Τους έχετε χειροκροτήσει, σας έχουν κάνει να κλάψετε και να γελάσετε. Σας την έχουν σπάσει με κάποια ερμηνεία τους, σας μάγεψαν με μία άλλη. Τους ξέρετε ήδη ή…θα τους μάθετε πολύ σύντομα. Εικοσιδύο αγαπημένοι, ιδιοσυγκρασιακές, ανατρεπτικοί και επιδραστικές ηθοποιοί και σκηνοθέτες εξηγούν στο Olafaq γιατί ασχολούνται με το θέατρο, προσκαλώντας μας στις φετινές τους δουλειές.
Μιχάλης Σιώνας, σκηνοθέτης
Στις μέρες που ζούμε, η επαφή με τον κόσμο και την τέχνη δεν είναι καθόλου δεδομένη. Το θέατρο είναι η μοναδική μορφή τέχνης που διατηρεί μέχρι και σήμερα την σχέση θεατή και δημιουργού ζωντανή σε κοινό τόπο και χρόνο. Είναι η τέχνη που βοηθά στην κατανόηση της ανθρώπινης φύσης και όχι στην διαφυγή της κατανόησής της. Φέτος, ανεβάζουμε στο Θέατρο Τζένη Καρέζη το έργο November του David Mamet, ενός πολύ οξυδερκή συγγραφέα που δεν χαρίζεται σε κανέναν. Επίσης, το Δεντρόπαιδο της βραβευμένης Michele Riml, ένα σύγχρονο θεατρικό έργο για παιδιά και νέους που μιλά για την προστασία του περιβάλλοντος, την κλιματική αλλαγή, τον υπερκαταναλωτισμό, τις οικογενειακές σχέσεις, την αξία της φιλίας, τη σημασία της ομαδικής δουλειάς και της επικοινωνίας, την πίστη στις αξίες και την αντιμετώπιση των προσωπικών μας φόβων.
Βλαδίμηρος Κυριακίδης, ηθοποιός
Γιατί θέατρο; Γιατί βρισκόμαστε σε μια χρονική στιγμή όπου οι άνθρωποι ζουν σε μια περίοδο ασφυκτικής ζάλης και αν ψάχνουν κάποιο φως, το βρίσκουν στην υπακοή μιας εξουσίας που θα τους γεννήσει περίεργες σκέψεις θλίψης, που δεν είναι τίποτα άλλο από προειδοποιήσεις για την ανύπαρκτη επιθυμία μας για ποίηση-σκέψη-καλλιέργεια. Σε αυτόν τον λαβύρινθο εισβάλει το θέατρο, με ένα δικό του χαρακτήρα, έρχεται καμιά φορά από το πρωί και μας ταξιδεύει μέσα σε μονοπάτια τρυφερότητας και απόλαυσης που δοκιμάσαμε στο παρελθόν και εναρμονιστήκαμε με το μέγεθος της ύπαρξης μας.
Γιατί θέατρο; Γιατί μπαίνει στην καρδιά μας και το κορμί της μοναξιάς μας, βρίσκει τον απαιτούμενο σεβασμό για την ζωή και ανακτά πιο βαθιά ισορροπία και κανείς πια δεν φοβάται σε αυτήν την καθημερινή συναλλαγή με τους άλλους. Γιατί θέατρο; Γιατί όλα κινούνται βιαστικά και «στροβιλιστικά», χωρίς να υπάρχει ο χρόνος να δημιουργηθεί κάποιο σχήμα. Το θέατρο προχωρεί και προχωρεί μέχρι να δώσει όνομα στις πράξεις μας, ταυτότητα στη ζωή μας.Μέσα στην καθημερινή μας ήττα έρχεται το θέατρο με χίλια φιλιά και κάνει την ζωή μας αληθινή. Και μας διδάσκει να μην διαλέξουμε την δειλία αλλά την τόλμη, να μην ταραζόμαστε όταν κάθε απελπισμένος ζει πίσω από ένα αστείο, να μην φοβόμαστε όταν ψελλίζουμε λόγια ευχαρίστησης, να έχουμε το θάρρος της αμφιβολίας, να μην σπιλώνουμε τους γέροντες, να εξυμνούμε τους νέους.
Γιατί θέατρο; Για να ξυπνήσει ο πόθος.
Σοφία Καραγιάννη, σκηνοθέτρια – ηθοποιός
Γιατί όσα δάση και να καούν, στο θέατρο θα ακούμε πουλιά να κελαηδούν. Γιατί σε κάθε πλημμύρα, το θέατρο θα ρίχνει σωσίβιο. Γιατί σε κάθε παραγραφή αδικήματος, το θέατρο θα ζητάει επιτακτικά δικαιοσύνη.
Γιατί όσο το πολιτικό σκηνικό θα φτωχαίνει, στο θέατρο θα υπάρχει γνήσιος και ατόφιος ο πολιτικός λόγος.
Γιατί όσο ψάχνει κανείς μια χώρα, το θέατρο θα σβήνει τα σύνορα για να περάσει. Γιατί όσο μας κλέβουν τα περιθώρια αντίστασης, το θέατρο θα μας τα δίνει πίσω. Γιατί όσο ζούμε μια καθημερινότητα πεζή και ανούσια, το θέατρο θα της δίνει νόημα. Γιατί κάθε φορά που δεν υπάρχει χώρος για το διαφορετικό, στο θέατρο θα χωράνε όλοι. Γιατί μπροστά σε κάθε εξουσία το θέατρο θα αντιστέκεται.
