Υοu are Invited: «O τίτλος της έκθεσης ήθελα να είναι κάτι θετικό· μια πρόσκληση να κοιτάξεις, να βιώσεις, να σκεφτείς, να ονειρευτείς. Ο τίτλος της έκθεσης προέκυψε στην πραγματικότητα από ένα γράμμα που έφτασε στο σπίτι το Πάσχα. Ήταν μια πρόσκληση από την εκκλησία. Σκέφτηκα: αυτός είναι ένας υπέροχος τίτλος – θα τον χρησιμοποιήσω. Και προσκαλώ όλους να δουν και να βιώσουν την έκθεση. Είναι ο δικός μου τρόπος να βλέπω τα πράγματα, ο δικός μου τρόπος να ζω τις εμπειρίες· ό,τι μπορεί να γίνει, μαζί με όλο το βάρος, τις τραγωδίες, την ομορφιά — και γενικά, όλα όσα συναντώ στη ζωή».

Ο Juergen Teller είναι γνωστός για το ωμό, ανεπιτήδευτο και αντισυμβατικό ύφος των φωτογραφιών του, που θολώνουν τα σύνορα ανάμεσα στη μόδα και την τέχνη. Μαζί με άλλους πρωτοπόρους φωτογράφους στα 90s άλλαξε τον ορισμό της καλλιτεχνικής και εμπορικής φωτογραφίας. Μετακόμισε σε ηλικία 22 ετών από τη Γερμανία στο Λονδίνο το 1986, ξεκίνησε με μουσική φωτογραφία για εξώφυλλα άλμπουμ των Cocteau Twins, των New Order και πολλών άλλων, προτού στραφεί στη μόδα για περιοδικά όπως τα i-D και The Face που έψαχναν εναγωνίως κάτι τολμηρό και εναλλακτικό για τα editorial μόδας.

«Όλη η οικογένεια του πατέρα μου, ο παππούς μου, ο προπάππους μου, έφτιαχναν δοξάρια για βιολιά. Ξεκίνησα και εγώ να φτιάχνω δοξάρια για βιολιά. Κανονικά η εκπαίδευση για να γίνεις κατασκευαστής δοξαριών διαρκεί τρία χρόνια. Αλλά ανέπτυξα αλλεργία στο ξύλο και έπαθα σοβαρό άσθμα. Οπότε ο γιατρός με έστειλε για “αλλαγή αέρα”, κι έτσι βρέθηκα στον ξάδελφό μου Helmut, που ήταν φωτογράφος. Εκεί ξεκίνησα να ασχολούμαι με τη φωτογραφία. Και επειδή το κοινωνικό σύστημα στη Γερμανία είναι τόσο καλό, και δεν ήταν δικό μου λάθος που δεν μπορούσα να γίνω κατασκευαστής δοξαριών, με έστειλαν σε σχολή φωτογραφίας. Πήγα στη Bayerische Staatslehranstalt στο Μόναχο».

«Η υποχρεωτική στρατιωτική μου θητεία πλησίαζε – επρόκειτο να κάνω εναλλακτική, πολιτική υπηρεσία. Θα έπρεπε να δουλέψω σε έναν οίκο ευγηρίας για περίπου ενάμιση χρόνο ή κάτι τέτοιο. Νόμιζα πως θα έπρεπε να εγκαταλείψω τη φωτογραφία. Οπότε, στα 22 μου, απλώς είπα στη μητέρα μου: “Φεύγω”. Κι έπειτα μπήκα στο αυτοκίνητο και πήρα τον δρόμο για το Λονδίνο. Ερχόμουν από ένα μικρό μέρος της Γερμανίας με περίπου τέσσερις χιλιάδες κατοίκους. Δεν μιλούσα καθόλου Αγγλικά. Ό,τι ήξερα για τη μόδα προερχόταν από το να παρατηρώ τι φορούσαν τα διάφορα συγκροτήματα. Είχα τρεις κάμερες από την σχολή φωτογραφίας στην Γερμανία, τις πούλησα και κράτησα μόνο την 35mm. Με αυτά τα χρήματα και βοήθεια από την μητέρα μου έζησα στο Λονδίνο τους πρώτους μήνες χωρίς να χρειαστεί να βρω κάποια χαζοδουλειά».

«Επισκέφθηκα τη Björk και τον γιο της τον Σεπτέμβριο του 1993, στην Ισλανδία. Μόλις τον είδα, με συνεπήρε το πόσο πολύ έμοιαζαν μεταξύ τους. Η Björk ήταν εξαιρετική οικοδέσποινα, μαγείρεψε στο σπίτι της και μου έδειξε τα πάντα γύρω. Φυσικά πήγαμε στη Blue Lagoon, όπου τραβήξαμε αυτή τη φωτογραφία. Ήμασταν όλοι μέσα στο νερό, κι ένα δευτερόλεπτο αφότου τράβηξα τη φωτογραφία, ο μικρός πιτσίλισε την κάμερά μου με νερό. Στις θερμές πηγές έχει τεράστια ποσότητα αλατιού, οπότε δεν χάρηκα ιδιαίτερα. Αλλά ήξερα πως είχα μια καλή φωτογραφία, και τον συγχώρεσα πολύ γρήγορα».

