Εμείς τον γνωρίζουμε εδώ και είκοσι χρόνια ως τον κιθαρίστα και τραγουδιστή των White Stripes. Το ήμισυ ενός συγκροτήματος ντυμένου εξολοκλήρου στα ερυθρόλευκα. Ως τον συνθέτη σπουδαίων ροκ τραγουδιών, του «Seven Nation Army», του «Fell in Love With a Girl», του «Offend In Every Way», του «Hardest Button To Button» και τόσων άλλων.
Και όμως, ο ίδιος αυτός άνθρωπος που το 2001 έδωσε το εναρκτήριο λάκτισμα (μαζί με τους Strokes) για την «ροκ εν ρολ αναβίωση» των αρχών των ‘00s, πλέον αναδεικνύεται, αργά αλλά σταθερά, σιωπηλά και καθόλου ηχηρά, ως ένας από τους σημαντικότερους σωτήρες (άνευ εισαγωγικών) της ποπ και ροκ κουλτούρας.
Ο 47χρονος White, διαμέσου της δισκογραφικής εταιρείας του, Third Man Records που εδρεύει στο Νάσβιλ (την «πρωτεύουσα» και κοιτίδα των αμερικανικών μπλουζ) έχει βαλθεί εδώ και περίπου μια δεκαετία, αμέσως μετά την διάλυση των White Stripes, να κάνει ό,τι περνάει από το χέρι του, σε πρακτικό ή υλικό επίπεδο, προκειμένου να περισώσει αυθεντικές αμερικανικές ηχογραφήσεις από την δεκαετία του 1910, του 1920 και του 1930. Να αποκαταστήσει φθαρμένες από τον χρόνο και την ηχητική καταπόνηση κόπιες, ώστε η μουσική αυτή με ηλικία ενός αιώνα να φτάσει και στα νέα αυτιά. Δεν είναι απλώς ο σωτήρας της παραδοσιακής μουσικής: είναι ο κλειδοκράτορας του (ροκ του) μέλλοντός της, για να παραφράσουμε και τον Σαββόπουλο.
Και ο White δεν σταματάει εκεί: πλαισιωμένος από μια εξαιρετική ομάδα μουσικολόγων, αποδεικνύεται και μέγας οπαδός των κατά τόπους μουσικών παραδοσιακών μουσικών –ακόμη και της ελληνικής.
Μια από τις κυκλοφορίες της εταιρείας του White είναι ένα διπλό βινύλιο με τον τίτλο «Why the mountains are black» («Γιατί είναι μαύρα τα βουνά») και πρόκειται για μια συλλογή με «πρώιμη ελληνική χωριάτικη μουσική της περιόδου 1907-1960», με αυθεντικές ηχογραφήσεις που είχαν κυκλοφορήσει αρχικά σε δίσκους 78 στροφών και έκτοτε αγνοούνταν. Μέχρι που τις βρήκε και τις συνέλεξε ο στενός συνεργάτης του White, o Κρίστοφερ Κινγκ, παραγωγός της συλλογής.
Όπως είχε δηλώσει σε προ ετών συνέντευξή του στο «Εθνος της Κυριακής» ο ίδιος ο Κινγκ, «γι’ αυτήν τη συλλογή επέλεξα τα πιο αντιπροσωπευτικά 78άρια από όλες τις περιοχές της Ελλάδας. Συμπεριέλαβα την πρώτη στα χρονικά γνωστή ηχογράφηση δημοτικού τραγουδιού που έγινε στην Αθήνα. Ο λόγος για το τραγούδι ”Γκόλφω” του 1907, το παλαιότερο δημοτικό τραγούδι που ηχογραφήθηκε ποτέ στην ηπειρωτική Ελλάδα, και όχι στην Κωνσταντινούπολη, στις ΗΠΑ ή στην Ευρώπη. Συμπεριέλαβα επίσης το τελευταίο δημοτικό τραγούδι που ηχογραφήθηκε και κυκλοφόρησε σε δίσκο 78 στροφών στην Αθήνα το 1960. Πρόκειται για τον συρτό πολίτικο των Κυριάκου Κεραυνού και Μιχάλη Γιασεμίδη».
Και ο White δεν σταματάει εκεί: πρόσφατα μετέτρεψε σε ψηφιακή μορφή το μοναδικό αντίτυπο του πρώτου δίσκου του Έλβις Πρίσλεϊ. Τότε που ο Πρίσλεϊ ήταν μόλις δεκαοκτώ ετών, το 1953, όταν ηχογράφησε τα τραγούδια «My Happiness» και «That’s When Your Heartaches Begin», στο στούντιο της Sun Records, στο Μέμφις.
Ο White αγόρασε ανώνυμα τον δίσκο σε μια δημοπρασία δίνοντας το ποσό των 300.000 δολαρίων (μιλάμε για περίπου 250.000 ευρώ!) και το επανακυκλοφόρησε σε βινύλιο της ίδιας μορφής με το αρχικό. Σύμφωνα με τον Jack, «ο ήχος είναι καθαρός ενώ δεν θα έχει χαθεί τίποτα από την αρχική “ψυχή” των τραγουδιών, που τα έκαναν τόσο μοναδικά».
Πρόσφατα επίσης, ο White, δεινός σινεφίλ ων, δώρισε από την τσέπη του το ποσό των 30.000 δολαρίων για να βοηθήσει στη συντήρηση του σπιτιού, στο οποίο έγιναν γυρίσματα της ταινίας «The Outsiders» του 1983 του Φράνσις Φορντ Κόπολα.