Και γιατί δεν ξέρω να κάνω κάτι άλλο, κι ας είμαι απλώς μια απόφοιτη λυκείου μετά από το προεδρικό διάταγμα της ντροπής, με θέατρο, λοιπόν, μπορώ να απαντώ και να πορεύομαι. Εύχομαι το σινάφι μου να ξεπλύνει αυτήν την ντροπή και να πάρουμε πίσω την χαμένη μας αξιοπρέπεια. Θα συνεχίσω στα λίγα τετραγωνικά της σκηνής να φτιάχνω έναν «κόσμο» που οι ηθοποιοί θα τον υπερασπίζονται με λύσσα γιατί είναι σπουδαίο που το κοινό φεύγοντας θέλει κι αυτό κάτι να υπερασπιστεί.
Αργύρης Ξάφης, σκηνοθέτης – ηθοποιός – συνιδιοκτήτης Θέατρο Θησείον
Η απάντηση σε αυτή την ερώτηση είναι ίδια με την ερώτηση «Γιατί ζωή;»
Ή «Γιατί έρωτας;», «Γιατί παιχνίδι;», «Γιατί αέρας;», «Γιατί χαρά;», «Γιατί καύλα;», «Γιατί σκέψη;», «γιατί ομορφιά;».
Γιατί έτσι. Γιατί αλλιώς δεν έχει νόημα να υπάρχουμε, ούτε να προσπαθούμε για κάτι. Γιατί ξέρουμε όλοι πως το αναπόφευκτο δεν το γλιτώνεις – το λέει και η λέξη- και έτσι μόνο μπορείς να το κοιτάξεις στα μάτια και να γελάσεις στα μούτρα του. Το «θέατρο» για μένα είναι ότι είναι η «οικογένεια» για τους περισσότερους. Η ιδανική ή φανταστική οικογένεια που δεν είχαν αλλά θα ήθελαν για τους υπόλοιπους. Το μέρος που μπορείς να προστρέξεις οποτεδήποτε, αυτό θα σε αγκαλιάσει και θα σε δεχτεί για αυτό που είσαι ή που θα ήθελες να είσαι. Ποιο μέρος είναι πιο συμπεριληπτικό από το θέατρο; Δεν μιλάω γενικά για την Τέχνη; Ειδικά για το θέατρο μιλάω. Που απαιτεί την συνύπαρξη, το συνεχές σκάψιμο ενάντια στην μισαλλοδοξία και την εξοικείωση με το ανοίκειο. Όχι απαραιτήτως για να το συμπαθήσεις ή να το συγχωρέσεις, αυτά τα αφήνουμε στο εσωτερικό οικοσύστημα του καθενός, αλλά για να τα κατανοήσεις και έτσι να διευρύνεις το καλλιτεχνικό σου αφηγηματικό πεδίο. Το πεδίο αυτό είναι ο κοινός μας τόπος συνάντησης.
Άντα Κουγιά, ηθοποιός – δημοσιογράφος
Θα απαντήσω εντελώς προσωπικά γιατί θεωρώ ότι έχει απαντηθεί προ πολλού το ερώτημα όταν σχετίζεται με το κοινό καλό. Πολύ συχνά εγώ η ίδια κάνω αυτήν την ερώτηση στον εαυτό μου και δεν ξέρω τι να απαντήσω. Απαντάω κλισεδιάρικα, κάτι του στυλ “γιατί δεν μπορείς να κάνεις αλλιώς”. Η πραγματικότητα είναι ότι μπορώ να κάνω κι αλλιώς. Απλά δεν θέλω να κάνω αλλιώς, άρα είναι επιλογή. Και στις επιλογές δίνω περισσότερη βαρύτητα απ’ ό,τι στην αναγκαιότητα. Αυτό που με μαγεύει στο θέατρο είναι ότι την ίδια στιγμή που η σύμβαση μιας πραγματικότητας θεωρείται ψέμα, την ίδια στιγμή κρύβει μέσα της την μεγαλύτερη αλήθεια. Ποια είναι αυτή η αλήθεια; Ποτέ κανείς δεν θα μάθει, αλλά ψηλαφώντας τα ανθρώπινα συναισθήματα, μήπως κάπου πλησιάζουμε; Γιατί αυτό είναι το ευκταίο. Να ανακαλύψεις την ανθρώπινη φύση με τα τιποτένια και με τα μεγαλεία της. Τώρα το αν θα σου αρέσει ή αν θα το αντέξεις είναι μια εντελώς άλλη ιστορία. Λέω συχνά ότι για να κάνεις θέατρο πρέπει να αγαπάς πολύ τον άνθρωπο. Αυτό μάλλον δεν ισχύει για όλους όσους ασχολούνται με το θέατρο, αλλά κατά την ταπεινή μου άποψη, αυτό θα έπρεπε να ισχύει. Λέω συχνότερα ότι για να κάνεις θέατρο, πρέπει να ρουφάς τη ζωή, την ίδια στιγμή που οι ρυθμοί της και οι αναρίθμητες πρόβες δεν σε αφήνουν να το πράξεις. Λέω καθημερινά ότι το θέατρο είναι γεμάτο αντιφάσεις. Κάτι σαν ψυχή. Κάτι σαν την κοινωνία. Κάτι σαν τη ζωή.
