O Φατίχ Ακίν έχει αφήσει το στίγμα του στον Κινηματογράφο. Ο Τούρκος δημιουργός με τις διαδρομές του μας ταξιδεύει σε διαφορετικούς κόσμους κι έντονο είναι το ελληνικό στοιχείο σε αρκετές από τις ιστορίες του. Αποτελεί έναν κοσμοπολίτη που κάνει σινεμά για όσα τον προβληματίζουν. Το “Χρυσάφι του Ρήνου” αποτελεί την τελευταία του καλλιτεχνική προσπάθεια που έλαβε εξαιρετικές κριτικές σε παγκόσμια κλίμακα. Η ψηφιακή πλατφόρμα του Cinobo φιλοξενεί το μεγαλύτερο μέρος του έργου του κι εμείς βυθιζόμαστε σε υποθέσεις που θα μας θέσουν προ των ευθυνών, σε άβολη θέση απέναντι στον καθρέφτη.
“Μαζί, Ποτέ” (2004)
Χρυσός Άρκτος Βερολίνου, Βραβείο FIPRESCI, Bραβείο Καλύτερης Ευρωπαϊκής Ταινίας, Βραβείο Σκηνοθεσίας. Ο Καχίτ και η Σιμπέλ, γερμανοί τούρκικης καταγωγής, παντρεύονται για να καταφέρει η νεαρή Σιμπέλ να ξεφύγει από τους αυστηρούς περιορισμούς της συντηρητικής οικογένειας της. Το «ζευγάρι» μοιράζεται το ίδιο διαμέρισμα και τίποτα άλλο ενώ η κοπέλα συνεχίζει να έχει τη δική της ανεξάρτητη σεξουαλική ζωή. Ο Καχίτ αρχικά το δέχεται, σύντομα όμως αναπτύσσεται μέσα τους έρωτας στην πιο ζηλόφθονη μορφή του, οδηγώντας και τους δύο στα άκρα. Μια από τις σπουδαιότερες ευρωπαϊκές ταινίες των 00s, δίκαια και ουσιαστική Χρυσή Αρκτος στο Φεστιβάλ του Βερολίνου καθώς εκτόξευσε την καριέρα του νεαρού τότε Φατίχ Ακίν. Γιατί «μπορείς να δώσεις τέλος στη ζωή σου χωρίς να αυτοκτονήσεις. Αρχίζοντας μια νέα ζωή».
“Soul Kitchen” (2009)
Μεταφερόμαστε νοερά στο Αμβούργο και παρακολουθούμε τη διαδρομή του Ζήνου Καζαντζάκη. Ένας Έλληνας μετανάστης που προσπαθεί να σταθεί στα πόδια του κόντρα στις αντιξοότητες και τις αντικειμενικές δυσκολίες (δισκοκήλη) που βιώνει καθημερινά. Η ταβέρνα του βαδίζει από το κακό στο χειρότερο, τα χρέη τον πνίγουν και σα να μη φτάνουν όλα αυτά η αγαπημένη του Ναντίν αναχωρεί για τη Σανγκάη της Κίνας ως οικονομική μετανάστης. Του ζητάει επίμονα να την ακολουθήσει (μέσω skype!), ο εγωισμός του όμως δεν τον αφήνει να εγκαταλείψει το μικρό εστιατόριο που με κόπο και αγώνα οικοδόμησε. Μένει, επιμένει κι ελπίζει σε καλύτερες ημέρες. Η Γερμανία αποτέλεσε κι αποτελεί μέχρι και σήμερα ένα ανθρώπινο μωσαϊκό. Μία χώρα υποδοχής φτηνού εργατικού δυναμικού με την ικανότητα να το αφομοιώνει. Ένας “κρύος” λαός που φιλοξενεί ζεστούς ανθρώπους. Ξενύχτι, μουσική, σφηνάκια, παρέες. «Ο χορός ανακουφίζει τον πόνο». Η μουσική είναι η τροφή της ψυχής. Όσο αφιλόξενη κι αν είναι τα πρωινά η ξενιτιά, μόλις βραδιάζει κι ο οίνος ρέει τόσο πιο κοντά έρχονται οι άνθρωποι και μοιράζονται εμπειρίες, συναισθήματα, στιγμές. Όλες αυτές τις πτυχές τις καθημερινότητας ο δημιουργός τις αποδίδει με μία νότα χιούμορ. «Ξέρουμε μόνο ότι δε ξέρουμε τίποτα».
