Η δική μου ιστορία γύρω από πιο μυστηριώδες τραγούδι του Ίντερνετ ξεκίνησε ένα ηλιόλουστο καλοκαιρινό πρωινό το οποίο μεταμορφώθηκε σε μια παράξενη υπαρξιακή στιγμή, όταν στο mail έφτασε ένα μήνυμα από κάποιον Ernesto από την άλλη άκρη του κόσμου. «Olá, κύριε Παπαϊωάννου. Είμαι από τη Βραζιλία και κυνηγάω το μυστήριο των Rehearsed Dreams εδώ και χρόνια». Σαν να ήταν ο ήχος του χρόνου που ταξίδευε μέσα από σύρματα και σήματα, μια απόδειξη ότι η μουσική είναι κάτι περισσότερο από νότες· είναι συνδέσεις, γέφυρες, άλυτα παζλ. Ο Βραζιλιάνος φίλος, ένας τύπος με αφοσίωση σχεδόν ποιητική, είχε ψάξει παντού. Είχε ρωτήσει σε φόρουμ, είχε βουτήξει σε παλιές συλλογές, είχε σκάψει σαν αρχαιολόγος της μουσικής κουλτούρας για κομμάτια που του άρεσαν, αλλά δεν μπορούσε να εξηγήσει τους στίχους, ή να βρει ποιος κρύβεται πίσω από τα τραγούδια που είχε ξεχωρίσει. Και μετά—σαν να ήταν αυτόγραφο πεπρωμένου—βρήκε εμένα. Δεν ήξερε πώς να ξεκινήσει: «Είστε, όντως, εσείς; Ο τραγουδιστής; Ο άνθρωπος που έβαλε αυτή τη φωνή πίσω από τις λέξεις;»…
Το μήνυμα ήταν γεμάτο απορίες. «Αυτές οι δεύτερες φωνές που ακούω στο “Τhe Only One”—δεν είναι γραμμένες πουθενά στο εσώφυλλο. Ποιος τις τραγούδησε; Εσείς, ή κάποιο φάντασμα της μπάντας, χαχαχα; Και, χωρίς να θέλω να κάνω πλάκα, απλά σαν αναφορά μου ακούγεστε σαν να λέτε κάτι για McDonalds, πράγμα απίθανο, αλλά τι ακριβώς λέτε σε εκείνη τη φράση;»…
Αφού του έλυσα όλες τις απορίες του για τους στίχους μου στο “Repulsion”, ξεκίνησε από το καλοκαίρι μια αλληλογραφία με τον Ernesto και στο επόμενο email μου εξήγησε: «Είμαι μέλος μιας διαδικτυακής κοινότητας που ερευνά άγνωστα ή ξεχασμένα τραγούδια, όχι από γνωστούς καλλιτέχνες φυσικά, σαν να έχουμε ένα τραγούδι που μας αρέσει πολύ αλλά δεν ξέρουμε σε ποιον καλλιτέχνη ανήκει. Ονομάζουμε την ομάδα μας “LOSTWAVE”. Στην περίπτωσή σας, άκουσα το τραγούδι σας στο Μεξικό πριν από μερικά χρόνια, μου άρεσε τόσο πολύ, πέρασα δύο χρόνια ψάχνοντας στο διαδίκτυο αλλά τίποτα, και μια μέρα εκεί που έψαχνα για ένα άλλο τραγούδι έπεσα ξαφνικά πάνω στο “The Only One”. Αλλά, τώρα που σας βρήκα θέλω να σας ζητήσω μια ακόμα χάρη… Υπάρχουν δύο τραγούδια που ψάχνουμε όλοι εδώ πολλά χρόνια τώρα, και η κοινότητα πιστεύει ότι αυτά τα συγκροτήματα μπορεί να είναι και από την Ελλάδα. Θα είχατε την καλοσύνη να τα ακούσετε; Ελπίζω να να μπορείτε να αναγνωρίσετε τους καλλιτέχνες… Το πρώτο είναι πιθανό να προέρχεται από κάποιον Γιώργο Δαλαμπίρα ή αλλιώς, Alvin Dean, από την Ελλάδα…».
