Αν υπάρχει μια εικόνα από τη σειρά των εντυπωσιακών φωτογραφιών του πρώτου φωτογραφικού λευκώματος της Myriam Boulos που πραγματικά συμπυκνώνει το πνεύμα της δουλειάς της, αυτή πρέπει να είναι η εντυπωσιακή εικόνα του εξωφύλλου του βιβλίου με δύο γυναίκες να φιλιούνται. «Πιστεύω ότι αυτή η εικόνα περιέχει όλα όσα αναζητώ στη φωτογραφία: υφές, αμεσότητα, αντίσταση και τρυφερότητα», λέει στο Dazed η ανερχόμενη Λιβανέζα φωτογράφος.
Το “What’s Ours” -που κυκλοφορεί από την Aperture– αφηγείται την ιστορία μιας πόλης και μιας κοινωνίας που βρίσκεται στη δίνη της επανάστασης, αποτυπωμένη με το ξεχωριστό στυλ της Boulos. Οι ημερολογιακές εικόνες που τραβήχτηκαν σε διάστημα μιας δεκαετίας – από το 2013 έως το 2023, όταν η Boulos ήταν 20 ετών – καταγράφουν σημαντικές στιγμές κατά τη διάρκεια αυτής της παρατεταμένης περιόδου πολιτικής αναταραχής. «Τον Οκτώβριο του 2019, ο Λίβανος βίωσε μιας άνευ προηγουμένου λαϊκή εξέγερση που συγκέντρωσε ανθρώπους από διαφορετικές θρησκείες, κοινωνικές τάξεις, περιοχές και εθνικότητες, ζητώντας την ανατροπή της πολιτικής ελίτ του Λιβάνου», εξηγεί η Boulos. «Η εξέγερση πυροδοτήθηκε από τη συστημική διαφθορά, την καταστολή, τις αυξανόμενες ανισότητες και τους φόβους μιας επικείμενης οικονομικής κατάρρευσης».
Ενώ στο σύνολο του έργου της όπου το προσωπικό και το πολιτικό είναι άρρηκτα συνδεδεμένα, καταγράφει μια επανάσταση – ξεκινώντας από τις διαδηλώσεις του 2019 κατά της κυβερνητικής διαφθοράς και λιτότητας που κορυφώνονται με την έκρηξη στο λιμάνι της Βηρυτού τον Αύγουστο του 2020 – λειτουργεί παράλληλα ως μια οπτική καταγραφή του θάρρους και της εξέγερσης σε ένα πολύ πιο βαθύ επίπεδο. Πρόκειται για μια καταγραφή αλληλένδετων επαναστάσεων και προσπαθειών απελευθέρωσης, που περνούν από το προσωπικό στο πολιτικό. Ο τίτλος παραπέμπει σε οποιονδήποτε πολεμά κάθε είδους κοινωνική καταπίεση. Οικογένεια, φίλους και αγνώστους… Ως γυναίκα αραβικής καταγωγής, καταφέρνει να αποδομήσει την αποικιοκρατική και πατριαρχική πρακτική της φωτογραφίας και να αμφισβητήσει τους συμβατικούς τρόπους οπτικής αναπαράστασης της Μέσης Ανατολής.
Μεταξύ άλλων εικόνων που απεικονίζουν προσωπικές πράξεις αντίστασης, η Boulos και οι φίλες της έβγαζαν γυμνές φωτογραφίες στους δρόμους της Βηρυτού ως έναν τρόπο να διεκδικήσουν τον χώρο και την ελευθερία τους. «Το να φωτογραφίζομαι γυμνή στους δρόμους ήταν ένας τρόπος για μένα να περάσω από το να νιώθω ξένη προς το σώμα μου και την πόλη μου, στο να νιώθω παρούσα και στα δύο», εξηγεί. Ως γυναίκα με νευροδιαφορετικότητα που κρύβεται πολύ, πάντα θαύμαζα -σχεδόν ζήλευα- τους ανθρώπους που τριγυρνάνε στους δημόσιους χώρους της Βηρυτού σαν να βρίσκονται στο σαλόνι του σπιτιού τους.
Κατά τη διαδικασία συγκέντρωσης των φωτογραφιών της σειράς, η Boulos δεν είχε σκοπό να τις εκδώσει. Αντίθετα, η λήψη φωτογραφιών ήταν ένα μέσο διαχείρισης των συναισθημάτων της και ο τρόπος της να επικοινωνήσει τις εμπειρίες της. «Η λήψη αυτών των φωτογραφιών ήταν ένας μηχανισμός αντιμετώπισης, ένας τρόποςνα εκφραστώ, ένας τρόπος τεκμηρίωσης και ένας τρόπος για να διατηρήσω έναν τρόπο επικοινωνίας με τον υπόλοιπο κόσμο», λέει. «Τα πρώτα μου χρόνια σαν φωτογράφος, βίωνα τα πάντα μέσω της φωτογραφίας. Ήταν ο τρόπος που προσέγγιζα τη ζωή. Η φωτογραφία είναι ένας τρόπος να έρθεις πιο κοντά στα πράγματα, αλλά και ένας τρόπος να βάζεις όρια. Είναι επίσης ένας τρόπος να μοιράζεσαι μια έντονη στιγμή με άλλους ανθρώπους και στη συνέχεια να μπορείς να περάσεις ώρες, ημέρες ή εβδομάδες σκεπτόμενος αυτή τη στιγμή, ενώ παράλληλα αναστοχάζεσαι τις εικόνες μέσω της επεξεργασίας, του ρετουσάρισμα και της αλληλουχίας. Η φωτογραφία φτιάχτηκε για τις εμμονές μου. Είναι ένας τρόπος να εξωτερικεύω και να οργανώνω το μυαλό μου- ένας τρόπος να εκφράζομαι και να επικοινωνώ με άλλους ανθρώπους. Κάποιοι άνθρωποι χρησιμοποιούν λέξεις για να ακουστούν, εγώ χρησιμοποιώ εικόνες».
Το “What’s Ours” είναι ένα φωτογραφικό βιβλίο που μας εισάγει σε έναν άλλο κόσμο. Παρόμοια με τους σημαντικούς φωτογράφους που θαύμαζε μεγαλώνοντας, το έργο της Boulos οριοθετεί το δικό της φανταστικό έδαφος και μας προσκαλεί να μπούμε στον κόσμο που παρουσιάζει. «Η Nan Goldin, ο Helmut Newton, η Lisette Model, η Diane Arbus, ο Araki, ο Daido Moriyama και πολλοί άλλοι, όλοι τους αναμειγνύουν το προσωπικό και το πολιτικό μέσα από μια αισθητική που είναι από μόνη της απελευθερωτική», καταλήγει η Boulos. «Μου αρέσει όταν ένας φωτογράφος δημιουργεί ένα σύμπαν που είναι τόσο δυνατό που δεν ξέρουμε πώς το κάνει, κάτι σαν μαγεία».
Το βιβλίο “Myriam Boulos: What’s Ours” κυκλοφορεί από την Aperture και είναι διαθέσιμο εδώ.
Δείτε επίσης: Ρεϊνάλντο Ριβέρα: Φωτογραφίζοντας τους Queer Λατίνους του Λος Άντζελες τη δεκαετία του ’90