Γενικά, αλλά και ειδικά μετά από αυτά τα χρόνια του covid με τις απαγορευτικές ταμπέλες του αναγκαστικού περιορισμού, δεν σου αρκεί μια παράσταση να είναι απλά καλή. Θες να ξεπερνά τα όρια της θεατρικής πλατείας και να περπατάει δίπλα σου στη ζωή. Αυτό ακριβώς συμβαίνει και με τον “Τυχαίο θάνατο ενός αναρχικού” στο θέατρο Γκλόρια.Το θεατρικό έργο που έγραψε ο Ντάριο Φο πριν 52 χρόνια για τον αναρχικό Πινέλι, ο οποίος οδηγήθηκε σ’ ένα αστυνομικό τμήμα του Μιλάνου, ξυλοκοπήθηκε άγρια και αυτοκτόνησε “τυχαία” από το παράθυρο, παρουσιάζει εύστοχα τον παραλογισμό της αστυνομικής βίας και της παραπληροφόρησης παραμένοντας δυστυχώς, επίκαιρη.
Ιταλία του 1970. “Κατά τη διάρκεια της Άνοιξης του ’70 ένα μεγάλο μέρος του κοινού των παραστάσεών μας -σύντροφοι και συντρόφισσες που ήταν εργάτες, φοιτητές, προοδευτικοί δημοκράτες- μας προέτρεπε να γράψουμε ένα θεατρικό έργο για τη σφαγή στην Αγροτική Τράπεζα του Μιλάνου και τη δολοφονία του Πινέλι. Ένα έργο που θα πραγματευόταν τα αίτια και τις πολιτικές επιπτώσεις αυτών των γεγονότων. Ο λόγος πίσω από το αίτημα αυτό ήταν η τρομακτική έλλειψη πληροφόρησης γύρω από αυτό το ζήτημα. Αφού πέρασε το αρχικό σοκ, τα ΜΜΕ σιωπούσαν. Οι δημοσιογράφοι της επίσημης Αριστεράς, με πρώτη την εφημερίδα L’Unita, παρέμεναν εξαιρετικά προσεκτικοί και δεν προχωρούσαν πέρα από σποραδικά σχόλια του τύπου: «Το γεγονός είναι ανησυχητικό», «Πόσο μυστηριώδης είναι ο θάνατος του Πινέλι, κατ αυτόν τον τρόπο θα παραμείνει τυλιγμένη στο μυστήριο η σφαγή στις τράπεζες». Περίμεναν, αρκεί να μη γινόταν φασαρία.” αναφέρουν στον πρόλογο του βιβλίου, ο Φο και η ακτιβίστρια Φράνκα Ράμε.
Διαβάζοντας το βιβλίο, όπως και όλα του Φο, συνειδητοποιείς πως είναι από τους ελάχιστους που έχουν καταφέρει να σατυρίσουν τόσο πετυχημένα την τραγελαφική κατάσταση που επικρατεί στην πολιτική και την κοινωνία. Ειδικά τις εποχές που τον περίμεναν όλοι οι σοβαροφανείς κουστουμάτοι κύριοι στη γωνία, εκείνος ήταν πέντε φορές πιο παραγωγικός, αστείος και κυνικός. Και φυσικά, πάντα απολαυστικός. Έχει το χάρισμα να σε οδηγεί στο τέλος των αλληγορικών ιστοριών του χωρίς να καταλαβαίνεις πόσο γρήγορα άλλαξαν οι δείκτες των ρολογιών. Οι ήρωες με τα καθόλου συμβατικά ονόματα, περιφέρονται σε δημόσιες υπηρεσίες, θεατρικές σκηνές, διαδρόμους σπιτιών και σου δίνουν το κίνητρο να αναποδογυρίσεις με χιούμορ αυτά που ζεις, κρατώντας την ουσία.
“Όπου υπήρχε η ευκαιρία, έκανα παύση στη φασαρία”
Αθήνα του 2022. Χειροκροτήματα διαρκείας, θαυμαστικά στα timelines, η ωραία συγκίνηση να συγχρονιζόμαστε όλοι σε μία κοινή συναισθηματική κατάσταση συμπληρώνοντας τις προτάσειςτου άλλου με τις ίδιες λέξεις. Λίγες ώρες μετά την υπόκλιση και αρκετές μέρες μετά που μιλάς γι’ αυτές σε καθημερινές συζητήσεις – για τον τρόπο που σ’ έκαναν να απογειωθείς για λίγο από τη θέση σου και πώς ένας θίασος και ένα κείμενο άλλαξαν τη διαδρομή της σκέψης σου. Όλα όσα ακολουθούν ύστερα από σημαντικές παραστάσεις, δηλαδή και τα καταχωρείς στο viewmaster των εμπειριών σου.
