Μια καλοκαιρινή νύχτα του 2018, ο Malik έφυγε από το διαμέρισμά του για να βρει τον αδερφό του και να πάρει ένα σάντουιτς. Τη στιγμή που πάτησε το πόδι του έξω, ένιωσε ότι κάτι δεν πήγαινε καλά. Συνέχισε όμως το δρόμο του, και λίγο αργότερα δέχτηκε πυροβολισμούς. Προσπάθησαν να τον δολοφονήσουν. Κατέρρευσε μπροστά από ένα κατάστημα “99 Cent” και το σώμα του κατέληξε κάτω από ένα αυτοκίνητο. H σφαίρα έκοψε τη θωρακική του μοίρα και τον παρέλυσε αμέσως.

Ο Malik είναι αρχηγός των “Crips” μιας βίαιης συμμορίας στους δρόμους του Bronx.

«Η σφαίρα είναι ακόμα εκεί -μπορεί κάποιος να τη νιώσει με το δάχτυλό του- και τίποτα στο σώμα του από αυτό το σημείο και κάτω δεν λειτουργεί. Έχει τη χρήση των χεριών του, αλλά από τη μέση του στήθους και κάτω, δεν έχει τίποτα. Κανένας έλεγχος της ουροδόχου κύστης ή του εντέρου του. Τα πόδια του είναι ατροφικά και άκαμπτα σαν σανίδα…» αναφέρει ο γιατρός και φωτογράφος Greg Gulbransen. Η ιστορία του Malik του κέντρισε το ενδιαφέρον.

Ο Greg Gulbransen από το 2014 ασχολείται και με τη φωτογραφία μέσα από την οποία προσπαθεί να φέρει στην επιφάνεια ζητήματα που επηρεάζουν την αμερικανική κοινωνία, με έμφαση στους νέους. Για μία περίοδο, φωτογράφιζε τις γειτονιές στη Νέα Υόρκη και στο Bronx, και είχε γνωρίσει μερικά από τα παιδιά της περιοχής. Περνώντας αρκετές ώρες στη γειτονιά, άρχισε να παρατηρεί πολλούς νεαρούς άνδρες σε αναπηρικά αμαξίδια με τραύματα στη σπονδυλική στήλη και ως γιατρός αναρωτήθηκε πώς προέκυψαν τόσοι τραυματισμοί.

«Άκουσα ότι ήταν κακώσεις του νωτιαίου μυελού και είπα: “Τι εννοείς; Χτυπήθηκαν από αυτοκίνητα; Έπεσαν από κτίρια.” «Όχι. Τους πυροβόλησαν.» και κατάλαβα ότι υπάρχουν πολλά προβλήματα με τα όπλα εδώ».

Say Less
Ο Malik κάνει ελιγμούς με το αναπηρικό του καροτσάκι σε έναν στενό διάδρομο | | Φωτ.: © Greg Gulbransen

Η ανακάλυψη αυτή ήρθε σε μία περίοδο που οι ΗΠΑ είχαν φτάσει σε οριακό σημείο με την οπλοχρησία. Σύμφωνα με έκθεση της IBIS World, το 2018 μόνο τα καταστήματα όπλων είχαν έσοδα περίπου 11 δισεκατομμυρίων δολαρίων, ενώ οι κατασκευαστές όπλων και πυρομαχικών είχαν έσοδα 17 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Το 2020 πλέον, τα πυροβόλα όπλα ξεπέρασαν τα τροχαία ατυχήματα ως η κύρια αιτία θανάτου για παιδιά και εφήβους.  Είναι ένα σκοτεινό στατιστικό, που έγινε ακόμη πιο άμεσο από το γεγονός ότι μεταξύ 2019 και 2021, οι θάνατοι από όπλα αυξήθηκαν κατά 50%. «Πρόκειται ουσιαστικά για μία πραγματική ιστορία εγκλήματος με όπλα που επιδεινώθηκε», υποστηρίζει ο Gulbransen. «Έτσι αποφάσισα, ότι το θέμα είναι σοβαρό και πρέπει να σκάψουμε λίγο πιο βαθιά».

Ήθελε να έρθει σε επαφή με ένα άτομο που έχει δεχτεί την βία των όπλων. Αφού ρώτησε γύρω, του πρότειναν να προσεγγίσει τον Malik. Ως αρχηγός μιας τοπικής συμμορίας Crips, ο Malik ήταν μια από τις πιο διαβόητες και επίφοβες παρουσίες της περιοχής, αλλά μετά την δολοφονική επίθεση που δέχτηκε από αντίπαλες συμμορίες, είχε μείνει παράλυτος από τους ώμους και κάτω και χρειαζόταν 24ωρη φροντίδα.

