Ο αινιγματικός και με το αμιγώς προσωπικό ιδίωμα μουσικός, στέκεται ως μια από τις πιο χαρακτηριστικές και επιδραστικές φιγούρες στον κόσμο της μουσικής. Γεννημένος στις 7 Δεκεμβρίου 1949, στην Πομόνα της Καλιφόρνια, ο Tom Waits έχει περάσει πάνω από τέσσερις δεκαετίες δημιουργώντας ένα μοναδικό μουσικό σύμπαν που χαρακτηρίζεται από την υποβλητική αφήγηση και τον εκλεκτικό συνδυασμό διαφορετικών κόσμων μουσικής, ποίησης και τέχνης.

Έχει χαράξει ένα δικό του μοναδικό μουσικό μονοπάτι που αψηφά την ταξινόμηση. Το είδος του; Λοιπόν, περιγράφεται καλύτερα ως ηχητικό καλειδοσκόπιο, που αλλάζει συνεχώς και μεταμορφώνεται. Μπλουζ, τζαζ, φολκ, καμπαρέ και πειραματικοί ήχοι συγχωνεύονται, σχηματίζοντας ένα ηχητικό μωσαϊκό που είναι τόσο απρόβλεπτο όσο η μεταμεσονύχτια βροχή. Οι ζωντανές εμφανίσεις του είναι ταξίδια σε ένα σουρεαλιστικό καρναβάλι. Η σκηνή είναι ο καμβάς του και το κοινό του μεταφέρεται σε ένα μέρος όπου ο χρόνος σταματά, και το παράλογο και το ωραίο συνυπάρχουν.

Προχωρώντας στη δισκογραφία του Tom Waits, θα ξεναγηθείτε σε σκηνές από θορυβώδη νυχτερινά κέντρα, παμπ και μπαρ που κατοικούνται από μεθυσμένους, ποιητές και μια σειρά αμφισβητήσιμων χαρακτήρων. Ας το παραδεχτούμε, κανείς δεν κάνει μουσική όπως ο Tom Waits, που όpως έχει επιτυχημένα αναφέρει η Χριστιάνα Στυλιανού σε άρθρο της, «υπήρξε ένας beat ποιητής που όλα αυτά τα χρόνια κινούνταν ανελλιπώς στο σταυροδρόμι της μουσικής, της λογοτεχνίας και της performance art».

«Δεν ταυτίστηκα πραγματικά με τη μουσική της δικής μου γενιάς», είπε κάποτε.«Αλλά ήμουν πολύ περίεργος για τη μουσική των άλλων».

Πριν από μερικά χρόνια, ο Waits συνέταξε μια λίστα που συγκεντρώνει αυτά που θα θεωρούσε 20 από τα πιο αγαπημένα album του όλων των εποχών, μια συλλογή δίσκων που κουβαλούσε μαζί του από τα πρώτα του χρόνια που ασχολήθηκε με τη μουσική.

Συνήθως, μια λίστα αγαπημένων άλμπουμ είναι γεμάτη με προσωπικές επιλογές που δεν έχουν απαραίτητα μεγάλη συνοχή και σχέση μεταξύ τους. Ωστόσο, οι αγαπημένοι δίσκοι του Tom Waits είναι μια συλλογή τόσο τέλεια ισορροπημένη, τόσο τακτοποιημένη και τόσο πλούσια με την ηχητική υφή που έκανε τον ίδιο τον Waits αστέρι. Όπως είπε κάποτε και ο ίδιος: «Η πραγματικότητά μου χρειάζεται φαντασία όπως μια λάμπα χρειάζεται πρίζα. Η φαντασία μου χρειάζεται την πραγματικότητα όπως ένας τυφλός χρειάζεται ένα μπαστούνι».

Έχοντας έμπνευση από τον Bob Dylan και το The Beat Generation, ο Waits θα μετακομίσει αργότερα στο Λος Άντζελες, όπου υπέγραψε το πρώτο του συμβόλαιο ηχογράφησης με την Asylum Records. «Για έναν τραγουδοποιό, ο Dylan είναι τόσο απαραίτητος όσο ένα σφυρί και τα καρφιά και το πριόνι για έναν ξυλουργό. Μου αρέσει η μουσική μου με τις φλούδες και τους σπόρους και τον πολτό που έχουν μείνει μέσα – έτσι τα bootlegs recordings μου τη δεκαετία του εξήντα και του εβδομήντα, όπου ο θόρυβος και το τρίξιμο των κασετών έγιναν αδιαχώριστα από τη μουσική, είναι απαραίτητα για μένα».