“Βερολίνο Αντίο” (2016)
Η σχολική χρονιά μόλις έχει ολοκληρωθεί. Ένα φαινομενικά αταίριαστο δίδυμο, ο Μάικ κι ο Τσικ, αποκλεισμένοι από τον περίγυρο της τάξης, αποφασίζουν να ξεκινήσουν ένα ασυνήθιστο ταξίδι για την ηλικία τους. Το μόνο σίγουρο είναι, πως κανείς δεν πρόκειται να τους αναζητήσει. Πυξίδα τους, η καρδιά, σε μία δοκιμασία που τους ωριμάζει, δίχως να το καταλάβουν και τους δένει για μία ζωή. Η άγνοια κινδύνου, η παιδική αφέλεια κι η νεανική τρέλα τους οδηγούν σε αχαρτογράφητα μονοπάτια. Αυτό το καλοκαίρι θα μείνει για πάντα χαραγμένο στη μνήμη τους, διότι έκαναν το ξεπέταγμά τους κι έδωσαν νόημα στη γεμάτη πλήξη αστική ζωή τους, νικώντας τη δειλία και τον φόβο. Έζησαν στα όρια, στην ανομία, κινδύνεψαν, πάλεψαν, γνώρισαν νέα πρόσωπα και μέρη και τελικά επέστρεψαν στη βάση τους φανερά πιο δυνατοί. Η μαγεία της Φύσης, τα φανταστικά τοπία μίας Γερμανίας αλλιώτικης, που τα Μέσα δεν θέλουν να προβάλλουν, σε συνδυασμό με τη μουσική των R. Clayderman και Vince Pope απογειώνουν το έργο. Γεννιούνται συναισθήματα, ενεργοποιούνται οι αισθήσεις και μαεστρικά οδηγούμαστε σε ένα συγκινητικό φινάλε, που οι αξίες και τα ιδανικά κερδίζουν πανηγυρικά, τα εφήμερα της εποχής.
“Μαζί ή Τίποτα” (2017)
Ένα τραγικό συμβάν διαταράσσει την ισορροπία μίας οικογένειας. Σκιαγραφείται υποδειγματικά το πορτραίτο ενός ανθρώπου, που βιώνει το μέγιστο δράμα, χάνει τη γη κάτω από τα πόδια του, από τη μία στιγμή στην άλλη, διαλύεται. Μετέωρο το επόμενο βήμα, παρά τη στήριξη φίλων. Κανείς δεν μπορεί να αναπληρώσει το κενό. Οι πληγές παραμένουν ανοιχτές. Το φορτίο δυσβάσταχτο. Ο δρόμος προς τη δικαίωση των θυμάτων, γεμάτος εμπόδια. Όταν πλέον φτάνει η ώρα του δικαστηρίου, τα πράγματα μοιάζουν ξεκάθαρα. Κι όταν ο ελάχιστος φόρος τιμής δεν αποδοθεί, τότε τα περιθώρια στενεύουν. Οι επιλογές περιορίζονται. Καταδεικνύονται με τον πλέον εμφατικό τρόπο οι δυσκολίες στη διαχείριση της απώλειας και την απονομή δικαιοσύνης. Πένθος, οργή, αγανάκτηση, επιμονή και πείσμα μέχρι την τελική κάθαρση. Υποχρέωση και στόχος ζωής. Με την Νταιάνα Κρούγκερ σε ρόλο πρωταγωνίστριας, σε μία συγκλονιστική ερμηνεία από την αρχή μέχρι το τέλος κι άξιους συμπαραστάτες τους υπόλοιπους ηθοποιούς, με τον δικό μας, Γιάννη Οικονομίδη σε κομβικό ρόλο, ώστε να ξετυλίξει τον μίτο της Αριάδνης. Mία πολυεπίπεδη τραγωδία, ντυμένη, όπως πάντα με εξαιρετική μουσική.
