Ένα China Mall λειτουργεί εδώ και καιρό στην Πρέβεζα. Δεν εντυπωσιάζει με αρχιτεκτονικές φιλοδοξίες, ούτε με κάποια επιμελημένη ταυτότητα σχεδιασμού. Το πρώτο πράγμα που χτυπάει τον επισκέπτη δεν είναι η ομορφιά του, αλλά η κλίμακα: ένας ενιαίος στενόμακρος χώρος, πάνω από εβδομήντα μέτρα μήκος, γεμάτος μέχρι την τελευταία σπιθαμή με προϊόντα.

Σε αυτόν τον διάδρομο-αποθήκη εκτίθενται, με στρατιωτική ακρίβεια και ακαριαία αναγνωσιμότητα ανά είδος, δεκάδες χιλιάδες αντικείμενα ευρείας κατανάλωσης. Σχεδόν ό,τι μπορεί να συλλάβει ο νους: παιχνίδια, οικιακά σκεύη και είδη κουζίνας, χαρτικά και σχολικά, καλλυντικά και μικροεργαλεία, φωτιστικά, υαλικά, μπουρνούζια, παντόφλες, σαγιονάρες, φόρμες και εσώρουχα, παπούτσια και παπουτσοθήκες, τσάντες και πορτοφόλια, πλαστικά λουλούδια, κλουβιά για καναρίνια, εργαλεία για το σπίτι και το αυτοκίνητο, μέχρι και δώρα για ερωτευμένους. Ένα μικρό σύμπαν καθημερινότητας, ταξινομημένο σε σειρές που μοιάζουν να μην τελειώνουν.

Δεν είναι κάτι πρωτόγνωρο για την Ελλάδα η ύπαρξη επιχειρήσεων βασισμένων στη λογική της μαζικής, οικονομικής αγοράς προϊόντων made in PRC (People’s Republic of China) – μια διατύπωση που αντικατέστησε το παλαιότερο made in China, για να «μαλακώσει» ενδεχομένως τον συνειρμό της φθήνιας. Αυτά τα καταστήματα εξυπηρετούν γρήγορα και με χαμηλό κόστος τις άμεσες, μικρές, καθημερινές ανάγκες ενός νοικοκυριού.

Εκεί όμως που το China Mall διαφοροποιείται, είναι η αισθητική της ίδιας της παράθεσης. Δεν υπάρχει προσπάθεια διαφοροποίησης, ούτε αφήγημα μάρκας, ούτε κάποια σαγηνευτική υπόσχεση κατοχικής μοναδικότητας. Εδώ τα προϊόντα δεν διεκδικούν προσοχή. Συνυπάρχουν. Κανένα δεν «φωνάζει» να αγοραστεί.

Αυτή η αταξικότητα της κατανάλωσης – μια σχεδόν οριζόντια δημοκρατία του φθηνού αντικειμένου – λειτουργεί σαν άρση ενοχής: δεν αγοράζω επειδή πρέπει, αλλά επειδή μπορώ. Όλοι μπορούμε. Οι ανάγκες πολλαπλασιάζονται όχι επειδή υπάρχουν, αλλά επειδή τα αντικείμενα είναι ήδη εκεί, διαθέσιμα, φθηνά, χωμένα ανάμεσα στα άλλα, έτοιμα να υποδείξουν μια έλλειψη που δεν είχαμε σκεφτεί.

Η διαδικασία γίνεται σχεδόν τελετουργική: ο καταναλωτής περιπλανιέται ανάμεσα στους μακριούς διαδρόμους, αφήνοντας το μάτι να σκοντάφτει πάνω σε πιθανούς «λόγους αγοράς». Η επιλογή δεν έρχεται από συνειδητή σκέψη, αλλά από μια αδιόρατη ώθηση, μια μικρή στιγμή αναγνώρισης του ίσως μου χρειαστεί.

Και καθώς οι ανάγκες επανεφευρίσκονται, δύο πέτρινα κινέζικα λιοντάρια φυλάνε την είσοδο. Για προστασία από κακά πνεύματα και ατυχείς ψευδαισθήσεις.
Ή, ίσως, για να μας θυμίζουν ότι η μαγεία του εμπορίου δεν βρίσκεται πια στην επιθυμία, αλλά στην αφθονία.

 

➪ Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, Bluesky και Instagram.

 

Ακολουθήστε το OLAFAQ
στο Google News