Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ψηφιακών Δικαιωμάτων (European Center for Digital Rights), γνωστό και ως Noyb, έχει υποβάλει καταγγελίες σε 11 ευρωπαϊκές χώρες για να σταματήσει το σχέδιο της Meta να αρχίσει να εκπαιδεύει νέες τεχνολογίες Τεχνητής Νοημοσύνης (ΤΝ) χρησιμοποιώντας προσωπικές αναρτήσεις και φωτογραφίες χρηστών του Facebook και του Instagram από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Meta δήλωσε ότι τα δεδομένα εκπαίδευσης ΤΝ θα συλλέγονται επίσης από τρίτους. Επίσης, η Meta σχεδιάζει να συλλέξει πληροφορίες σχετικά και με λογαριασμούς που δεν είναι πλέον ενεργοί στο Facebook ή το Instagram αλλά εμφανίζονται στις αναρτήσεις ή τις φωτογραφίες των υπολοίπων χρηστών.

Η μοναδική εξαίρεση στην εκπαίδευση της ΤΝ της Meta αφορά τα ιδιωτικά μηνύματα που αποστέλλονται μεταξύ «φίλων και οικογένειας», όπως σημείωσε η εταιρεία, αλλά δεν ισχύει το ίδιο για τα μηνύματα που αποστέλλονται εντός Facebook από απλούς χρήστες σε επιχειρήσεις.

Η Noyb υποστηρίζει ότι η νέα πολιτική απορρήτου της Meta ουσιαστικά λέει ότι η εταιρεία θέλει να πάρει όλα τα δημόσια και μη δημόσια δεδομένα χρηστών που έχει συλλέξει από το 2007 και να τα χρησιμοποιήσει για κάθε απροσδιόριστο τύπο τρέχουσας και μελλοντικής τεχνολογίας Τεχνητής Νοημοσύνης. Ταυτόχρονα, οι χρήστες φαίνεται να μην έχουν καμία δυνατότητα να αφαιρέσουν τα δεδομένα τους από το σύστημα της Meta.

Η Meta έχει δώσει στους χρήστες της ΕΕ προθεσμία μέχρι τις 26 Ιουνίου για να εξαιρεθούν από την επεξεργασία δεδομένων. Έπειτα, δε θα υπάρχει τρόπος να αλλάξει αυτό και τα προσωπικά δεδομένα δε θα μπορούν να διαγραφούν από τα μοντέλα ΤΝ της Meta. Η Meta αναφέρει επίσης ότι τα δεδομένα εκπαίδευσης θα διατηρούνται «για όσο χρονικό διάστημα τα χρειαζόμαστε για να διασφαλίσουμε ότι ένα μοντέλο Τεχνητής Νοημοσύνης λειτουργεί κατάλληλα, με ασφάλεια και αποτελεσματικά».

Βάσει των παραπάνω, περισσότεροι από 400 εκατομμύρια χρήστες της ΕΕ θα μπορούσαν να επηρεαστούν. Πολλοί χρήστες του Facebook που έχουν εγκαταλείψει τους λογαριασμούς τους πιθανότατα δε γνωρίζουν ότι τα δεδομένα τους θα υποβληθούν σε επεξεργασία για αυτόν τον σκοπό. Η Noyb υποστήριξε επίσης ότι η Meta έχει σκόπιμα περιπλέξει τη διαδικασία εξαίρεσης χρησιμοποιώντας «σκοτεινά μοτίβα» για να διασφαλίσει ότι δε θα εμποδιστεί η επεξεργασία δεδομένων.

Η Meta δήλωσε ότι η συλλογή προσωπικών δεδομένων είναι απαραίτητη για την εκπαίδευση υπηρεσιών Τεχνητής Νοημοσύνης που αντικατοπτρίζουν τις διαφορετικές κουλτούρες και γλώσσες των ευρωπαϊκών κοινοτήτων που θα τις χρησιμοποιούν. Η συμμετοχή των χρηστών θα βοηθήσει τη Meta να παρέχει και να επιμελείται την AI τεχνολογία στα προϊόντα της, επιτρέποντας τη δημιουργία περιεχομένου.

