“Η Κούβα κι ο Οπερατέρ”, του Τζον Άλπερτ
Το τελευταίο προπύργιο του Κομμουνισμού γίνεται η πατρίδα ενός Αμερικανού, που αψηφά τον κίνδυνο κι αποτελεί πλέον κομμάτι της ιστορίας του τόπου, παρ΄ ότι αρχικά δεν είχε κανένα τέτοιο σχέδιο. Κι είναι τόσο αληθινός άνθρωπος ανάμεσα σε ομοίους του που μεταξύ τους ξεχνούν τη διαφορά εθνικότητας και πιθανότατα φιλοσοφίας για τη ζωή. Αφήνονται κι απλά απολαμβάνουν τη στιγμή ή μάλλον τις στιγμές, γιατί είναι αρκετές κι όμορφες. Χαμόγελα, λαός πεπεισμένος πως δίνει τα πάντα για το καλό της πατρίδας. Μία ιδιότυπη επανάσταση με κεντρικούς άξονες την παιδεία και κυρίως την Υγεία. «Ακούσαμε, ότι ο Φιντέλ εφάρμοσε κοινωνικά προγράμματα, για τα οποία εμείς παλεύαμε στην Αμερική». Με δυσκολίες, με στερήσεις, έχοντας να αντιμετωπίσουν το εμπάργκο. Φορούσαν όμως ένα αλεξίσφαιρο γιλέκο ηθικής, ικανό να σταματήσει τις σφαίρες της διαφθοράς. Παρ΄ ότι η φύση του ανθρώπου είναι άπληστη, βρήκαν τον τρόπο και κράτησαν τις ισορροπίες.
“To Koρίτσι στη Φωτογραφία”, της Σκάι Μπόργκμαν
Οκλαχόμα 1990. Σκόρπια αντικείμενα στον δρόμο, μία νεαρή γυναίκα στην άκρη του αναίσθητη, μεταφέρεται στο νοσοκομείο και τελικά καταλήγει. Σύντομα δημιουργείται ένα πλέγμα μυστηρίου. Η αναζήτηση της ταυτότητας του θύματος δεν είναι εύκολη υπόθεση. Ο ασκός του Αιόλου δε θα αργήσει να ανοίξει, όσα φέρει όμως μέσα του περισσότερο μπερδεύουν παρά διαλευκάνουν την υπόθεση αρχικά. Χρειάζεται μεγάλη επιμονή και τύχη για να φτάσουμε στην άκρη του μίτου που ξετυλίγεται βασανιστικά για τον θεατή. Μία σκοτεινή ιστορία αναπτύσσεται και σοκάρει. Οι μαρτυρίες αποκαλύπτουν τρομακτικά εγκλήματα. Πώς συνδέονται Τόνια Χιουζ, Μάικλ Χιουζ, Σέριλ Κομέσο, Σάρον Μάρσαλ; Ένα αληθινό κτήνος πιστοποιεί με τις πράξεις του πως ο άνθρωπος στις ακραίες εκφάνσεις της φύσης του είναι το πιο επικίνδυνο πλάσμα του ζωϊκού βασιλείου. Δε χωράει ο νους τη διαστροφή του αμετανόητου φονιά. Εκεί που η υπόθεση πάει να κλείσει, ένα ανώνυμο mail έρχεται να ενώσει τα κομμάτια του παζλ. Ανοίγει ξανά κι αυτή τη φορά οι εξελίξεις παίρνουν μορφή χιονοστιβάδας.
“To Μεγάλο Χακάρισμα”, των Karim Amer και Jehane Noujaim
Οι σημερινοί νέοι κι οι γενιές που έρχονται μεγαλώνουν κάτω από την ακραία επίδραση αυτών των Μέσων. Είναι κομμάτι της καθημερινότητάς τους και καλλιεργούν την προσωπικότητά τους, σφυρηλατώντας την καθημερινά. Δεν είναι μάλιστα λίγα τα παραδείγματα παιδιών δύο και τρία ετών που ήδη αρχίζουν να εξοικειώνονται με τα smartphones και τα tablets. Δυσκολεύονται όμως να κατανοήσουν κι αυτοί κι οι γονείς τι αντίκτυπο έχει όλη αυτή η αλληλεπίδραση στη δόμηση του χαρακτήρα τους. Συνήθως αντιμετωπίζουν τους κινδύνους αψήφιστα με χαλαρή διάθεση. Η ηλεκτρονική κοινότητα σε κάνει να νιώθεις οικεία, σου δίνει την ασφάλεια της απόστασης, καλύπτει το μεγάλο κενό της μοναξιάς, όσο όμως η τεχνολογία προχωράει οι μεταβλητές της εξίσωσης αλλάζουν. Ο Homo Deus, o δυνατός δίχως να το αντιλαμβάνεται τις περισσότερες φορές καταλήγει θύμα συντονισμένης παραπληφόρησης και προπαγάνδας. Η μαγική φράση αφορά τη συλλογή δεδομένων που σήμερα είναι ακριβότερα από τα πετρέλαιο. Αυτά διαμορφώνουν και χαράζουν πρακτικές και πολιτικές. Σε μία εποχή που το σκοτάδι μαθηματικά πέφτει στον κόσμο μας, ο αγώνας πρέπει να δοθεί με ακόμα μεγαλύτερη διάθεση κι αυταπάρνηση. Το σύνθημα της αντεπίθεσης πρέπει να αφυπνίσει τις συνειδήσεις. Η μάχη συνεχίζεται, ακόμα δεν έχει χαθεί τίποτα. Αν όμως συνεχίσουμε παθητικοί, απλοί παρατηρητές τότε σίγουρα θα ηττηθούμε και φυσικά ο κόσμος μας θα μαυρίσει. Τα δεδομένα μας είναι ανθρώπινα δικαιώματα. Η προστασία τους αποτελεί θεμελιώδες δικαίωμα.
