Η Θεσσαλονίκη έχει την τύχη να έχει έναν σκηνοθέτη που μοιάζει να έμεινε από μία άλλη, “χρυσή” εποχή. Ο λόγος για τον Δαμιανό Κωνσταντινίδη που γνωρίζει όσο λίγοι τους “κανόνες” του θεάτρου και έχει έναν μοναδικό τρόπο να καινοτομεί σε κάθε του νέα δημιουργία. Θυμάμαι τη βραβευμένη “ΛΟΥΝΑ”, τον “Μενοικέα”, “Τη Φοράδα” και τις “Visitadoras”. Τόσο διαφορετικά μεταξύ τους και ταυτόχρονα αναγκαία στον χωροχρόνο μας. Η μεγάλη δύναμη του σκηνοθέτη είναι πως είναι ένας παιδαγωγός επί σκηνής κι αυτό βγαίνει στο έργο του. Η δύναμη της ομάδας (Angelus Novus) είναι αυτή που φέρνει άρτιο αποτέλεσμα, ακόμα και κάτω από δύσκολες συνθήκες, ακόμα και σε δύσκολους χώρους. 

Αυτή τη φορά επιλέγει ως βάση του, τους “ΙΠΠΗΣ” του Αριστοφάνη και υφαίνει ένα σενάριο λεπτοκεντημένο στην εποχή μας. Από τον ΟΠΕΚΕΠΕ μέχρι τον “διφορούμενο” Φραπέ, από το πρυτανείο μέχρι το “πουτανείο”, από την ευθύνη μέχρι την αποβλάκωση του δήμου μοιάζει να υπερβαίνει με τόλμη όλες τις διαχωριστικές γραμμές. Οι πρωταγωνιστές του μας λένε ότι σε μία εποχή που όλοι θα έπρεπε να είμαστε στα κάγκελα, δεν κουνιέται φύλλο και μας φέρνουν προ των ευθυνών και τη βόλεψή μας. Ο Κωνσταντινίδης με τη δύναμη του θεάτρου του είναι σαν να παρατηρεί τις αντιδράσεις μας σε κάθε σκηνή.  

Οι “ΙΠΠΗΣ meta” του όμως παίρνουν καθολικές διαστάσεις. Η Siri της Apple, η Αlexa της  Amazon και τα υπόλοιπα κατασκευάσματα της τεχνολογίας ανεβαίνουν στη σκηνή. Απέναντι τους αναπτύσσονται τα αρχέγονα ένστικτα της πάλης και της επιβίωσης. Ο δημιουργός παραδίδει στο κοινό το δικό του “κατηγορώ” που αφορά τους θεσμούς, το κράτος, τους συμπολίτες του, τον ίδιο του τον εαυτό. Δεν αφήνει κανέναν στο απυρόβλητο κι ενώ το θέμα πάει να γίνει βαρύ εκμεταλλεύεται παραδειγματικά τα στοιχεία της κωμωδίας και του ερωτισμού κι απογειώνει την αισθητική του. Όλα αυτά έρχονται να δέσουν σε συμφωνία με το σκηνικό ντιμπέιτ και τα κοστούμια. 

Από τα μπαζώματα μέχρι την αιχμή στον πρωθυπουργό της Αργεντινής με μία μοναδική σκηνή οι ηθοποιοί τρέχουν κι ο μουσικός τους συνοδεύει εξαιρετικά σε ύφος heavy metal. Κάνουν έναν μαραθώνιο ανάμεσα στο κοινό. Προσπαθούν να το κάνουν κομμάτι του έργου και της προβληματικής του. “Δεν θέλουμε εκεχειρία κι ας μαίνεται ο πόλεμος”. Δε μένει τίποτα ασχολίαστο. Μία διαρκής σκυταλοδρομία, σαν να μεταφέρεται η ευθύνη νοερά. Στο τέλος της ημέρας όμως ελάχιστοι κοιμούνται ήσυχοι. Η παράδοση από τον Παφλαγόνα (εξαιρετικός στον ρόλο ο Γιάννη Μονοκρούσος) στον “σαλαμτζή” συμβολίζει τα πολιτικά ανδρείκελα, αλλά και με αλληγορικό τόνο αφενός μία εποχή που μας αφήνει ανεπιστρεπτί με την επικοινωνία και τον ρομαντισμό της και αφετέρου τις μεγάλες αλλαγές όπως τη Google που βλέπει την Open AI και τον “Άτλα” της να της παίρνει όσα έχτιζε εδώ και τόσα χρόνια. 

Όλα τα παραπάνω δείχνουν έναν δημιουργό ενημερωμένο, σύγχρονο πολιτικό ον, μα πάνω απ΄όλα τολμηρό σε μία εποχή που το θέατρο τείνει να γίνει μία συμβατική πράξη με εκάστοτε καλό ή όχι περιτύλιγμα. Δε θα αφήσει σε χλωρό κλαρί ούτε την εκκλησία, ούτε τη δημοσιογραφία. Θα χτυπήσει με έναν μοναδικό τρόπο κάθε μορφή εξουσίας υπαινικτικά. Από τον Αριστοφάνη μέχρι την τεχνητή νοημοσύνη συλλαμβάνει όλες τις πτυχές ενός διαρκώς μεταβαλλόμενου κόσμου που δεν παύει όμως να περιστρέφεται γύρω από τον άξονά του. 

Για τον Κωνσταντινίδη τηρουμένων πάντα των αναλογιών οι “ΙΠΠΗΣ meta” είναι ότι για τον Λάνθιμο το “Bugonia”. Ένα γράμμα για το αναπόφευκτο που πρέπει να διαβαστεί με τον χαρακτήρα του επείγοντος. H απόλυτη κορύφωση του έργο του με ένα μεγαλειώδες πόνημα. Η αποχαύνωση του “δημουλίτου” πονάει τον Κωνσταντινίδη κι η θέση ενός σκηνοθέτη το 2025 δεν μπορεί παρά να είναι στα σχοινιά για επαγρύπνηση. Γνωρίζει καλά πως συνήθως σκοτώνουν τα “γέρικα” άλογα, ο ίδιος όμως με τους “ΙΠΠΗΣ meta” μπορεί να μείνει ζωντανός για πάντα στις μνήμες όλων. Χρέος προς τον ίδιο του τον εαυτό και τη διαδρομή του και δώρο για όλους εμάς. 

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
 
ΙΠΠΗΣ meta
Διάρκεια: 90 λεπτά
Συντελεστές
Κείμενο: Αριστοφάνης
Μετάφραση, διασκευή, σκηνοθεσία: Δαμιανός Κωνσταντινίδης
Σκηνικά, κοστούμια: Απόστολος Αποστολίδης
Μουσική: Πέτρος Θεοδωρίδης
Κίνηση: Ιωάννα Μήτσικα
Φωτισμοί: Λίνα Σημαντηράκη
Βοηθός ενδυματολόγου: Ανδρομάχη Μπάρδη
Βίντεο-φωτογραφίες-τρέιλερ: Γιώργος Γεωργακόπουλος
Γραφιστικά: Nastyl
Stage manager, Οργάνωση παραγωγής: Αντωνία Γεωργιάδου
 
Ηθοποιοί
Ιωάννης Καμπούρης
Γιάννης Μονοκρούσος
Παντελής Μπακατσέλος
Ανδρομάχη Μπάρδη
Αντιγόνη Μπάρμπα
Μιχάλης Στεφανίδης
 
Μουσικός επί σκηνής: Πέτρος Θεοδωρίδης
Μια παραγωγή της ANGELUS NOVUS 

 

 

➪ Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, Bluesky και Instagram.