«Όντας παράλυτος από τη μέση του θώρακα και κάτω, δεν μπορεί να κάνει τίποτα άλλο από το να ασχολείται με το τηλέφωνό του», εξηγεί ο Gulbransen. «Έχει πληγές από την κατάκλιση, ανοιχτές πληγές, εκτεθειμένα οστά. Του κάνουν καθετηριασμό τρεις φορές την ημέρα, πρέπει να του αλλάξουν την πάνα – πολλοί άνθρωποι το κάνουν αυτό, πρέπει να τον παίρνουν και να τον μεταφέρουν στο ντους κάθε μέρα».

Ο Μαλίκ γδύνεται για το καθημερινό του ντους | Φωτ.: © Greg Gulbransen

Προσπαθώντας να χτίσει μία σχέση εμπιστοσύνης μαζί του και με την οικογένειά του, ο Gulbransen για τα 3 επόμενα χρόνια επισκεπτόταν τον Malik τα φέρνοντάς του φαγητό και κουβεντιάζοντας, ενώ τραβούσε φωτογραφίες του και των συντρόφων του, που επισκέπτονταν τακτικά για να φροντίσουν τον αρχηγό τους και να μιλήσουν για δουλειές.

«Ο Malik είναι η τρίτη γενιά ένοπλης βίας και ο γιος του μπορεί να είναι η τέταρτη», λέει ο Gulbransen. «Το 1996 ο παππούς του σκότωσε έναν αστυνομικό με όπλο και ο πατέρας του συνελήφθη και φυλακίστηκε για ένοπλη βία. Ο Malik ασχολήθηκε με όπλα -δεν ξέρω τι, δεν τον ρώτησα ποτέ, αλλά πρέπει να έκανε κάτι γι’ αυτό οι αντίπαλες ομάδες ήθελαν εκδίκηση. Σκότωσαν τον αδερφό του ένα μήνα αργότερα και τον καλό του φίλο ένα μήνα μετά».

Η πρόσβαση του Greg στο διαμέρισμα και τη ζωή του Malik ήταν απεριόριστη, κάτι που φαίνεται από τις φωτογραφίες του. (Πότε ξανά έχουμε δει μέλη μιας βίαιης συμμορίας του δρόμου να μεταφέρουν τον αρχηγό τους γυμνό στο ντους;)

«Χρειάστηκαν χρόνια για να με εμπιστευτεί αυτή η συγκεκριμένη κοινότητα και να με αφήσει να μπω στη ζωή της και τους είμαι για πάντα υπόχρεος γι’ αυτό. Θα αγαπώ πάντα τη σχέση μου με όλους στην ιστορία, ειδικά με τον Malik και την οικογένειά του. Μου έδωσαν πρόσβαση για να χρησιμοποιήσω τις δεξιότητές μου ως φωτογράφος για να πω την ιστορία τους και το εκτιμούν πολύ. Ξέρετε, σε μερικές περιπτώσεις, μίλησα πραγματικά με τον Malik, τη μητέρα του και τον πάστορά του για το ότι είμαι ένας λευκός άνδρας των προαστίων που έμπαινα στη γειτονιά τους με μια κάμερα. «Συνέχισε να τραβάς, G», μου είπε ο Μάλικ. “Είσαι μέλος της οικογένειας.” “Χρειαζόμαστε να πεις την ιστορία μας”, είπε η μητέρα του. “Και είσαι ο μόνος που προσπαθεί να το κάνει” Πάντα πρόσεχα να είμαι ειλικρινής και με σεβασμό σε κάθε θέμα που φωτογράφιζα».

Για χρόνια, η κρεβατοκάμαρα του Μαλίκ χρησίμευε ως τόπος συνάντησης της συμμορίας του | Φωτ.: © Greg Gulbransen

Μετά από τρία χρόνια αφοσίωσης στο project, ορισμένες από αυτές τις εικόνες παρουσιάζονται στο δημοσιευμένο φωτογραφικό του άλμπουμ «Say Less» , το οποίο δίνει μια περίπλοκη, ανησυχητική, αλλά και ανθρώπινη ματιά σε μια ζωή που καταστράφηκε από την ένοπλη βία και το οργανωμένο έγκλημα.

Ο Gulbransen τιτλοφόρησε το βιβλίο του “Say Less” σύμφωνα με μια φράση που χρησιμοποιούσε η συμμορία του Malik, σαν ένα είδος κώδικα σιωπής.

Το λεύκωμα, το οποίο κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Gost Books, ακολουθεί τον Malik στην καθημερινή του ζωή και παρέχει μια κοντινή ματιά στις πραγματικές επιπτώσεις της ένοπλης βίας και της προσβασιμότητας στα όπλα. Παρά τους αυστηρότερους περιορισμούς από τις περισσότερες άλλες περιοχές των ΗΠΑ, τα όπλα παραμένουν πάντα παρόντα στη Νέα Υόρκη, ειδικά στις πιο υποβαθμισμένες περιοχές της. Το οπισθόφυλλο του βιβλίου περιέχει ένα πολύ χαρακτηριστικό απόσπασμα από τη μητέρα του Malik, απαντώντας σε μια ερώτηση που ρωτούσε πόσο δύσκολο είναι να πάρεις ένα όπλο. «Σε αυτή την πόλη; Είναι σαν να αγοράζεις ένα λίτρο χυμό».

