Λίγες μόλις ώρες από την ανάληψη των καθηκόντων του, ο νέος Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε το άμεσο πάγωμα για 90 ημέρες όλης της εξωτερικής βοήθειας των ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένων περισσότερων από 40 δισεκατομμυρίων δολαρίων για διεθνείς ανθρωπιστικές αποστολές μέσω της Υπηρεσίας Διεθνούς Ανάπτυξης των ΗΠΑ (USAID). Οι ΗΠΑ ήταν ο μεγαλύτερος χορηγός βοήθειας στον κόσμο, ξοδεύοντας 65 δισεκατομμύρια δολάρια για επίσημη αναπτυξιακή βοήθεια το 2023, 0,24% του εθνικού εισοδήματος, σύμφωνα με τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ).
Η κατάργηση της USAID έγινε πρωτοσέλιδο σε όλον τον κόσμο, όμως και οι αλλεπάλληλες μειώσεις στους ευρωπαϊκούς προϋπολογισμούς για αποστολές βοήθειας συμβάλλουν επίσης στην τεράστια δυσκολία υποστήριξης ορισμένων από τους φτωχότερους ανθρώπους στα πιο εύθραυστα κράτη του κόσμου.
Η Ισαβέλλα Λέβιν, αναπληρώτρια πρόεδρος της επιτροπής ανάπτυξης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, θεωρεί ότι οι περικοπές της USAID θα έχουν πολύ δραματικές συνέπειες σε όλο τον κόσμο, ωστόσο επέκρινε επίσης τις πρόσφατες αποφάσεις των κρατών μελών της ΕΕ να μειώσουν τους προϋπολογισμούς βοήθειάς τους ως πολύ λυπηρές και λανθασμένες.
«Αν σκεφτόμαστε την παγκόσμια ασφάλεια και σταθερότητα, τότε η ΕΕ και τα κράτη μέλη της πρέπει να επενδύσουν στη δημοκρατία, στην εξάλειψη της φτώχειας, στην υποστήριξη των κοινοτήτων και των πολιτών στις αναπτυσσόμενες χώρες. Αυτός είναι ένας τρόπος να αποτραπεί η σύγκρουση και να αποτραπεί η ακούσια μετανάστευση και αστάθεια που δεν θέλουμε να δούμε», δήλωσε η Λέβιν, η οποία στο παρελθόν είχε θητεύσει και ως υπουργός Διεθνούς Ανάπτυξης της Σουηδίας.
Η Γερμανία, ο μεγαλύτερος δωρητής στην ΕΕ, η οποία δαπάνησε το 0,79% του ΑΕΠ της σε διεθνή αναπτυξιακή βοήθεια το 2023, προγραμματίζει να περικόψει τον προϋπολογισμό για ανθρωπιστικές αποστολές υπό την κυβέρνηση του Φρίντριχ Μερτς, όπως συμφώνησε ο κυβερνητικός συνασπισμός που ανακοινώθηκε την περασμένη εβδομάδα.
Η Γαλλία, η Ιταλία και η Ισπανία ήταν επίσης μεταξύ των χωρών της ΕΕ που μείωσαν την αναπτυξιακή βοήθεια το 2024 σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Και εκτός ΕΕ, το Ηνωμένο Βασίλειο σχεδιάζει να μειώσει τον προϋπολογισμό ανθρωπιστικής βοήθειας στο χαμηλότερο επίπεδο από τότε που κρατούνται αρχεία, καθώς προβλέπεται να δαπανήσει μόλις το 0,23% του εθνικού εισοδήματος το 2027.
Η Σαρλότ Σλέντε, γενική γραμματέας του Δανικού Συμβουλίου Προσφύγων (DRC), μιας από τις μεγαλύτερες ΜΚΟ της Ευρώπης, προέτρεψε τη βρετανική κυβέρνηση να σκεφτεί ξανά την απόφασή της να περικόψει τον προϋπολογισμό της ανθρωπιστικής βοήθειας για να χρηματοδοτήσει την άμυνα. «Η ασφάλεια δεν είναι μόνο οι εξοπλισμοί και τα υλικά, η ασφάλεια είναι επίσης ήπια δύναμη. Και αν δεν επενδύσετε σε ανθρωπιστικά ζητήματα και υποστήριξη για πληθυσμούς που έχουν ανάγκη, μπορεί να δείτε περισσότερες συγκρούσεις, μπορεί να δείτε περισσότερους εκτοπισμούς, μπορεί να δείτε περισσότερη ανασφάλεια”, σχολίασε χαρακτηριστικά.