Θανάσης Παπαγεωργίου, σκηνοθέτης – ηθοποιός
Για τον Πολίτη-Θεατή σημαίνει ότι χωρίς αυτό παραμένω ‘’λίγος’’, ανενεργός, χωρίς φαντασία, χωρίς ερωτήματα, χωρίς ενέργεια και ενάργεια, βυθισμένος στη μονοτονία μιας καθημερινότητας που ξέρει μόνο να συνθλίβει και να αποκοιμίζει, να επενεργεί πάνω μου ισοπεδωτικά για να μην μου δώσει καιρό να σκεφτώ την αυριανή μέρα.
Να με βυθίσει μέσα στο βούρκο της απελπισίας και της μοναξιάς, να μην σκέφτομαι διαφορετικά, να μην αντιδρώ σε τίποτα, να εξαντλούμαι στο κυνήγι μιας μικρής ανάσας, μιας στάλας αγάπης, λίγης συντροφικότητας. Με λίγα λόγια να τον απομονώσει από τον διπλανό του, ώστε να μπορεί να τον κανοναρχεί βάσει των βρωμερών συμφερόντων εκείνων που θέλουν το άτομο άβουλο και πειθήνιο.
Για μια χώρα σημαίνει ότι χωρίς αυτό πεθαίνει. Χωρίς αυτό δεν μαθαίνει να ψάχνει για το καλύτερο, το αλλιώτικο, το διαφορετικό, ώστε να μπορεί να γκρεμίζει τα τείχη που της κτίζουνε καθημερινά για να μπορούν να την περιχαρακώσουν μέσα σε μικρές και ανούσιες σκέψεις. Γιατί ξέρουν καλά ότι το Θέατρο μπολιάζει την αμφισβήτηση και η αμφισβήτηση είναι το δηλητήριο που σκοτώνει την αλαζονεία και την έπαρση της εξουσίας. Γιατί ξέρουν ότι η Σκηνή διαθέτει μια εκπληκτική δύναμη, να σαμποτάρει κάθε ιδέα, επειδή την αναλύει, την εξετάζει, την αποσυνθέτει και την ξανασυνθέτει. Κι όλ’ αυτά μαζί με την Πλατεία μέσα σε δυο ώρες συνεύρεσης. Για μένα προσωπικά ισχύει αυτό που λέει το motto του θεάτρου μας: Κάνουμε θέατρο για να δώσουμε λύση στα προβλήματά μας, να απαλλαγούμε από τα φαντάσματα που μας περιτριγυρίζουν, να βγούμε από το βούρκο της καθημερινότητας, να γλιτώσουμε από το ψέμα, την υποκρισία και την ‘’απάτη’’ του πολιτισμού. Το θέατρο για μας δεν είναι πρόσχημα, είναι τρόπος ζωής.
Γιάννης Κακλέας, σκηνοθέτης
Γιατί θέατρο; Για να ζήσουμε μια άλλη πραγματικότητα. Κάτι που δε μας επιτρέπει η βίαιη καθημερινότητά μας. Να μην ξεχάσουμε τα όνειρα μας. Να έχουμε τη δυνατότητα να ερωτευτούμε. Να αναπτύξουμε την αίσθηση αλληλεγγύης και να δημιουργήσουμε πολίτες με κοινωνική συνείδηση. Για να ζήσουμε μια ζωή ανατρεπτική και πλούσια.
Μαρία Μαγκανάρη, σκηνοθέτρια – ηθοποιός
Ας υποθέσουμε ότι βρισκόμαστε σ’ έναν απειλητικό τόπο. Ο ήλιος, η βροχή, το χιόνι, η φωτιά μάς τρομάζουν και κανείς δεν μας προστατεύει από την οργή τους. Οι πληγές μας είναι καθημερινές από την αδικία και την απάθεια. Ας υποθέσουμε ότι βρισκόμαστε σ’ έναν αφιλόξενο χρόνο. Τα πάντα γίνονται βιαστικά και πρόχειρα, επικρατούν φωνές και πυροτεχνήματα, δεν επιτρέπεται να νιώσεις κάτι πιο βαθύ, πιο αληθινό- η εικόνα πρέπει να είναι βίαιη ή λαμπερή, προκλητική εν πάση περιπτώσει. Μόνο αντανακλαστικές αντιδράσεις, γρήγορες, πρωτογενείς, πρώτου επιπέδου. Όχι βάθος, όχι βάθος.