Για το σπίτι στην πόλη Τούλσα της Οκλαχόμα στις ΗΠΑ διοργανώθηκε εκστρατεία συγκέντρωσης χρημάτων, ώστε να αναμορφωθεί σε μουσείο της ταινίας και, σύμφωνα με το NME, με τη δωρεά του White επιτεύχθηκε ο στόχος των 75.000 δολαρίων, και το σπίτι αυτό, το οποίο «έφτιαξε» τις καριέρες πολλών, τότε, πιτσιρικάδων ηθοποιών, όπως οι Ματ Ντίλον, Ρομπ Λόου, Ραλφ Μάτσιο, Πάτρικ Σουέζι, Νταϊάν Λέιν και Τομ Κρουζ, θα γίνει μουσείο.
Από τα Απαλάχια Όρη στο διάστημα (και ακόμη παραπέρα)
To 2016-2017, o White ενεπλάκη με ένα από τα σημαντικότερα μουσικά πρότζεκτ όλων των εποχών, όσον αφορά στην αμερικανική παραδοσιακή μουσική. Ανέλαβε, μαζί με τον σκηνοθέτη Μπέρναρντ Μακ Μάχον και τους παραγωγούς Αλισον Μακ Γκάουρτι και Ντιουκ Ερικσον, να γυρίσει το εξαιρετικό ντοκιμαντέρ «American Epic», που αφηγείται τις ιστορίες μουσικών και σχημάτων όπως οι Memphis Jug Band, ο μπλουζίστας Τσάρλι Πάτον, η οικογένεια Carter και ο τραγουδιστής των γκόσπελ Blind Willie Johnson.
Το συγκεκριμένο ντοκιμαντέρ καταπιάνεται με όλες τις μορφές και τα υπο-είδης της παραδοσιακής αμερικανικής μουσικής και δεν αφήνει κανέναν απ’ έξω. Καταγράφει τους τραγουδιστές της κάντρι στα Απαλάχια Όρη, τους μαύρους μπλουζίστες στο Δέλτα του Μισισιπή, τα θρησκευτικά γκόσπελ του Νότου, έως τα ινδιάνικα κρουστά της ερήμου της Αριζόνας.
Με τις πρωτότυπες αυτές ηχογραφήσεις να έχουν φυσικά καταστραφεί μετά από 100-120 χρόνια, ο White και η εταιρεία του κατάφεραν να επαναηχογραφήσουν κάποια από τα τραγούδια αυτά με την συνδρομή γνωστών μουσικών όπως τον T Bone Burnett και – περιμένετε να ακούσετε το καλύτερο – χρησιμοποιώντας τον αυθεντικό ηχητικό εξοπλισμό του 1910 και του 1920, τον οποίο αποκατέστησε ο μηχανικός Νίκολας Μπεργκ.
Κατόπιν, κυκλοφόρησε από την Sony Music και το σάουντρακ του τηλεοπτικού ντοκιμαντέρ, που περιλαμβάνει 100 κομμάτια και επιπλέον αρχειακό υλικό από τις δεκαετίες ’20 και ’30 –μάλιστα, η έκδοση του σε βινύλιο ανέλαβε, όπως ήταν αναμενόμενο, η Third Man Records.
Πριν λίγο καιρό ο White ασχολήθηκε με ένα ακόμη πρότζεκτ: να κυκλοφορήσει μέσω της Third Man Records, το, μέχρι σήμερα, ακυκλοφόρητο άλμπουμ του Prince υπό το alter-ego του, Camille. Το 1986, ο Prince έγραψε και ηχογράφησε ένα άλμπουμ με τίτλο «Camille» υπό το μικρής διάρκειας γυναικείο alter-ego του, αλλά τα σχέδια κυκλοφορίας του ναυάγησαν.
Σε συνέντευξή του στο περιοδικό Mojo, ο συνιδρυτής της Third Man, Μπεν Μπλάκγουελ, αποκάλυψε ότι η δισκογραφική εταιρεία έχει πάρει το «πράσινο φως» από τους διαχειριστές της περιουσίας του αείμνηστου τραγουδιστή και πλέον τα οκτώ τραγούδια θα βρεθούν στις αρχικές τους κόπιες και κατόπιν θα «κοπούν» σε βινύλιο.
Για το τέλος (σας) αφήσαμε το καλύτερο: ο Jack White ήταν αυτός που, προ λίγων ετών, παρουσίασε το πρώτο βινύλιο που ακούστηκε ποτέ στο διάστημα!
Ο White σε συνεργασία με την δισκογραφική του εταιρεία, Third Man Records τοποθέτησαν το Icarus Craft, ένα ειδικά κατασκευασμένο και «space-proof» πικάπ, σε ένα ειδικό μπαλόνι το οποίο άφησαν να πετάξει στην περιοχή Marsing του Idaho.
Το πικάπ ξεκίνησε να παίζει το βινύλιο κατά τη διάρκεια της πτήσης του μπαλονιού και κάπως έτσι σημειώθηκε το ιστορικό γεγονός: ακούστηκε το τραγούδι «A Glorious Dawn» του Carl Sagan που κυκλοφόρησε σαν single το 2010, φυσικά από την Third Man Records με την ειδική συμμετοχή του Stephen Hawking. Η πτήση του ειδικού μπαλονιού κράτησε για περίπου μία ώρα και είκοσι λεπτά φτάνοντας στο ύψος των 94.000 ποδιών (28.700 μέτρα), στα όρια της στρατόσφαιρας.
Όμως η ιστορία το έγραψε και δεν ξεγράφει: ο Jack White ήταν εκείνος που έστειλε το πρώτο τραγούδι να παιχτεί στο διάστημα.
Και πλέον, μπορεί απερίσπαστος, να ασχοληθεί ξανά με τα πιο… γήινα πρότζεκτ του.