Το ζήτημα σχετικά με την ντομάτα στην Ινδία αυτή τη στιγμή δεν είναι αν είναι φρούτο ή λαχανικό – είναι ότι έχει γίνει ακριβή, και μάλιστα απίστευτα ακριβή.

Η τιμή του καθημερινού αυτού βασικού προϊόντος έχει ανέβει απότομα τις τελευταίες δύο εβδομάδες και τώρα ανέρχεται σε σχεδόν 200 ρουπίες (2ευρώ) το κιλό σε ορισμένες περιοχές της Ινδίας – μια απότομη αλλαγή από τις συνηθισμένες 40-50 ρουπίες.

Η ακριβή ντομάτα έχει προκαλέσει όλεθρο στα πορτοφόλια, στις κουζίνες, ακόμη και στους δρόμους.

Τα McDonald’s στην Ινδία ενημέρωσαν -όχι για την προσθήκη ενός νέου πιάτου- αλλά για την απόσυρση των ντοματών από το μενού του στα περισσότερα καταστήματα του στη βόρεια και ανατολική Ινδία.

Ως αιτία ανέφεραν τη μη διαθεσιμότητα ποιοτικής ντομάτας «λόγω ζητημάτων εποχικής καλλιέργειας».

Οι τιμές στα ύψη ήταν ιδιαίτερα σκληρές για τις μεσαίες και κατώτερες τάξεις της Ινδίας, που αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού.

Στη δυτική πόλη Πούνε, ένας πωλητής λαχανικών φέρεται να χτύπησε έναν πελάτη στο πρόσωπο με ζυγαριά επειδή διαπληκτίστηκε για την τιμή των 250 γραμμαρίων ντομάτας.

Στην ιερότερη πόλη Βαρανάσι της Ινδίας, ένας πολιτικός φέρεται να προσέλαβε δύο ψευτοπαλλικαράδες για να εμποδίσει τους ανθρώπους να παζαρεύουν τις τιμές της ντομάτας στο κατάστημά του.

Υπήρξαν αναφορές για άτομα που έκλεβαν ντομάτες από χωράφια και πειρατεία φορτηγών που φόρτωναν ντομάτες.

Οι ειδικοί λένε ότι οι κακές καιρικές συνθήκες έχουν καταστρέψει τις καλλιέργειες, τροφοδοτώντας τις ελλείψεις στην αγορά και την αναντιστοιχία μεταξύ ζήτησης και προσφοράς. Η κυβέρνηση έχει πει ότι οι αυξανόμενες τιμές είναι ένα «προσωρινό πρόβλημα» και ότι θα πέσουν τους επόμενους μήνες.

Ορισμένες πολιτείες έχουν αρχίσει να πωλούν ντομάτες σε μειωμένες τιμές σε καταστήματα που διοικούνται από την κυβέρνηση ή από τους αγρότες για να βοηθήσουν τους καταναλωτές. Στις 30 Ιουνίου, η ινδική κυβέρνηση ξεκίνησε ένα Tomato Grand Challenge Hackathon στο Δελχί για να ενθαρρύνει το κοινό να μοιραστεί ιδέες για την καταπολέμηση της κλιμάκωσης των τιμών.

Η ντομάτα επηρεάζει εκπληκτικά την ινδική κουζίνα καθώς προστίθεται σχεδόν σε κάθε πιάτο.

Έτσι, όταν μετατρέπεται σε σπάνιο και ακριβό αγαθό, γίνεται θέμα πρωτοσέλιδων και ακόμη και πολιτικών συρράξεων.

Οι οικονομολόγοι λένε ότι η απότομη αύξηση των τιμών θα μπορούσε να διαταράξει το ευαίσθητο ισοζύγιο πληθωρισμού της Ινδίας, ωθώντας τον πληθωρισμό λιανικής στο 5,5% τον Ιούλιο-Σεπτέμβριο από 4-5% τον Απρίλιο και τον Μάιο.

Κατά ειρωνικό τρόπο, σχεδόν πριν από δύο μήνες, οι αγρότες στην Ινδία πέταξαν κιβώτια ντομάτας στο δρόμο αφού οι τιμές έπεσαν στις 2-3 ρουπίες το κιλό στη χονδρική αγορά καθώς η προσφορά υπερέβαινε τη ζήτηση.

Οι αγρότες κατέφυγαν στο ίδιο μέτρο πέρυσι για να επιστήσουν την προσοχή στα προβλήματά τους και, τον Μάρτιο, οι αγρότες στην πολιτεία Μαχαράστρα πραγματοποίησαν πορεία διαμαρτυρίας ζητώντας υψηλότερες τιμές για τα κρεμμύδια.

«Η τρέχουσα περίοδος των τιμών της ντομάτας είναι στην πραγματικότητα αποτέλεσμα των ασυνήθιστων βροχοπτώσεων κατά τη διάρκεια Μαρτίου-Απριλίου-Μάιου σε περιοχές που καλλιεργείται τομάτα, ιδιαίτερα στη ζώνη Kolar [στη νότια πολιτεία Καρνατάκα], η οποία έχει τη μεγαλύτερη αγορά τομάτας της χώρας», λέει ο Ashok Gulati, αγροτικός οικονομολόγος.

«Από τα μέσα Ιουνίου, οι παραγωγές έχουν συρρικνωθεί, ενώ οι πιέσεις στη ζήτηση έχουν αυξηθεί, οδηγώντας σε εκρήξεις στις τιμές της φρέσκιας ντομάτας», προσθέτει.

Ο Arvind Malik, ένας αγρότης τομάτας από την πολιτεία Haryana, είπε στην εφημερίδα Guardian ότι ενώ συνήθως πουλούσε 30.000 κιλά ντομάτας κάθε χρόνο, φέτος καθώς οι καλλιέργειές του είχαν καταστραφεί από παράσιτα, μάζεψε μόνο τη μισή παραγωγή από πέρυσι.

Πώς λοιπόν η Ινδία μπορεί να ξεπεράσει αυτό το χάσμα ζήτησης προσφοράς; Μια απλή λύση θα ήταν να αποθηκεύονται απλώς τα πλεονάζοντα προϊόντα για περιόδους με κακοκαιρία.

Αλλά οι ειδικοί λένε ότι αυτό είναι πιο εύκολο να το πεις παρά να το κάνεις, επειδή οι ντομάτες είναι πολύ ευπαθείς και τείνουν να χαλάνε μετά από μερικές εβδομάδες ακόμη και σε ψυχρή αποθήκευση.

Ο κ. Gulati λέει ότι ένας τρόπος για να σταθεροποιηθεί η προσφορά είναι να δοθούν κίνητρα για την προστατευμένη καλλιέργεια τομάτας για να σωθεί η καλλιέργεια από την υπερβολική ζέστη ή τις μη εποχικές έντονες βροχές.

Ένα άλλο βήμα είναι η επεξεργασία της ντομάτας σε πουρέ, κάτι που μπορεί να βοηθήσει τους καταναλωτές να στραφούν στις επεξεργασμένες ντομάτες όταν οι τιμές της φρέσκιας ντομάτας είναι υψηλές.

«Αλλά για να προωθήσει τη μεταποίηση της τομάτας, η κυβέρνηση πρέπει να δώσει κίνητρα στη μεταποίηση και να μειώσει το GST [γενικό φόρο επί των πωλήσεων] στον πουρέ ντομάτας από 12% – 5%,» λέει ο κ. Gulati.

Πηγή: BBC