Το ένα από τα δύο αρχεία που έστειλε ο Ernesto είχε τίτλο “Like the Wind”. Στην αρχή δεν έδωσα σημασία, άκουσα το κομμάτι και έψαξα αν όντως οι Statues In Motion, το συγκρότημα του Γιώργου Δαλαμπίρα (γνωστός και ως Alvin Dean) και του Βασίλη Παλαιοκώστα (γνωστός και ως Billy Knight) είχαν γράψει κάποιο τέτοιο κομμάτι, γιατί στο ένα και μοναδικό άλμπουμ που κυκλοφόρησαν το 1981 δεν υπήρχε. Ένα βίντεο που είχε ανεβάσει κάποιος άλλος Λατινοαμερικανός στο YouTube είχε τον ίδιο τίτλο και από κάτω αμέτρητα σχόλια για το αν ο Alvin Dean είχε όντως γράψει αυτό το κομμάτι μόνος του όταν διαλύθηκαν οι Statues In Motion… Aυτό το βίντεο υπάρχει ακόμα στο YouTube και το πιο πρόσφατο σχόλιο (που προστέθηκε πριν από έντεκα μέρες) κάτω από τον τίτλο “Like the Wind – ¿Statues In Motion? (HQ)” αναφέρει χαρακτηριστικά «Αυτό το τραγούδι ονομάζεται “Subways οf Your Mind” και είναι ένα τραγούδι του γερμανικού συγκροτήματος FEX».
Φανταστείτε, λοιπόν, έναν κόσμο όπου τα ηχητικά κύματα δεν είναι απλώς δονήσεις στον αέρα, αλλά θραύσματα χαμένων ονείρων, σαν κομμάτια από μουσικές που πλανιούνται ανάμεσα στις ρωγμές του χρόνου. Εδώ και πολλά χρόνια, μια μικρή κοινότητα είχε μετατραπεί σε ιχνηλάτη ονείρων, παγιδευμένη στη γοητεία ενός άγνωστου τραγουδιού. Μια μελωδία χωρίς όνομα, χωρίς πρόσωπο—μόνο μια φωνή που χανόταν ανάμεσα στις σκιές μιας κασέτας και του Ίντερνετ, ένα φάντασμα από τα ραδιοφωνικά κύματα της δεκαετίας του ’80.
Κι έπειτα, σαν απόκοσμο φως που ανατέλλει μετά από ατέλειωτη νύχτα, την προηγούμενη Δευτέρα ανακοινώθηκε: «Το βρήκαμε!». Το τραγούδι που ζούσε με το παρατσούκλι «Το πιο μυστηριώδες τραγούδι στο Διαδίκτυο» απέκτησε επιτέλους την ταυτότητά του. “Subways of Your Mind” είναι ο τίτλος του, και ξαφνικά, οι χάρτες των αναμνήσεων έδειξαν έναν σταθμό που είχε μείνει ανώνυμος για 17 ολόκληρα χρόνια.
Το τραγούδι, ηχογραφημένο σε μια κασέτα από τον γερμανικό ραδιοφωνικό σταθμό NDR στις αρχές του ’80, ήταν για καιρό απλώς ένας θρύλος, μια άυλη παρουσία που ζούσε μέσα σε κουβέντες, φόρουμ και σπασμένα δεδομένα. Ήταν η καρδιά μιας υποκουλτούρας «χαμένων κυμάτων», όπου το νόημα της μουσικής ήταν απλά η αναζήτηση. Μια Οδύσσεια με εκατοντάδες εξερευνητές που κυνηγούσαν το άγνωστο. Όμως σήμερα, με το μυστήριο να έχει λυθεί, η κοινότητα μένει να αναρωτιέται: «τι γίνεται όταν το άπιαστο γίνεται προσβάσιμο; Όταν το μυστηριώδες τραγούδι αποκτά μορφή και παύει να είναι θρύλος; Μήπως τα χαμένα κύματα δεν είναι ποτέ πραγματικά χαμένα; Ή μήπως η μαγεία τους έγκειται στο ότι συνεχίζουν να ταξιδεύουν, ακόμη κι αφού τα βρούμε;».
