Για έναν ακόμα μήνα, φεστιβαλικό κι αφού η Θεσσαλονίκη έριξε την αυλαία της ταξιδεύουμε στον κόσμο της ψηφιακής πλατφόρμας της ΕΡΤ και βρίσκουμε όμορφες στάσεις για τις επόμενες ημέρες, καθώς ο καιρός σιγά σιγά αρχίζει να θυμίζει πως οδεύουμε προς έναν χειμώνα, απέχοντας περίπου 15 ημέρες από τον Δεκέμβριο. Πάμε όμως να δούμε τις επιλογές μας από τη γειτονική Ρουμανία, την Ιρλανδία, το Ιράν και φυσικά δύο κινηματογραφικές στάσεις που πρωταγωνιστή τους έχουν έναν από τους κορυφαίους σύγχρονους ηθοποιούς, τον Μαντς Μίκελσεν.

“R.M.N.”, του Κριστιάν Μουντζίου
Ο Ματίας επιστρέφει από τη Γερμανία, στην οποία είχε πάει για δουλειά. Τα Χριστούγεννα πλησιάζουν και ετοιμάζεται η σχολική γιορτή. Ο μικρός γιος του έχει κλονιστεί βαθιά και ο πατέρας θεωρεί πως γνωρίζει τον δρόμο για να ξορκίσει τους φόβους του. Η μητέρα χαμηλών τόνων προσπαθεί να δώσει αίσθηση ασφάλειας στο παιδί. Σε μία πατριαρχική κοινωνία όμως μετράει όμως ο γιος να «μη γίνει αδερφή», ακόμα κι αν το πλέξιμο μπορεί να τον ηρεμεί και να λυτρώνει τη ψυχή και τα τραύματά της. Η ευαισθησία από την μία και ο «τεχνητός ανδρισμός» από την άλλη, που εξισώσει τους άνδρες με τα άγρια ζώα. Η αλληγορία και οι συμβολισμοί αγγίζουν από την παράδοση μέχρι την εκκλησία και την πολιτική. Η πιο ενδιαφέρουσα προσωπικότητα που δημιουργεί ο σκηνοθέτης είναι η Σίλα. Μία κοπέλα που εργάζεται ως διευθύντρια στο εργοστάσιο παραγωγής άρτου. Στον ελεύθερό της χρόνο ακούει κλασική μουσική και παίζει κάτι μεταξύ βιόλας και κόντρα μπάσο. Οι ορίζοντές της είναι ανοιχτοί και συνεχώς εμφανίζεται υποστηρικτική προς τους αδυνάτους, έχοντας νικήσει πρώτα μέσα της τον ρατσισμό και τη ξενοφοβία. Ο τόπος που μένει να αποκαλύψει τα μυστικά του κι αυτό συμβαίνει όσο προχωράμε προς το φινάλε είναι το δάσος. Εκεί θα γίνει η τελική αποκάλυψη και ένα μικρό θαύμα («Σ΄αγαπώ μπαμπά»).

“Άσπρο Πάτο”, του Τόμας Βίντεμπεργκ
Οι σκανδιναβικές χώρες κι ιδιαίτερα η Δανία είναι απ΄αυτές που σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες του 2020 έχουν μεγαλύτερη ροπή προς το αλκοόλ. Ιδιαίτερα το ποσοστό των ανήλικων νέων ξεπερνάει τον μέσο όρο παγκοσμίως. Είναι μία έκφανση του τρόπου ζωής, γεννιέται μέσα από την πίεση για τις εισαγωγικές εξετάσεις; Δεδομένα πάντως δημιουργεί υπαρξιακά ερωτήματα που καλούνται να απαντηθούν. «Ο κόσμος ποτέ δεν είναι όπως τον περιμένετε». Τι οδηγεί όμως τους ανθρώπους αυτών των κρατών σε αυτή την επιλογή όταν φαινομενικά τα βασικά βιοτικά τους προβλήματα είναι σε μεγάλο βαθμό λυμένα; Θα μπορούσε κανείς να πει πως αναζητούν την κάθαρση και την εξύψωση προς το εξιδανικευμένο. Η ακροβασία όμως αυτή μεταξύ του νηφάλιου και του μεθυσμένου μπορεί να φέρει τα αντίθετα αποτελέσματα από τα επιθυμητά. Να οδηγήσει στην απόλυτη λήθη και τότε ο αντίκτυπος θα γίνει ορατός ταυτόχρονα στο οικογενειακό κι εργασιακό περιβάλλον. Ένα παρακινδυνευμένο εγχείρημα βασισμένο στη θεωρία ότι ο κάθε άνθρωπος γεννιέται με 0,05% έλλειμμα αλκοόλ δοκιμάζουν οι πρωταγωνιστές μας. Νομίζουν πως επιτυγχάνουν το ακατόρθωτο, σύντομα όμως έρχεται η πικρή διάψευση. Αφιερωμένη/ο στην Ίντα Μαρία Βίντεμπεργκ, κόρη του σκηνοθέτη που σκοτώθηκε με τραγικό τρόπο κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων.