“Αμερικανικό Εργοστάσιο”, των Στίβεν Μπόγκναρ και Τζούλια Ράιχαρτ
Το εργοστάσιο της General Motors στην πόλη Μορέιν του Οχάιο, που έκλεισε το 2008, αλλά πριν λίγα χρόνια (2015) άνοιξε ξανά υπό κινεζική διεύθυνση. Αφετηρία και Βραβείο Σκηνοθεσίας στο Σάντανς. Η συνύπαρξη των Αμερικανών πολιτών και των Κινέζων (φτηνό εργατικό δυναμικό εκ προοιμίου) μοιάζει αρμονική. Η επαναλειτουγία συνοδεύεται από συναισθήματα χαράς κι ικανοποίησης. Ανταλλάσσουν στοιχεία πολιτισμού, αλληλεπιδρούν, επικοινωνούν, συνεργάζονται. «Συγχωνεύουμε δύο Πολιτισμούς». Οι ανώτεροί τους φροντίζουν να τους περάσουν μία “τεχνητή” ενότητα, αλληλεγγύη κι υπερηφάνεια που εργάζονται για τον κολοσσό του δισεκατομμυριούχου, Τσάο Ντεγουάνγκ. Στόχος η εταιρεία Fuyao Glass America να γίνει κερδοφόρος στο πέρασμα του χρόνου με κάθε μέσο, με κάθε κόστος. Οι εργαζόμενοι πρέπει απλά να βάλουν το τρένο στις ράγες και μετά αυτό στον αυτόματο πιλότο να τρέξει το συντομότερο την προγραμματισμένη διαδρομή του. Σύντομα η κατάσταση θα φέρει προστριβές. Μη ξεχνάτε πως πάντα στο βάθος πρέπει να έχουμε την εικόνα των δύο οικονομικών υπερδυνάμεων. Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και Κίνα. Το σύστημα είναι ικανό να σε συνθλίψει, αν δεν παίξεις με τους όρους του (“work hard, work longer”). Η παγκοσμιοποίηση οξύνει τις διαφορές κι ενισχύει τις ταξικές ανισότητες. Οι ντόπιοι νιώθουν ξένοι στην ίδια τους την πατρίδα. Άνθρωποι που είναι τελειομανείς στο αντικείμενό τους, αλλά απαιτούν τους όρους της Πρωτομαγιάς του Σικάγο. Οχτώ ώρες δουλειά, οχτώ ώρες ύπνος, οχτώ ώρες για τον εαυτό και την οικογένειά τους κι εργασία φυσικά πέντε ημέρες την εβδομάδα.
“My Octopus Teacher”, των Philippa Ehrlich και James Reed
Mία βουτιά σε έναν βυθό γεμάτο όμορφα μυστικά. “Σαν να πετάς σε ένα τρισδιάστατο δάσος κάτω από τη στάθμη του νερού”. Μία γοητεία που οι περισσότεροι αγνοούν κι όσοι τη γνωρίζουν συχνά την υποτιμούν και τη θεωρούν δεδομένη. Ακρωτήρι-Νότιος Αφρική. Από τη ζούγκλα και το σαφάρι σε μία πιο μοναχική πορεία μακριά από την πίεση του χρόνου. Ο πρωταγωνιστής επενδύει στη σχέση του με το νερό. Επιστρέφει στο στοιχείο που ανήκει. Η αρχή είναι δύσκολη. Η προσαρμογή απαιτεί θυσίες. Γρήγορα όμως ανακαλύπτεις την αληθινή μαγεία κι αλλάζεις την κοσμοθεωρία σου μέσα από τα ερεθίσματα που συναντάς και τα βιώματα που αποθηκεύεις στο σεντούκι των αναμνήσεων. Είναι ένα βασίλειο με τους δικούς του κανόνες που πρέπει να αφιερώσεις πολλές ημέρες για να ανακαλύψεις τους κανόνες του. Από ένα σημείο και μετά το χταπόδι λειτουργεί ως καθρέφτης. Δίνεται τεράστια έμφαση στη λεπτομέρεια. Εξυμνείται ο δείκτης ευφυίας του χταποδιού κι ο ίδιος ο άνθρωπος μοιάζει να αναγνωρίζει την κατωτερότητά του. Παραδοχή που φυσικά δε συνηθίζεται. Την ίδια ώρα όμως αναπτύσσεται μία λεπτή σχέση. Υπάρχει σωματική επαφή. Ο Craig Foster γνωρίζει τον κύκλο ζωής του καλού του φίλου και δυστυχώς και το πότε πλησιάζει το τέλος. Ο συγχρονισμός του επιθανάτιου σκιρτήματος και της εκκόλαψης αυγών αναδεικνύει την ισορροπία των αυτοματοποιημένων διεργασιών της φύσης.