Η ιστορία του “Subways of Your Mind” δεν τελειώνει εδώ. Είναι πλέον κομμάτι ενός άγραφου βιβλίου για όσα χάνονται, ανακαλύπτονται και χάνονται ξανά, όπως οι σκιές που αφήνουν οι αναμνήσεις μέσα μας. Ένα άρθρο του 2019 στο Rolling Stone καταγράφει πώς η ασάφεια και η ρετρό γοητεία του τραγουδιού βοήθησαν να προσελκύσει μια κοινότητα μουσικόφιλων και ερασιτεχνών ερευνητών. Η κοινότητα θα μεγάλωνε και θα μετακινούνταν μαζί με το ίδιο το διαδίκτυο, μετακινούμενη από το YouTube στο Reddit στο Discord, για να επιστρέψει τελικά στον Paul Baskerville, τον DJ που αρχικά έπαιξε το τραγούδι στην εκπομπή του. Ο Baskerville δεν μπόρεσε να το βρει στη συλλογή του (πάνω από 10.000 δίσκους βινυλίου) και μιλώντας στο Rolling Stone είχε παραδεχθεί: «Δεν ξέρω γιατί όλη αυτή η φασαρία… Δεν νομίζω ότι είναι ένα ιδιαίτερα [sic] ενδιαφέρον τραγούδι».
Η έννοια του lostwave ενσωματώνει μια πολύπλευρη πολιτισμική και τεχνολογική εμπειρία, αντικατοπτρίζοντας τον τρόπο με τον οποίο τα χαμένα τραγούδια πριν από την εποχή του διαδικτύου διέφευγαν μιας κανονικοποιημένης μουσικής αρχειοθέτησης. Ενώ η αναζήτηση για το “The Most Mysterious Song” βοήθησε στο να προσδιοριστεί (μετά από πολύ ψάξιμο) μια συγκεκριμένη ταυτότητα για αυτό το άγνωστο κομμάτι, το φαινόμενο εξακολουθεί να προσφέρει έναν μοναδικό χώρο εξερεύνησης για τους λάτρεις της μουσικής και τους ερευνητές. Οι τεχνολογίες όπως το Genius και το Shazam έχει καταστήσει τη διαδικασία αναγνώρισης τραγουδιών σχεδόν αυτόματη σήμερα. Ωστόσο, για τη συλλογική μνήμη που περικλείεται στα lostwave κομμάτια, ένα άγνωστο τραγούδι λειτουργεί περισσότερο ως ένα αινιγματικό «αγκάθι στο μυαλό» και λιγότερο ως απλό ζήτημα ταξινόμησης. Αντιπροσωπεύει μια πρόσκληση για να διερευνηθεί μια εναλλακτική, μη ψηφιοποιημένη κουλτούρα—ένας κόσμος όπου η ανακάλυψη βασίζεται στην ανθρώπινη προσπάθεια και συνεργασία.
Σύμφωνα με τον Josh Chapdelaine, καθηγητή σπουδών μέσων ενημέρωσης στο Queens College, «οι αναζητήσεις lostwave προωθούν τη συνεργασία και τη συμμετοχή της κοινότητας πέρα από τα στενά όρια των σύγχρονων ψηφιακών πλατφορμών. Παρέχουν στους ανθρώπους την ευκαιρία να συνεισφέρουν σε συλλογικές έρευνες, οι οποίες βασίζονται σε μια κριτική και συμμετοχική προσέγγιση». Αυτή η παρατήρηση υπογραμμίζει τη σημασία του lostwave ως πολιτισμικό φαινόμενο. Δεν πρόκειται μόνο για την ανεύρεση τραγουδιών, αλλά για τη δημιουργία μιας κοινότητας που δρα ενάντια στη λήθη, φέρνοντας στο φως κομμάτια που είχαν χαθεί μέσα στη ροή του χρόνου και της τεχνολογικής εξέλιξης.
