Όταν το 1992, ο Spencer Tunick άρχισε να φωτογραφίζει γυμνά ανθρώπινα σώματα σε δημόσιες τοποθεσίες της Νέας Υόρκης μέσω βίντεο και φωτογραφιών, κανείς δεν περίμενε την επιτυχία που θα είχε η πρωτοβουλία του αυτή, 30 χρόνια μετά.
Τα πρώιμα έργα του από αυτή την περίοδο επικεντρώνονται περισσότερο σε ένα μόνο γυμνό άτομο ή σε μικρές ομάδες γυμνών.
Ο Tunick έγινε γνωστός το 1994, όταν πόζαρε και φωτογράφισε 28 γυμνά άτομα μπροστά από την έδρα των Ηνωμένων Εθνών στο κέντρο του Μανχάταν – αυτό αναφέρει και ο ίδιος ως σημείο καμπής στην καριέρα του:
«Όλα ξεκίνησαν εκεί, μετακινώντας τη δουλειά μου από την απλή φωτογραφία στην εγκατάσταση και τη φωτογραφία ως περφόρμανς», λέει.
Η φιλοσοφία του Tunick (όπως και του Ρόμπερτ Μέιπλθορπ παλαιότερα) είναι ότι «τα άτομα μαζικά, χωρίς τα ρούχα τους, ομαδοποιημένα μαζί, μεταμορφώνονται σε ένα νέο σχήμα. Τα σώματα επεκτείνονται μέσα και πάνω στο τοπίο σαν μια ουσία. Αυτές οι ομαδοποιημένες μάζες που δεν υπογραμμίζουν τη σεξουαλικότητα, γίνονται αφαιρέσεις που προκαλούν ή αναδιαμορφώνουν τις απόψεις του ατόμου για τη γύμνια και την ιδιωτικότητα».
Το καλλιτεχνικό γυμνό νίκησε την απαγόρευση του σουπερμάρκετ
Και μετά ήρθε η υπόθεση του Woolworths…
O διάσημος αμερικανός φωτογράφος σκέφτηκε το 2018 να προχωρήσει σε μια αμφιλεγόμενη φωτογράφηση σε χώρο της αλυσίδας σουπερμάρκετ Woolworths.
Εκατοντάδες γυμνοί άνθρωποι επρόκειτο να συγκεντρωθούν σε μια παγωμένη στέγη στην Αυστραλία τον Ιούλιο του 2018.
Η αλυσίδα σουπερμάρκετ Woolworths αρνήθηκε να δώσει αρχικά την άδεια λόγω των φόβων ότι μια φωτογράφηση στο χώρο στάθμευσης του στην ταράτσα θα μπορούσε να διαταράξει την εμπορική κίνηση του Σαββάτου, αλλά τελικώς έδωσε το πράσινο φως.
Το σούπερ μάρκετ έκαμψε τις αντιρρήσεις του όσον αφορά στη μαζική γυμνή φωτογράφηση από τον Tunick και είπε το ναι.
«Υποστηρίζουμε το φεστιβάλ Provocaré», δήλωσε τότε ένας εκπρόσωπος των Woolworths, προσθέτοντας ότι η ευελιξία των διοργανωτών του φεστιβάλ ως προς τον χρόνο της φωτογράφησης ήταν αυτή που έπεισε το σούπερ μάρκετ να επιτρέψει την φωτογράφηση να προχωρήσει.
Τώρα η φωτογράφηση θα γίνει το πρωί της Δευτέρας, κατά τη διάρκεια μιας “παραδοσιακά αργής εμπορικά ημέρας”, δήλωσε το Woolworths.
Η είδηση ανακούφισε τον Tunick, ο οποίος δήλωσε στον Guardian ότι δεν μπόρεσε να βρει μια κοντινή τοποθεσία για την φωτογράφηση, παρά το ότι έψαξε για τρεις μέρες.
“Το εμπόδιο των Woolworths ξεπεράστηκε, είμαι ευγνώμων που άλλαξαν γνώμη”, δήλωσε ο Tunick στο CNN.
“Σε μια εποχή όπου όλο και περισσότερες εταιρίες έχουν συντηρητικές απόψεις, είναι αναζωογονητικό και σημαντικό ότι κάποιοι κατανοούν ότι το γυμνό στην τέχνη έχει μια σημαντική θέση σε μια ανοιχτή και ελεύθερη κοινωνία”, πρόσθεσε.