Ας υποθέσουμε ότι βρισκόμαστε στον πλανήτη της απόστασης, οι άλλοι άνθρωποι δεν είναι για πολλά πολλά- μπορεί να είναι εχθροί μας ή να μεταφέρουν ασθένειες. Τα πάθη μπορεί να είναι ολέθρια- ας ερωτευτούμε με τα ολογράμματά μας, με τα άβαταρ μας, ας ζήσουμε με τις φωτογραφίες προφίλ μας. Γιατί θέατρο;
Κάθε φορά που ξεκινάω να δουλεύω σ’ ένα νέο έργο, και να στήνω το σκηνικό του καινούργιου μας μόχθου, αναρωτιέμαι για τον λόγο που με κινεί. Κι όσο ο πλανήτης του θεάτρου γίνεται όλο και πιο σκληρός και ομογενοποιημένος- παραδομένος, όπως όλη μας η ζωή, στο νεοφιλελεύθερο πλιάτσικο, τόσο πιο κρίσιμο γίνεται μέσα μου το ερώτημα. Γιατί θέατρο;
Γιατί το θέατρο ανήκει σ’ έναν παλιό κόσμο που τείνει να εξαφανιστεί. Όμως είναι από τις λίγες δραστηριότητες που μπορεί να διασώσει, ως άλλη Κιβωτός του Νώε, ό,τι αξίζει να διασωθεί. Είναι μια κάψουλα που τρέχει από το βαθύ παρελθόν στο βαρύ μέλλον, υπενθυμίζοντας τα ανθρώπινα. Μέσα της χωρούν τα συναισθήματα κι η πνευματικότητα, η ελευθερία, ο ανθρωπισμός, το συλλογικό, οι ιδέες κι η παρηγοριά, όλα τα λαμπρά αλλά και τα σκοτεινά πάθη του πνεύματος και του σώματος. Το θέατρο για το οποίο παλεύω ζητά ανθρώπους ολόκληρους- κάτι δυσεύρετο πια. Ζητά έναν χρόνο αφοσίωσης τόσο στους πάνω, όσο και στους κάτω από τη σκηνή, για να μείνει ανοιχτό το ενδεχόμενο να συμβεί κάτι πραγματικό.
Άρης Λάσκος, ηθοποιός
Σε μια εποχή που ζούμε πλέον καθημερινές τραγωδίες, την κατάρρευση ενός ολόκληρου κράτους, αισθανόμαστε καθημερινά “ανεξήγητα” μεγάλο θυμό, τεράστια απογοήτευση και απουσία εμπιστοσύνης στην έννοια της πολιτικής.
ΓΙΑΤΙ ΘΕΑΤΡΟ;
Γιατί ενώ λέμε πως το θέατρο συχνά είναι καθρέφτης της κοινωνίας μας, κάποιος/α – στο παραπάνω περιγραφόμενο κλίμα – να δει θέατρο; Δεν φαντάζει επανατραυματικό;
Σκέφτομαι, λοιπόν, πως στο θέατρο αρθρώνονται επιχειρήματα για τη ζωή μας, όχι όμως ως πολιτική συμφερόντων (όπως βλέπουμε καθημερινά στα social ή τα ΜΜΕ), αλλά ως βίωμα μέσα από το οποίο θα αντιληφθείς μεν το αδιέξοδο, το γιατί πιέζεσαι, γιατί νιώθεις “έτσι χάλια”, αλλά ακριβώς επειδή η κατάσταση είναι βιωματική, το συμπέρασμα που θα εξαγάγεις θα είναι πιο βαθύ και άρα πιο «ενεργητικό». Θα μπορείς κάτι να το κάνεις (να σκεφτείς, να δράσεις). Ακόμα κι αν το ρεπερτόριο της κάθε χρονιάς δεν ανταποκρίνεται ακριβώς στην κοινωνική πραγματικότητα, από μόνη της η θεατρική διαδικασία είναι «επαναστατική» προτείνοντας έναν άλλο τρόπο οργάνωσης της κοινωνίας. Δουλεύουν ΟΛΑ τα μέλη ενός ΣΥΝΟΛΟΥ για να λάμψει το ΚΑΘΕ ΜΕΛΟΣ ξεχωριστά ή για να το πω με άλλα λόγια, όλοι πρέπει να είναι «ΚΑΛΟΙ» για να είναι καλή η παράσταση (στο σύνολό της). Ακόμα κι αν ξεχωρίζει κανείς (ο πρωταγωνιστής ας πούμε), δεν είναι τίποτα χωρίς συνεργασία και από μόνος του. Άλλωστε, στο τέλος, στο θέατρο, υποκλινόμαστε ΟΛΟΙ μαζί. Κι αυτό, ακόμα και ως εικόνα για τον θεατή, είναι «κάτι» σε μια εποχή βαθιά μισάνθρωπη, με φυτεμένο από τα παιδικά μας χρόνια τον εγωισμό και τον ΑΝΤαγωνισμό…
Και να πω και κάτι; Στο θέατρο κανείς δεν πεθαίνει. Ακόμα και αν χτυπήθηκε θανάσιμα επί σκηνής, θα σηκωθεί για αυτήν την υπόκλιση στο τέλος. Ε, κι αν το θέατρο έχει τη δύναμη «νεκρούς να ανασταίνει», καταλαβαίνουμε πολύ εύκολα ΓΙΑΤΙ ΘΕΑΤΡΟ από και για θνητούς «σαν κι εμάς». Σε μια τέτοια εποχή ειδικά.
Άρτεμη Γρύμπλα, ηθοποιός – σκηνοθέτρια – δραματουργός
Θέατρο γιατί ειναι τόπος συνάντησης, τρόπος μοιράσματος και αποδοχή ενός ψέματος που σε αναγκάζει να σταθείς μπροστά στην αλήθεια. Θέατρο κι’ας παλεύουμε με ανεμόμυλους.