Η πρώτη πρόοδος μετά από χρόνια ήρθε τον Μάιο, όταν ένας χρήστης στην πολύβουη κοινότητα του Reddit r/TheMysteriousSong βρήκε μια αναφορά στο Hörfest, έναν διαγωνισμό για ερασιτεχνικές μπάντες που ο ραδιοφωνικός σταθμός διοργάνωνε κάθε χρόνο στο Αμβούργο της Γερμανίας. «Ήταν ένας πολύ πιθανός τρόπος για να λύσουμε τον γρίφο μας», γράφει ο LordElend «αφού αυτή ήταν μια καλή εξήγηση για το πώς μια κασέτα ερασιτεχνικής μπάντας είχε παίξει στο NDR, το οποίο συνήθως είχε υψηλά πρότυπα». Μια έρευνα στα αρχεία της τοπικής αυτοδιοίκησης έβγαλε χιλιάδες σελίδες για το Hörfest, αλλά δεν θα ήταν εύκολο να τις χτενίσει κανείς. «Συνειδητοποιήσαμε ότι 800 μπάντες, οι περισσότερες σκοτεινές και χωρίς καμία αναφορά Google, θα χρειαστούν μια μεγαλύτερη ομάδα ερευνητών», αναφέρει ο LordElend.
Σύντομα, εκατοντάδες άνθρωποι σε πολλαπλές πλατφόρμες συνεργάστηκαν σε εκτεταμένα λογιστικά φύλλα, καταγράφοντας μέλη συγκροτημάτων, ήχους, τραγούδια και οτιδήποτε άλλο μπορούσαν να βρουν. Ένας από αυτούς τους ερευνητές, ο οποίος κάνει αναρτήσεις χρησιμοποιώντας το ψευδώνυμο marijn1412, διαπίστωσε ότι ένα μέλος ενός από τα συγκροτήματα στα υπολογιστικά φύλλα, ο Phret, έπαιξε και σε συγκρότημα που ονομαζόταν FEX. Επικοινωνώντας με τα πρώην μέλη των FEX, επιβεβαίωσαν την προέλευση του τραγουδιού. Περίμεναν να ανακοινώσουν δημόσια την λύση του μυστηρίου μέχρι το συγκρότημα να μπορέσει να υπογράψει και να παραχωρήσει στην ομάδα του Reddit μια καθαρότερη ηχογράφηση του τραγουδιού.
Η ανακάλυψη του “Subways of Your Mind” εντάσσεται σε ένα ευρύτερο κύμα επιλύσεων χαμένων μυστηρίων στα σύγχρονα μέσα. Για παράδειγμα, τον Σεπτέμβριο, μια εικόνα από ένα μοτίβο υφάσματος εντοπίστηκε στην αρχική της πηγή, αποκαθιστώντας την ιστορική της ταυτότητα. Παρομοίως, τον Ιούνιο, το τραγούδι “Everyone Knows That”—άλλο ένα τραγούδι του lostwave—εντοπίστηκε μετά το μοίρασμά του ως viral ήχος στο TikTok. Εντυπωσιακά, τον Νοέμβριο του 2023, ένα άλλο τραγούδι, γνωστό από ένα δημοφιλές βίντεο στο YouTube, εντοπίστηκε επίσης, ολοκληρώνοντας ακόμη ένα κομμάτι του παζλ της χαμένης μουσικής κουλτούρας. Αν μη τι άλλο, αυτό το παράδειγμα υπογραμμίζει τη δυναμική της συλλογικής ερευνητικής δράσης στις ψηφιακές κοινότητες. Με τη χρήση εργαλείων και τεχνικών συνεργασίας, η πολιτιστική κληρονομιά ανασυγκροτείται, αναδεικνύοντας τη σημασία των χαμένων μέσων ως φορείς μνήμης και ταυτότητας.
υγ. Για όποιον φίλο ή φίλη ενδιαφέρεται να βοηθήσει για να ανακαλυφθεί η ταυτότητα του δεύτερου τραγουδιού που έστειλε ο φίλος Ernesto από τη Βραζιλία, ας επικοινωνήσει στο: [email protected] με την ένδειξη “Lostwave Help” στο subject.