Ο John Lotton, εκτελεστικός διευθυντής του Φεστιβάλ Provocare, δήλωσε ότι η ομάδα του εκτιμά την απόφαση της εταιρείας να αφήσει το έργο να προχωρήσει και θα εργαστεί μαζί τους προκειμένου να μην υπάρξει το παραμικρό πρόβλημα.
“Θα διασφαλίσουμε ότι θα υπάρχει η κατάλληλη ασφάλεια κατά τη σύντομη περίοδο της καλλιτεχνικής εγκατάστασης και θα ελαχιστοποιηθεί κάθε πιθανή ταλαιπωρία για τους πελάτες”, ανέφερε ο Lotton σε δήλωσή του.
Οι γυμνοί εθελοντές επίσης θα μεταφερθούν στον χώρο με τα μέσα μαζικής μεταφοράς προκειμένου να μειωθεί η πιθανότητα ενός κυκλοφοριακού κομφούζιου, πρόσθεσε.
Ο διαβόητος Spencer Tunick
Ο Tunick έχει διοργανώσει στο παρελθόν μεγάλα φωτογραφικά events με θέμα πάντα το γυμνό σώμα. Στο πιο γνωστό, ίσως έργο του, το 2010, σχεδόν 5000 Αυστραλοί έβγαλαν τα ρούχα τους και πόζαραν πάνω στα σκαλιά της όπερας του Σύδνεϋ.
Οι διοργανωτές της συγκεκριμένης εκδήλωσης δεν περίμεναν ότι τόσοι πολλοί Αυστραλοί θα ανταποκρίνονταν στο κάλεσμά τους.
Η φωτογράφηση είχε διοργανωθεί από τους υπεύθυνους της εκδήλωσης Sydney Gay and Lesbian Mardi Gras (αντίστοιχη του Gay Parade).
Ο φωτογράφος τόνισε τότε ότι στη φωτογράφηση συμμετείχαν ομοφυλόφιλοι και ετεροφυλόφιλοι πολίτες, στέλνοντας το μήνυμα ότι οι Αυστραλοί «αγκαλιάζουν» την κοινωνία της ισότητας.
Στη φωτογράφηση συμμετείχαν άνθρωποι κάθε ηλικίας, ανάμεσά τους και μία έγκυος γυναίκα, η οποία αμέσως μετά πήγε στο μαιευτήριο για να γεννήσει αλλά και ένας γνωστός αυστραλός τηλεπαρουσιαστής δελτίου καιρού.
Όταν ο Spencer Tunick «έγδυσε» 1.000 Φινλανδούς
Το τελευταίο του δρώμενο συνέβη πέρσι, όταν σχεδόν χίλιοι… γυμνοί άνθρωποι συγκεντρώθηκαν κατά τη διάρκεια της νύχτας στους δρόμους και τις παραλίες του Κουόπιο, στην κεντρική Φινλανδία, για να συμμετάσχουν στο νέο έργο του.
«Σήμερα, η χώρα των χιλίων λιμνών μετατράπηκε σε χώρα των χιλίων γυμνών», είπε ο ίδιος ο Τιούνικ, που είναι διάσημος επειδή συγκεντρώνει τεράστια πλήθη και τα φωτογραφίζει χωρίς περιβολή.
Οι συμμετέχοντες, καθοδηγούμενοι από μεγάφωνα, πόζαραν στους ανθοστολισμένους δρόμους και στη συνέχεια στην παραλία και μέσα στη λίμνη.
«Ήθελα να τοποθετήσω τα (γυμνά) σώματα στο Κουόπιο και στις λίμνες της βόρειας Φινλανδίας», είπε ο φωτογράφος, εκφράζοντας την ευγνωμοσύνη τους στους εθελοντές που δεν δίστασαν να βγάλουν τα ρούχα τους μέσα στη νύχτα. «Είναι πολύ σπάνιο να δίνεται στο κοινό η δυνατότητα να συμμετέχει στη δημιουργική διαδικασία», σχολίασε ο καλλιτέχνης.
Τον Νοέμβριο του 2022, σχεδόν 2.500 άνθρωποι συγκεντρώθηκαν, γυμνοί, σε μια γνωστή παραλία του Σίδνεϊ, στο πλαίσιο ενός άλλου έργου του καλλιτέχνη ο οποίος ήθελε να ευαισθητοποιήσει το κοινό για τον καρκίνο του δέρματος.
Η εκδήλωση, με τίτλο «Γδυθείτε για τον καρκίνο του δέρματος», οργανώθηκε σε συνεργασία με έναν σύλλογο που προτρέπει τους Αυστραλούς να επισκέπτονται τακτικά δερματολόγο.