«Το μόνο που έχει σημασία όταν φωτογραφίζεις ένα πορτραίτο είναι να αποτυπώσεις το άτομο όσο καλύτερα θεωρείς δυνατό, να μπεις στην ψυχή του. Μερικές φορές αυτό απαιτεί χρόνο, και μερικές φορές γίνεται σχετικά γρήγορα. Πρέπει να καταλάβεις αμέσως τις κινήσεις του – πώς πίνει καφέ ή πώς κρατά τα χέρια του. Νομίζω επίσης ότι επειδή είμαι τόσο ανοιχτός, οι άνθρωποι αισθάνονται πιο χαλαροί. Έπειτα, φυσικά, έχει σημασία και ο τρόπος που παίρνω τις φωτογραφίες: δεν χρησιμοποιώ τρίποδο, οπότε τα πρόσωπα δεν μένουν “παγωμένα” στη θέση τους. Και όσο περισσότερες φωτογραφίες τραβάω, τόσο πιο άνετοι και χαλαροί γίνονται».

Με τις φωτογραφίες του ο Juergen Teller έχει αλλάξει τα όρια της ομορφιάς και της διασημότητας. Αποφεύγει τον επαγγελματικό φωτισμό και το ρετούς, χρησιμοποιώντας απλές κάμερες ή ακόμα και smartphone, για να αποτυπώσει την αλήθεια των προσώπων και των στιγμών. Το “βρώμικο ακατέργαστο glamour” του ανατρέπει τις παραδοσιακές έννοιες της αισθητικής, ενώ οι εικόνες του, διεισδυτικές και ανθρώπινες, δείχνουν όχι μόνο τη μορφή αλλά και την ψυχή των ανθρώπων που φωτογραφίζει.

«Όταν φωτογράφισα τον Yves Saint Laurent, μου επέτρεψαν μόνο πέντε λεπτά μαζί του. Ήρθε υποβασταζόμενος από δύο σωματοφύλακες, γιατί δεν μπορούσε να περπατήσει καλά, και τον άφησαν να σταθεί μπροστά μου, ο ένας φρουρός αριστερά, ο άλλος δεξιά. Τράβηξα τη φωτογραφία μέσα σε 30 δευτερόλεπτα».

«Ήταν για το Details, το 1991. Μου είπαν: “Υπάρχει ένα συγκρότημα, θα γίνουν τεράστιοι στην Αμερική. Έχουν μακριά μαλλιά, σκισμένα τζιν… Ονομάζονται Nirvana. Θέλεις να πας μαζί τους σε περιοδεία στη Γερμανία;” Ο χρόνος ήταν ιδανικός, ήταν Νοέμβριος στο Λονδίνο, δεν είχα χρήματα, τίποτα δεν συνέβαινε. Η περιοδεία θα μου έδινε ένα δωρεάν ταξίδι για να δω την μητέρα μου, που ήταν υπέροχο. Ρώτησα ανθρώπους στα i-D και The Face αν είχαν ακούσει για το συγκρότημα, αλλά κανείς δεν είχε. Ήταν λίγο πριν κυκλοφορήσει το Nevermind.

Πήγα μαζί τους στο λεωφορείο της περιοδείας και μέναμε στα ίδια ξενοδοχεία. Μαζί μας ήταν κι ένας δημοσιογράφος. Την πρώτη φορά που τους άκουσα να παίζουν, ήταν πραγματικά συγκλονιστικό. Αλλά εκείνη την εποχή ήμουν πολύ ντροπαλός, και ο ίδιος ο Kurt ήταν αρκετά εσωστρεφής. Και ένιωθα τόσο ανόητος να βρίσκομαι μαζί με εκείνον τον δημοσιογράφο, συνεχώς τους ενοχλούσε, ήταν πάντα πάνω τους. Το συγκρότημα έπρεπε να δίνει συνεντεύξεις στους τοπικούς δημοσιογράφους σε κάθε πόλη. Οι φωτογράφοι έρχονταν και έλεγαν: “Κάνε αυτό, στήσου εκεί…” Εγώ απλώς έμενα σε μια γωνία. Μέχρι το τέλος, σκεφτόμουν: “Θεέ μου, δεν έχω τραβήξει ακόμα καμία φωτογραφία.” Απλώς ένιωθα ότι δεν ήταν σωστό να το κάνω με όλους αυτούς τους επιθετικούς ανθρώπους γύρω μου. Αλλά στο τέλος κατάφερα να τις τραβήξω».