➪ Διαβάστε επίσης: Πώς μια ομάδα φίλων από το Σικάγο έθεσε τα θεμέλια της house μουσικής
Η δική μου ιστορία γύρω από πιο μυστηριώδες τραγούδι του Ίντερνετ ξεκίνησε ένα ηλιόλουστο καλοκαιρινό πρωινό το οποίο μεταμορφώθηκε σε μια παράξενη υπαρξιακή στιγμή, όταν στο mail έφτασε ένα μήνυμα από κάποιον Ernesto από την άλλη άκρη του κόσμου. «Olá, κύριε Παπαϊωάννου. Είμαι από τη Βραζιλία και κυνηγάω το μυστήριο των Rehearsed Dreams εδώ και χρόνια». Σαν να ήταν ο ήχος του χρόνου που ταξίδευε μέσα από σύρματα και σήματα, μια απόδειξη ότι η μουσική είναι κάτι περισσότερο από νότες· είναι συνδέσεις, γέφυρες, άλυτα παζλ. Ο Βραζιλιάνος φίλος, ένας τύπος με αφοσίωση σχεδόν ποιητική, είχε ψάξει παντού. Είχε ρωτήσει σε φόρουμ, είχε βουτήξει σε παλιές συλλογές, είχε σκάψει σαν αρχαιολόγος της μουσικής κουλτούρας για κομμάτια που του άρεσαν, αλλά δεν μπορούσε να εξηγήσει τους στίχους, ή να βρει ποιος κρύβεται πίσω από τα τραγούδια που είχε ξεχωρίσει. Και μετά—σαν να ήταν αυτόγραφο πεπρωμένου—βρήκε εμένα. Δεν ήξερε πώς να ξεκινήσει: «Είστε, όντως, εσείς; Ο τραγουδιστής; Ο άνθρωπος που έβαλε αυτή τη φωνή πίσω από τις λέξεις;»…
Το μήνυμα ήταν γεμάτο απορίες. «Αυτές οι δεύτερες φωνές που ακούω στο “Τhe Only One”—δεν είναι γραμμένες πουθενά στο εσώφυλλο. Ποιος τις τραγούδησε; Εσείς, ή κάποιο φάντασμα της μπάντας, χαχαχα; Και, χωρίς να θέλω να κάνω πλάκα, απλά σαν αναφορά μου ακούγεστε σαν να λέτε κάτι για McDonalds, πράγμα απίθανο, αλλά τι ακριβώς λέτε σε εκείνη τη φράση;»…
Αφού του έλυσα όλες τις απορίες του για τους στίχους μου στο “Repulsion”, ξεκίνησε από το καλοκαίρι μια αλληλογραφία με τον Ernesto και στο επόμενο email μου εξήγησε: «Είμαι μέλος μιας διαδικτυακής κοινότητας που ερευνά άγνωστα ή ξεχασμένα τραγούδια, όχι από γνωστούς καλλιτέχνες φυσικά, σαν να έχουμε ένα τραγούδι που μας αρέσει πολύ αλλά δεν ξέρουμε σε ποιον καλλιτέχνη ανήκει. Ονομάζουμε την ομάδα μας “LOSTWAVE”. Στην περίπτωσή σας, άκουσα το τραγούδι σας στο Μεξικό πριν από μερικά χρόνια, μου άρεσε τόσο πολύ, πέρασα δύο χρόνια ψάχνοντας στο διαδίκτυο αλλά τίποτα, και μια μέρα εκεί που έψαχνα για ένα άλλο τραγούδι έπεσα ξαφνικά πάνω στο “The Only One”. Αλλά, τώρα που σας βρήκα θέλω να σας ζητήσω μια ακόμα χάρη… Υπάρχουν δύο τραγούδια που ψάχνουμε όλοι εδώ πολλά χρόνια τώρα, και η κοινότητα πιστεύει ότι αυτά τα συγκροτήματα μπορεί να είναι και από την Ελλάδα. Θα είχατε την καλοσύνη να τα ακούσετε; Ελπίζω να να μπορείτε να αναγνωρίσετε τους καλλιτέχνες… Το πρώτο είναι πιθανό να προέρχεται από κάποιον Γιώργο Δαλαμπίρα ή αλλιώς, Alvin Dean, από την Ελλάδα…».
