί των πτηνών που ζουν στις αλυκές της ερήμου Ατακάμα μειώνονται, καθώς η παγκόσμια ζήτηση για λίθιο, εξαντλεί τα αποθέματα νερού της περιοχής.
Η Ατακάμα βρίσκεται στο κέντρο του λεγόμενου «τριγώνου λιθίου», μιας περιοχής με πλούσια κοιτάσματα λιθίου που εκτείνεται στην Αργεντινή, τη Βολιβία και τη Χιλή. Η περιοχή φιλοξενεί περίπου το 58% των παγκόσμιων πόρων λιθίου, μεγάλο μέρος του οποίου περιέχεται στις πολλαπλές αλυκές και λίμνες της περιοχής. Και σε αυτή την πλούσια περιοχή, η Ατακάμα είναι ένα χρυσωρυχείο: μόνο μια ιδιαίτερα αλμυρή «λεκάνη» στην Ατακάμα, κατέχει σχεδόν το 30% της παγκόσμιας συγκέντρωσης λιθίου.
Τα τελευταία χρόνια, η ζήτηση για λίθιο έχει εκτοξευθεί στα ύψη καθώς η μετάβαση στην «καθαρή ενέργεια» βρίσκεται σε εξέλιξη. Ορισμένες εκτιμήσεις δείχνουν ότι η παγκόσμια ζήτηση λιθίου θα μπορούσε να τριπλασιαστεί τα επόμενα πέντε χρόνια, γεγονός που θα καταπονούσε σοβαρά τις σημερινές δυνατότητες εφοδιασμού του κόσμου.
Τα ηλεκτρικά οχήματα είναι ιδιαίτερα απαιτητικά σε λίθιο, και καθώς οι κυβερνήσεις και οι εταιρείες αυξάνουν την παραγωγή ηλεκτρικών οχημάτων, αυξάνεται και η ζήτηση για λίθιο. Η εξόρυξη λιθίου έχει βρεθεί στο στόχαστρο σε πολλές περιοχές του κόσμου για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις της, για τα εργασιακά ζητήματα που προκύπτουν και τις επιπτώσεις που υπάρχουν στις κοινότητες των ιθαγενών. Στην Ατακάμα, οι ντόπιοι έχουν διαμαρτυρηθεί για τις επιπτώσεις της εξόρυξης στα αποθέματα νερού.
Σε μελέτη που δημοσιεύθηκε τον Μάρτιο στο περιοδικό “Proceedings of the Royal Societies B”, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η μείωση τουλάχιστον δύο ειδών φλαμίνγκο σε περιοχές της Ατακάμα συνδέεται με περιοχές όπου το νερό γίνεται όλο και πιο σπάνιο λόγω της εξόρυξης λιθίου. Τα φλαμίνγκο χρειάζονται νερό για να αναπαραχθούν και να φάνε, και αυτό το νερό αφαιρείται από τα ορυχεία λιθίου. Το λίθιο στην Ατακάμα συλλέγεται με τη μέθοδο της εξάτμισης του αλμυρού νερού για να διαχωριστεί το ορυκτό. Στην Ατακάμα, εκτιμάται ότι 1.700 λίτρα αλμυρού νερού αντλούνται από το έδαφος κάθε δευτερόλεπτο για την εξόρυξη.
Τα επίπεδα νερού σε άλλες περιοχές της ερήμου έχουν διακυμανθεί λόγω των κλιματικών αλλαγών και της ξηρασίας. Επίσης, η μελέτη εξέτασε δεδομένα τριάντα ετών σχετικά με τους πληθυσμούς των φλαμίνγκο και διαπίστωσε ότι σε άλλες περιοχές της ερήμου που δεν επηρεάζονται από την εξόρυξη λιθίου, οι πληθυσμοί των φλαμίνγκο παρέμειναν σχετικά σταθεροί. Εν τω μεταξύ, δύο από τους τρεις τύπους φλαμίνγκο στην περιοχή της Ατακάμα, είδαν τον αριθμό τους να μειώνεται κατά 10-12% σε μια περίοδο δέκα ετών. Κατά την ίδια περίοδο, τα επίπεδα νερού το χειμώνα μειώθηκαν κατά 40% περίπου.
Οι πληθυσμοί των φλαμίνγκο δεν μειώθηκαν σε άλλες περιοχές της ερήμου, όπως έδειξε η έρευνα.
Τα φλαμίνγκο αποτελούν βασικό μέρος της ζωής και της οικονομίας στην Ατακάμα. Τα σμήνη των πτηνών αποτελούν πόλο έλξης για τους τουρίστες, ενώ τα αυγά των φλαμίνγκο τρώγονται από τους ιθαγενείς που ζουν γύρω από τις πεδιάδες. Τα φλαμίνγκο τρέφονται με πλαγκτόν και άλλους μικροοργανισμούς που ζουν στο νερό στις επίπεδες περιοχές, γεγονός που βοηθάει να μην δημιουργούνται επιβλαβείς βακτηριακές εξάρσεις.
«Δεν είναι ότι πεθαίνουν όλα μαζί, αλλά αν δεν αναπαράγονται, ακόμη και όντα που ζουν τόσο πολύ όσο τα φλαμίνγκο, θα εξαφανιστούν», δήλωσε στο Reuters η Cristina Dorador, που συμμετείχε στην σχετική έρευνα.