Ούτε ξέρω ακριβώς τι σκεφτόμουν όταν ξεκίνησα, πάντα με γοήτευαν οι ιστορίες, αλλά και πιο πολύ απ’τις ίδιες, πάντα και ακόμα με γοητεύει η ανάγκη του ανθρώπου να τις πει. Μπήκα στην δραματική σχολή του θεάτρου Τέχνης γιατί μόνο αυτό έμοιαζε να βγάζει νόημα. Κι ύστερα γλίστρησα στο κομμάτι της σκηνοθεσίας και της δραματουργίας γιατί πάλι, έτσι έβγαζε νόημα αυτή η εξερεύνηση του πώς και γιατί λέμε ιστορίες. Κρατάω σε ειδική θέση στην καρδιά μου όλες μου τις παραστάσεις, πώς αλλιώς; Ξεχωρίζω την Ίσαλο Γραμμή, μια ωδή στην φθίση, μια παράσταση που κάναμε με την Άλκηστη Πολύχρονη και τον Gary Salomon μέσα στην Ιχθυόσκαλα Κερατσινίου για το Άνοιγμα στην Πόλη του Φεστιβάλ Αθηνών 2018 για την φανταστική εμπειρία της συνδιαλλαγής με τόσους ετερόκλητους ανθρώπους και της συνδημιουργίας και βέβαια τους Κάτω απ’τ’αστέρια του Τηλέμαχου Τσαρδάκα, με την Λίλα Μπακλέση και τον Κωνσταντίνο Μπιμπή, την παράσταση που μας ένωσε δημιουργικά και μας οδήγησε στην Δάφνη της Rafaella Marcus, την οποία θα παρουσιάσουμε φέτος σε Πάτρα, Θεσσαλονίκη και Αθήνα.
Μάριο Μπανούσι, σκηνοθέτης και ηθοποιός
Θέατρο για να μπορείς να γίνεις και κάτι άλλο πέρα από αυτό που είσαι, να φορεσεις ρούχα που δεν θα φόραγες, να κάνεις δράσεις που δεν θα έκανες η να κάνεις κάτι που δεν θα το έκανες η που και θα ήθελες να το κάνεις, αλλά πάντα κάτι σε σταματάει.
Να προσπαθήσεις να μπεις στο μυαλό της μάνας σου, του πατέρα σου, του γείτονα, και να αποτυγχάνεις συνεχώς, αλλά η διαδικασία να σε αναστατώνει.
Να δεις την μαγεία μιας μικρής και ασήμαντης εικόνας που σου ήρθε στο μυαλό, να μεταμορφώνεται σε κάτι μεγάλο, που παίρνει θέση στα πράγματα και έχει κάτι να πει, και οι άλλοι να ταυτίζονται με αυτό. Και να μεταμορφώνονται και αυτοί μαζί του.
Για να μπορείς να συνεχίσεις να παίζεις εκείνο το παιχνίδι που έπαιζες παιδί με τους ρόλους και το χειροποίητο σπιτάκι απο μαξιλάρια, γιατί ποτέ δεν χορταίνεις. Για να ταξιδέψεις και να πεις την ίδια ιστορία σε διαφορετικούς κόσμους και κουλτούρες.
Θέατρο για την βλεμματική επαφή, για τις αισθήσεις, για το μοίρασμα ,για την πολιτική και κοινωνική θέση μέσω αυτού.
Σοφία Καζαντζιάν, ηθοποιός
Έχουμε την τέχνη για να μην πεθάνουμε από την αλήθεια, έλεγε ο Νίτσε. Η τέχνη είναι η δική μου επανάσταση, ο δικός μου τρόπος ύπαρξης, το δικό μου πνευματικό και ψυχικό ταξίδι. Όταν βρίσκεις σε αυτό και τους θεατές συνταξιδευτές σου, τότε συμβαίνει κάτι μαγικό. Έτσι κι αλλιώς, όμως, δε νομίζω ότι μπορώ ούτε ότι θέλω να είμαι τίποτα άλλο πέρα από τέχνη, παραφράζοντας τον λατρεμένο μου Κάφκα.
Γιώργος Καφετζόπουλος, ηθοποιός
Θέατρο γιατί έτσι τα έφερε η ζωή…
Το θέατρο σαν εμπειρία ξεκίνησε από πολύ νωρίς, λόγω του πατέρα μου, αλλά και λόγω της νονάς μου, Γιώτας Φέστα. Ήμουν πολύ μικρός και καθόμουν με τις ώρες, όχι μόνο στις παραστάσεις αλλά και στις πρόβες και παρακολουθούσα όσα συνέβαιναν στη σκηνή. Πολύ αργότερα, είχα την τύχη να εργαστώ στο 2 του Δ. Παπαϊωάννου ως τεχνικός σκηνής. Αυτή η εμπειρία, αλλά και η γνωριμία μου με τον Παπαϊωάννου, άλλαξαν τον τρόπο που έβλεπα μέχρι τότε το θέατρο. Επίσης τρέφω μεγάλο σεβασμό και αγάπη για την Νέλλη Καρρά, την διευθύντρια της δραματικής σχολής «Αρχή» όπου και φοίτησα. Η Νέλλη, επειδή είναι από την Αμερική ίσως, έχει έναν διαφορετικό τρόπο να βλέπει τα πράγματα. Σε έκανε να αισθάνεσαι ότι στο χέρι σου είναι να κάνεις θέατρο όπως εσύ γουστάρεις.
Στη σχολή λοιπόν, άρχισα να πειραματίζομαι και να γράφω τους πρώτους μονολόγους. Τους οποίους βέβαια έπαιζα εγώ. Για μένα θέατρο είναι κυρίως η ιστορία. Θες να πεις κάτι, για αυτό φωνάζεις το κοινό. Τώρα, το πώς θα το πεις και γιατί θες να το πεις, είναι μάλλον και αυτό που σε χαρακτηρίζει ως καλλιτέχνη.