Η ταινία μικρού μήκους “MEN” που γυρίστηκε κοντά στον Αρκτικό κύκλο, και που προβάλλεται στην έκθεση «είναι μία επιστολή αγάπης προς τον πεθερό μου, προς τον νεκρό πατέρα μου και αφορά τη φιλία μεταξύ ανδρών. Όταν είπα στον πατέρα μου πως ήθελα να γίνω φωτογράφος με χαστούκισε. Πίστευε πως οι φωτογράφοι απλώς βγάζουν φωτογραφίες διαβατηρίων και γάμων, ότι δεν είναι πραγματικό επάγγελμα. Έτσι, σε πολλά επίπεδα, το “ΜΕΝ” έχει για μένα προσωπικό νόημα. Οι γυναίκες αντιπροσωπεύουν τη μητέρα μου, και στο εσωτερικό βρίσκονται ο πατέρας μου και ο πεθερός μου, με τον οποίο νιώθω πιο κοντά απ’ ό,τι ήμουν ποτέ με τον πατέρα μου. Για να αναπαραστήσω αυτή την ιστορία, δεν ήθελα απλώς να με βοηθήσει ένας απλός φίλος. Ήθελα λίγη χολιγουντιανή ένταση — κάποιον σαν τον Alexander Skarsgård να “κοπανήσει τα σκατά μου”».

Eιδικά στην έκθεση “You are invited” o Teller εκθέτει πολλές εικόνες από την καθημερινή του ζωή με την οικογενειά του. Η αισθητική προσέγγιση του Juergen Teller είναι εσκεμμένα ατελής. Παρακάμπτει πολλές φορές τον επαγγελματικό φωτισμό και το ρετουσάρισμα των φωτογραφιών και δίνει έμφαση στην αυθεντικότητα και την αφήγηση συμπεριλαμβάνοντας πολύ συχνά την οικογένεια και τους φίλους του στο έργο του.

Ο Juergen Teller (γενν. 1964, Ερλάνγκεν, Γερμανία) σπούδασε στη Βαυαρική Κρατική Σχολή Φωτογραφίας στο Μόναχο και το 1986 μετακόμισε στο Λονδίνο. Με μια καριέρα σε διάφορα είδη της φωτογραφικής τέχνης, ο Γιούργκεν Τέλερ έχει κάνει καμπάνιες μόδας για πολλές διάσημες φίρμες, καθώς και editorials για κορυφαία περιοδικά τέχνης και μόδας. Το 2003 βραβεύτηκε με το Citibank Prize for Photography από τη Photographers Gallery του Λονδίνου, ενώ το 2018 έλαβε το βραβείο Special Presentation Infinity από το International Center of Photography της Νέας Υόρκης. Το έργο του έχει εκτεθεί διεθνώς, με ατομικές εκθέσεις στη Fondation Cartier pour l’art Contemporain στο Παρίσι (2006), στην Dallas Contemporary στο Τέξας (2011), στο μουσείο Daelim της Σεούλ (2011), στο Institute of Contemporary Art (ICA) του Λονδίνου (2013), στο Ίδρυμα ΔΕΣΤΕ στην Αθήνα (2014), στην Bundeskunstalle της Βόνης (2016), στο Martin-Gropius-Bau του Βερολίνου (2017), στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Garage στη Μόσχα (2018), στο T-10/SKP-S του Πεκίνου (2021), στο Grand Palais Éphémère στο Παρίσι (2023), στην Τριενάλε του Μιλάνου (2024) και στην Galleria degli Antichi στη Σαμπιονέτα της Ιταλίας (2025). Το 2007, του ζητήθηκε να εκπροσωπήσει την Ουκρανία ως ένας από τους πέντε καλλιτέχνες στην 52η Μπιενάλε της Βενετίας. Οι φωτογραφίες του έχουν αποκτηθεί από πολλές διεθνείς συλλογές, όπως από το Centre Pompidou (Παρίσι), το Fondation Cartier pour l’art Contemporain (Παρίσι), το International Center for Photography (Νέα Υόρκη), το Μουσείο του Λούβρου (Παρίσι) και τη National Portrait Gallery (Λονδίνο). Ο Τέλερ έχει εκδώσει πάνω από 60 βιβλία και ήταν καθηγητής φωτογραφίας στην Ακαδημία Καλών Τεχνών της Νυρεμβέργης από το 2014 έως το 2019.

INΦΟ: Διάρκεια έκθεσης “You Are Invited” έως 30-12-2025 • Παρασκευή έως Κυριακή 18:00—23:00

Onassis Ready — Στρατή Τσίρκα 2, Αγ. Ιωάννης Ρέντης

 

 

➪ Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, Bluesky και Instagram.

 

 

Ακολουθήστε το OLAFAQ
στο Google News