“To Χρυσό Γάντι” (2019)
Ένα από τα μεγαλύτερα λιμάνια της Ευρώπης. Συνοικία Ζανκτ Πάουλι. Υποβαθμισμένη περιοχή με βαθιά αντιφασιστική νοοτροπία. Τα ίδια λίγο πολύ ισχύουν μέχρι και σήμερα. Γνωρίζουμε τον παρανοϊκό serial killer Φριτς Χόνκα (Γιόνας Ντάσλερ). Περιθωριακός χαρακτήρας, έχει βιώσει στο πετσί του την απόρριψη («ούτε να τον κατουρήσω») και διψά για εκδίκηση. Πίνει “φθηνά” ποτά παρέα με ναύτες, εμπόρους ναρκωτικών και πόρνες. Βρίσκει παρηγοριά στο αλκοόλ και προσπαθεί να καλύψει την “ασχήμια” του. Στο τέλος της βραδιάς επιθυμεί συντροφιά στη σοφίτα που κατοικεί. Κανείς δεν μπορεί να φανταστεί τι θα ακολουθήσει. «Τι απαίσια μυρωδιά είναι αυτή; – Είναι οι Έλληνες που ζουν από κάτω».
Σήψη και δυσωδία, κυριολεκτική και μεταφορική. Η συντήρηση κυριαρχεί υπό την ομπρέλα του φόβου και δεν αφήνει την πρόοδο να ανοίξει τα φτερά της. Ένας άνθρωπος του Πολιτισμού έχει χρέος να ταρακουνήσει τον κόσμο. Απορείς με την ανθρώπινη φύση και τη διαστροφή της. Μία ξεθωριασμένη φαντασίωση και μετά… χάος. Υπάρχουν όμως μεγαλύτερα εγκλήματα που γίνονται καθημερινά καλυμμένα με έναν μανδύα φαιδρής “κανονικότητας” από άκρη σε άκρη σε ολόκληρο τον κόσμο. Και πλησιάζει η ώρα που το ντουλάπί θα ανοίξει; Διαμελισμένες ζωές σχέσεις και ψυχές «φωνάζουν» για δικαίωση.
➪ Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, Bluesky και Inst
O Φατίχ Ακίν έχει αφήσει το στίγμα του στον Κινηματογράφο. Ο Τούρκος δημιουργός με τις διαδρομές του μας ταξιδεύει σε διαφορετικούς κόσμους κι έντονο είναι το ελληνικό στοιχείο σε αρκετές από τις ιστορίες του. Αποτελεί έναν κοσμοπολίτη που κάνει σινεμά για όσα τον προβληματίζουν. Το “Χρυσάφι του Ρήνου” αποτελεί την τελευταία του καλλιτεχνική προσπάθεια που έλαβε εξαιρετικές κριτικές σε παγκόσμια κλίμακα. Η ψηφιακή πλατφόρμα του Cinobo φιλοξενεί το μεγαλύτερο μέρος του έργου του κι εμείς βυθιζόμαστε σε υποθέσεις που θα μας θέσουν προ των ευθυνών, σε άβολη θέση απέναντι στον καθρέφτη.
“Μαζί, Ποτέ” (2004)
Χρυσός Άρκτος Βερολίνου, Βραβείο FIPRESCI, Bραβείο Καλύτερης Ευρωπαϊκής Ταινίας, Βραβείο Σκηνοθεσίας. Ο Καχίτ και η Σιμπέλ, γερμανοί τούρκικης καταγωγής, παντρεύονται για να καταφέρει η νεαρή Σιμπέλ να ξεφύγει από τους αυστηρούς περιορισμούς της συντηρητικής οικογένειας της. Το «ζευγάρι» μοιράζεται το ίδιο διαμέρισμα και τίποτα άλλο ενώ η κοπέλα συνεχίζει να έχει τη δική της ανεξάρτητη σεξουαλική ζωή. Ο Καχίτ αρχικά το δέχεται, σύντομα όμως αναπτύσσεται μέσα τους έρωτας στην πιο ζηλόφθονη μορφή του, οδηγώντας και τους δύο στα άκρα. Μια από τις σπουδαιότερες ευρωπαϊκές ταινίες των 00s, δίκαια και ουσιαστική Χρυσή Αρκτος στο Φεστιβάλ του Βερολίνου καθώς εκτόξευσε την καριέρα του νεαρού τότε Φατίχ Ακίν. Γιατί «μπορείς να δώσεις τέλος στη ζωή σου χωρίς να αυτοκτονήσεις. Αρχίζοντας μια νέα ζωή».