Αικατερίνη Παπαγεωργίου, σκηνοθέτρια
Ήμουν έτοιμη να φύγω για σπουδές χορού στο εξωτερικό, όταν ένας δάσκαλος, που του είχα αποδώσει το ρόλο μέντορα, μου έδωσε να διαβάσω τον «Ιβάνωφ» του Τσέχωφ και με παρότρυνε να δω μια χοροθεατρική παράσταση. Αυτό ήταν το έναυσμα. Τελείωνα το λύκειο και ξέκλεβα χρόνο, σχεδόν κάθε βράδυ, για να πηγαίνω σε παραστάσεις.
Αποφάσισα ότι θέλω να ασχοληθώ με το θέατρο. Ανέτρεψα όλα τα έως τότε προγραμματισμένα πλάνα μου. Ήξερα ότι δεν με ενδιέφερε η υποκριτική, αλλά δεν τολμούσα να παραδεχτώ ότι με γοήτευε η σκηνοθεσία. Σκεφτόμουν ότι θα φανώ υπερφίαλη. Τελικά, σπούδασα Παραστατικές Τέχνες και στη συνέχεια Σκηνοθεσία Θεάτρου στο Λονδίνο. Οχτώ χρόνια μετά, το θέατρο είναι η δουλειά μου, το «μέρος» που μ’ αρέσει να υπάρχω, που νιώθω χρήσιμη και παραγωγική, που συνδέομαι και συνδιαλέγομαι, που με κάνει να ελπίζω για κάτι όμορφο που θα ‘ρθει, καθώς οι άνθρωποι εκεί δημιουργούμε μαζί και επιλέγουμε να μοιραζόμαστε με τον κόσμο κάτι που για εμάς είναι σημαντικό και ζοφερό, κι όλα αυτά σε μια εποχή που η πραγματικότητα ξεπερνά τη φαντασία με το χειρότερο δυνατό τρόπο. Από πέρυσι, που η ομάδα μου, η TheYoung Quill, αναλάβαμε την επαναλειτουργία του Θεάτρου Μπέλλος, το θέατρο έχει γίνει και το σπίτι μου.
Θανάσης Κριτσάκης, ηθοποιός
Γιατί στο θέατρο υπάρχει ένα συγκεκριμένο είδος απόλαυσης. Πάει καιρός τώρα που το θέατρο έχει ξεπεράσει την έννοια της πλοκής ή της αφήγησης μίας ιστορίας με αρχή, μέση και τέλος. Αυτή η μορφή εξιστόρισης ανήκει πια στον κινηματογράφο ο οποίος έχει πολύ πιο ανεπτυγμένα μέσα να κάνει πιστευτή μια πλοκή, μία ιστορία -φυσικά, συναντάμε πλοκή και στο θέατρο, όπως και άλλες μορφές αφήγησης στον κινηματογράφο-. Παρόλα αυτά, υπάρχει ένα είδος απόλαυσης στο θέατρο που γεννάται από την καθαρή παροντικότητά του και που επιτρέπει την ανάπτυξη δραματουργικών πειραματισμών. Η ανεπανάληπτη παροντική σχέση του θεατή με τη σκηνή δημιουργεί την απόλαυση της θέασης ενός “πάσχοντος όντος”. Ενός ανθρώπου που αρεσκόμαστε να τον βλέπουμε να παθαίνει την ίδια ώρα που εκτίθεται, ήτοι τον ηθοποιό. Αυτή η ανεπανάληπτη ηδονή που βιώνει ο θεατής επιτρέπει το άνοιγμα ενός καναλιού απέναντι “στο παράλογο”, το ολότελα καινούργιο: σε νέες μορφές αφηγήσεων και νοημάτων, νέες λέξεις. Η ηδονή που επιτρέπει μόνο το ανεπανάληπτο του θεάτρου ανοίγει έναν χώρο δημουργίας ολότελα νέων νοημάτων και έτσι μιας ελπίδας για έναν κόσμο που ακόμη έχει τη δυνατότητα να γίνει διαφορετικός. Θέατρο, λοιπόν, γιατί σε αυτό εμπεριέχεται μια ιδιαίτερη μορφή ηδονής του πάσχοντος παρόντος και, έτσι, η ελπίδα προς έναν κόσμο που ακόμη έχει δυνατότητα αλλαγής.
Χάρης Τζωρτζάκης, ηθοποιός, καθηγητής στα εργαστήρια της Τεχνών Εκατό – Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης
Θέατρο, γιατί συνδυάζει τις τέχνες όλες. Γλυπτική, Εικαστικά, Λογοτεχνία, Ποίηση, Μουσική, Χορός, Σινεμά, Αρχιτεκτονική. Όλες οι τέχνες καλούνται να συνδυαστούν σε αρμονία και γιατί όχι και σε ανατροπή, για να υπάρξει Θέατρο. Μα τι είναι αυτό που γοητεύει; Γιατί να σηκωθεί κάποιος τον 21ο αιώνα και να παρακολουθήσει μία θεατρική παράσταση; Μα γιατί το θέατρο είναι λειψό. Το θέατρο δεν μπορεί ποτέ να είναι τέλειο, άρτιο ίσως, μα τέλειο ποτέ. Γιατί όπως κάθε τι το ζωντανό, σφάλλει. Έχει δικαίωμα να σφάλλει. Κι από τα σφάλματα της ζωντανής και ανεπανάληπτης διαδικασίας, καθώς γεννιέται και πεθαίνει την κάθε μέρα, μ ε γ α λ ο υ ρ γ ε ί. Μεγαλουργεί ακροβατώντας ανάμεσα σε εξευτελισμό και αποθέωση.Όπως ο ά ν θ ρ ω π ο ς.