Το πιο σημαντικό όμως, το έργο εξετάζει την πολυπλοκότητα της ανθρώπινης εμπειρίας και πώς το περιβάλλον διαμορφώνει τη ζωή και την πορεία μας. Μέσα στο σκληρό τοπίο της ζωής στα Bronx Projects, το έγκλημα και η βία βρίσκονται σε κάθε πτυχή της καθημερινότητας. Όπλα εμφανίζονται παντού στο βιβλίο, όπως και τα ναρκωτικά.

«Ως γιατρός, ήταν ένας τρόπος να εξερευνήσω μια πτυχή της επιδημίας της ένοπλης βίας σε αυτή τη χώρα. Πυροβολισμοί γίνονται καθημερινά στους πέντε δήμους της Νέας Υόρκης και το Bronx είναι το χειρότερο. Αλλά σε ολόκληρη τη χώρα, η ένοπλη βία και η διαθεσιμότητα όπλων είναι μια κατάσταση έκτακτης ανάγκης για τη δημόσια υγεία. Οι επιπτώσεις είναι καταστροφικές. Ο γιατρός μέσα μου θέλει να δείξει στους ανθρώπους που δεν ζουν σε περιοχές με υψηλά ποσοστά ένοπλης βίας πόσο τρομερό μπορεί να είναι σε αυτά τα μέρη, πόσο περίπλοκο είναι το πρόβλημα, πόσο εκτεταμένες είναι οι επιπτώσεις της επιδημίας της βίας με όπλα. Ο φωτογράφος μέσα μου προσπαθεί να δείξει πώς είναι να είσαι θύμα ένοπλης βίας, ενώ ταυτόχρονα είναι μέρος του προβλήματος.» αναφέρει ο Gulbransen στο βιβλίο.

Ο προθάλαμος του κτιρίου που ζει ο Malik | Φωτ.: © Greg Gulbransen

Ωστόσο, υπάρχουν και πολλές στιγμές τρυφερότητας – ο Malik που σηκώνεται από τη μητέρα του από το κρεβάτι του ή προσπαθεί να χτυπήσει ένα δίποντο από το αμαξίδιό του ενώ ήταν έξω με μερικούς φίλους. Ενώ η ζωή της συμμορίας τον άφησε τελικά παράλυτο, ήταν αυτό που ήξερε και στο οποίο μπορούσε να βασιστεί.

«Στο Νότιο Bronx, είναι ένα πολύ κοινό μέρος της καθημερινής ζωής», λέει ο Gulbransen. «Γίνεσαι από μικρός μέλος στις συμμορίες –από 13 ή 14 ετών– και μπαίνεις για να έχεις φίλους, αλλά και για προστασία. Ρώτησα γιατί έχουν όπλα, και απάντησαν: “Κάποιος μπορεί να μπει και να μας πυροβολήσει, και γιατί να μην μπορούμε να πυροβολήσουμε και εμείς;”».

«Προσπαθώ να περιπλέξω τα πράγματα για τους αναγνώστες δείχνοντας ελπίζω ότι η κριτική σε ανθρώπους όπως ο Malik μπορεί να είναι πιο δύσκολη, ηθικά μιλώντας, από όσο νομίζουν», είπε. «Υπάρχουν πολλά θύματα εδώ και, ναι, μερικά από αυτά είναι και θύτες». «Είναι ένα επικίνδυνο μέρος», συνεχίζει. «Η ζωή των συμμοριών είναι ένας τρόπος για να επιβιώσεις, αλλά είναι επίσης ένας τρόπος να πεθάνεις».

H ιερέας Tinnie James προσεύχεται μαζί με τον Malik | Φωτ.: © Greg Gulbransen
Η κρεβατοκάμαρα του Μαλίκ στο κτίριο Mitchel. Ο Μαλίκ περνάει τις περισσότερες μέρες του στο κρεβάτι- η αναπηρική του καρέκλα είναι η μόνη μορφή μετακίνησής του | Φωτ.: © Greg Gulbransen
Ο Μαλίκ είπε κάποτε: «Με σέβονται πολλοί, αλλά με μισούν όλοι» | Φωτ.: © Greg Gulbransen
Συνήθως, η μόνη τακτική άσκηση του Μαλίκ είναι η καθημερινή του πρωινή ρουτίνα με push-ups, την οποία κάνει με τα πόδια του στο κρεβάτι. | Φωτ.: © Greg Gulbransen
Τα οικοδομικό συγκρότημα Mitchel, στο Νότιο Bronx της Νέας Υόρκης | Φωτ.: © Greg Gulbransen

To φωτογραφικό λεύκωμα “Say Less” του Greg Gulbransen κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Gost Books. Τους ευχαριστούμε θερμά για την ευγενική παραχώρηση των φωτογραφιών αυτού του άρθρου. 

 

Greg Gulbransen info: Website | Instagram