Το ένα από τα δύο αρχεία που έστειλε ο Ernesto είχε τίτλο “Like the Wind”. Στην αρχή δεν έδωσα σημασία, άκουσα το κομμάτι και έψαξα αν όντως οι Statues In Motion, το συγκρότημα του Γιώργου Δαλαμπίρα (γνωστός και ως Alvin Dean) και του Βασίλη Παλαιοκώστα (γνωστός και ως Billy Knight) είχαν γράψει κάποιο τέτοιο κομμάτι, γιατί στο ένα και μοναδικό άλμπουμ που κυκλοφόρησαν το 1981 δεν υπήρχε. Ένα βίντεο που είχε ανεβάσει κάποιος άλλος Λατινοαμερικανός στο YouTube είχε τον ίδιο τίτλο και από κάτω αμέτρητα σχόλια για το αν ο Alvin Dean είχε όντως γράψει αυτό το κομμάτι μόνος του όταν διαλύθηκαν οι Statues In Motion… Aυτό το βίντεο υπάρχει ακόμα στο YouTube και το πιο πρόσφατο σχόλιο (που προστέθηκε πριν από έντεκα μέρες) κάτω από τον τίτλο “Like the Wind – ¿Statues In Motion? (HQ)” αναφέρει χαρακτηριστικά «Αυτό το τραγούδι ονομάζεται “Subways οf Your Mind” και είναι ένα τραγούδι του γερμανικού συγκροτήματος FEX».
Φανταστείτε, λοιπόν, έναν κόσμο όπου τα ηχητικά κύματα δεν είναι απλώς δονήσεις στον αέρα, αλλά θραύσματα χαμένων ονείρων, σαν κομμάτια από μουσικές που πλανιούνται ανάμεσα στις ρωγμές του χρόνου. Εδώ και πολλά χρόνια, μια μικρή κοινότητα είχε μετατραπεί σε ιχνηλάτη ονείρων, παγιδευμένη στη γοητεία ενός άγνωστου τραγουδιού. Μια μελωδία χωρίς όνομα, χωρίς πρόσωπο—μόνο μια φωνή που χανόταν ανάμεσα στις σκιές μιας κασέτας και του Ίντερνετ, ένα φάντασμα από τα ραδιοφωνικά κύματα της δεκαετίας του ’80.
Κι έπειτα, σαν απόκοσμο φως που ανατέλλει μετά από ατέλειωτη νύχτα, την προηγούμενη Δευτέρα ανακοινώθηκε: «Το βρήκαμε!». Το τραγούδι που ζούσε με το παρατσούκλι «Το πιο μυστηριώδες τραγούδι στο Διαδίκτυο» απέκτησε επιτέλους την ταυτότητά του. “Subways of Your Mind” είναι ο τίτλος του, και ξαφνικά, οι χάρτες των αναμνήσεων έδειξαν έναν σταθμό που είχε μείνει ανώνυμος για 17 ολόκληρα χρόνια.
Το τραγούδι, ηχογραφημένο σε μια κασέτα από τον γερμανικό ραδιοφωνικό σταθμό NDR στις αρχές του ’80, ήταν για καιρό απλώς ένας θρύλος, μια άυλη παρουσία που ζούσε μέσα σε κουβέντες, φόρουμ και σπασμένα δεδομένα. Ήταν η καρδιά μιας υποκουλτούρας «χαμένων κυμάτων», όπου το νόημα της μουσικής ήταν απλά η αναζήτηση. Μια Οδύσσεια με εκατοντάδες εξερευνητές που κυνηγούσαν το άγνωστο. Όμως σήμερα, με το μυστήριο να έχει λυθεί, η κοινότητα μένει να αναρωτιέται: «τι γίνεται όταν το άπιαστο γίνεται προσβάσιμο; Όταν το μυστηριώδες τραγούδι αποκτά μορφή και παύει να είναι θρύλος; Μήπως τα χαμένα κύματα δεν είναι ποτέ πραγματικά χαμένα; Ή μήπως η μαγεία τους έγκειται στο ότι συνεχίζουν να ταξιδεύουν, ακόμη κι αφού τα βρούμε;».