Ιόλη Ανδρεάδη, σκηνοθέτρια
Η πρακτική μου επαφή με το θέατρο ξεκίνησε στα 14 μου χρόνια, ως μέλος του χορού των Βακχών στην παράσταση του πατέρα μου Γιάγκου Ανδρεάδη, που περιόδευσε πάνω σε πλοίο του πολεμικού ναυτικού σε Αιγαίο, Ισπανία, Γαλλία, Πορτογαλία. Στα 16 μου σκηνοθέτησα στο θέατρο του σχολείου μου (Κλασικό Λύκειο, Αρσάκειο) «Το Αηδόνι και το Τριαντάφυλλο» του Oscar Wilde, σε διασκευή δική μου, στα αγγλικά. Η πρώτη μου επαγγελματική σκηνοθεσία, στην οποία υπέγραφα και το κείμενο της παράστασης, ήταν «Η αρρώστια του ύπνου», το 2003, στο Studio Λήδρα και μετά στο Θέατρο Σημείο, μετά από πρόσκληση του Νίκου Διαμαντή. Ωστόσο, το τι σημαίνει για μένα το θέατρο πάει πιο πίσω, όταν, σε ένα ταξίδι όπου είχα συνοδέψει τον πατέρα μου με φοιτητές του από το Εθνικό Θέατρο στην Τοσκάνη, στην κορυφή ενός πύργου, έχοντας μπροστά μου από τη μια τους ηθοποιούς που έκαναν κάτι ακροβατικά και από την άλλη την ασύλληπτη ομορφιά του τοπίου καθώς έδυε ο ήλιος, βίωσα μια στιγμή πληρότητας που δε θα ξεχάσω ποτέ. Από τις συνεργασίες που έχω να θυμάμαι ως σκηνοθέτις, σίγουρα δε θα ξεχάσω ποτέ εκείνη με τον Κώστα Καζάκο, τη γενναιοδωρία του ως ηθοποιού και ταυτόχρονα την εμπιστοσύνη και την εκτίμηση που μου έδειξε αυτός ο σπουδαίος άνθρωπος. Μετά από μια πρόβα, χαρούμενος, μου είχε πει το πιο κολακευτικό πράγμα που έχω ακούσει μέχρι σήμερα: “τέτοια ανάλυση κειμένου μόνο με το Βολανάκη κάναμε”. Σχετικά με τη φετινή σεζόν, μόλις επέστεψα από τη Βουλγαρία όπου σκηνοθέτησα την «Ελένη» του Ευριπίδη στη Βασιλική Επισκοπή της Φιλιππούπολης, ενώ στις αρχές Δεκεμβρίου επιστρέφει στην Αθήνα, μετά το ταξίδι στη Νέα Υόρκη, η παράστασή μου «Κόκκαλο», για να παρουσιαστεί στο Θέατρο Σημείο για περιορισμένο αριθμό παραστάσεων, προτού ταξιδέψει σε δύο φεστιβάλ στη Σόφια.
Στάθης Σταμουλακάτος, ηθοποιός
Μέσω του θεάτρου, βρίσκω την ισορροπία που μου χρειάζεται στην ζωή μου, όπως εξ αρχής έκανα, άλλωστε, από την πρώτη στιγμή που ασχολήθηκα με αυτόν τον χώρο. Απλώς, τα τελευταία 3 χρόνια δεν κάνω την πρωινή δουλειά που έκανα και αυτό με ικανοποιεί ακόμα περισσότερο. Μόνο θέατρο. Και σινεμά, φυσικά. Απλώς, ασπάζομαι αυτό που κάπου διάβασα ή άκουσα και δεν θυμάμαι τώρα, να, κάτι σαν «το θέατρο είναι η γυναίκα σου, το σινεμά η ερωμένη σου». Δεν μπορώ να διαλέξω ανάμεσά τους, ούτε να απαντήσω τι αγαπώ περισσότερο. Απλώς, είναι γεγονός ότι ταινίες δεν μπορείς να κάνει όσο συχνά μπορείς θέατρο. Το θέατρο είναι καθημερινότητα, ενεργό κομμάτι ζωής. Ειδικά σε έργα που παίζονται για πολλές παραστάσεις, όπως ας πούμε ο Κωλόκαιρος, είναι ωραία πρόκληση και διαδικασία να κινητοποιείσαι κάθε βράδυ, να έχεις την ίδια αγωνία για την αλήθεια που αναζητάς και θες να αποδώσεις, να μοιραστείς. Θα μπορούσα να μιλάω για ώρες απαντώντας στην ερώτηση «γιατί θέατρο», αλλά πρέπει να μπω στην πρόβα!