“Soul Kitchen” (2009)
Μεταφερόμαστε νοερά στο Αμβούργο και παρακολουθούμε τη διαδρομή του Ζήνου Καζαντζάκη. Ένας Έλληνας μετανάστης που προσπαθεί να σταθεί στα πόδια του κόντρα στις αντιξοότητες και τις αντικειμενικές δυσκολίες (δισκοκήλη) που βιώνει καθημερινά. Η ταβέρνα του βαδίζει από το κακό στο χειρότερο, τα χρέη τον πνίγουν και σα να μη φτάνουν όλα αυτά η αγαπημένη του Ναντίν αναχωρεί για τη Σανγκάη της Κίνας ως οικονομική μετανάστης. Του ζητάει επίμονα να την ακολουθήσει (μέσω skype!), ο εγωισμός του όμως δεν τον αφήνει να εγκαταλείψει το μικρό εστιατόριο που με κόπο και αγώνα οικοδόμησε. Μένει, επιμένει κι ελπίζει σε καλύτερες ημέρες. Η Γερμανία αποτέλεσε κι αποτελεί μέχρι και σήμερα ένα ανθρώπινο μωσαϊκό. Μία χώρα υποδοχής φτηνού εργατικού δυναμικού με την ικανότητα να το αφομοιώνει. Ένας “κρύος” λαός που φιλοξενεί ζεστούς ανθρώπους. Ξενύχτι, μουσική, σφηνάκια, παρέες. «Ο χορός ανακουφίζει τον πόνο». Η μουσική είναι η τροφή της ψυχής. Όσο αφιλόξενη κι αν είναι τα πρωινά η ξενιτιά, μόλις βραδιάζει κι ο οίνος ρέει τόσο πιο κοντά έρχονται οι άνθρωποι και μοιράζονται εμπειρίες, συναισθήματα, στιγμές. Όλες αυτές τις πτυχές τις καθημερινότητας ο δημιουργός τις αποδίδει με μία νότα χιούμορ. «Ξέρουμε μόνο ότι δε ξέρουμε τίποτα».
“Βερολίνο Αντίο” (2016)
Η σχολική χρονιά μόλις έχει ολοκληρωθεί. Ένα φαινομενικά αταίριαστο δίδυμο, ο Μάικ κι ο Τσικ, αποκλεισμένοι από τον περίγυρο της τάξης, αποφασίζουν να ξεκινήσουν ένα ασυνήθιστο ταξίδι για την ηλικία τους. Το μόνο σίγουρο είναι, πως κανείς δεν πρόκειται να τους αναζητήσει. Πυξίδα τους, η καρδιά, σε μία δοκιμασία που τους ωριμάζει, δίχως να το καταλάβουν και τους δένει για μία ζωή. Η άγνοια κινδύνου, η παιδική αφέλεια κι η νεανική τρέλα τους οδηγούν σε αχαρτογράφητα μονοπάτια. Αυτό το καλοκαίρι θα μείνει για πάντα χαραγμένο στη μνήμη τους, διότι έκαναν το ξεπέταγμά τους κι έδωσαν νόημα στη γεμάτη πλήξη αστική ζωή τους, νικώντας τη δειλία και τον φόβο. Έζησαν στα όρια, στην ανομία, κινδύνεψαν, πάλεψαν, γνώρισαν νέα πρόσωπα και μέρη και τελικά επέστρεψαν στη βάση τους φανερά πιο δυνατοί. Η μαγεία της Φύσης, τα φανταστικά τοπία μίας Γερμανίας αλλιώτικης, που τα Μέσα δεν θέλουν να προβάλλουν, σε συνδυασμό με τη μουσική των R. Clayderman και Vince Pope απογειώνουν το έργο. Γεννιούνται συναισθήματα, ενεργοποιούνται οι αισθήσεις και μαεστρικά οδηγούμαστε σε ένα συγκινητικό φινάλε, που οι αξίες και τα ιδανικά κερδίζουν πανηγυρικά, τα εφήμερα της εποχής.