Η ιστορία του “Subways of Your Mind” δεν τελειώνει εδώ. Είναι πλέον κομμάτι ενός άγραφου βιβλίου για όσα χάνονται, ανακαλύπτονται και χάνονται ξανά, όπως οι σκιές που αφήνουν οι αναμνήσεις μέσα μας. Ένα άρθρο του 2019 στο Rolling Stone καταγράφει πώς η ασάφεια και η ρετρό γοητεία του τραγουδιού βοήθησαν να προσελκύσει μια κοινότητα μουσικόφιλων και ερασιτεχνών ερευνητών. Η κοινότητα θα μεγάλωνε και θα μετακινούνταν μαζί με το ίδιο το διαδίκτυο, μετακινούμενη από το YouTube στο Reddit στο Discord, για να επιστρέψει τελικά στον Paul Baskerville, τον DJ που αρχικά έπαιξε το τραγούδι στην εκπομπή του. Ο Baskerville δεν μπόρεσε να το βρει στη συλλογή του (πάνω από 10.000 δίσκους βινυλίου) και μιλώντας στο Rolling Stone είχε παραδεχθεί: «Δεν ξέρω γιατί όλη αυτή η φασαρία… Δεν νομίζω ότι είναι ένα ιδιαίτερα [sic] ενδιαφέρον τραγούδι».
Η έννοια του lostwave ενσωματώνει μια πολύπλευρη πολιτισμική και τεχνολογική εμπειρία, αντικατοπτρίζοντας τον τρόπο με τον οποίο τα χαμένα τραγούδια πριν από την εποχή του διαδικτύου διέφευγαν μιας κανονικοποιημένης μουσικής αρχειοθέτησης. Ενώ η αναζήτηση για το “The Most Mysterious Song” βοήθησε στο να προσδιοριστεί (μετά από πολύ ψάξιμο) μια συγκεκριμένη ταυτότητα για αυτό το άγνωστο κομμάτι, το φαινόμενο εξακολουθεί να προσφέρει έναν μοναδικό χώρο εξερεύνησης για τους λάτρεις της μουσικής και τους ερευνητές. Οι τεχνολογίες όπως το Genius και το Shazam έχει καταστήσει τη διαδικασία αναγνώρισης τραγουδιών σχεδόν αυτόματη σήμερα. Ωστόσο, για τη συλλογική μνήμη που περικλείεται στα lostwave κομμάτια, ένα άγνωστο τραγούδι λειτουργεί περισσότερο ως ένα αινιγματικό «αγκάθι στο μυαλό» και λιγότερο ως απλό ζήτημα ταξινόμησης. Αντιπροσωπεύει μια πρόσκληση για να διερευνηθεί μια εναλλακτική, μη ψηφιοποιημένη κουλτούρα—ένας κόσμος όπου η ανακάλυψη βασίζεται στην ανθρώπινη προσπάθεια και συνεργασία.
Σύμφωνα με τον Josh Chapdelaine, καθηγητή σπουδών μέσων ενημέρωσης στο Queens College, «οι αναζητήσεις lostwave προωθούν τη συνεργασία και τη συμμετοχή της κοινότητας πέρα από τα στενά όρια των σύγχρονων ψηφιακών πλατφορμών. Παρέχουν στους ανθρώπους την ευκαιρία να συνεισφέρουν σε συλλογικές έρευνες, οι οποίες βασίζονται σε μια κριτική και συμμετοχική προσέγγιση». Αυτή η παρατήρηση υπογραμμίζει τη σημασία του lostwave ως πολιτισμικό φαινόμενο. Δεν πρόκειται μόνο για την ανεύρεση τραγουδιών, αλλά για τη δημιουργία μιας κοινότητας που δρα ενάντια στη λήθη, φέρνοντας στο φως κομμάτια που είχαν χαθεί μέσα στη ροή του χρόνου και της τεχνολογικής εξέλιξης.