Ο Γιάννης Κακλέας θυμήθηκε τον παλιό, ανήσυχο εαυτό του από τον Τεχνοχώρο και έφερε το έργο του ευφυούς Ιταλού συγγραφέα στο τώρα φτιάχνοντας μαζί με την ομάδα του (Πάνος Βλάχος,Φοίβος Ριμένας, Θοδωρής Σκυφτούλης, Ιφιγένεια Αστεριάδη, Κωνσταντίνος Μαγκλάρας, Στέλιος Πέτσος) μια σύγχρονη κι ευτυχώς, όχι εξυπνακίστικη επιθεώρηση. Πρόσθεσαν- και συνεχίζουν να το κάνουν όσο αλλάζει η ειδησεογραφία- στο σύμπαν του Φο, γεγονότα της ελληνικής επικαιρότητας και στερεότυπα της στατικής μας νοοτροπίας λέγοντας κυρίως όσα “δεν αρέσουν”.
Παράλληλα, αποθεώνουν τη δύναμη της σάτιρας με το δικό τους soundtrack (το βρίσκεις το Spotify https://open.spotify.com/album/2uMC8DintC1H2tkaqCUChv?si=71ecuOBGROqrjCpnyCtc9g ),που μπορεί να σταθεί κι εκτός σκηνής. Πρόκειται για μία σειρά από έξυπνα τραγούδια, σε στίχους τουΒλάχου και μουσική του Βάιου Πράπα, που ρισκάρουν και βάζουν σε μία άτυπη σειρά, πρόσωπα και περιστατικά ρατσισμού και βίας της εγχώριας πραγματικότητας δημιουργώντας ένα εγκεφαλικό παιχνίδι λέξεων στη σωστή θέση τη σωστή στιγμή.
Απέναντι στο άδικο κανείς μη μένει μόνος”
Ο πρωταγωνιστής γελωτοποιός Βλάχος σκοράρει με, ίσως, την καλύτερη του ερμηνεία έως τώρα.Τραγουδάει, παίζει μουσική, έχει μια συμβολική κινησιολογία ενώ ταυτόχρονα, είναι σε μία συγκλονιστική εγρήγορση. Ο δεύτερος που ξεχωρίζει με bold είναι ο Θοδωρής Σκυφτούλης, ο οποίος έχει ψυχολογήσει πολύ σωστά την εξουσιομανία και τον λαϊκισμό της ένστολης αρένας χωρίς να γίνει γραφική καρικατούρα και ζητάς ένα έξτρα encore για τον μουσικό επι σκηνής, Πράπα για τις εύστοχες παρεμβασεις του.Είναι στο σύνολο του ένας ολοζώντανος μικρόκοσμος, με σκηνικά της Ηλένιας Δουλαδίρη και του Κακλέα, ο οποίος δεν φοβάται να κινηθει στα κενά μεταξύ ασφαλών συρμών και προπαγανδίστικης αποβάθρας. Αντιστέκεται από την πλευρά που θα έπρεπε να είμαστε ανεξαρτήτως πολιτικού χρώματος και ιδεολογίας.
Γιατί, ό,τι και να συμβαίνει, το θέατρο θα αποδεικνύει συνεχώς ότι θα βρίσκει τρόπο να είναι εδώ. Όσο κι να το πετούν από τα παράθυρα λέγοντας πως ήταν ένα τυχαίο ατύχημα. Κι αυτό, είναι μία από τις πιο ελπιδοφόρες επαναστατικές πράξεις.
Info για το σκονάκι σου
Θέατρο Γκλόρια, Ιπποκράτους 7
Τηλ: 210 3600832
Σκηνοθεσία/Δραματουργική επεξεργασία: Γιάννης Κακλέας
Σκηνικά: Ηλένια Δουλαδίρη/ Γιάννης Κακλέας
Κοστούμια: Ηλένια Δουλαδίρη
Μουσική σύνθεση: Βάϊος Πράπας
Στίχοι τραγουδιών: Πάνος Βλάχος
Χορογραφίες: Αγγελική Τρομπούκη
Φωτισμοί: Στέλλα Κάλτσου
Βοηθοί Σκηνοθέτη: Λητώ Τριανταφυλλίδου, Ρέα Σαμαροπούλου
Βοηθός ενδυματολόγου: Ιωάννα Καλαβρού
Βοηθός φωτίστριας: Στέβη Κουτσοθανάση
Παίζουν: Πάνος Βλάχος, Φοίβος Ριμένας, Θοδωρής Σκυφτούλης, Ιφιγένεια Αστεριάδη,
Κωνσταντίνος Μαγκλάρας, Στέλιος Πέτσος
Μουσικός επί σκηνής: Βάϊος Πράπας
