Οι όμορφες κηλίδες στο τρίχωμα μιας καμηλοπάρδαλης δεν λειτουργούν μόνο ως καμουφλάζ – το μέγεθος των κηλίδων φαίνεται να συνδέεται με το πόσο καλά επιβιώνουν τα ζώα σε ασυνήθιστες θερμοκρασίες που στην εποχή μας λόγω των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής επιτείνονται. 

Κάθε καμηλοπάρδαλη έχει ένα μοναδικό μοτίβο κηλίδων. Τα μοτίβο με μεγαλύτερες και πιο στρογγυλές κηλίδες μπορούν να αυξήσουν τις πιθανότητες επιβίωσης ενός μωρού καμηλοπάρδαλης κατά τους πρώτους τέσσερις μήνες της ζωής του, επειδή το βοηθούν να αναμειγνύεται με το φόντο στο διάσπαρτο φως κοντά στους θάμνους, ωστόσο επειδή οι κηλίδες είναι πιο σκούρες από το υπόλοιπο τρίχωμα πιστεύεται επίσης ότι μπορεί να επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο οι καμηλοπαρδάλεις διαχειρίζονται τη θερμοκρασία τους. 

Για να το διερευνήσει περαιτέρω αυτό η Αλεξία Μουσέ από το Πανεπιστήμιο της Ζυρίχης στην Ελβετία και οι συνεργάτες της μελέτησαν 810 άγριες καμηλοπαρδάλεις Μασάι (Giraffa camelopardalis tippelskirchi) που ζουν στο οικοσύστημα Ταρανγκίρε της Τανζανίας. Χάρη στα μοναδικά μοτίβο κηλίδων οι ερευνητές μπορούσαν να αναγνωρίζουν τις καμηλοπαρδάλεις. Διαπίστωσαν ότι τα μικρά με μικρές, λοβωτές κηλίδες και τα ενήλικα αρσενικά με μικρές, λοβωτές ή μεγάλες, πολυγωνικές κηλίδες είχαν περισσότερες πιθανότητες να επιβιώσουν. 

Όταν όμως η μέση εποχιακή θερμοκρασία ανέβαινε ή έπεφτε κατά έναν ή δύο βαθμούς πάνω ή κάτω από το φυσιολογικό, η εικόνα άλλαζε. Τα μικρά και τα ενήλικα αρσενικά με μεγαλύτερες κηλίδες είχαν περισσότερες πιθανότητες να επιβιώσουν όταν η θερμοκρασία ήταν ασυνήθιστα χαμηλή, ενώ εκείνα με μικρότερες κηλίδες επιβίωναν καλύτερα σε πολύ υψηλές θερμοκρασίες. Τα μοτίβο των κηλίδων δεν φάνηκαν να επηρεάζουν ιδιαίτερα την επιβίωση των ενήλικων θηλυκών, τα οποία επηρεάζονταν σημαντικά από τις ακραία υψηλές θερμοκρασίες. 

«Το καμουφλάζ μπορεί να είναι σημαντικό, αλλά υπάρχει κάτι πολύ πιο σύνθετο σε αυτό το μοτίβο από το να ταιριάζει απλώς με το φως» λέει ο Τιμ Κάρο από το Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ, στο Ηνωμένο Βασίλειο. 

Οι κηλίδες βοηθούν ως καμουφλάζ διασπώντας την εικόνα μιας νεαρής καμηλοπάρδαλης που αναζητά ένας θηρευτής λέει η Μόνικα Μποντ από το Πανεπιστήμιο της Ζυρίχης. Οι ενήλικες καμηλοπαρδάλεις είναι λιγότερο πιθανό να πέσουν θύματα αρπακτικών όπως τα λιοντάρια, λόγω του μεγέθους τους. Το όποιο πλεονέκτημα από τις κηλίδες αργότερα στη ζωή τους μπορεί να οφείλεται στο πώς τις βοηθούν να ρυθμίζουν τη θερμοκρασία του σώματός τους. 

«Οι κηλίδες των καμηλοπαρδάλων έχουν ένα πυκνό δίκτυο αιμοφόρων αγγείων από κάτω και με αυτόν τον τρόπο μπορούν να συστέλλουν αυτά τα αγγεία για να διατηρήσουν τη θερμότητα όταν κάνει κρύο ή να τα διαστέλλουν για να απελευθερώσουν περισσότερη θερμότητα όταν κάνει ζέστη» τονίζει η Μποντ. Αυτό μπορεί να εξηγεί γιατί οι μεγαλύτερες κηλίδες συνδέονται με υψηλότερα ποσοστά επιβίωσης των καμηλοπαρδάλων σε ψυχρότερες θερμοκρασίες. 

“Οι κηλίδες θεωρείται επίσης ότι απορροφούν περισσότερη θερμότητα από τον ήλιο σε σύγκριση με τις πιο ανοιχτόχρωμες περιοχές του τριχώματος, επειδή είναι πιο σκούρες και αντανακλούν λιγότερο φως. Αυτό σημαίνει ότι όταν οι θερμοκρασίες γίνονται υπερβολικά υψηλές, η θερμότητα που απορροφάται από τις μεγαλύτερες σκοτεινές κηλίδες μπορεί να ξεπερνά την ικανότητα του σώματος να διαχέει την περίσσεια θερμότητας, καθιστώντας τις κηλίδες μειονέκτημα και εκθέτοντας το ζώο σε κίνδυνο υπερθερμίας” υποστηρίζει η Μουσέ. 

Αλλά γιατί οι κηλίδες φαίνεται να επηρεάζουν περισσότερο τα ενήλικα αρσενικά παρά τα θηλυκά;  

«Τα θηλυκά συνήθως παραμένουν σε ομάδες μαζί με τα μικρά τους και κάνουν θα λέγαμε μία πιο “καθιστική ζωή” σε σύγκριση με τα αρσενικά, τα οποία είναι μεγαλύτερα και τείνουν να περιπλανιούνται ανάμεσα στις ομάδες των θηλυκών αναζητώντας συντρόφους για ζευγάρωμα» λέει η Μουσέ. Έτσι τα αρσενικά μπορεί να εκτίθενται περισσότερο στις καιρικές συνθήκες από ό,τι τα θηλυκά. «Ίσως χρειαστεί να σκεφτούμε διαφορετικά και για άλλα ζώα, όπως οι λεοπαρδάλεις». 

*Με στοιχεία από το Νew Scientist.

 

➪ Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, Bluesky και Instagram.