Η πρώτη πρόοδος μετά από χρόνια ήρθε τον Μάιο, όταν ένας χρήστης στην πολύβουη κοινότητα του Reddit r/TheMysteriousSong βρήκε μια αναφορά στο Hörfest, έναν διαγωνισμό για ερασιτεχνικές μπάντες που ο ραδιοφωνικός σταθμός διοργάνωνε κάθε χρόνο στο Αμβούργο της Γερμανίας. «Ήταν ένας πολύ πιθανός τρόπος για να λύσουμε τον γρίφο μας», γράφει ο LordElend «αφού αυτή ήταν μια καλή εξήγηση για το πώς μια κασέτα ερασιτεχνικής μπάντας είχε παίξει στο NDR, το οποίο συνήθως είχε υψηλά πρότυπα». Μια έρευνα στα αρχεία της τοπικής αυτοδιοίκησης έβγαλε χιλιάδες σελίδες για το Hörfest, αλλά δεν θα ήταν εύκολο να τις χτενίσει κανείς. «Συνειδητοποιήσαμε ότι 800 μπάντες, οι περισσότερες σκοτεινές και χωρίς καμία αναφορά Google, θα χρειαστούν μια μεγαλύτερη ομάδα ερευνητών», αναφέρει ο LordElend.
Σύντομα, εκατοντάδες άνθρωποι σε πολλαπλές πλατφόρμες συνεργάστηκαν σε εκτεταμένα λογιστικά φύλλα, καταγράφοντας μέλη συγκροτημάτων, ήχους, τραγούδια και οτιδήποτε άλλο μπορούσαν να βρουν. Ένας από αυτούς τους ερευνητές, ο οποίος κάνει αναρτήσεις χρησιμοποιώντας το ψευδώνυμο marijn1412, διαπίστωσε ότι ένα μέλος ενός από τα συγκροτήματα στα υπολογιστικά φύλλα, ο Phret, έπαιξε και σε συγκρότημα που ονομαζόταν FEX. Επικοινωνώντας με τα πρώην μέλη των FEX, επιβεβαίωσαν την προέλευση του τραγουδιού. Περίμεναν να ανακοινώσουν δημόσια την λύση του μυστηρίου μέχρι το συγκρότημα να μπορέσει να υπογράψει και να παραχωρήσει στην ομάδα του Reddit μια καθαρότερη ηχογράφηση του τραγουδιού.
Η ανακάλυψη του “Subways of Your Mind” εντάσσεται σε ένα ευρύτερο κύμα επιλύσεων χαμένων μυστηρίων στα σύγχρονα μέσα. Για παράδειγμα, τον Σεπτέμβριο, μια εικόνα από ένα μοτίβο υφάσματος εντοπίστηκε στην αρχική της πηγή, αποκαθιστώντας την ιστορική της ταυτότητα. Παρομοίως, τον Ιούνιο, το τραγούδι “Everyone Knows That”—άλλο ένα τραγούδι του lostwave—εντοπίστηκε μετά το μοίρασμά του ως viral ήχος στο TikTok. Εντυπωσιακά, τον Νοέμβριο του 2023, ένα άλλο τραγούδι, γνωστό από ένα δημοφιλές βίντεο στο YouTube, εντοπίστηκε επίσης, ολοκληρώνοντας ακόμη ένα κομμάτι του παζλ της χαμένης μουσικής κουλτούρας. Αν μη τι άλλο, αυτό το παράδειγμα υπογραμμίζει τη δυναμική της συλλογικής ερευνητικής δράσης στις ψηφιακές κοινότητες. Με τη χρήση εργαλείων και τεχνικών συνεργασίας, η πολιτιστική κληρονομιά ανασυγκροτείται, αναδεικνύοντας τη σημασία των χαμένων μέσων ως φορείς μνήμης και ταυτότητας.
υγ. Για όποιον φίλο ή φίλη ενδιαφέρεται να βοηθήσει για να ανακαλυφθεί η ταυτότητα του δεύτερου τραγουδιού που έστειλε ο φίλος Ernesto από τη Βραζιλία, ας επικοινωνήσει στο: [email protected] με την ένδειξη “Lostwave Help” στο subject.
➪ Διαβάστε επίσης: Πώς μια ομάδα φίλων από το Σικάγο έθεσε τα θεμέλια της house μουσικής