Η πρωτοβουλία για την Τεχνητή Νοημοσύνη φαίνεται να αποτελεί μέρος της προσπάθειας της εταιρείας να προσελκύσει νεότερους χρήστες. Ο Tom Alison, επικεφαλής του Facebook, περιέγραψε ότι το μέλλον του Facebook αφορά την ανάπτυξη της καλύτερης τεχνολογίας συστάσεων στον κόσμο και τη δημιουργία μιας από τις καλύτερες συλλογές ανοιχτών μοντέλων, εργαλείων και πόρων για τη δημιουργική Τεχνητή Νοημοσύνη.

Η Noyb σχεδιάζει να καταθέσει καταγγελίες σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ τις επόμενες ημέρες, ελπίζοντας τελικά ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Προστασίας Δεδομένων (EDPB) θα διεξάγει έρευνα. Η ομάδα υποστήριξε ότι η ιρλανδική Επιτροπή Προστασίας Δεδομένων (DPC) έκανε μια συμφωνία με τη Meta που θα επέτρεπε στην εταιρεία να παρακάμψει το GDPR.

Η καταγγελία της Noyb στην Ιρλανδία αναφέρει ότι η DPC συμφώνησε να μην καθυστερήσει την έναρξη της πρωτοβουλίας της Meta για την εκπαίδευση της Τεχνητή Νοημοσύνη της, εάν η Meta συμφωνούσε να κάνει ορισμένες αλλαγές. Αυτές περιλάμβαναν την παροχή μιας σχετικής ειδοποίησης στους χρήστες του Facebook, πρόσθετα μέτρα διαφάνειας, έναν ειδικό μηχανισμό αντιρρήσεων και προθεσμία τεσσάρων εβδομάδων για να εξαιρεθούν πριν από την έναρξη του μηχανισμού εκπαίδευσης.

Ο πρόεδρος της Noyb, Max Schrems, κατηγόρησε την DPC ότι συνάπτει παράνομες συμφωνίες με μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας από τις ΗΠΑ. Ο Schrems ελπίζει ότι οι αρχές εκτός Ιρλανδίας θα αναλάβουν γρήγορα δράση και θα σταματήσουν τουλάχιστον αυτό το πρότζεκτ για μια πλήρη έρευνα. Μέχρι στιγμής, η Noyb έχει υποβάλει καταγγελίες σε Αυστρία, Βέλγιο, Γαλλία, Γερμανία, Ελλάδα, Ιταλία, Ιρλανδία, Κάτω Χώρες, Νορβηγία, Πολωνία και Ισπανία.

Η Meta ισχυρίζεται ότι έχει έννομο συμφέρον στα δεδομένα εκπαίδευσης ΤΝ  και χρησιμοποιεί τη νομική βάση νόμιμων συμφερόντων για τη συλλογή προσωπικών δεδομένων. Ωστόσο, η Noyb υποστηρίζει ότι η Meta δε συμμορφώνεται στο πλαίσιο του GDPR.

Η διαδικασία εξαίρεσης των χρηστών επικρίνεται για την υπερβολική πολυπλοκότητα και τη χρήση σκοτεινών μοτίβων για να τους αποθαρρύνει από τη διαδικασία. Η Meta παραδέχεται ότι δεν μπορεί πραγματικά να διαχωρίσει τα προσωπικά δεδομένα των ατόμων που θα επιλέξουν να εξαιρεθούν από τα προσωπικά δεδομένα των άλλων χρηστών, υποδηλώνοντας ότι μπορεί να μην είναι τεχνικά εφικτό να εξαιρεθούν οι χρήστες της ΕΕ.

Με πληροφορίες από: Ars Technica, Standard