Η δισεπίλυτη εξίσωση
Η Σλέντε προέβλεψε «δύσκολα χρόνια» στο μέλλον, καθώς οι αυξανόμενες ανθρωπιστικές ανάγκες θα έχουν να αντιμετωπίσουν τη συρρίκνωση των προϋπολογισμών. Η DRC υπολογίζει μια αύξηση 6,7 εκατομμυρίων εκτοπισμένων μέχρι το τέλος του 2026, οι οποίοι θα προστεθούν στα 122,6 εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο που έχουν αναγκαστεί να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους λόγω συγκρούσεων, πολιτικής αναταραχής ή καταστροφών που προκαλούνται από το κλίμα.
Για την DRC ο αντίκτυπος των περικοπών ήταν άμεσος. Η USAID παρείχε το ένα πέμπτο της χρηματοδότησής της, συνεισφέροντας σε 24 από τα 40 προγράμματά της, όπως η επισιτιστική βοήθεια για τα θύματα του λιμού στο Σουδάν, η αντιμετώπιση του παιδικού υποσιτισμού στο Καμερούν και η εκκαθάριση ναρκών στην Κολομβία.
Μετά τις περικοπές, η δανέζικη ΜΚΟ έχει απολύσει 1.400 άτομα, «πολλοί από τους οποίους βρίσκονται σε αγορές εργασίας όπου δεν είναι εύκολο να βρει κανείς νέα δουλειά», είπε η Σλέντε. Το συμβούλιο εκτιμά ότι τα 2 εκατομμύρια άτομα δεν θα απασχοληθούν ως αποτέλεσμα των περικοπών της USAID. «Είναι άνευ προηγουμένου στην 70χρονη ιστορία του οργανισμού μας να πραγματοποιούνται περικοπές με αυτόν τον τρόπο», σχολιάζει η Σλέντε.
Επίσης, εκφράζονται σοβαρές ανησυχίες για το «τεράστιο κενό» που ανοίγει μεταξύ της έκτακτης βοήθειας και των προγραμμάτων οικονομικής ανάπτυξης, που αφήνει εκτός υποστήριξης εκατομμύρια φτωχούς ανθρώπους που δεν ανήκουν σε κάποια από τις δύο κατηγορίες. Είναι πολύ πιθανό να μην ληφθούν υπόψη εύθραυστα κράτη που ενδεχομένως δεν έχουν άμεσες ανθρωπιστικές ανάγκες, όμως δεν έχουν σταθερές κυβερνήσεις που θα μπορούσαν να προσελκύσουν δυτικούς επενδυτές που ενδιαφέρονται για έργα υποδομής.
Η Ισαβέλλα Λέβιν κατήγγειλε τις ΗΠΑ ότι «έστησαν την τέλεια καταιγίδα» με τις καταστροφικές περικοπές στον προϋπολογισμό βοήθειας και τους παράλογους δασμούς στις φτωχές χώρες και κάλεσε την ΕΕ να εργαστεί σε θέματα στα οποία η κυβέρνηση Τραμπ είναι ιδεολογικά αντίθετη, όπως η δημοκρατία, η ισότητα των φύλων και η σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία. «Η ευρωπαϊκή αναπτυξιακή συνεργασία πρέπει να επιστρέψει πραγματικά στις ρίζες της και να εργαστεί μακροπρόθεσμα για την εξάλειψη της φτώχειας, την ενίσχυση των ανθρώπων ικανοποιώντας τις ανάγκες τους και όχι τις ανάγκες των επενδυτών», κατέληξε η Λέβιν.
*Πηγή: ertnews.gr
➪ Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, Bluesky και Inst agram.