“Μαζί ή Τίποτα” (2017)
Ένα τραγικό συμβάν διαταράσσει την ισορροπία μίας οικογένειας. Σκιαγραφείται υποδειγματικά το πορτραίτο ενός ανθρώπου, που βιώνει το μέγιστο δράμα, χάνει τη γη κάτω από τα πόδια του, από τη μία στιγμή στην άλλη, διαλύεται. Μετέωρο το επόμενο βήμα, παρά τη στήριξη φίλων. Κανείς δεν μπορεί να αναπληρώσει το κενό. Οι πληγές παραμένουν ανοιχτές. Το φορτίο δυσβάσταχτο. Ο δρόμος προς τη δικαίωση των θυμάτων, γεμάτος εμπόδια. Όταν πλέον φτάνει η ώρα του δικαστηρίου, τα πράγματα μοιάζουν ξεκάθαρα. Κι όταν ο ελάχιστος φόρος τιμής δεν αποδοθεί, τότε τα περιθώρια στενεύουν. Οι επιλογές περιορίζονται. Καταδεικνύονται με τον πλέον εμφατικό τρόπο οι δυσκολίες στη διαχείριση της απώλειας και την απονομή δικαιοσύνης. Πένθος, οργή, αγανάκτηση, επιμονή και πείσμα μέχρι την τελική κάθαρση. Υποχρέωση και στόχος ζωής. Με την Νταιάνα Κρούγκερ σε ρόλο πρωταγωνίστριας, σε μία συγκλονιστική ερμηνεία από την αρχή μέχρι το τέλος κι άξιους συμπαραστάτες τους υπόλοιπους ηθοποιούς, με τον δικό μας, Γιάννη Οικονομίδη σε κομβικό ρόλο, ώστε να ξετυλίξει τον μίτο της Αριάδνης. Mία πολυεπίπεδη τραγωδία, ντυμένη, όπως πάντα με εξαιρετική μουσική.
“To Χρυσό Γάντι” (2019)
Ένα από τα μεγαλύτερα λιμάνια της Ευρώπης. Συνοικία Ζανκτ Πάουλι. Υποβαθμισμένη περιοχή με βαθιά αντιφασιστική νοοτροπία. Τα ίδια λίγο πολύ ισχύουν μέχρι και σήμερα. Γνωρίζουμε τον παρανοϊκό serial killer Φριτς Χόνκα (Γιόνας Ντάσλερ). Περιθωριακός χαρακτήρας, έχει βιώσει στο πετσί του την απόρριψη («ούτε να τον κατουρήσω») και διψά για εκδίκηση. Πίνει “φθηνά” ποτά παρέα με ναύτες, εμπόρους ναρκωτικών και πόρνες. Βρίσκει παρηγοριά στο αλκοόλ και προσπαθεί να καλύψει την “ασχήμια” του. Στο τέλος της βραδιάς επιθυμεί συντροφιά στη σοφίτα που κατοικεί. Κανείς δεν μπορεί να φανταστεί τι θα ακολουθήσει. «Τι απαίσια μυρωδιά είναι αυτή; – Είναι οι Έλληνες που ζουν από κάτω».
Σήψη και δυσωδία, κυριολεκτική και μεταφορική. Η συντήρηση κυριαρχεί υπό την ομπρέλα του φόβου και δεν αφήνει την πρόοδο να ανοίξει τα φτερά της. Ένας άνθρωπος του Πολιτισμού έχει χρέος να ταρακουνήσει τον κόσμο. Απορείς με την ανθρώπινη φύση και τη διαστροφή της. Μία ξεθωριασμένη φαντασίωση και μετά… χάος. Υπάρχουν όμως μεγαλύτερα εγκλήματα που γίνονται καθημερινά καλυμμένα με έναν μανδύα φαιδρής “κανονικότητας” από άκρη σε άκρη σε ολόκληρο τον κόσμο. Και πλησιάζει η ώρα που το ντουλάπί θα ανοίξει; Διαμελισμένες ζωές σχέσεις και ψυχές «φωνάζουν» για δικαίωση.
➪ Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, Bluesky και Inst