Θάνος Μπίρκος, ηθοποιός
Η επιμονή να κάνουμε θέατρο,να ανεβαίνουμε στη σκηνή και εκθέτουμε τους εαυτούς είναι για εκείνη την ανάσα που παίρνεις πριν πεις την ατάκα,για εκείνο το κόμπιασμα πριν βγεις στη σκηνή να επικοινωνήσεις το κείμενο. Βγαίνουμε στο φως και με την ψυχή μας παρασέρνουμε στο φως της αλήθειες του συγγραφέα και το όραμα του σκηνοθέτη, την πνοή μας. Θέατρο γιατί εκεί οι ψυχές των ρόλων τελούν πολιτική πράξη, επικοινωνούν ιδέες, φιλοσοφούν, έχουν ζωή. Και όλα αυτά τόσο κοντά στο θεατή. Ο θεατής που έχει βγει από το σπίτι του να έρθει στο θέατρο να δει ,να ακούσει και να πάρει μέρος στην επικοινωνία που επιζητάμε εμείς οι ηθοποιοί μαζί του. Θέατρο γιατί η τέχνη μπορεί, είναι στη φύση της, να θέτει ερωτήματα και περιμένει το κοινό ,τον θεατή να αντιδράσει. Θέατρο γιατι η πίστη στις ψυχές των ρόλων είναι μεγάλη.
Μπρικένα Γκίστο, σκηνοθέτρια – ποιήτρια
Γιατί θέατρο;
Για την συνάντηση. Για το ειλικρινές βλέμμα. Για την επικοινωνία.
Θέατρο γιατί δύναται να χειραφετήσει, να αναγνωρίσει την ευαλωτότητα των ανθρώπων και να την κατανοήσει.
Θέατρο γιατί οι άνθρωποι μέσα εκεί επινοούν και κατασκευάζουν νέους κόσμους.
Θέατρο γιατί μπορεί να συμβεί οπουδήποτε και οποτεδήποτε.
Θέατρο, γιατί διανύουμε την εποχή της ταχύτητας και μια από τις ανάγκες που ξεπροβάλλει είναι η εξερεύνηση της βραδύτητας και αυτό μπορεί να συμβεί στο θέατρο.
Θέατρο γιατί είναι ο τόπος συνάντησης της ιστορίας με το παρόν.
Θέατρο γιατί είναι παρόν.
Αναστασία Παντούση, ηθοποιός
Γιατί θέατρο; Για την αμεσότητα. Για την ενέργεια που υπάρχει στη σκηνή. Την ίδια ενέργεια που τη μοιράζεσαι με τους θεατές. Όταν παίζεις επικοινωνείς. Δεν είναι μία μεμονωμένη πράξη. Αφηγείσαι μία ιστορία. Μια ιστορία ενός άλλου. Γίνεσαι κάποιος άλλος. Είναι εκείνη την ώρα. Δεν είναι κάτι στατικό. Κάθε φορά πάνω στη σκηνή γεννιέται κάτι νέο. Κάθε φορά. Κι ας είναι το ίδιο κείμενο. Πρόκειται για κάτι νέο. Και εμείς είμαστε μέρος του. Γιατί θέατρο; Γιατί με κάνει να νιώθω ζωντανή. Κάθε βράδυ μία διαφορετική εμπειρία. Μερικές φορές μπορεί να είναι ψυχοφθόρο αλλά στα αλήθεια δεν θα μπορούσα να κάνω τίποτα άλλο. Μπορεί να αναγκαστώ στο μέλλον γιατί τα πράγματα είναι πολύ δύσκολα και στο θέατρο και παντού, όμως δεν μπορώ να φανταστώ να μην είμαι ηθοποιός και πιστεύω ότι όποιον ρωτήσετε αυτό θα σας πει.
Έχει μια δική του μαγεία το θέατρο!
Άρης Μπαλής, ηθοποιός
Γιατί θέατρο, ε; Γιατί, μάλλον, στην πραγματικότητα, το θέατρο με συνδέει κατευθείαν με μια παιδικότητα που δεν ήθελα και μάλλον αρνούμαι ακόμα να παραδώσω στον ισοπεδωτικό βωμό της ενηλικίωσης. Το αυταπόδεικτο της χαράς του παιχνιδιού. Σημαντικός κι απλός λόγος επιβίωσης. Και αφού τίποτα δε βγάζει νόημα και όλα είναι πιθανά, προτιμώ να ασχολούμαι καθημερινά με κάτι που είναι εντελώς παράλογο, παράλογο που συμβαίνει ακόμα, και που αυξάνει γεωμετρικά τις πιθανότητες να σκεφτώ πράγματα που ούτε καν μπορεί να σκεφτόμουν.
Γιατί το θέατρο ελαχιστοποιεί και μεγιστοποιεί τις καταστάσεις κατά βούληση. Είναι αναχρονιστικό, αλλά και τόσο παροντικό.Με επιβεβαιώνει και την ίδια στιγμή με αναιρεί. Είναι η μεγαλύτερη παραφωνία στην γενικευμένη παραφωνία. Αλλά κυρίως είναι αυτή “Η αθεράπευτη ετοιμότητα να ξεκινάς την επόμενη μέρα πάλι απ’ την αρχή” που είναι τόσο μάταιη και τόσο γοητευτική, γιατί είναι σαν το θέατρο να έχει κάνει εκ των προτέρων τη μεγαλύτερη συμφωνία με το φαινόμενο της ζωής. Η πιο ανυψωτική ματαιότητα. Το φιάσκο της καλύτερης γιορτής που ετοιμάστηκε ποτέ.
Μείνετε ενημερωμένοι για τις παραστάσεις της φετινής σεζόν όπως τις επιλέγει και τις ξεχωρίζει η ομάδα του Olafaq εδώ
