Η Amazon ξεκίνησε χθες ένα κύκλο απολύσεων που, σύμφωνα με πληροφορίες, θα μπορούσαν να αγγίξουν τις 10.000 θέσεις εργασίας. Σχεδόν ταυτόχρονα, η μητρική εταιρεία του Facebook, Meta, ανακοίνωσε ότι περισσότεροι από 11.000 εργαζόμενοι πρόκειται να απολυθούν. Παράλληλα, το Twitter μειώνει περίπου το μισό εργατικό δυναμικό του, δηλαδή περίπου 7.500 θέσεις εργασίας.
Τον τελευταίο καιρό, φαίνεται πως τα υψηλότερα επιτόκια, τα οποία ήδη επιβαρύνουν την ευρύτερη οικονομία, αναγκάζουν τις εταιρείες τεχνολογίας να μειώσουν το εργατικό τους δυναμικό. Όμως οι οικονομολόγοι ισχυρίζονται πως οι απολύσεις που σημειώνονται αυτή τη στιγμή σε παγκόσμιους κολοσσούς της τεχνολογίας δεν αναμένεται να προκαλέσουν τσουνάμι απολύσεων και σε άλλους κλάδους.
Ενώ οι απολύσεις θα μπορούσαν θεωρητικά να επεκταθούν και σε ορισμένους άλλους κλάδους, οι οικονομολόγοι λένε ότι οι απολύσεις σε εταιρίες τεχνολογίας υψηλού προφίλ οφείλονται περισσότερο σε εσωτερικές εταιρικές αναρδιαρθρώσεις παρά στις συνολικές οικονομικές προοπτικές. Οι απολύσεις του Twitter ήταν σε μεγάλο βαθμό αποτέλεσμα της εξαγοράς του Twitter από τον Elon Musk, η οποία φόρτωσε περίπου 13 δισεκατομμύρια δολάρια χρέους στον γίγαντα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Οι απολύσεις στο Meta έρχονται καθώς η εταιρεία αγωνίζεται να αναπτύξει ένα νέο προϊόν, τον εικονικό κόσμο του λεγόμενου metaverse, ενώ αντιμετωπίζει μείωση των διαφημιστικών εσόδων και ανταγωνισμό από άλλες πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης, όπως το TikTok. Η Amazon, η οποία έκανε εκτενείς προσλήψεις κατά τη διάρκεια της πανδημίας, είδε επίσης κάμψη στις πωλήσεις της φέτος, καθώς οι καταναλωτές έχουν μετατοπίσει ορισμένες από τις καταναλωτικές τους συνήθειες πίσω στις κατά τόπους αγορές. Έτσι, οι εν λόγω περικοπές θέσεων εργασίας δεν αποτελούν απαραίτητα προάγγελο καταστροφικών απολύσεων σε άλλους τομείς.
«Υπάρχει πάντα κάποια διάχυση σε αυτές τις περιπτώσεις», δήλωσε χθες ο Jason Furman, καθηγητής οικονομικών στο Πανεπιστήμιο του Harvard, ο οποίος έχει διατελέσει οικονομικός σύμβουλος κατά τη διάρκεια της κυβέρνησης Obama. « Όταν οι άνθρωποι χάνουν τις δουλειές τους, ξοδεύουν λιγότερα χρήματα στην περιοχή που ζουν. Αλλά νομίζω ότι οι άμεσες επιπτώσεις θα είναι πολύ μικρότερης κλίμακας από τις παραδοσιακές μαζικές απολύσεις για παράδειγμα στον τομέα της βιομηχανίας».
Κι όπως φαίνεται δεν είναι λίγοι οι οικονομολόγοι που συμφωνούν μαζί του. Ο επικεφαλής οικονομολόγος της Goldman Sachs, Jan Hatzius, έγραψε προς τους πελάτες του αυτή την εβδομάδα ότι «οι απολύσεις στον τομέα της τεχνολογίας δεν είναι σημάδι επικείμενης ύφεσης», προσθέτοντας ότι το ποσοστό ανεργίας θα αυξηθεί κατά λιγότερο από 0,3% ακόμη και αν το μεγαλύτερο μέρος της τεχνολογικής βιομηχανίας χάσει μεμιάς θέσεις εργασίας. Και η Nela Richardson, επικεφαλής οικονομολόγος στην εταιρεία επεξεργασίας μισθοδοσίας ADP, δήλωσε ότι οι απολύσεις στο Twitter και το Meta είναι «μεμονομένα εταιρικά γεγονότα που δεν συνδέονται απαραίτητα με την ευρύτερη αγορά εργασίας».
Ενώ οι εμπειρογνώμονες συμφωνούν γενικά ότι είναι μάλλον απίθανο να εκδηλωθεί ύφεση τόσο σοβαρή όσο η Μεγάλη Ύφεση του 2007-2009 ή η κατάρρευση που προκλήθηκε από πανδημία το 2020, υπάρχει μια ολοένα μεγαλύτερη ομοφωνία ότι η οικονομία θα αντιμετωπίσει μια ήπια ύφεση το επόμενο έτος.
Αυτή τη στιγμή υπάρχουν ενδείξεις ότι τα επιτόκια παγώνουν την ευρύτερη οικονομία, τόσο εντός όσο και εκτός του τεχνολογικού κλάδου. Η μονάδα εμπορευματικών μεταφορών της FedEx ανακοίνωσε εθελοντικές απολύσεις τη Δευτέρα ως απάντηση στην επιβράδυνση της ζήτησης. Η Disney Plus, η υπηρεσία streaming του γίγαντα της ψυχαγωγίας, ανακοίνωσε απολύσεις και πάγωμα προσλήψεων την περασμένη εβδομάδα.
Μέχρι στιγμής φέτος, ο τομέας της τεχνολογίας έχει αντιμετωπίσει τον μεγαλύτερο αριθμό απολύσεων από την εποχή της Μεγάλης Ύφεσης. Η τεχνολογική βιομηχανία έχει ήδη περικόψει 100.000 θέσεις εργασίας, μετά από μια περίοδο φρενιασμένων προσλήψεων μέχρι τις αρχές του τρέχοντος έτους, με τις εταιρείες τεχνολογίας να ανταγωνίζονται έντονα για μια περιορισμένη προσφορά δυναμικού. Η αντιστροφή της τύχης για τους εργαζόμενους στον τομέα της τεχνολογίας συνέβη γρήγορα.
Ορισμένοι οικονομολόγοι έχουν μια πιο αισιόδοξη προσέγγιση, επισημαίνοντας ότι οι κλάδοι που έχουν απόλυτη ανάγκη από τεχνική καινοτομία – όπως η κυβέρνηση, το λιανικό εμπόριο, η μεταποίηση, η υγειονομική περίθαλψη και η εκπαίδευση – θα μπορούσαν να επωφεληθούν από τη νέα διαθεσιμότητα μηχανικών και επιστημόνων πληροφορικής που αναζητούν εργασία. Στο παρελθόν, δεν μπορούσαν να ανταγωνιστούν τους μισθούς και τα πακέτα που προσέφεραν οι εταιρείες τεχνολογίας.