“Jimmy’s Hall”, του Κεν Λόουτς
Τζίμυ Γκράλτον. Μία αντισυμβατική φιγούρα που είναι αποφασισμένη να έρθει σε κόντρα με το υπάρχον κατεστημένο. Μετά από έναν ιδιαίτερα επώδυνο εμφύλιο σπαραγμό είναι αφοσιωμένος σε μία καινοτομία, να φέρει μαζί με τους δυναμικούς συνοδοιπόρους του μία νότα πολιτισμού στην περιοχή που κατοικεί. Σύντομα όμως οι συνθήκες θα τον φέρουν στην Νέα Υόρκη ως πολιτικό μετανάστη. Περίπου δέκα χρόνια μετά επιστρέφει στον “τόπο του εγκλήματος”. Φέρνει μαζί του βινύλια τζαζ και σουίνγκ κι είναι αποφασισμένος να ζήσει ήσυχα με την ηλικιωμένη μητέρα του. Κάτι είχε αφήσει όμως στην μέση. Καλλιεργήθηκε η εικόνα ενός ειδώλου, του αρχηγού. Η αποχώρησή του άφησε εκκρεμότητες και ανοιχτούς λογαριασμούς. Τώρα που είναι πίσω, οι “πιστοί” του θέλουν το πολιτιστικό κέντρο να πάρει σάρκα κι οστά. Φυσάει αέρας αλλαγής. Γνωρίζουν άπαντες πως θα βρεθούν αρκετά εμπόδια στην πορεία. Δεν είναι τόσο οι πολιτικοί αντίπαλοι όσο η πανίσχυρη εκκλησία. “Αντίπαλοί μας οι αφέντες κι οι ιερείς”. Σκοταδισμός. “Δε θα ανεχτώ από ένα κομμουνιστή να επέμβει στην ενορία μου”. Αναβιώνει μία αιώνια ταξική πάλη. Η φτώχεια των τίμιων εργατών από την μία και το κεφάλαιο με το κλήρο από την άλλη. “Οι επίσκοποι καραδοκούν κι έχουν στο τσεπάκι τους την κυβέρνηση”.

“Ο Φύλακας”, του Νιμά Τζαβιντί
Mεταφερόμαστε στο μακρινό 1960 στην επαρχία του Ιράν, μακριά από την πρωτεύουσα. Μία φυλακή αδειάζει, καθώς έχει αποφασιστεί το κτιριακό συγκρότημα να κατεδαφιστεί. Ο διοικητής ενημερώνεται, πως μετά την επιτυχή μεταφορά των κρατουμένων παίρνει προαγωγή, κερδίζει το “διαβατήριο” ανέλιξης και επιτέλους θα βρεθεί στην Τεχεράνη σε μία επιτελική θέση. Όταν όμως οι άνθρωποι κάνουν σχέδια και πανηγυρίζουν, ο Θεός γελάει. Το μυστήριο-μυστικό του σωφρονιστικού ιδρύματος στοιχειώνει το προσωπικό. Μεγάλος πρωταγωνιστής όπως και στην “Περίπτωση Συνείδησης, αλλά και στο “Just 6.5”, o Navid Mohammadzadeh στον ρόλο του Γιαχέντ. Περνάει στην αντίπερα όχθη αυτή τη φορά, στην πλευρά των καλών της ιστορίας. Πλάι του η εκθαμβωτική Parinaz Ιzadyar στον ρόλο της κοινωνικής λειτουργού. Δεν μπορείς να καταλάβεις ποιανού το μέρος έχει πάρει. Το σίγουρο είναι πως μέσα της έχει αποφασίσει πως κάνει το σωστό και θα φτάσει μέχρι τέλους. Είναι όμως ένοχη ή αθώα, λίγο ή πολύ;

“Οι Εκκεντρικοί”, του Άντερς Τόμας Γιένσεν
Μία ατυχής συγκυρία, ένα δυστύχημα που πυροδοτεί τις εξελίξεις. Η Ματίλντε μένει ορφανή. Ο Μάρκους μισθοφόρος στο Αφγανιστάν επιστρέφει εσπευσμένα στη βάση του μην έχοντας άλλη επιλογή. Ο Ότο ξετυλίγει τον μίτο κι είναι αποφασισμένος να αποδείξει πως είχαμε μία στοχευμένη επίθεση με φόντο ξεκαθάρισμα λογαριασμών μεταξύ τοπικών συμμοριών. Ακολουθεί ένας κύκλος αίματος που δε λέει να κλείσει και σε κάποιες στιγμές του μας ταξιδεύει στο σύμπαν του Ταραντίνο. Τέσσερις αταίριαστες φιγούρες συνεργάζονται με φόντο την “εκδίκηση”. Αντισυμβατικοί ήρωες, losers της ζωής και μία αθώα ψυχή που παρακολουθεί τις εξελίξεις σχεδόν αποσβολωμένη. O μεγάλος πρωταγωνιστής κουβαλάει πάνω του, βαθιά μέσα του τα τραύματα της πορείας της ζωής του. Αρνείται οποιαδήποτε επαφή με ειδικούς ιατρούς και δυσκολεύεται τρομερά να προσεγγίσει την κόρη του. Δε φημίζεται για την υπομονή του και λύνει τις διαφορές του όπως μόνο ο ίδιος ξέρει. Νιώθει πως τα έχει χάσει όλα. Η πραγματικότητα όμως είναι εντελώς διαφορετική. Δεν έχει όμως τη δύναμη να αντικρίσει κατάματα. Μονάχα η ψυχρή ματιά ενός “φίλου” που έχει βιώσει την μέγιστη απώλεια μπορεί να του δείξει τον δρόμο και τη διέξοδο. Ο πατέρας άλλωστε έχει πάντα την ευθύνη απέναντι στα παιδιά του.