Ο ήχος και το ύφος του Waits θα πλησίαζε σταδιακά στο ροκ, τα μπλουζ και τα πειραματικά είδη, οπότε ήταν ξεκάθαρο ότι θα ανέφερε το Trout Mask Replica του Captain Beefheart ως ένα άλμπουμ που είχε σημαντικό αντίκτυπο στη ζωή του. «Το πιο τραχύ διαμάντι στο ορυχείο, οι μουσικές του εφευρέσεις είναι φτιαγμένες από κόκαλο και λάσπη», είπε ο Waits για το άλμπουμ του Beefheart. «Μπείτε στην περίεργη μήτρα του μυαλού του και χάστε τη δική σας. Αυτό είναι απαραίτητο για τον σοβαρό ακροατή. Μια αποστολή στο κέντρο της γης, αυτό είναι το ρεκόρ άλματος εις ύψος που δεν θα νικηθεί ποτέ».

Δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι ο Waits αποφάσισε να συμπεριλάβει τον σπουδαίο Thelonious Monk στα πιο αγαπημένα του άλμπουμ. «Ο Monk κάποια στιγμή είπε: “Δεν υπάρχει λάθος νότα, έχει να κάνει με το πώς την υπιοστηρίζει” στον Guardian. Σχεδόν ακουγόταν σαν παιδί που κάνει μαθήματα πιάνου. Ταυτίστηκα με αυτό όταν άρχισα να παίζω πιάνο γιατί αποσυνέθετε τη μουσική ενώ έπαιζε». Και πρόσθεσε: «Το άλμπουμ Solo Monk σας επιτρέπει όχι μόνο να δείτε αυτές τις μελωδίες χωρίς ρούχα, αλλά και χωρίς δέρμα. Αυτή είναι η μουσική των αστροναυτών από το Bedlam».

Ο Tom Waits είναι τεράστιος θαυμαστής του Frank Sinatra. Για το “The Wee Small Hours” έχει αναφέρει: «Στην πραγματικότητα, το πρώτο “concept” άλμπουμ. Η ιδέα είναι να βάλεις αυτόν τον δίσκο μετά το δείπνο και μέχρι το τελευταίο τραγούδι να είσαι ακριβώς εκεί που θέλεις να είσαι. Ο Sinatra είπε ότι είναι βέβαιο ότι οι περισσότεροι baby boomers συνελήφθησαν με αυτό το κομμάτι σαν soundtrack».

Θεωρεί τον Leonard Cohen εξαιρετικά μεγάλο ποιητή ενώ ήθελε να αποκτήσει το υψηλό φαλτσέτο του Mick Jagger  «Όταν τραγουδάει σαν κορίτσι, τρελαίνομαι. Είπα, “Πρέπει να μάθω πώς να το κάνω αυτό”. Δεν μπορούσα πραγματικά να το κάνω μέχρι που σταμάτησα το κάπνισμα. Τότε ήταν που άρχισε να γίνεται πιο εύκολο. Το “Shore Leave” το έχει αυτό, και το “All Stripped Down” ή το “Temptation”. Κανείς δεν το κάνει όπως ο Mick Jagger. Κανείς δεν το κάνει όπως ο Prince».

• In the Wee Small Hours – Frank Sinatra
• Solo Monk – Thelonious Monk
• Trout Mask Replica – Captain Beefheart
• Exile On Main Street – The Rolling Stones
• The Sinking of the Titanic – Gavin Bryers
• The Basement Tapes – Bob Dylan
• Lounge Lizards – Lounge Lizards
• Rum Sodomy and the Lash – The Pogues
• I’m Your Man – Leonard Cohen
• The Specialty Sessions – Little Richard
• Startime – James Brown
• Bohemian-Moravian Bands – Texas-Czech
• The Yellow Shark – Frank Zappa
• Passion for Opera Aria
• Rant in E Minor – Bill Hicks
• Prison Songs: Murderous Home – Alan Lomax Collection
• Cubanos Postizos – Marc Ribot
• Houndog – Houndog
• Purple Onion – Les Claypool
• The Delivery Man – Elvis Costello

«Τα τραγούδια είναι πραγματικά σαν μια μορφή ταξιδιού στο χρόνο γιατί πραγματικά έχουν προχωρήσει μπροστά σαν σε φούσκα», είπε κάποτε ο Waits. «Όλοι όσοι συνδέονται με ένα κομμάτι, το στούντιο, οι μουσικοί, δεν υπάρχουν πια, και το μόνο πράγμα που έχει απομείνει είναι αυτή η ηχογράφηση που ήταν μόνο μια περίοδος τριών λεπτών, ίσως πριν από 70 χρόνια».